ขอรายละเอียดวิธีการฝึกหน่อยก็คงจะดี

การฝึกสติ พระพุทธองค์ได้ประทานแนวทางไว้แล้ว ท่านเรียกว่า สติปัฏฐานสี่

สติปัฏฐานสี่ คือ ที่ตั้งของสติ มีที่ตั้งอยู่สี่อย่าง เหมาะสำหรับท่านที่มีจริตนิสัยต่างๆ กัน
จุดประสงค์ คือ ใช้เป็นที่ฝึกสติเพื่อควบคุมจิตให้สงบเป็นสมาธิ ..

ประกอบด้วย

๑. กายานุปัสสนา คือ การพิจารณากาย ตามดูรู้ทันกาย เช่น อานาปานสติ ตั้งสติตามรู้ลมหายใจเข้าออก
กำหนดรู้อริยาบถของกาย ยืนเดินนั่งนอน การพิจารณาปฏิกูลมนสิการ ฯลฯ

๒. เวทนานุปัสสนา การตามดูรู้ทันเวทนา คือเกิดความรู้สึก ทุกข์ สุข เฉยๆ ไม่สุขทุกข์
เกิดจากอามิส หรือไม่เกิดจากอามิส เป็นต้น

๓. จิตตานุปัสสนา การตามรู้ทันจิต คือ จิตในขณะนั้นมีราคะ โทสะ โลภะ โมหะ หรือไม่
ก็ให้รู้ชัดตามที่เป็นอยู่ในขณะนั้น

๔. ธัมมานุปัสสนา การตามรู้ทันธรรม คือ ให้รู้ว่าธรรมที่เกิดในขณะนั้น เช่น นิวรณ์ ๕
เกิดขึ้นอย่างไรจะดับได้อย่างไร การกำหนดรู้ในขันธ์ห้า รู้ทัน อายตนะ ฯลฯ

ท่านได้อธิบายเพิ่มเติมว่า ..

“... ทางนี้เป็นมรรคาเอก เพื่อความบริสุทธิ์ของสัตว์ทั้งหลาย เพื่อข้ามพ้นความโศกและปริเทวะ
เพื่อความอัศดงแห่งทุกข์และโทมนัส เพื่อบรรลุโลกุตรมรรค เพื่อกระทำให้แจ้งซึ่งนิพพาน นี้คือ สติปัฏฐานสี่ ...”

รายละเอียดเรื่องสติปัฏฐานสี่มีมาก ควรจะต้องศึกษากันต่อไป (สำนวนลุงหมาน .. )

มีอะไรไม่ถูกต้อง กรุณาแนะนำเพิ่มเติมด้วยนะขอรับ ..

พวกเราซึมซับเรื่งการมีสติ...ขันติ ปิยวาจา และการขอโทษ การให้อภัยจากเพื่อนๆเรา
ผมหวังว่าเราคงจะ เอาสิ่งที่เราอ่านเอามันกลับมาเป็นสติคอยเตือนใจเราครับ

อยากถามลุงหมานด้วยใจที่เป็นกุศลจริงๆครับ คืออยากรบกวนให้ลุงหมานกล่าวถึง
พระอธิธรรมที่เกี่ยวกับสติให้เพื่อนฟังหน่อยครับ

ในพระอภิธรรมนั้น สติ คือ ความระลึกได้ ได้แก่ความไม่หลงลืม
สตินั้นมีการสัมปยุตตธรรมทั้งหลายให้ระลึกเป็นลักษณะ
- สติที่เข้าไปตั้งอยู่ในอารมณ์ มี กาย เป็นต้น เรียกว่าสติปัฏฐาน
- สติมี ๒ อย่าง คือสติที่เป็นสามัญทั่วไป กับ สติปัฏฐาน

สติสามัญทั่วไป มีความระวังตัวคอยระลึกอยู่เสมอ
เช่น เดินข้ามถนน หรือกำลังทำการงานต่างๆ เป็นต้น
นอกจากนี้ก็มี
พุทธานุสสติ การระลึกนึกถึงคุณของพระพุทธ
ธัมมานุสสติ การระลึกนึกถึงคุณของพระธรรม
สังฆานุสสติ การระลึกนึกถึงคุณของพระสงฆ์
จาคานุสสติ การระลึกนึกถึงการบริจาคทานของตนที่เป็นไปบริสุทธิ์
สีลานุสสติ การระลึกนึกถึงความบริสุทธิ์ของศีลที่ได้รักษาไว้
อุปสมานุสสติ การระลึกนึกถึงคุณของพระนิพพานที่มีสภาพสันติสุข สงบจากกิเลสขันธ์ ๕
เทวตานุสสติ การระลึกนึกถึงคุณธรรมที่ทำให้เกิดเป็นเทวดา เหล่านี้ไม่ใช่ สติปัฏฐาน

สติปัฏฐาน มีการระลึกถึงปรมัตถ์ คือ รูปนาม ที่เป็นปัจจุบัน

- สัญญากับสติต่างกันอย่างไร สัญญาเหมือนเราจดสมุดบันทึก แต่ถ้าเราไม่เปิดดูสมุดบันทึกก็ไม่รู้ว่าเราบันทึกอะไรไว้ ต้องไม่ลืมเปิดสมุดบันทึก ตัวสติคือ ตัวไม่หลงลืมที่จะไปเปิดอ่านสมุดบันทึก

ส่วนสติปัฏฐานนั้นดังที่คุณ วิริยะ อธิบายไว้แล้วในโพสท์ข้างบน

ผมขอแสดงความเห็นหน่อยนะครับ อย่าหาว่าอย่างโน้นอย่างนี้เลย
ลุงหมานอย่ามองเป็นการแย้ง เอาเป็นว่าเห็นผิดตรงไหนก็ช่วยแก้ให้หน่อย

สติถ้าว่าด้วยปรมัตถ์มันคือ เจตสิกหรืออาการของจิตไม่ใช่หรือครับ
ว่าด้วยปัจจัยแล้ว มันเป็นนามธรรม อันมีเหตุปัจจัยมาจากรูปธรรม
ที่เรียกว่า ใจ(มโนทวาร) ไปกระทบกับอายตนะภายนอก(ความคิดหรือการกำหนดรู้กุศลในอดีต)
แล้วก็เกิดเป็นกระบวนการขันต์มาจบที่สติ


ลุงหมานครับ ลุงหมานว่า สมถกรรมฐานเป็นกรรมหนึ่งในสติปัฏฐานหรือเปล่าครับ
ถ้าลุงบอกไม่ใช่ ก็ไม่เป็นไรครับ แต่ถ้าบอกว่าใช่
แบบนี้สิ่งที่ลุงกล่าวมา เขาเรียกว่าสมถกรรมฐานนะครับ
เขาเอาไว้ดับนิวรณ์ห้าครับ


ผมว่าไม่น่าใช่นะครับ รูปนามที่เป็นปัจจุบัน ทำไมต้องไประลึกรู้ด้วยครับ
อารมณ์ปัจจุบันเกิดขึ้นก็แค่รู้ตาม แต่สติมันเป็นการไประลึกรู้อดีตที่เรา
เคยได้กำหนดรู้สิ่งหนื่งสิ่งใดไว้ และอดีตก็คือ ปัญญาไตรลักษณ์ที่เราเห็นมา


ในทางปรมัตถ์ สัญญาคือความจำได้หมายรู้ในเวทนา ไม่ใช่การความจำที่มาจากสมอง
สัญญาเป็นเหตุให้เกิดสติ พูดให้ตรงลงไปก็คือ เวทนากับสัญญาทำให้เกิดจิตสังขาร
จิตสังขารก็คือสังขารขันต์(เจตสิก) สติก็เป็นหนึ่งในเจตสิก

สติ เป็นอาการของจิต ที่ ระลึก ทำความระลึก กำหนด ทำความกำหนดได้
สติ จำแนกเป็น สองประการ คือ สัมมาสติ และมิจฉาสติ
สัมมาสติ นั้น ยังอาจถูกจำแนกออกไปอีกได้เป็น สัมมาสติในธรรมอันเป็นโลกียะ และ สัมมาสติในธรรมอันเป็นโลกุตตระ
ซึ่ง
พระพุทธองค์แสดงธรรม เกียวกับสติปัฏฐานก็ตาม หรืออนุปัสสนาใดก็ตาม
จะเห็นปรากฏในพระสูตร ว่า
"สัมมาสติ เป็นไฉน" พระองค์ จะไม่ขึ้นด้วย "สติ เป็นไฉน"
ด้วยเหตุที่ว่า สัมมาสติ เป็นสัมมาสติที่พระองค์ค้นพบ และมุ่งแสดงให้เกิดความเข้าใจ

ด้วยเหตุที่ว่า ทรงตรัสว่า สัมมาสติ ;สัมมาสติ เป็นสังขตธรรม มีองค์ธรรมสำคัญสามประการปรุงแต่งประกอบขึ้นมารว่มกับองค์ธรรมอื่นๆ จึงเป็นสัมมาสติได้.
องค์ธรรมสำคัญสามประการ หรือเจตสิกธรรมที่เกิดร่วมเกิดพร้อมเสมอ ใน สัมมาสติ คือ
1. อาตปะ
2. สัมปชัญญะ
3. สติ
เพราะมรรควิธีที่พระองค์แสดงนั้นพระองค์แสดงแก่สัตว์ ผู้ยังสามารถเสวยเวทนาอยู่ และเป็นผู้รู้สึกตัว
ดังนั้นจึงขาด เจตสิกธรรม สติ และสัมปชัญญะไม่ได้ องค์ธรรมสำคัญที่ทำให้เป็นสัมมาสติคือ อาตปะ
ความเพ่งเพียรเผา
(สติสัมปชัญญะ อาตปะ ในสิ่งไร คือ ความยินพอใจความไม่พอใจ ต่อสิ่งที่เกี่ยวกับโลกในโลก)

เมื่อองค์ธรรมสามอย่างนี้ทำงานร่วมกัน ตั้งขี้นที่ กาย เวทนา จิต หรือธรรม สตินั้นจึงเป็นสัมมาสติ

เมื่อพระองค์แสดงธรรม แก่อชิตะมานพ ในอชิตปัญญานั้น
พระองค์ทรงตรัสว่า สติเป็นเครื่องกั้นกระแสนั้น ก็ด้วยเหตุที่ว่า อชิตมานพนั้นเป็นบัณฑิตผู้มีปัญญา
สติที่แสดงนั้นหมายเอา สัมมาสติ เป็นองค์ธรรมหลัก

การฝึกสติ จึงเป็นการฝึกตั้งสัมมาสติ เพื่อให้สัมมาสติตั้งขึ้นในฐานต่างๆ อันเป็นที่ตั้งของสติ

การฝึก คือการทำตามวิธีการแนวทางที่พระองค์ทรงแสดงว่า "สติปัฏฐาน 4" ดั่งปรากฏในมหาสติปัฏฐานสูตรเป็นต้น

เจริญธรรม