วิญญานเป็นองค์ธรรม(องค์ประกอบ)ของปฏิจจสมุปบาท
วิญญานไม่ใช่จิต แต่เป็นเหตุปัจจัยที่ทำให้เกิดกระบวนการแห่งจิต

ปฏิจจสมุปบาทเป็นธรรมชาติ เป็นคนละส่วนกับกายใจ
แต่กายใจไม่สามารถหลีกเลี่ยงปฏิจจฯได้
เมื่อกายใจเกิดการกระทบ ทุกครั้งจะเกิดปฏิจจฯ ในลักษณะของสังขตธรรม

แยกแยะให้ดีระหว่างปฏิจจสมุปบาทกับขันธ์ห้า
ปฏิจจสมุปบาทเป็นธรรมชาตินอกกายใจ แต่ขันธ์ห้าเป็นธรรมชาติภายในกายใจ
ปฏิจจสมุปบาทเป็นต้นเหตุแห่งขันธ์ห้า



สัญญาคือความจำได้หมายรู้ แต่ไม่ใช่การจำได้หมายรู้แบบความจำในสมอง
สัญญาเป็นธรรมที่ทำให้กายใจจำลักษณะของวัตถุธรรมที่มากระทบได้
เช่น รู้ว่านั้นคือเสียง(ดัง เบา) รู้ว่านั้นคือรส(ขม หวาน)เป็นต้น

ความคิดและความจำอันเกิดขึ้นที่สมอง(มโนทวาร) ท่านเรียกว่า....ธัมมารมณ์ ไม่ใช่สัญญา

ใช้ได้ ยอดเยี่ยมครับ!

แต่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นสังขตธรรม ที่เกิดในกายใจบุคคล เป็นเหตุให้เกิดขันธ์ ๕

รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ
เกิดในกาย ใจบุคคล เป็นเหตุให้เกิดขันธ์ ๕

อ้างอิงไว้







โฮฮับ ตามหาค้นหาขันธ์ ๕ นี่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ในคน,ในบุคคล ใช่หรือไม่

แล้วที่ว่ายอดเยี่ยมนี่ => รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณเกิดในกาย ใจบุคคล เป็นเหตุให้เกิด นี่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ใช่บ่

เอาาล่ะครับท่านผู้ชม

เอามาวางไว้ใกล้ๆอีก เพื่อโฮฮัยจะ จำได้หมายรู้ คือ มีสัญญาขึ้นมาบ้าง แต่ไม่ใช่สัญญาตามภาษาไทยนะ "สัญญารัก" https://www.youtube.com/watch?v=cDKoaourTLI



สัตว์ "ผู้ติดข้องอยู่ในรูปารมณ์" สิ่งที่มีความรู้สึก และเคลื่อนไหวไปได้เอง รวมตลอดทั้งเทพ มาร พรหม มนุษย์ เปรต อสุรกาย ดิรัจฉาน และสัตว์นรก ในบาลีเพ่งเอามนุษย์ก่อนอย่างอื่น .... ไทยมักเพ่งเอาดิรัจฉาน

สตฺถา เทวมนุสฺสานํ (พระผู้มีพระภาคเจ้านั้น) ทรงเป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย, ทรงประกอบด้วยคุณสมบัติของครู และทรงทำหน้าที่ของครูเป็นอย่างดี คือทรงพร่ำสอนด้วยพระมหากรุณา หวังให้ผู้อื่นได้ความรู้อย่างแท้จริง, ทรงสอนมุ่งความจริง และประโยชน์เป็นที่ตั้ง ทรงแนะนำเวไนยสัตว์ด้วยประโยชน์ ทั้งทิฏฐธัมมิกัตถะ สัมปรายิกัตถะ และปรมัตถะ, ทรงรู้จริง และปฏิบัติด้วยพระองค์เองแล้ว จึงทรงสอนผู้อื่นให้รู้ และปฏิบัติตาม ทรงทำกับตรัสเหมือนกัน ไม่ใช่ตรัสสอนอย่างหนึ่งทำอย่างหนึ่ง, ทรงฉลาดในวิธีสอน, และทรงเป็นผู้นำหมู่ดุจนายกองเกวียน

จะมาพูดธรรมหรือจะมาเรียนภาษา ถ้าจะเรียนภาษาไปเรียนที่วัดโพธิท่าเตียนนู้น
ไม่มีหัวคิดตะบี้ตะบันลอกตำราของเด็กมาโพส ....น่ารำคาญ

๒. วิภังคสูตร
[๔] พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของท่านอนาถ-
*บิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ... พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย
เราจักแสดง จักจำแนกปฏิจจสมุปบาทแก่พวกเธอ พวกเธอจงฟังปฏิจจสมุปบาท
นั้น จงใส่ใจให้ดีเถิด เราจักกล่าว ภิกษุเหล่านั้นทูลรับพระผู้มีพระภาคแล้ว ฯ
[๕] พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็ปฏิจจสมุปบาท
เป็นไฉน ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย จึงมีสังขาร เพราะสังขาร
เป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป เพราะนามรูป
เป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ เพราะผัสสะ
เป็นปัจจัย จึงมีเวทนา เพราะเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา เพราะตัณหาเป็นปัจจัย
จึงมีอุปาทาน เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย จึงมีภพ เพราะภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติ
เพราะชาติเป็นปัจจัย จึงมีชราและมรณะ โสกปริเทวทุกข์โทมนัสและอุปายาส
ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฯ
[๖] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็ชราและมรณะเป็นไฉน ความแก่ ภาวะของ
ความแก่ ฟันหลุด ผมหงอก หนังเหี่ยว ความเสื่อมแห่งอายุ ความแก่
หง่อมแห่งอินทรีย์ ในหมู่สัตว์นั้นๆ ของเหล่าสัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่าชรา ก็มรณะ
เป็นไฉน ความเคลื่อน ภาวะของความเคลื่อน ความทำลาย ความอันตรธาน
มฤตยู ความตาย กาลกิริยา ความแตกแห่งขันธ์ ความทอดทิ้งซากศพ ความขาด
แห่งชีวิตินทรีย์ จากหมู่สัตว์นั้นๆ ของเหล่าสัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่ามรณะ ชราและ
มรณะ ดังพรรณนามาฉะนี้ เรียกว่า ชราและมรณะ ฯ
[๗] ก็ชาติเป็นไฉน ความเกิด ความบังเกิด ความหยั่งลงเกิด เกิด
จำเพาะ ความปรากฏแห่งขันธ์ ความได้อายตนะครบในหมู่สัตว์นั้นๆ ของ
เหล่าสัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่าชาติ ฯ
[๘] ก็ภพเป็นไฉน ภพ ๓ เหล่านี้คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ
นี้เรียกว่าภพ ฯ
[๙] ก็อุปาทานเป็นไฉน อุปาทาน ๔ เหล่านี้คือ กามุปาทาน ทิฏฐุปาทาน
สีลพัตตุปาทาน อัตตวาทุปาทาน นี้เรียกว่า อุปาทาน ฯ
[๑๐] ก็ตัณหาเป็นไฉน ตัณหา ๖ หมวดเหล่านี้คือ รูปตัณหา สัททตัณหา
คันธตัณหา รสตัณหา โผฏฐัพพตัณหา ธัมมตัณหา นี้เรียกว่าตัณหา ฯ
[๑๑] ก็เวทนาเป็นไฉน เวทนา ๖ หมวดเหล่านี้คือ จักขุสัมผัสสชา-
*เวทนา โสตสัมผัสสชาเวทนา ฆานสัมผัสสชาเวทนา ชิวหาสัมผัสสชาเวทนา
กายสัมผัสสชาเวทนา มโนสัมผัสสชาเวทนา นี้เรียกว่าเวทนา ฯ
[๑๒] ก็ผัสสะเป็นไฉน ผัสสะ ๖ หมวดเหล่านี้คือ จักขุสัมผัส
โสตสัมผัส ฆานสัมผัส ชิวหาสัมผัส กายสัมผัส มโนสัมผัส นี้เรียกว่าผัสสะ ฯ
[๑๓] ก็สฬายตนะเป็นไฉน อายตนะคือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
นี้เรียกว่าสฬายตนะ ฯ
[กตมญฺจ ภิกฺขเว สฬายตนํ ฯ จกฺขฺวายตนํ โสตายตนํ
ฆานายตนํ ชิวฺหายตนํ กายายตนํ มนายตนํ อิทํ วุจฺจติ ภิกฺขเว
สฬายตนํ ]
[๑๔] ก็นามรูปเป็นไฉน เวทนา สัญญา เจตนา ผัสสะ มนสิการ
นี้เรียกว่านาม มหาภูตรูป ๔ และรูปที่อาศัยมหาภูตรูป ๔ นี้เรียกว่ารูป นามและ
รูปดังพรรณนามาฉะนี้ เรียกว่านามรูป ฯ
[๑๕] ก็วิญญาณเป็นไฉน วิญญาณ ๖ หมวดเหล่านี้คือ จักขุวิญญาณ
โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ มโนวิญญาณ นี้เรียกว่า
วิญญาณ ฯ
[๑๖] ก็สังขารเป็นไฉน สังขาร ๓ เหล่านี้คือ กายสังขาร วจีสังขาร
จิตสังขาร นี้เรียกว่าสังขาร ฯ
[๑๗] ก็อวิชชาเป็นไฉน ความไม่รู้ในทุกข์ ความไม่รู้ในเหตุเกิดแห่ง-
*ทุกข์ ความไม่รู้ในความดับทุกข์ ความไม่รู้ในปฏิปทาที่จะให้ถึงความดับทุกข์
นี้เรียกว่าอวิชชา ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย จึงมีสังขาร เพราะ
สังขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ ... ดังพรรณนามาฉะนี้ ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์
ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฯ
[๑๘] ก็เพราะอวิชชานั่นแหละดับด้วยการสำรอกโดยไม่เหลือ สังขารจึง
ดับ เพราะสังขารดับ วิญญาณจึงดับ ... ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมี
ด้วยประการอย่างนี้ ฯ

ขอออกตัวว่าเป็นครั้งแรกที่ตั้งกระทู้คำถาม และยังใหม่ในการปฏิบัติธรรมหากกระทู้มีข้อผิดพลาดประการใดต้องขออภัยไว้ก่อนหน้าครับ ผมมีขัอสงสัยในความสัมพันธ์ระหว่างสังขาร และวิญญาณ และสัญญาว่ามันมาความสัมพันธ์กันตรงไหนในปฏิจจสมุปบาทไหมครับ รู้สึกงงคือในช่วงปฎิบัติแล้วพิจารณาอาการเกิดดับของสัญญาและสังขาร แล้วพิจารณากลับไปที่ปฏิจจสมุปบาทว่าสังขารเป็นเหตุแห่งวิญญาณ แต่มีความคิดว่าแล้วสัญญาล่ะไม่เป็นเหตุให้เกิดวิญญาณเหรอ
ก็รู้สึกสงสัย

ขออภัยถ้าคำถามอาจจะโง่แต่มันทำให้ผมติดและพิจารณาวนอยู่นานมาก

เมื่อ พระพุทธองค์ใช้คำว่า "สังขาร" ในหมวดธรรมไหน
พระองค์ก็แสดงกำกับ ถึงความหมายของ "สังขาร"...ไว้ด้วยการจำแนกของพระองค์

เป็นกรอบที่พระองค์วางไว้ให้พิจารณา ตามที่พระองค์ประสงค์แสดงให้ทราบ
ผู้ที่ตั้งกระทู้ในพันทิป ไม่เคยสดับ วิภังค์ นี้มาก่อน เลยคิดเองเออเองไปตามคำว่า "สังขาร"

อ่านพระธรรมไม่ใช่แค่อ่านเพียงบทเดียวแล้วก็สรุป
มันมีที่มาที่ไปของธรรมแต่ละตัว เบื้องต้นต้องรู้ที่มาของพุทธพจน์ในแต่ละตัวเสียก่อน
ไม่ใช่พอเห็นพุทธบัญญัติที่เป็นพุทธพจน์สองคำมาผสมกันก็เหมาไปว่าเป็นอย่างนั้น

จะสอนให้ครับว่า พุทธพจน์ที่บัญญัติติกันสองคำ คุณจะต้องไปหาลักษณะธรรมของบัญญัติทั้งสอง
สิ่งที่คุณกำลังทำคือการเปลี่ยนแปลงพุทธพจน์(ผิดเพี้ยน)


ตัวอย่างเช่น กายสังขาร กายก็คำถึงความหมายหนึ่ง สังขารก็คำหนึ่งความหมายหนึ่ง
วจีสังขาร และจิตสังขารก็เช่นกัน
หลักการอ่านเพื่อทำความเข้าใจ เราต้องใช้หลักของ เหตุปัจจัย

กายก็คือ ธาตุสี่ ดิน น้ำ ลม ไฟ
สังขารก็คือ กฎตามธรรมชาติ

กายสังขาร ก็คือ ธาตุสี่ที่สามารถขยับเคลื่อนที่ได้ ก็เป็นเพราะ มีกฎธรรมชาติที่เรียกว่าสังขาร
ไปคอยบ่งการ