ขอสนทนากับท่านอโศกะหน่อยค่ะ
ลองตอบชัดๆด้วยว่าทางสายกลางคืออะไร

แปลวิเนยยะว่า กำจัด นี่ดูแรงดีแต่ใส่เจตนามากไปหน่อย

ถามคุณเช่นนั้นว่า

ถ้ากำจัดยินดีออกไป จะเหลืออะไรทิ้งไว้
ถ้ากำจัดยินร้ายออกไปจะเหลืออะไรทิ้งไว้

สิ่งที่เหลือทิ้งไว้นั้นมันเป็นกลางๆไม่ลบไม่บวกไม่ใช่หรือ

อยู่กลางๆได้บ่อยๆจนชำนาญชีวิตนี้มันก็หมดปฏิกิริยาตอบโต้กับผัสสะทั้งปวง จึงได้รับความปกติ อยู่เย็นเป็นสุขเป็นรางวัล

คุณเช่นนั้นไม่สังเกตเห็นหรือว่าพระพุทธเจ้ามิได้บอกทั้งหมดจนจบแต่ทรงชี้ทางให้เราไปประสบความจริงด้วยตัวเอง
ดังเช่นทางสายกลางหรือความเป็นกลางจริงๆมี่เกิดขึ้นหลังจากพิชิตความยินดียินร้ายได้นี้

อ. .กระแสทั้งหลายย่อมไหลไปในอารมณ์ทั้งปวง อะไรเป็น
เครื่องกั้นกระแสทั้งหลาย ขอพระองค์จงตรัสบอกเครื่องกั้น
กระแสทั้งหลาย กระแสทั้งหลายอันบัณฑิตย่อมปิดได้ด้วย
ธรรมอะไร ฯ
พ. ดูกรอชิตะ สติเป็นเครื่องกั้นกระแสในโลก เรากล่าวสติว่า
เป็นเครื่องกั้นกระแสทั้งหลาย กระแสเหล่านั้นอันบัณฑิต
ย่อมปิดได้ด้วยปัญญา ฯ.

[๕๙๖] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ปฏิปทา ๓ อย่างนี้ ๓ อย่างเป็นไฉน
คือ อาคาฬหปฏิปทา ข้อปฏิบัติอย่างหยาบช้า ๑ นิชฌามปฏิปทา ข้อปฏิบัติ
อย่างเหี้ยมเกรียม ๑ มัชฌิมาปฏิปทา ข้อปฏิบัติอย่างกลาง ๑

ดูกรภิกษุทั้งหลายก็อาคาฬหปฏิปทาเป็นไฉน บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมมีวาทะอย่างนี้ มีทิฐิ
อย่างนี้ว่า โทษในกามไม่มี เขาย่อมถึงความเป็นผู้ตกไปในกาม ดูกรภิกษุทั้งหลาย
นี้เรียกว่า อาคาฬหปฏิปทา

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็นิชฌามปฏิปทาเป็นไฉน
อเจลกบางคนในโลกนี้ เป็นผู้ไร้มรรยาท เลียมือ เขาเชิญให้มารับภิกษาก็ไม่มา
เขาเชิญให้หยุดก็ไม่หยุด ไม่รับภิกษาที่เขาแบ่งไว้ก่อน ไม่รับภิกษาที่เขาทำเฉพาะ
ไม่รับภิกษาที่เขานิมนต์ ไม่รับภิกษาปากหม้อ ไม่รับภิกษาจากปากกะเช้า ไม่รับ
ภิกษาคร่อมธรณีประตู ไม่รับภิกษาคร่อมท่อนไม้ ไม่รับภิกษาคร่อมสาก ไม่รับ
ภิกษาที่คนสองคนกำลังบริโภคอยู่ ไม่รับภิกษาของหญิงมีครรภ์ ไม่รับภิกษาของ
หญิงที่กำลังให้ลูกดูดนม ไม่รับภิกษาของหญิงผู้คลอเคลียบุรุษ ไม่รับภิกษาที่
นัดแนะกันทำไว้ ไม่รับภิกษาในที่ที่ได้รับเลี้ยงดูสุนัข ไม่รับภิกษาในที่มีแมลงวัน
ไต่ตอมเป็นกลุ่ม ไม่รับปลา ไม่รับเนื้อ ไม่ดื่มสุรา ไม่ดื่มเมรัย ไม่ดื่มน้ำหมัก
ดอง เขารับภิกษาที่เรือนหลังเดียว เยียวยาอัตภาพด้วยข้าวคำเดียวบ้าง รับภิกษา
ที่เรือน ๒ หลัง เยียวยาอัตภาพด้วยข้าว ๒ คำบ้าง ... รับภิกษาที่เรือน ๗ หลัง
เยียวยาอัตภาพด้วยข้าว ๗ คำบ้าง เยียวยาอัตภาพด้วยภิกษาในถาดน้อยใบเดียว
บ้าง เยียวยาอัตภาพด้วยภิกษาในถาดน้อย ๒ ใบบ้าง ... เยียวยาอัตภาพด้วย
ภิกษาในถาดน้อย ๗ ใบบ้าง กินอาหารที่เก็บค้างไว้วันเดียวบ้าง ๒ วันบ้าง ...
๗ วันบ้าง เป็นผู้ประกอบด้วยความขวนขวายในการบริโภคภัตที่เวียนมาตั้งกึ่งเดือน
เช่นนี้ อเจลกนั้น เป็นผู้มีผักดองเป็นภักษาบ้าง มีข้าวฟ่างเป็นภักษาบ้าง มีลูก
เดือยเป็นภักษาบ้าง มีกากข้าวเป็นภักษาบ้าง มียางเป็นภักษาบ้าง มีสาหร่ายเป็น
ภักษาบ้าง มีข้าวตังเป็นภักษาบ้าง มีกำยานเป็นภักษาบ้าง มีหญ้าเป็นภักษาบ้าง
มีโคมัยเป็นภักษาบ้าง มีเหง้าและผลไม้ในป่าเป็นอาหารบ้าง บริโภคผลไม้หล่น
เยียวยาอัตภาพ อเจลกนั้นทรงผ้าป่านบ้าง ผ้าแกมกันบ้าง ผ้าห่อศพบ้าง ผ้าบังสุกุล
บ้าง ผ้าเปลือกไม้บ้าง หนังเสือบ้าง หนังเสือทั้งเล็บบ้าง ผ้าคากรองบ้าง ผ้า
เปลือกปอกรองบ้าง ผ้าผลไม้กรองบ้าง ผ้ากัมพลทำด้วยผมคนบ้าง ผ้ากัมพลทำ
ด้วยขนสัตว์บ้าง ผ้าทำด้วยขนปีกนกเค้าบ้าง เป็นผู้ถอนผมและหนวด คือ
ประกอบความขวนขวายในการถอนผมและหนวดบ้าง เป็นผู้ยืน คือ ห้ามอาสนะ
บ้าง เป็นผู้กระโหย่งคือประกอบความเพียรในการกระโหย่งบ้าง เป็นผู้นอนบน
หนาม คือ สำเร็จการนอนบนหนามบ้าง เป็นผู้อาบน้ำวันละ ๓ ครั้ง คือ
ประกอบความขวนขวายในการลงน้ำบ้าง เป็นผู้ประกอบความขวนขวาย ในการ
ทำร่างกายให้เดือดร้อนกระสับกระส่ายหลายวิธีดังกล่าวมา ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้
เรียกว่านิชฌามปฏิปทา

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็มัชฌิมาปฏิปทาเป็นไฉน ดูกรภิกษุ
ทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ พิจารณาเห็นกายในกายอยู่ เป็นผู้มีความเพียร
มีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกได้ พิจารณาเห็นเวทนา
ในเวทนาอยู่ ... พิจารณาเห็นจิตในจิตอยู่ ... พิจารณาเห็นธรรมในธรรมทั้งหลาย
อยู่ เป็นผู้มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลก
ได้ ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่ามัชฌิมาปฏิปทา ดูกรภิกษุทั้งหลาย ปฏิปทา
๓ อย่างนี้แล ฯ

[๕๙๗] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ปฏิปทา ๓ อย่างนี้ ๓ อย่างเป็นไฉนคือ
อาคาฬหปฏิปทา ๑ นิชฌามปฏิปทา ๑ มัชฌิมาปฏิปทา ๑
ดูกรภิกษุทั้งหลายก็อาคาฬหปฏิปทาเป็นไฉน
บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมมีวาทะอย่างนี้ มีทิฐิ
อย่างนี้ว่า โทษในกามไม่มี เขาย่อมถึงความเป็นผู้ตกไปในกาม ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่า อาคาฬหปฏิปทา

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็นิชฌามปฏิปทาเป็นไฉน อเจลกบางคนในโลกนี้ เป็นผู้ไร้มรรยาท เลียมือ เขาเชิญให้มารับภิกษาก็ไม่มา
เขาเชิญให้หยุดก็ไม่หยุด ไม่รับภิกษาที่เขาแบ่งไว้ก่อน ไม่รับภิกษาที่เขาทำเฉพาะ
ไม่รับภิกษาที่เขานิมนต์ ไม่รับภิกษาปากหม้อ ไม่รับภิกษาจากปากกะเช้า ไม่รับ
ภิกษาคร่อมธรณีประตู ไม่รับภิกษาคร่อมท่อนไม้ ไม่รับภิกษาคร่อมสาก ไม่รับ
ภิกษาที่คนสองคนกำลังบริโภคอยู่ ไม่รับภิกษาของหญิงมีครรภ์ ไม่รับภิกษาของ
หญิงที่กำลังให้ลูกดูดนม ไม่รับภิกษาของหญิงผู้คลอเคลียบุรุษ ไม่รับภิกษาที่
นัดแนะกันทำไว้ ไม่รับภิกษาในที่ที่ได้รับเลี้ยงดูสุนัข ไม่รับภิกษาในที่มีแมลงวัน
ไต่ตอมเป็นกลุ่ม ไม่รับปลา ไม่รับเนื้อ ไม่ดื่มสุรา ไม่ดื่มเมรัย ไม่ดื่มน้ำหมัก
ดอง เขารับภิกษาที่เรือนหลังเดียว เยียวยาอัตภาพด้วยข้าวคำเดียวบ้าง รับภิกษา
ที่เรือน ๒ หลัง เยียวยาอัตภาพด้วยข้าว ๒ คำบ้าง ... รับภิกษาที่เรือน ๗ หลัง
เยียวยาอัตภาพด้วยข้าว ๗ คำบ้าง เยียวยาอัตภาพด้วยภิกษาในถาดน้อยใบเดียว
บ้าง เยียวยาอัตภาพด้วยภิกษาในถาดน้อย ๒ ใบบ้าง ... เยียวยาอัตภาพด้วย
ภิกษาในถาดน้อย ๗ ใบบ้าง กินอาหารที่เก็บค้างไว้วันเดียวบ้าง ๒ วันบ้าง ...
๗ วันบ้าง เป็นผู้ประกอบด้วยความขวนขวายในการบริโภคภัตที่เวียนมาตั้งกึ่งเดือน
เช่นนี้ อเจลกนั้น เป็นผู้มีผักดองเป็นภักษาบ้าง มีข้าวฟ่างเป็นภักษาบ้าง มีลูก
เดือยเป็นภักษาบ้าง มีกากข้าวเป็นภักษาบ้าง มียางเป็นภักษาบ้าง มีสาหร่ายเป็น
ภักษาบ้าง มีข้าวตังเป็นภักษาบ้าง มีกำยานเป็นภักษาบ้าง มีหญ้าเป็นภักษาบ้าง
มีโคมัยเป็นภักษาบ้าง มีเหง้าและผลไม้ในป่าเป็นอาหารบ้าง บริโภคผลไม้หล่น
เยียวยาอัตภาพ อเจลกนั้นทรงผ้าป่านบ้าง ผ้าแกมกันบ้าง ผ้าห่อศพบ้าง ผ้าบังสุกุล
บ้าง ผ้าเปลือกไม้บ้าง หนังเสือบ้าง หนังเสือทั้งเล็บบ้าง ผ้าคากรองบ้าง ผ้า
เปลือกปอกรองบ้าง ผ้าผลไม้กรองบ้าง ผ้ากัมพลทำด้วยผมคนบ้าง ผ้ากัมพลทำ
ด้วยขนสัตว์บ้าง ผ้าทำด้วยขนปีกนกเค้าบ้าง เป็นผู้ถอนผมและหนวด คือ
ประกอบความขวนขวายในการถอนผมและหนวดบ้าง เป็นผู้ยืน คือ ห้ามอาสนะ
บ้าง เป็นผู้กระโหย่งคือประกอบความเพียรในการกระโหย่งบ้าง เป็นผู้นอนบน
หนาม คือ สำเร็จการนอนบนหนามบ้าง เป็นผู้อาบน้ำวันละ ๓ ครั้ง คือ
ประกอบความขวนขวายในการลงน้ำบ้าง เป็นผู้ประกอบความขวนขวาย ในการ
ทำร่างกายให้เดือดร้อนกระสับกระส่ายหลายวิธีดังกล่าวมา ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่า
นิชฌามปฏิปทา

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็มัชฌิมามปฏิปทาเป็นไฉน ดูกรภิกษุทั้งหลาย
ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ยังฉันทะให้เกิด พยายามปรารภความเพียร ประคองจิต
ตั้งจิตไว้ เพื่อยังธรรมอันเป็นบาปอกุศลที่ยังไม่เกิดมิให้เกิดขึ้น เพื่อละธรรม
อันเป็นบาปอกุศลที่เกิดขึ้นแล้ว เพื่อยังกุศลธรรมที่ยังไม่เกิดให้เกิดขึ้น เพื่อ
ความตั้งมั่น ไม่เสื่อมสูญ เพิ่มพูน ไพบูลย์ เจริญ บริบูรณ์แห่งกุศลธรรมที่
เกิดขึ้นแล้ว ... เจริญอิทธิบาทอันประกอบด้วย ฉันทะสมาธิ และปธานสังขาร
เจริญอิทธิบาทอันประกอบด้วยวิริยสมาธิและปธานสังขาร เจริญอิทธิบาทอัน
ประกอบด้วยจิตสมาธิและปธานสังขาร เจริญอิทธิบาทอันประกอบด้วยวิมังสา-
*สมาธิและปธานสังขาร ... เจริญสัทธินทรีย์ วิริยินทรีย์ สตินทรีย์ สมาธินทรีย์
ปัญญินทรีย์ ... เจริญสัทธาพละ วิริยพละ สมาธิพละ ปัญญาพละ ... เจริญ
สติสัมโพชฌงค์ ธรรมวิจยสัมโพชฌงค์ วิริยสัมโพชฌงค์ ปีติสัมโพชฌงค์
ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ สมาธิสัมโพชฌงค์ อุเบกขาสัมโพชฌงค์ ... เจริญสัมมา
ทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะ
สัมมาสติ สัมมาสมาธิ ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่า มัชฌิมาปฏิปทา ดูกร
ภิกษุทั้งหลาย ปฏิปทา ๓ อย่างนี้แล ฯ

ถ้าเอาตามปฐมเทศนาทางสายกลางอยู่ระหว่างทางสายตึง อัตตกิลมมัตถานุโยค กับทางสายหย่อน กามสุขัลลิกานุโยค คือมัชฌิมาปฏิปทาได้แก่ มรรคมีองค์ 8 ครับ

มรรคมีองค์ 8 ย่อลงมาคือ ปัญญา 2 ศีล 3 สมาธิ 3
เวลาลงมือภาวนาจริงๆ ศีลเป็นฐานรองรับไว้ด้านล่าง
มีปัญญามรรคและสมาธิมรรคเป็นตัวทำงาน

ย่อลงมาคือปัญญากับสติ มีสมาธิ วิริยะป็นกองหนุน

ภาวนายังไง

สติปัฏฐาน 4 นั่นแหละคือแบบสำเร็จของการเจริญมรรค เพราะจะได้ใช้ วิริยะ ปัญญา สติ เข้าไปร่วมกันทำงานเฝ้าดูเฝ้าสังเกตกายใจให้เห็นความจริงว่าทุกข์เกิดมาจากไหนเพื่อจะได้เอาเหตุทุกข์นั้นออก

แบบสำเร็จที่พระบรมศาสดาทรงทำไว้ให้คือ
การเอาออกเสียให้ได้ซึ่งความยินดียินร้ายในโลก คำพูดพียงเท่านี้แต่เวลาปฏิบัติจริงที่จะเอาออกเสียให้ได้ซึ่งความยินดียินร้ายนั้น มีกระบวนการมากมายแต่ไม่ยากเพราะธรรมชาติในกายและเหตุปัจจัยพื้นฐานที่สร้างสมมาของแต่ละคนจะเข้าไปค้นพบวิธีการเฉพาะตนของเขาโดยอัตโนมัติที่จะวางยินดียินร้าย
เมื่อวางยินดียินร้ายได้ชำนาญเขาจะได้รับผลสามัญเบื้องแรกคือมีชีวิตอยู่บนทางอุเบกขา เดินบนทางเส้นนี้ไปนานๆก็จะถึงจุดสิ้นสุดความปรุงแต่งคือ สังขารุเปกขาญาณ อันเป็นฐานสำคัญที่จะส่งสู่ มรรค ผลและนิพพานหรือนิโรธสัจจะ ดังนี้

ขอบคุณน้องรสรินที่เป็นเหตุเป็นปัจจัยให้ได้ขียนเรื่องนี้ขึ้นมาอย่างเป็นกิจลักษณะ อนุโมทนา

ถึงตรงนี้น้องรสรินลองจับประด็นดูซิว่าตรงไหนเป็นทางสายกลางบ้าง หยาบละอียดต่างกันยังไง?

อ้อเกือบลืมไป อีกนิดหนึ่งคือ สติปัฏฐานทั้ง 4 ยังรวมย่อลงในปัจจุบันอารมณ์ คำเดียว

พระบรมศาสดาจึงทรงสรุปไว้ว่า

"ปัจจุปันนัญจะโยธัมมัง ตัตถะตัตถะ วิปัสสติ อะสังหิรังอะสังกุปปังตังวิทธรามนุพรูหเย"

"ผู้ใดเห็นธรรมอันเกิดขึ้นเฉพาะหน้าในที่นั้นๆอย่างไม่ง่อนแง่นคลอนแคลน เขาควรพิกพูนอาการเช่นนั้นไว้"

เทคนิคการเจริญทางสายกลางที่จำง่ายทำง่ายที่สุดคือการเจริญสติปัญญาอยู่กับปัจจุบันอารมณ์

ปกติจิตเห็นมีอะไรปรากฏ

Kiss

มีคำถามกรุณาตอบด้วยค่ะ คุณอโศกะต้องตอบเพื่อจะได้ทราบว่าเข้าใจอย่างไร

ถ้าตอบไม่ได้แสดงว่าไม่เข้าใจธัมมะก็เจริญสติปัญญาไม่ได้ค่ะ

ปกติจิต เห็น=ปกติจิต จะเห็นอะไร

ปกติ จิตเห็น=โดยปกติธรรมดา จิตจะเห็นอะไรปรากฏ

จิตเห็น=การรู้อะไรขึ้นในจิต

พูดถึงการเห็นด้วยตาปัญญาหรือตาจิตใช่ไหม

โดยปกติแล้วตาปัญญาจะเห็นหรือรู้ สภาวธรรม