ถ้าท่านอโศกว่าถูก ไหนลองบอกความหมาย "สมมติ" สิ

ขออนุญาตถามคุณพี่กรัชกายหน่อยค่ะ
ทำไมคิดว่าลป.เทสก์สอนคลาดเคลื่อน
ท่านอธิบายสั้นมากรู้ได้ไงว่าคลาดเคลื่อน
และโดยเฉพาะความหมายคำว่า "สมมติ"
พี่กรัชกายคิดว่าลป.เทสก์สอนเกี่ยวกับสมมติ
พี่กายว่าท่านสอนแบบไหนและคลาดเคลื่อนยังไง

เงียบไม่ตอบคะพี่กรัชกาย...ก็ที่ได้ว่าผู้อื่นว่าไปด้วยปัญญาหรืออวิชชา
พระธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงผู้รู้รู้ได้ตามกำลังสติปัญญาของตน
ปัญญาไม่ใช่ตัวตนแต่เป็นสภาพธรรมที่มีจริงที่จิตมีได้เมื่อได้อบรม
เพราะฉะนั้นไม่ควรประมาทว่าผู้อื่นไม่รู้ความจริงของพุทธธรรม
กิเลสแปลว่าไม่รู้ดังนั้นการชำระกิเลสคือการกำจัดความไม่รู้
ไม่ใช่การล้างความไม่รู้เพราะกิเลสเป็นอกุศลเจตสิกในจิต
จะลบล้างความไม่รู้ออกจากจิตนั้นย่อมเป็นไปไม่ได้เลย
ที่จะมีได้คือเพิ่มความรู้เพื่อเข้าใจทั้งกุศลและอกุศล
เมื่อความรู้ความเข้าใจที่ถูกมากขึ้นก็จะละสิ่งผิด
เว้นไม่กลับไปเพิ่มสิ่งผิดนั้นและเพิ่มแต่กุศล
จนกุศลมีกำลังมากพอเกิดพละมีกำลัง
เห็นโทษทั้งฝ่ายกุศลและอกุศลจน
สามารถดับเหตุที่ทำให้เกิดได้
ประมาทคือเพิ่มอกุศลแล้ว
จึงควรเพียรรู้เพื่อละไม่รู้
โดยสะสมสัมมาทิฏฐิ
ที่เพิ่มพูนปัญญาแล้ว
ปัญญานั้นเองที่ละ
อวิชชาเหตุที่ไม่รู้
ต้องมีอย่างแรก
คือสุตมยปัญญา
เพราะเป็นสาวก
คิดเองไม่ได้
ต้องฟังเพื่อรู้
คิดตามได้ให้
เข้าใจเท่านั้นเอง
ทำมากกว่านั้นไม่ได้
เพราะเลือกไม่ได้ว่าจะรู้สิ่งใดก่อน
ต้องเป็นไปตามเหตุปัจจัยที่ปัญญารู้ชัดตรงปัจจุบันเดี๋ยวนี้
คือกำลังมีต้องเป็นปัญญาถ้าไม่ก็คืออวิชชาสะสมไปแล้วค่ะ

บอกให้บอกความหมาย "สมมติ"

นี่คือการศึกษาธรรมะบ้านเรา พูดไปเรื่อยเปื่อย ไม่รู้เหนือรู้ใต้ คือพูดเอาเทห์ อุเทน พรหมมินทร์

สมมุติ
สมมต สมมติ สมมติ สมมุติ สมมุติ[สมมด สมมด สมมดติ สมมุด สมมุดติ] ก. รู้สึกนึกเอาว่า เช่น สมมติให้ตุ๊กตาเป็นน้อง. สัน. ต่างว่า ถือเอาว่า เช่น สมมุติว่าได้มรดกสิบล้าน จะบริจาคช่วยคนยากจน สมมุติว่าถูกสลากกินแบ่งรางวัลที่ ๑ จะไปเที่ยวรอบโลก. ว. ที่ยอมรับตกลงกันเองโดยปริยายโดยไม่คํานึงถึงสภาพที่แท้จริง เช่น สมมติเทพ.[สมมด สมมด สมมดติ สมมุด สมมุดติ] ก. รู้สึกนึกเอาว่า เช่น สมมติให้ตุ๊กตาเป็นน้อง. สัน. ต่างว่า ถือเอาว่า เช่น สมมุติว่าได้มรดกสิบล้าน จะบริจาคช่วยคนยากจน สมมุติว่าถูกสลากกินแบ่งรางวัลที่ ๑ จะไปเที่ยวรอบโลก. ว. ที่ยอมรับตกลงกันเองโดยปริยายโดยไม่คํานึงถึงสภาพที่แท้จริง เช่น สมมติเทพ.


สมมุติภาษาอังกฤษ
สมมุติภาษาไทย สมมุติความหมาย Dictionary สมมุติแปลว่า สมมุติคำแปล
สมมุติคืออะไร
สมมุติ
(มค. สมฺมติ) ก. เอา, ตกลงเอา, ยินยอมกัน, การตั้งเอา. สัน. ต่างว่า (เหมือน สมมต, สมมติ).

ความหมายจาก พจนานุกรมแปล ไทย-ไทย อ.เปลื้อง ณ นคร
สมมุติ
to suppose, to make believe,to assume, to take for granted (that he is dead)

ความหมายจาก พจนานุกรมแปล ไทย-อังกฤษ อ. สอ เสถบุตร
สมมุติ
[v.] suppose [syn.] คาดว่า,คิดว่า,ถือเอาว่า,สมมติ

มีผู้รู้บอกไว้ว่า ทุกสิ่งทุกอย่างในโลกนี้ล้วนเป็นสิ่ง 'สมมุติ'

แล้วบอกว่าการ 'สมมุติ' ...ไม่ใช่ 'เรื่องจริง'!!!

ขณะที่พจนานุกรมภาษาไทย บรรจุคำสองคำไว้ในความหมายเดียวกัน ต่างเพียงรูปลักษณ์การเขียน และการออกเสียง

'สมมุติ' อ่านว่า สม-มุด ส่วน 'สมมติ' อ่านว่า สม-มด

แต่ไม่ว่าจะ 'สมมติ' หรือ 'สมมุติ' ก็มีความหมายไม่แตกต่าง...หรือจะบอกว่า 'สมมติ = สมมุติ' ก็ไม่ใช่เรื่องผิดบาปแต่ประการใด

เมื่อทุกสิ่งทุกอย่างคือการ 'สมมุติ' สิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า 'มนุษย์' หรือ 'คน' ก็ถูกสมมุติขึ้นเช่นกัน ทว่า....ใครใคร่เรียกว่าคนหรือมนุษย์ก็ตามใจ-ตามปากที่ปรารถนาจะบ้วนคำออกมา!!!

มนุษย์ที่ว่านี้มีทั้ง 'เพศชาย' และ 'เพศหญิง' แถมเดี๋ยวนี้ยังมี 'เพศทางเลือก' ตามมาอีก

สำหรับ 'ผม' ถูกสมมุติจำแนกให้จัดอยู่ใน 'เพศชาย'

O O O



สมมุติกันด้วยว่า...ผมรวมถึงมนุษย์อื่นๆ ต่างอาศัยอยู่ในสิ่งที่เรียกว่า 'โลก' ซึ่งก็คงเป็น 'โลกสมมุติ' เหมือนกัน

โลกที่ว่านี้มีลักษณะทรงกลม-หมุนได้ มันหมุนรอบตัวเอง 1 รอบ กินระยะเวลา...สมมุติว่าเท่ากับ 1 วัน

โลกถูกสมมุติให้ลอยตัวอยู่ใน...สมมุติเรียกว่า 'จักรวาล' ซึ่งในจักรวาลก็มีดวงดาวมากมายที่ถูกสมมุติขึ้น ทั้งดาวที่ 'มนุษย์สมมติ' เช่นผมและคนอื่นๆ รู้จักและไม่รู้จัก

ยังสมมุติด้วยว่า ให้ 1 ในดาวมากมายที่เกลื่อนกลาดดาษดาอยู่ในเวิ้งจักรวาลนั้น นอกเหนือไปจากโลกแล้วยังมีดาวชื่อ 'ดวงอาทิตย์' อยู่ด้วย

และสมมุติให้...ดวงอาทิตย์เป็นจุดศูนย์กลางของมวลหมู่ดาวทั้งหมดทั้งปวง ให้มันมีแสงสว่างในตัวเอง ขณะที่โลกไม่มี จึงจำเป็นต้องอาศัยแสงจากอาทิตย์ในการให้ความสว่างและพลังงานความร้อน

...เมื่อสมมุติให้ดวงอาทิตย์เป็นจุดศูนย์กลาง ดังนั้นจึงสมมุติกันอีกว่า โลกต้องหมุนรอบดวงอาทิตย์ในขณะที่หมุนรอบตัวเองไปด้วย...ให้ 1 รอบ สมมุติว่า...กินเวลาเท่ากับ 1 ปี หรือ 12 เดือน หรือ 52 สัปดาห์ หรือคิดเป็น 365 วันหรือบางปีอาจจะมีถึง 366 วัน

และทั้งโลก-ดวงอาทิตย์มีทิศทางการหมุน หรือเรียกว่า 'วงโคจร' ไปในทิศทางเดียว...

O O O

แต่...ถ้าสมมุติว่ามันหมุนกลับด้านล่ะ จะเป็นอย่างไร?

อืม...น่าประหลาดที่ว่า 'ผม' ในฐานะหนึ่งในผู้ถูก 'สมมุติ' ก็สามารถ 'สมมุติ' ได้ และขณะนี้ผมก็กำลัง...

O O O

ผมตื่นขึ้นมาในเช้าวันหนึ่ง ขณะแสงจากดวงอาทิตย์กำลังฉายฉาน มันส่องนำพลังงานความร้อนมาถึงตัวผมด้วยการลอดเข้ามาทางช่องหน้าต่างห้องนอนที่เปิดอ้าทิ้งไว้

แสงที่ว่า...มันส่องเข้ามาปะทะที่ใบหน้าของผมอย่างจัง จนทำให้รู้สึกร้อนฉ่า...ไปทั่วถ้วน

ด้วยความร้อนระดับที่ว่า...ทำให้ผมไม่สามารถจะทนนอนอุดอู้อ้อยอิ่งอยู่ได้อีกต่อไป จึงลุกขึ้นโดยปล่อยให้ผ้าห่มยังคงกระจัดกระจายอยู่บนที่นอนอย่างไร้ระเบียบ

ยืนขึ้นบิดขี้เกียจ สลัดไล่ความง่วงงุนให้มลายออกจากหัวที่ยังมึนตึ้บไม่คลาย

แต่ดูจะไม่ค่อยได้ผลนัก เพราะปกติแล้วผมจะเป็นคนตื่นสาย-ตื่นเที่ยง ไปจนกระทั่งตื่นบ่าย-ตื่นเย็นก็เคยมี แล้วแต่ระดับดีกรีที่เพียรกรอกเข้าปากจากช่วงราตรีที่เพิ่งพ้นมา ขึ้นกับว่ามันจะมีปริมาณแก้วมากน้อยเพียงใด...แต่ก็นั่นแหละ

'ดีกรี' มันก็แค่สิ่ง 'สมมติ' เหมือนกัน ไม่ใช่หรือ?!!!

หลังเสร็จกิจในห้องน้ำ ผมก็ดุ่มเดินออกจากห้องเช่าขนาดไม่เกิน 28 ตารางเมตรของอพาร์ตเมนต์คนยากแห่งนั้น มุ่งหน้าไปยังปากซอยที่อยู่ห่างออกไปราว 500 เมตร ร้านกาแฟโบราณที่ตั้งอยู่ตรงหัวมุมติดกับสี่แยกไฟแดง ถือเป็นเจ้าประจำที่ทุกเช้าผมต้องพาตัวไปแปะกันลงบนเก้าอี้ เพื่อสั่งกาแฟ-ปาท่องโก๋ มาดื่ม-กิน พร้อมกางหนังสือพิมพ์รายวันออกอ่านเพื่อติดตามสถานการณ์ความเป็นไปในสังคม...

'สังคมสมมติ'!!!

"ชิบหาย! ทำไมวันนี้ไม่ยักมีข่าวฆ่ากันตายเลยแฮะ?"

ผมสบถปนอุทานด้วยความแปลกใจ หลังจากหยิบหนังสือพิมพ์หัวสีที่ยอดขายสูงสุดในประเทศขึ้นกางอ่านแล้วพลิกไป-มาจนแทบทุกหน้า...

"ข่าวนักการเมืองขี้ฉ้อ คดโกงบ้านเมืองมันหายไปไหนหมดเนี่ย แล้วก็พวกข่าวฉาวๆ คาวโลกีย์อีก พระใบ้หวย-มั่วสีกา ดารามั่วเซ็กซ์-มั่วยา มันหายไปไหนหมด...ทำไมถึงมีแต่ข่าวคนทำความดีฟะ? สงสัยโลกจะหมุนกลับทิศแล้วแหงๆ เอ...หรือว่าไอ้พวกหนังสือพิมพ์มันเพี้ยนไปกันหมดซะแล้วหว่า?"

"ลื้อจะไปแปลกใจอะไร...ทำไม!? ก็ในเมื่อสังคมเรามีแต่คนทำดี ไม่มีคนทำชั่ว หนังสือพิมพ์เขาก็ต้องลงข่าวดีๆ สิ จะให้ปั้นน้ำเป็นตัวให้คนดีกลายเป็นชั่วไปได้ยังไงกันเล่า..."

อาแปะเจ้าของร้านกาแฟขัดขึ้นด้วยสีหน้าท่าทางอารมณ์ดี ผมเพิ่งสังเกตเห็นว่าวันนี้แกดูจะยิ้มแย้มแจ่มใสอยู่ตลอดเวลา ต่างจากปรกติทุกวันที่มักจะก่นด่า-สบถสาบานเป็นสำเนียงล้งเล้งอยู่แทบจะทุกนาที

ไม่สิ! ไม่เพียงอาแปะร้านขายกาแฟเท่านั้น หันไปมองคนรอบข้างก็เช่นกัน ทำไมมีแต่คนฉีกยิ้มใส่กัน คนที่ซื้อของก็เข้าคิวกันซื้อ คนที่จะขึ้นรถโดยสารก็ต่อคิว แถมพวกที่เป็นผู้ชายก็ยังเสียสละที่นั่งให้เด็กสตรี และคนชราได้นั่งก่อน ส่วนรถราที่วิ่งอยู่บนถนนก็ขับกันอย่างระมัดระวังด้วยความเร็วพอประมาณ ไม่เห็นมีใครแซงปาดซ้าย-ป่ายขวา ไม่มีแม้เสียงบีบแตรให้รำคาญหู เมื่อมีคนข้ามถนนตรงทางม้าลาย รถก็จอดรอให้คนข้ามก่อนจะเร่งเครื่องทะยานต่อไป ท่าทีของผู้คนที่แสดงออกต่อกันล้วนถ้อยทีถ้อยอาศัย เต็มไปด้วยมิตรจิต-มิตรใจ

มองไปยังจอทีวีในร้าน จำได้ว่า...ปรกติช่วงเวลานี้จะต้องมีเกมโชว์ไร้สาระให้ได้ผ่อนคลายความตึงเครียด แต่เวลานี้กลับกลายเป็นรายการสารคดีเกี่ยวกับการช่วยเหลือเกื้อกูลกันในสังคม

แล้วสักพักพอจบรายการที่ว่า ก็มีรายการข่าวคั่นเข้ามา ซึ่งผู้สื่อข่าวก็รายงานถึงผลประกาศชื่อผู้ทำความดีที่ได้รับคะแนนโหวตสูงสุดในรอบสัปดาห์อีก ข่าวต่อๆ มาก็เป็นภาพของนักการเมืองกำลังลงพื้นที่ช่วยเหลือชาวบ้านที่ประสบปัญหาเดือดร้อน แววตาของนักการเมืองนั้นเต็มไปด้วยความอารีอารอบและแสดงท่าทีว่าต้องการช่วยเหลือประชาชนอย่างจริงใจ...ขณะที่ชาวบ้านก็กรูเข้าไปขอบอกขอบใจนักการเมืองผู้นั้น

"นี่แหละ! ส.ส.ที่เป็นคนของประชาชนจริงๆ เขาผ่านการเลือกตั้งเข้ามาโดยไม่ได้ใช้เงินซื้อเสียงแม้แต่บาทเดียว แต่...คนก็เลือกเขาจากคุณธรรม ความดี และความสามารถอย่างแท้จริง"

เสียงหนึ่งที่ผมไม่รู้ว่าเป็นใครลอยเข้ามาปะทะหู อาการของผมขณะนี้ถึงกับตาลอยเพราะสับสนในความคิดอย่างหนัก

"เฮ้ย! นี่กูยังไม่หายเมาหรือไงวะเนี่ย? สงสัยเมื่อคืนดื่มหนักเกินไป หรือว่ากำลังฝันอยู่กันแน่?!"

ผมรำพึงกับตัวเองอย่างไม่เชื่อในสิ่งที่ตาเห็น ลงทุนหยิกตัวเองอย่างแรงก็แล้ว เอาเท้าขวากระทืบเท้าซ้ายตัวเองก็แล้ว กลับทำให้เจ็บเปล่า เพราะสิ่งที่กำลังเผชิญ มันไม่ใช่ความฝัน ผมไม่ได้หลับอยู่บนเตียง และไม่ได้ขาดสติ

ทุกอย่างมันเกิดขึ้นเบื้องหน้าผมแล้ว...

O O O

...สมมุติว่า ถ้าโลกหมุนกลับด้านได้จริงๆ ทุกสิ่งทุกอย่างที่เคยเป็นไปไม่ได้ ก็อาจจะกลับเป็นจริงขึ้นมาก็ได้

ถึงตอนนี้หากทำได้ ผมอยากสมมุติว่า...ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นเป็นเรื่องจริง...ไม่ใช่แค่เรื่องสมมุติ

เพราะผมจะได้ไม่ต้องมานั่ง 'สมมุติ' หรือ 'สมมติ' ...อีกต่อไป O



หมายเหตุ : ตีพิมพ์ในคอลัมน์ "เรื่องสั้นไทย" จุดประกาย วรรณกรรม

หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ

ปีที่ 20 ฉบับที่ 7031 วันอาทิตย์ที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2550

และในคอลัมน์ "สนามเรื่องสั้นสั้น" ในเว็บไซต์

http://www.bangkokbiznews.com/jud/wan/

สมมุติ.....สิ่งที่ไม่มีอยู่จริงตามธรรม คือการตั้งชื่อให้กับสิ่งที่ไม่มีอยู่จริง ไม่เป็นอยู่จริงตามธรรม

สมมุติ บังปรมัตถ์ บังธรรม บังความจริง......ผู้ติดยึดในสมมุติย่อมจะไม่เห็นปรมัตถ์ ย่อมจะไม่เห็นธรรม ย่อมจะไม่เห็นความจริง

สมมุติ ทำให้เกิดความคิดนึกปรุงแต่งไปได้อย่างมากมายและพิสดาร ต่างกับปรมัตถ์ที่ทำให้พบแต่ความจริงและทำให้หมดสิ้นความปรุงแต่ง

การปฏิบัติธรรมตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ต้องละสมมุติ
บัญญัติ ความนึกคิดให้ได้เสียก่อน จึงจะเห็นปรมัตถ์ความจริง
เห็นธรรมและเข้าถึงธรรม

จะละไปไหน จะละสมมุติไปไหนกันจ๊ะ คิกๆๆ

นึกดีๆนะค่อยๆคิด แล้วค่อยตอบ จะถาม

คำว่า "ต้นไม้" เป็นสมมติเป็นบัญญัติไหม

บัณฑิตโง่ ไม่รู้ว่า ต้นไม้ เป็นสมมุติบัญญัติ

แล้วจะละมันไปไหนไม่ทราบ มันก็อยู่ของมัน เพียงแต่เรารู้ว่าเขาสมมติเรียกว่ากันว่าต้นไม้ ใบหญ้า จะละไปไหน หือ

ท่านอโศกพอเข้าใจหรือยัง ทำไมลัทธินิครนถ์จึงนุ่งลมห่มฟ้า (แก้ผ้า)

ท่านอโศกตอบคำถามนี้หน่อยดิขอรับ

ไม่มีลูก ไม่มีเมีย ไม่มีบ้าน หรือว่า มีลูก มีเมีย มีบ้าน ปัจจุบันสมมุติมีจริงหรือไม่จริง เอาชัดๆ


สมมติบังปรมัตถ์ที่ไหน มันต่างอันต่างจริงทั้ง2อย่าง อริยบุคคลรู้จริงทั้ง2อย่างน๊า


ทั้งสมมติและปรมัตถ์ที่ประกอบด้วยจิต เจตสิก รูป นิพพาน ไม่ขาดสังขารขันธ์และทุกขันธ์ในขันธ์5เลยจร้า


ทุกอย่างเป็นธัมมะเกิดดับตามเหตุตามปัจจัยมีสมมติและปรมัตถ์ในขันธ์5ที่ปรุงแต่งทุกขณะจิต
อริยบุคคลละความไม่รู้และรู้ทั้งสมมติและปรมัตถ์ตามจริงคือ รู้ทุกข์ ละสมุทัย ถึงมรรค ผล นิพพาน
ท่านอโศกะคิดอะไรอยู่ อ่านเข้าใจไหมว่า สมมติมีจริง ปรมัตถ์มีจริง ทุกอย่างมีจริงแต่รู้ไม่จริงนะ

น้องรสรินมีมุมมองเรื่องสมมุติบัญญัติที่ผิดไปคล้ายกรัชกายเลยนะ

สมมุติบัญญัติ ไม่มีอยู่จริง

ปรมัตถ์ มีอยู่จริง

วางสมมุติไปเสียชั่วคราวให้ได้ก่อนจึงจะได้เห็นปรมัตถ์
สมมุติมันบังปรมัตถ์ ทำให้เห็นผิด หลงผิด คิดผิด บิดเบือนไปจากความจริงอยู่ตลอดเวลา ใครไม่ใส่ใจในการฝึกวางสมมุติและความนึกคิดให้ได้เสียก่อน จะได้เจอแต่ธรรมปลอมตามปริยัติและตำรา จะไม่เจอของจริงที่แสดงอยู่จริงในกายในใจ

อยู่อย่างคิดนึกไม่หยุดได้


ทำไมไม่ลองไปอยู่แบบไม่มีความคิดนึกดูบ้าง สัก 2-3 นาทีเป็นเบื้องต้น จนสามารถอยู่ได้เป็นชั่วโมงเป็นวัน จะได้พบสุข
พบนิพพานตัวอย่าง เมื่อยามที่จิตไร้การสังขารปรุงแต่ง ลองชิมกันดูสิ นักตำรา นักวิชาการ นักปริยัติ นักคิดนึกทั้งหลาย

ความสุขนี้อยู่ไม่ไกลเพียงทำใจหยุดคิดนึกได้ ก็สุขพลัน

"เอาบัญญัติ หาบัญญัติ เห็นบัญญัติ ได้บัญญัติ เป็นบัญญัติ"

"เอาปรมัตถ์ หาปรมัตถ์ เห็นปรมัตถ์ ได้ปรมัตถ์ เป็นปรมัตถ์"