การศึกษาธรรมะเราต้องรู้ตาม คือรู้ตามคำสอนของพระพุทธเจ้า จะไปรู้เองไม่ได้ นึกเอาเองก็ไม่ได้ ว่าน่าจะเป็นย่างนั้น ว่าน่าจะเป็นอย่างนี้ และต้องศึกษาให้ตรงคำสอน ถ้าผิดหลักคำสอนก็ต้องถือว่าไม่ใช่ธรรมะของพระพุทธเจ้า การศึกษาปริยัติจึงมีความสำคัญมาก ถ้าไม่รู้ปริยัติโอกาสผิดมีมาก

การศึกษาธรรมะเราต้องรู้ตาม คือรู้ตามคำสอนของพระพุทธเจ้า จะไปรู้เองไม่ได้ นึกเอาเองก็ไม่ได้ ว่าน่าจะเป็นย่างนั้น ว่าน่าจะเป็นอย่างนี้ และต้องศึกษาให้ตรงคำสอน ถ้าผิดหลักคำสอนก็ต้องถือว่าไม่ใช่ธรรมะของพระพุทธเจ้า การศึกษาปริยัติจึงมีความสำคัญมาก ถ้าไม่รู้ปริยัติโอกาสผิดมีมาก

เราจะรู้ตามคำสอนของพระพุทธเจ้าได้อย่างไรเจ้าค่ะ ในเมื่อพระพุทธเจ้าก็ทรงตรัสว่า ตถาคตเป็นเพียงผู้บอกทาง แล้วพระพุทธองค์ก็ปรินิพพานไแล้ว การที่เราจะรู้ตามได้ เราต้องรู้ในอริยสัจสี่ และทุกข์ที่เกิดจากอริยสัจสี่ก็ล้วนแล้วแต่เกิดจากขันธ์ห้า แล้วขันธ์ห้าแยกออกมาคือรูปกับนาม แล้วเมื่อเราปฏิบัติจนละเหตุแห่งทุกข์ได้ เราจะเห็นสภาวะนึงที่ปรากฏขึ้นนั่นคือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ที่คุนน้องบอกว่าเห็นการเกิดดับของสายปฏิจฯ นั่นก็คืออวิชชา คุนน้องสามารถสาทยายสภาวะธรรมได้ว่าทุกสิ่งที่เกิดขึ้น มีเหตุและปัจจัย และผลที่เหิดจาก รูปและนามของเรา แล้วที่บอกว่าผิดหลักคำสอนเราจะรู้ๆด้อย่างไรว่า สภาวธรรมที่ปรากฏขึ้นที่กายใจเราผิด แล้วที่คุนน้องบอกไปก็ถูกแล้วนิเจ้าค่ะ จริงๆคุนน้องอยากอธิบายให้ละเอียดกว่านี้แต่คนที่จะเข้าใจต้องมีพื้นฐานทางปฎิบัติคือมีความเข้าใจเรื่อง ขันห้า ปฏิจฯ อริยสัจสี่ ถ้าปฏิบัติจนเข้าถึงปฏิเวธแล้วมันจะรู้เอง

คุนน้องเห็นด้วยกับการแดสงความคิดเห็นนี้ แต่ต้องเข้าใจด้วยว่า เราจะเดินทางไปยังจุดหมายที่ๆเราไม่เคยไป เราต้องอาศัยแผนที่ เพื่อกันข้อผิดพลาดระหว่างเดินทาง มิให้เราเดินหลงทาง และทุกข์ในอริยสัจก็คือ ทุกข์ที่เกิดขึ้นกับกายใจเราและเราต้องกำหนดรู้มัน ไม่ใช่ทุกข์ที่อ่านในตำรา เพียงแต่เราอาศับตำราเพื่อเป็นสิ่งที่เรียนรู้ และผลที่ได้จากการเรียนรู้ของเราก็จะสามารถทำให้เราเข้าใจตำราแต่ไม่ใช่ท่องจำคำศัพท์


ถ้าจะเอาผลการปฏิบัติมาเทียบเคียงกับการทำอาหาร เราคงจะเอาคนที่จบเอกได้ใบประกาศนียบัตรมาวัดกับแม่ค้าขายข้าวราดแกงไม่ได้หรอกเจ้าค่ะ ซึ่งมันก็ไม่ตรงกับหลักความเป็นจริง เพราะสองคนอยู่กันคนละสถานะ แต่การจะวัดผลต้องวัดกันที่ฝีมือ การยอมรับจากบุคคลที่ได้ชิม ลิ้มลองในรสอาหารนั้นและให้การยอมรับ และพวกที่จบด้านการทำอาหารที่เป็นเชฟชื่อดัง เค้าก็ต้องได้การยอมรับจากการที่ ลองชิม พิจารณาในรสอาหารจนเป้นที่เลื่องลือ ขึ้นชื่อ และก็มีชื่อเสียงเป็นที่ยอมรับ ถ้ามีแค่ใบประกาศแล้วบอกว่าฉันจบเอกด้านทำอาหาร แต่ไม่เคยลองทำอาหารให้เราลองกิน เราก็ตัดสินคนผู้นั้นไม่ได้ ไม่ว่าจะเป็น ระดับใด ต่อให้เป็น เชฟ เป็นกุ๊ก หรือเป็นแม่ค้าร้านข้าวแกง ก็ต้องวัดผลกันที่รสชาติของอาหารอยู่ดี จริงมั้ยเจ้าค่ะ



เพราะว่าบุคคลลักษณะนี้ ก็เหมือนกับคนที่อ่านหนังสือ ท่องจำตำรา แต่พอมีคนลองเชิงว่า อ่านไปทำไม อ่านไปก็โง่อยู่ดี บุคคลนั่นก็จะลุกพรวดพลาดขึ้นแล้วเอาหนังสือฟาดกะบาลไอ้คนที่มันมาด่างัยละเจ้าค่ะ


ความเห็นนี้ คุนน้องไม่กล้าบอกตัวเองได้ชัดว่า ทุกข์มันหายไปจริง หรือเป็นสภาวะที่มีอยู่ แต่ดับไป และมีอยู่และดับไปเช่นนี้ ซึ่งมันก็อยู่ภายใต้ของ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา นั้นเอง เพราะขันธ์ห้าคือชีวิตและเรายังต้องอาศัยขันธ์ห้านี้ไปจนกว่าจะหมดเหตุปัจจัย ไม่ยึดมั่นในขันธ์ห้าว่าเป็นเรา ทุกข์หลุดกันง่ายๆก็คงปรินิพพานตามพระพุทธองค์ไปกันหมดแล้วเจ้าค่ะ แต่สิ่งที่เราต้องยอมรับและไม่ติดในทุกข์ก็คือ สังขารทั้งหลายทั้งปวงล้วนไม่เที่ยง เพราะ เราต้อง แก่ ต้องเจ็บ ต้องตาย เราต้องทรงอยู่ในธาตุขันธ์โดยการไม่ติดในทุกข์ ไม่ว่าจะทุกข์เวทนาทางกายหรือ ทางใจ

เมื่อจิตเห็นทุกข์กำกำหนดรู้ แล้วละมันเสีย ซึ่งเราละมันได้หรือไม่มันก็คือผลของเรา เพราะทุกข์ที่คุนน้องเห็นอยู่ก็คือ ปฏิจสมุปปบาท มีนามรูปเป็นปัจจัย และก่อให้เกิดผัสสะ เวทนา ตันหา อุปทานเกิด เราก็กำหนดรู้แล้ว วางมันเสีย ซึ่งจะว่าไปแล้วมันก็คือกรรมเก่า นั่นก็คือ หู ตา จมูก ลิ้น กาย ใจ ของคุนน้องนี่แหละที่รนหาที่เอง

ในเกมส์โดมิโน ถ้าผลักถูกตัวแล้ว โดมิโนล้มตัวเดียว ตัวอื่นๆก็จะล้มตามเป็นทอดๆจนล้มหมดทุกตัว นี่คือการทำเหตุให้ถูกต้อง หรือปฎิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ในอริยสัจ 4 เราเริ่มที่อริยสัจแรก ต้องสนใจพิจารณาทุกข์ให้มาก เพราะนี้ละเป็นเหตุเริ่มแรก ถ้าทำถูกทางเดี๋ยวอีก 3 อริยสัจที่เหลือก็จะเกิดตามมาเอง ถึงจะไม่เคยรู้จักอีก 3 อริยสัจที่เหลือเลยก็ตาม

พี่กุ้งของคุนน้องน่ารักจริงๆ แบบนี้ขอไปนิพพานพร้อมพี่กุ้งเลยดีกว่า คิกๆ