ปรโตโฆสะ ระยะนี้ คุณโรสพูดบ่อยเหมือนกัน จะนำหลักมาวางให้ดูด้วย แล้วก็บอกว่า แม่สุจินไปพูดที่นี่ที่นั่นก็ดี จากยูทูปก็ดี นี่เรียกปรโตโฆสะ นี่ตอนหนึ่ง

ส่วนผู้ติดตามฟัง เช่น คุณโรสเป็นต้น ฟังจากไหนก็แล้วแต่ฟังแล้วจะมีโยนิโสมนสิการ หรือมี อโยนิโสมนสิการ นี่อีกตอนหนึ่ง

ไม่มีคนมีแต่จิตแต่ละ1เกิดดับไม่ซ้ำเข้าใจไหมดับไม่ย้อนกลับมาให้รู้อีก
เห็นแค่สีกระทบตาดับทันทีมีสิ่งที่กำลังเห็นไม่ใช่สิ่งหนึ่งสิ่งใด
มีแค่เสียงคำตถาคตเท่านั้นที่บอกทางแก่คนหลงทาง5555
ตถาคตทรงตรัสรู้ความจริงที่ไม่มีใครรู้ได้เองขาดแค่ฟัง
https://youtu.be/e55hZH0zG1Q

หลัก


ในพระไตรปิฎก แสดงหลักการสร้างเสริมสัมมาทิฏฐิไว้ ดังนี้

“ภิกษุทั้งหลาย ปัจจัยเพื่อความเกิดขึ้นแห่งสัมมาทิฏิฐิ มี ๒ ประการ ดังนี้ คือ ปรโตโฆสะ และโยนิโสมนสิการ” * (องฺ.ทุก. 20/371/110 ฯลฯ )

ปัจจัยแห่งสัมมาทิฏฐิ ๒ อย่าง ตามพุทธพจน์ที่ตรัสไว้นี้ คือ

๑. ปรโตโฆสะ = เสียงจากผู้อื่น การกระตุ้นหรือชักจูงจากภายนอก เช่น การสั่งสอน แนะนำ การถ่ายทอด การโฆษณา คำบอกเล่า ข่าวสาร ข้อเขียน คำชี้แจง อธิบาย การเรียนรู้จากผู้อื่น ในที่นี้ หมาย เอาเฉพาะส่วนที่ดีงามถูกต้อง เฉพาะอย่างยิ่งการรับฟังธรรม ความรู้ หรือคำแนะนำจากบุคคลที่เป็นกัลยาณมิตร (hearing or learning from others; inducement by others)



ข้อแรกนี้ เป็นองค์ประกอบฝ่ายภายนอก ได้แก่ ปัจจัยทางสังคมอาจเรียกง่ายว่า วิธีการแห่งศรัทธา


๒. โยนิโสมนสิการ = การทำในใจโดยแยบคาย = การใช้ความคิดถูกวิธี ความรู้จักคิด คิดเป็น หรือคิดอย่างมีระเบียบ หมายถึง การรู้จักมอง รู้จักพิจารณาสิ่งทั้งหลาย โดยมองตรงตามที่สิ่งนั้นๆ มันเป็นของมัน และโดยวิธีคิดหาเหตุผล สืบค้นถึงต้นเค้า สืบสาวให้ตลอดสาย แยกแยะสิ่งนั้นๆ หรือปัญหานั้นๆออกให้เห็นตามสภาวะ และตามความสัมพันธ์สืบทอดแห่งเหตุปัจจัย โดยไม่เอาความรู้สึกด้วยตัณหาอุปาทานของตนเข้าจับ (analytical reflection; reasoned or systematic attention)

ข้อสองนี้ เป็นองค์ประกอบฝ่ายภายใน ได้แก่ ปัจจัยในตัวบุคคล อาจเรียกง่ายๆว่า วิธีการแห่งปัญญา




ที่อ้างอิง *

* ส่วนปัจจัยให้เกิดมิจฉาทิฏฐิ ก็มี ๒ ตรงข้ามจากนี้ คือ ปรโตโฆสะ ที่ไม่ถูกต้อง และอโยนิโสมนสิการ (องฺ.ทสก. 24/93/201)

viewtopic.php?f=1&t=56220

ถ้ายังงั้น กิเลส มีโทสะ เป็นต้น ดับไปแล้วก็ไม่กลับมาอีก ใช่หรือไม่

ตอบตรงๆ ไม่ต้องชักแม่น้ำมากสาย เอาแค่ว่า ใช่ ไม่ใช่ พอ

ไม่มีคน มีแต่จิต

มีแต่จิต ไม่มีคน แล้วจิตมันจะอยู่กับใครล่ะ ถ้าไม่อยู่กับคน กับตัว คิกๆๆ

คุณโรสน่าจะสับสน เรื่องจิตนี่อย่างหนึ่ง อีกอย่างหนึ่ง สับสนเรื่องคน อิอิ จะบร้าตายย

นี่่คือพุทธธรรม ซึ่งไม่เหมาะเลยกับคนทั่วๆไป คนทั่วๆไปนั่นเหมาะกับคำสอนเหมาะกับศาสนาที่มีพระเจ้าผู้สร้างสรรค์สรรพสิ่ง

ส่วนพุทธธรรมนั่นเป็นเรื่องของคนหมดทั้งเนื้อทั้งตัว เรื่องของชีวิตจิตใจ มันใกล้ตัวเกินไป พูดยาก เหมือนขนคิ้ว ติดกับหน้าแท้ๆแต่มองไม่เห็น

ไหนๆก็ไหนๆแล้ว ขออีกหน่อย เรื่องจิต เรื่องใจ จิตก็ดี ใจก็ดี ก็อันเดียวกัน บางทีก็เรียกว่า จิตใจ แบบนี้ไม่ต้องแยกกัน

ช่วยกันดูว่าจิต, ใจ, จิตใจ. มันอยู่ที่ไหน กับ ใคร



ผนฺทนํ จปลํ จิตฺตํ ทุรกฺขํ ทุนฺนิวารยํ
อุชุํ กโรติ เมธาวี อุสุกาโรว เตชนํ
วาริโชว ถเล ขิตโต โอกโมกตอุพฺภโต
ปริผนฺทติทํ จิตฺตํ มารเธยฺยํ ปหาตเว.

จิตเป็นธรรมชาติดิ้นรน กวัดแกว่ง รักษายาก ห้ามได้ยาก
นักปราชญ์ ย่อมกระทำจิตให้ตรง เหมือนช่างศรดัดลูกศร ฉะนั้น
จิตนี้อันโยคาวจรยกขึ้นจากอาลัยคือกามคุณ ๕ ซัดไปในวิปัสสนากรรมฐาน เพื่อละบ่วงมาร ย่อมดิ้นรน เปรียบเหมือนปลาที่ถูกจับขึ้นจากที่อยู่คือน้ำ โยนไปบนบก ดิ้นรนอยู่ ฉะนั้น.

ทูรงฺคมํ เอกจรํ อสรีรํ คุหาสยํ
เย จิตฺตํ สญฺญเมสฺสนฺติ โมกฺขนฺติ มารพนฺธนา.

ชนเหล่าใด จักสำรวมจิต อันไปในที่ไกล เที่ยวไปดวงเดียว ไม่มีรูปร่าง มีถ้ำคือกายนี้เป็นที่อาศัย
ชนเหล่านั้น จะพ้นจากบ่วงแห่งมาร.


อนวฏฺฐิตจิตฺตสฺส สทฺธมฺมํ อวิชานโต
ปริปฺลวปสาทสฺส ปญฺญา น ปริปูรติ.

ปัญญาย่อมไม่บริบูรณ์แก่ผู้มีจิตไม่มั่นคง ไม่รู้แจ้งพระสัทธรรม มีความเลื่อมใสอันเลื่อนลอย.

มโนปุพฺพงฺคมา ธมฺมา มโนเสฏฺฐา มโนมยา
มนสา เจ ปทุฏฺเฐน ภาสตี วา กโรติ วา
ตโต นํ ทุกฺขมเนฺวติ จกฺกํว วหโต ปทํ.

ธรรมทั้งหลาย มีใจเป็นหัวหน้า มีใจเป็นใหญ่ สำเร็จด้วยใจ
ถ้าบุคคลมีใจชั่วร้ายแล้ว พูดอยู่ก็ดี ทำอยู่ก็ดี
ความทุกข์ย่อมตามเขาไป เพราะทุจริต ๓ อย่างนั้น เหมือนล้อหมุนไปตามรอยตีนโค ตัวเทียมแอกไปอยู่ ฉะนั้น.


มโนปุพฺพงฺคมา ธมฺมา มโนเสฏฺฐา มโนมยา
มนสา เจ ปสนฺเนน ภาสตี วา กโรติ วา
ตโต นํ สุขมเนฺวติ ฉายาว อนุปายินี.

ธรรมทั้งหลาย มีใจเป็นหัวหน้า มีใจเป็นใหญ่ สำเร็จด้วยใจ
ถ้าบุคคลมีใจผ่องใสแล้ว พูดอยู่ก็ดี ทำอยู่ก็ดี
ความสุขย่อมตามเขาไป เพราะสุจริต ๓ อย่างนั้น เหมือนเงาไปตามตัว ฉะนั้น.

นี่แหละน๊าคนมีกิเลสแต่ไม่รู้ตัวว่าตนมีกิเลสเพราะขาดสุตมยปัญญาไงคะกิเลสเกิด2แบบ
1โมหะ+โทสะ...ขุ่นใจแม้เพียงเล็กน้อยไปจนถึงล่วงออกมาด่าคนจนบันดาลโทสะฆ่าคนได้
2โมหะ+โลภะ...แค่เดินผ่านดอกไม้ชอบดูเฉยๆถึงล่วงออกมาโดยเด็ดออกมาครอบครอง
จะมากหรือน้อยก็คือกิเลสที่สะสมในจิตตัวเองรอปรุงแต่งให้มีกำลังแรงขึ้นสะสมเข้าไปใหม่
แค่เสียงโทรศัพท์ดังก็ขุ่นใจแล้วปล่อยให้ดังนานๆหรือรีบรับล่ะหรือทำเป็นเสียงเพลงรอสาย
ถ้าบรรพชิตมีทุกอย่างแบบตอนเป็นคฤหัสถ์ก็ไม่ใช่การขัดเกลากิเลสแต่เป็นภิกษุหยากเยื่อ

มีแต่จิตเจตสิกรูปนิพพานตรงกับทุกคำในพระไตรปิฎกตนรู้ไม่ตรงก็คือมีีกิิเลสอวิชชาไม่มีปัญญา
ก็มีแต่ธัมมะแต่ละ1ที่ต่างอันต่างจริงกำลังแยกกันเกิดดับเป็นแต่ละ1ตามที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงไง
มีคนทั้งตัวที่ไหนการรู้ตรงสัจจะที่เป็นอริยสัจจธรรมต้องรู้ตรงปัจจุบันขณะตามลำดับปัญญาเริ่มที่ฟัง

อย่างนี้นะ ถ้าเป็นสนามสอบ เขาให้ตกเลย อิอิ คือ ตอบคำถาม ไม่ดูโจทก์

เขาถามว่า ถ้าอย่างคุณโรสพูด แบบนี้ กิเลส มีโทสะเป็นต้น เกิดแล้ว ดับไปแล้ว ก็ไม่กลับมาเกิดอีกใช่หรือไม่ ?

ดูๆ ดูคุณโรสตอบ

ศิษย์แม่สุจินแห่งบ้านธัมมะ เลอะเทอะ เสียเวลาเปล่า ไอ้เรืองว่า เอาเวลาไปปลูกผักปลูกมะเขือส่งตลาดไทได้ประโยชน์กว่า อิอิ ถ้าปลูกไม่มากไม่มายก็ปลูกแค่พอไม่ต้องซื้อเขากินก็ทุ่นค่าใช้จ่ายในครัวเรือนไปได้เยอะ

ปัจจุบันขณะคือเดี๋ยวนี้ใช่ไหมที่กำลังไม่รู้กำลังลังเลสงสัยถึงได้ถามเพราะอยากรู้

ก็ดับไปแล้วผ่านไปแล้วก็ไม่รู้ว่าอดีตผ่านไปแล้วเอากลับมาแก้ให้ถูกตรงไม่ได้ไงคะ
ที่กำลังลังเลสงสัยอยู่เดี๋ยวนี้ก็คือไม่รู้ว่าความจริงที่กายใจตนเองดับนับไม่ถ้วนไม่ทันคือกิเลสล่ะ
จนกว่าจะเริ่มสะสมปัญญาเพื่อไตร่ตรองให้รอบรู้ทันปัจจุบันขณะเดี๋ยวนี้แหละที่ขาดสุตะคือขาดปัญญา
อนาคตนั้นมาไม่ถึงเพราะมัวแต่ลังเลจะหาทางแก้โดยมีตัวตนไปทำลืมไปนะว่าปัญญาแรกเกิดจากฟังจริงม๊ะ

แค่ฟังยังเอากิเลสไม่ทันแล้วไม่ฟังนี่ไหลไปเองเลยดักให้ตรงตามคำตถาคตไม่ทันแม้1คำก็ไม่ทันเลยสักทาง
เพราะความจริงเกิดดับตามเหตุตามปัจจัยที่กายใจตนเองกำลังเป็นไปตรงตามที่ตถาคตตรัสรู้แต่ตนไม่รู้ไง

เลอะเทอะไร้สาระ