ถามให้อธิบายความเค็มให้ฟัง จะได้รู้ว่าอธิบายได้หรือไม่อันจะส่งผลให้รู้ว่า นิพพานเป็นอย่างไร จะอธิบายเป็นคำพูดได้หรือไม่

กรัชกายนักวิชาการใหญ่ยังมองไม่ออก

แล้วไอ้เรื่องที่ว่าคนยังไม่รู้เรื่องกายละเอียดเท่ากรัชกาย จะยังปฏิบัติธรรมไม่ได้นั้น เป็นมิจฉาทิฏฐิและขวางธรรมอย่างยิ่ง เพราะการบรรลุธรรมขิองผู้คนในครั้งพุทธกาลแตกต่างกันไปมากมายเกือบเท่าจำนวนพระสูตร 21,000 สูตรนั่นเลยทีเดียวจึงอย่าได้สำคัญผิดประกาศไปเรื่อยจนอาจทำให้ผู้ใหม่เข้าใจผิดตาม


ส่วนที่ว่าจะให้ถามดังๆก็จะถามว่า

กรัชกายเคยไปปฏิบัติธรรมอย่างต่อเนื่องที่ไหนมาบ้าง มีประสบการณ์ธรรมอย่างไร? เอาคุยให้กันฟังหน่อยพอเป็นสังเขป

และพูดเรื่องธรรมนอกตำรากันดูบ้างทำได้ไหม?

ส่วนที่ว่าจะให้ถามดังๆก็จะถามว่า

กรัชกายเคยไปปฏิบัติธรรมอย่างต่อเนื่องที่ไหนมาบ้าง มีประสบการณ์ธรรมอย่างไร? เอาคุยให้กันฟังหน่อยพอเป็นสังเขป

และพูดเรื่องธรรมนอกตำรากันดูบ้างทำได้ไหม?

ตอนแรกดิฉันมีอาการผิดปกติทางกายแล้วไปถามผู้สอน
แล้วได้คำตอบที่ไม่สมเหตุผลมากเลยจึงขาดความไว้ใจในตัวผู้สอน
คราวนี้พอเกิดอย่างอื่นตามมาก็ไม่ได้ถามอีก

ต่อมาทั้งตาฝาด หูแว่ว ได้ยินอะไรแบบพิเศษจากปกติ

ก็คิดว่าตัวเองวิเศษ ไม่ไปถามผู้ฝึกสอนอีกเพราะขาดความไว้วางใจ แถมหลงในสิ่งลวงนั้นแล้วด้วย
เป็นหนักจนต้องไปอยู่โรงพยาบาล และก็รักษาจนรู้ตัวและเข้าใจแล้วว่าเป็นเรื่องไม่จริง
แต่ยังมีอาการอย่างนึงที่ยังไม่หายคือใจแว่ว (ไม่รู้จะเรียกว่าอะไรดีค่ะเพราะมันคลายหูแว่วแต่เสียงเหมือนมีคนอื่นพูดมาจากใจเรา)

กินยาตามหมอสั่งมาก็หลายเดือนก็ยังไม่หาย ยังงงอยู่ว่าเป็นไปได้อย่างไร
เสียงที่ได้ยินบอกว่าไม่หายหรอก ต้องเป็นคนจิตผิดปกติไปตลอดบ้างละ ต้องไปฝึกสมาธิต่อให้หายบ้างละ

ฟังไปก็งงไปเรื่อยค่ะ เข้าใจว่ามันเป็นอาการจิตเภทแบบที่หมอบอก
แต่ไม่รู้ว่าต้องเดินทางไปสุดวิธีรักษาแบบคนเป็นโรคจิต หรือควรกลับมาทางทำสมาธิแทน
แต่กลัวตอนที่ร่างกายผิดปกติ กลัวเป็นอีกแล้วจะไม่หายคราวนี้

(ดูเหมือนกับว่า อาการทางจิตเกิดได้จากการทำสมาธิ)
แล้วอาการทางกายล่ะคะ คุณเคยได้ยินว่ามีคนผิดปกติทางกายจากการฝึกสมาธิแล้วไม่หายไหมคะ
เพราะมันเป็นเหตุหนึ่งที่ดิฉันกลัว จึงไม่กล้าทำอีก เพราะตอนที่เป็นนั้น

เหมือนมีคนมาจับหน้าเราบิดแรงๆไปมาตลอดเวลา ตอนออกจากสมาธิก็ยังเป็น
ตอนนั้นค่อนข้างหวั่นใจ แต่ก็อดทนนั่งจนหายไป ใช้เวลาช่วงนั้นราวสองวันค่ะ
กลัวว่าคราวนี้ทำอีกแล้วเกิดมันเป็นอีก แล้วไม่หายจะแย่ .

ชีวิต ประกอบด้วยขันธ์ ๕ เท่านั้น ไม่มีสิ่งอื่นอีกนอกเหนือจากขันธ์ ๕ ไม่ว่าจะแผงอยู่ในขันธ์ ๕ หรือยู่ต่างหากจากขันธ์ ๕ ที่จะมาเป็นเจ้าของหรือควบคุมขันธ์ ๕ ให้ชีวิตดำเนินไป
ในการพิจารณาเรื่องชีวิต เมื่อยกเอาขันธ์ ๕ ขึ้นมาเป็นตัวตั้งแล้ว ก็เป็นอันครบถ้วนเพียงพอ

ชีวิต ประกอบด้วยขันธ์ ๕ เท่านั้น ไม่มีสิ่งอื่นอีกนอกเหนือจากขันธ์ ๕ ไม่ว่าจะแผงอยู่ในขันธ์ ๕ หรือยู่ต่างหากจากขันธ์ ๕ ที่จะมาเป็นเจ้าของหรือควบคุมขันธ์ ๕ ให้ชีวิตดำเนินไป
ในการพิจารณาเรื่องชีวิต เมื่อยกเอาขันธ์ ๕ ขึ้นมาเป็นตัวตั้งแล้ว ก็เป็นอันครบถ้วนเพียงพอ

ย้อนกลับมาที่ชีวิต ซึ่งโลดแล่นอยู่ในสังคมโลกนี้บ้าง คุณอโศกว่าไงครับ รับได้ไหมเนี่ย




ยังไม่ต้องก้าวไปถึงขันธ์ ๕ นะ (เดี๋ยวเละ) เอาแค่ชีวิตก่อน คำถามนะ ทั้งเนื้อทั้งตัว คุณอโศก (ที่เดินขึ้นรถลงเรือไปเหนือล่องใต้) เรียกว่าชีวิตไหม?

กรัชกายตอบก่อนว่า เรียกว่า ชีวิต

เรียกว่า "ชีวิต" ก็ใช่ ไม่ผิด

เรียกว่า "ชีวิต" ก็ใช่

นี่ๆ ตัดที่จู้จี้ขี้บ่น คำพูดที่ไม่ค่อยจะมั่นใจในคำตอบของคนเองออกไป เอาแต่เนื้อๆนี่



โอเคตามนั้น

ก้าวสู่คำถามต่อไป

แล้วชีวิตเนี่ย เป็นธรรมะไหม ?

กรัีชกายว่าเป็น ชีวิตนี่แหละ ธรรม

ชีวิต ก็เป็นปรากฏการณ์หนึ่งของธรรมะ ที่รวมเอาธรรมะหลายๆอย่างเข้าด้วยกัน