สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าจาริกไปในโกศลชนบทพร้อมด้วยภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่ ทรงแวะลงจากหนทาง เสด็จไปสู่ป่าสาละแห่งหนึ่ง ตรัสเล่าว่า ในอดีต ป่านี้เคยเป็นเมืองใหญ่ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่ากัสสปะทรงอาศัยอยู่ อุบาสกคนหนึ่งนามว่า ภเวสี เป็นหัวหน้าของ อุบาสก ๕๐๐ คน

       ครั้งนั้น ภเวสีอุบาสกได้คิดว่า เราเป็นหัวหน้าของพวกอุบาสก แต่ยังมิได้กระทำให้บริบูรณ์ในศีล แม้พวกอุบาสกก็ยังมิได้กระทำให้บริบูรณ์ในศีล จึงไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน เราควรปฏิบัติให้ยิ่งกว่า คิดแล้วจึงไปหาพวกอุบาสกแล้วกล่าวว่า ตั้งแต่วันนี้ไป พวกท่านจงจำเราว่า เป็นผู้กระทำให้บริบูรณ์ในศีล พวกอุบาสกคิดว่า ภเวสีอุบาสกผู้เป็นหัวหน้าจักกระทำให้บริบูรณ์ในศีล ก็ไฉนเราทั้งหลายจะกระทำให้บริบูรณ์ในศีลไม่ได้เล่า พวกอุบาสกจึงไปหาภเวสีอุบาสกแล้วกล่าวว่า ตั้งแต่วันนี้ไป ขอภเวสีอุบาสกจงจำพวกข้าพเจ้าว่าเป็นผู้กระทำให้บริบูรณ์ในศีล

       โดยนัยนี้ ภเวสีอุบาสกกับพวกอุบาสกได้แข่งกันทำความดียิ่งๆ ขึ้นไปอีก ด้วยการประพฤติพรหมจรรย์ เว้นการเสพเมถุน เว้นการบริโภคในเวลาวิกาล บรรพชาอุปสมบท ในที่สุดต่างก็บรรลุอรหัต
                                                                              (ภเวสิสูตร ๒๒/๑๘๐)

       สาระที่ควรกล่าวถึงมีดังนี้

       ๑. พระพุทธศาสนาสอนว่า ไม่พึงหยุดในกุศลธรรม การหยุดในกุศลธรรมถือได้ว่าเป็นความเสื่อม ไม่ต้องกล่าวถึงการถอยหลังในกุศลธรรม

       ๒. แข่งกันรักษาศีล แข่งกันเจริญภาวนา อย่างที่ภเวสีอุบาสกกับพวกแข่งกัน จัดเป็นการแข่งขันในทางดี เพราะทำให้กิเลสเบาบางลง เป็นสิ่งที่ควรกระทำ

       ๓. แข่งกันดื่มสุรา ขับรถซิ่งแข่งกันอย่างคึกคะนองในหมู่พวกวัยรุ่น จัดเป็นการแข่งกันในทางไม่ดี เพราะทำให้กิเลสเจริญงอกงาม เป็นสิ่งที่ไม่ควรกระทำ

       ๔. ความเห็นที่ว่า ตัวดีกว่าคนอื่น จัดเป็นกิเลสเรียกว่ามานะ คือความถือตัว ภเวสีอุบาสกอาศัยความถือตัวเป็นแรงผลักดันให้ทำความดีไปตามลำดับจนบรรลุอรหัต เป็นผู้บริสุทธิ์จากกิเลสทั้งปวง เป็น การใช้ เกลือจิ้มเกลือ คือ ใช้ความถือตัวละความถือตัว เป็นการอาศัย กิเลสละกิเลส แม้กิเลสอื่นคือความพอใจ ก็อาจใช้วิธี เกลือจิ้มเกลือ ได้เช่นกัน ดังเรื่องต่อไปนี้

       พราหมณ์ชื่ออุณณาภะได้ถามท่านพระอานนท์

       อุณ. ท่านประพฤติพรหมจรรย์ในศาสนาของพระสมณโคดมเพื่อประโยชน์อะไร

       อา. เราประพฤติพรหมจรรย์ในพระผู้มีพระภาคเจ้าเพื่อละความพอใจ

       อุณ. ก็ปฏิปทาเพื่อละความพอใจมีอยู่หรือ

       อา. การเจริญอิทธิบาทอันประกอบด้วยธรรม ๔ ประการ ได้แก่ ฉันทะ-ความพอใจ วิริยะ-ความเพียร จิตตะ-ความคิด วิมังสา-ความพิจารณาไตร่ตรอง นี้แลคือปฏิปทาเพื่อละความพอใจ

       อุณ. เมื่อเป็นเช่นนั้น ความพอใจนั้นยังมีอยู่ไม่ใช่ไม่มี บุคคล จะละความพอใจด้วยความพอใจนั่นเอง ข้อนี้มิใช่ฐานะที่จะมีได้

       อา. ถ้าเช่นนั้น เราขอถามท่านว่า ในเบื้องต้น ท่านได้มีความพอใจว่าจักไปอาราม เมื่อท่านไปถึงอารามแล้ว ความพอใจที่เกิดขึ้นนั้นก็ระงับไปมิใช่หรือ

       อุณ. เป็นอย่างนั้น

       พระอานนท์อธิบายต่อว่า ในทำนองเดียวกัน ความเพียรว่าจักไปอาราม ความคิดว่าจักไปอาราม ความตริตรองว่าจักไปอาราม ที่เกิดขึ้นในเบื้องต้น ย่อมระงับไปเมื่อถึงอารามแล้ว

       พระอานนท์สรุปว่า ในเบื้องต้น ภิกษุก็มีความพอใจที่จะบรรลุอรหัต เมื่อปฏิบัติจนบรรลุแล้ว ความพอใจก็ระงับไป

       อุณณาภพราหมณ์ก็ยอมรับว่าจริงดังกล่าว และเกิดความเลื่อมใส จึงปฏิญาณตนเป็นอุบาสกผู้ถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะตลอดชีวิต

(พราหมณสูตร ๑๙/๑๑๖๒-๑๑๖๙)