ทุกข์เกิดจากอะไร และจะหมดทุกข์ได้อย่างไร

ถ้าจะถามว่าทุกข์เกิดขึ้นได้อย่างไร ก็จะขอให้ดูง่าย ๆ ว่า เมื่อตอนเราเป็นเด็กเล็ก ๆ เราเคยทุกข์ไหม ก็ต้องย้อนไปดูเมื่อเยาว์วัยของทุกท่านว่า ทุกท่านมีทุกข์ไหม ถ้าย้อนอดีตไปได้น่ะ ทุกท่านก็จะตอบกันเป็นเสียงเดียวกันว่า เอ่อ ! จริง ตอนเป็นเด็กเล็ก ๆ เราไม่เคยทุกข์เลย ดังนั้นตามหัวข้อที่ขึ้นต้นนั้นขึ้นต้นว่า ทุกข์เกิดจากอะไร ก็พอจะตอบได้คร่าว ๆ ว่า ออ ! ทุกข์เกิดจากการที่เราเจริญเติบโตขึ้นเรื่อย ๆ นั่นเอง ยิ่งเติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่มากขึ้นเท่าไหร่(อายุมากขึ้น) ยิ่งทุกข์หนักขึ้นเรื่อย ๆ เพราะอะไรลองพิจารณาดูนะครับ

เหตุผลคงมีหลายสาเหตุ แต่อาจพอสรุปได้คร่าว ๆ ดังนี้

1. การเจริญเติบโตของเรา(อายุมากขึ้น)

2. สังคมรอบข้างที่อยู่รอบตัวเรา (สิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบตัวเรา)

3. ขาดการดูแลตัวเอง

4. และอื่น ๆ

1. การเจริญเติบโตของเรา จะเห็นได้ว่าเมื่อเรายังเด็ก ๆ เล็ก ๆ เราไม่ค่อยมีความทุกข์เลย (ถ้าย้อนอดีตไปได้ก็จะเห็นความจริง) เพราะอะไร ก็เพราะว่าเราไม่มีภาระอะไรที่จะรับผิดชอบต่อตัวเราเองนั่นเอง ภาระต่าง ๆ นี่แหละสำคัญที่สุด เพราะภาระคือหน้าที่ที่เราต้องรับผิดชอบต่อตัวเราเอง (หรือผู้อื่น) เพราะเราต้องแสวงหาสิ่ง
ต่าง ๆ มาตอบสนองความต้องการของตัวเรา(และผู้อื่น) เช่น ปัจจัย 4 ก็ดี หรือสิ่งต่าง ๆอีกมากมาย

ตัวอย่างเช่นปัจจัย 4 เมื่อเรายังเด็ก ภาระหน้าที่ทั้งหมดไปตกอยู่กับบิดา มารดา เป็นผู้ดูแลเราทั้งหมด เราไม่ต้องแบกภาระหน้าที่ในการแสวงหามันมาตอบสนองความต้องการของตัวเราเลย พูดง่าย ๆ ก็คือ เราอยากได้อะไรในปัจจัย 4 ก็จะมีบิดา มารดา คอยหามาให้หมด จึงไม่เป็นภาระหน้าที่ของเราที่จะต้อง “คิด” แสวงหา

เมื่อเราเจริญเติบโตขึ้นแล้ว ปัจจัย 4 ต่าง ๆ ที่เราเคยได้จากบิดามารดา เราก็ต้องแสวงหาเอาเอง จึงเป็นภาระหน้าที่ให้แก่ตัวเอง และยิ่งมีครอบครัวและมีบุตรธิดาแล้วยิ่งไปกันใหญ่ ภาระหน้าที่ทั้งของตัวเราเองและของผู้อื่นด้วยแล้วยิ่งหนักกันไปใหญ่

ดังนั้นจะเห็นได้ว่าทุกข์เริ่มเกิดขึ้นแล้วเมื่อเราเจริญเติบโตขึ้น จากอะไรเล่า ก็จะเห็นได้ว่าความต้องการของตัวเราในความจำเป็นที่จะต้องใช้ปัจจัย 4 ในการดำรงชีวิต มนุษย์ทั้งหลายต้องพึ่งปัจจัย 4 เมื่อเราต้องพึ่งปัจจัย 4 เราจะหามาได้เองที่ไหนเล่า เพราะเราหาเองไม่ได้ ดังนั้นสิ่งที่จะหาได้ก็คือ “เงิน” เงินนั่นเองที่เป็นสิ่งที่เราจะไปใช้จ่ายในการได้มาซึ่งปัจจัย 4 ดังนั้นเมื่อเราเริ่มโตขึ้นแล้วเราจึงต้องมีการเล่าเรียนหนังสือ หรือบางคนไม่เรียนหนังสือก็ต้องปฏิบัติงานอย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อให้เกิดอาชีพแก่ตนเอง

มนุษย์นั้นต่างจากสัตว์ทั้งหลายตรงที่มนุษย์ต้องมีอาชีพเพื่อใช้ในการที่จะดำรงชีวิตอยู่ได้ ซึ่งผิดกับสัตว์ทั้งหลายที่ไม่ต้องประกอบอาชีพอะไรก็สามารถดำรงตนให้มีชีวิตอยู่ได้ ดังนั้นภาระหน้าที่ต่าง ๆ จึงเกิดขึ้นกับมนุษย์ทุกคนที่เริ่มเจริญเติบโตขึ้น

ช่วงแรกก็เป็นภาระหน้าที่ในการเล่าเรียนหนังสือ (หรือเล่าเรียนโดยการแสวงหาประสบการณ์ชีวิต) เมื่อเรียนหนังสือจบก็ต้องทำงานประกอบอาชีพ เพื่อจะได้มาซึ่งเงินทองที่จะใช้จ่ายในการได้มาซึ่งปัจจัย 4 ดังนั้นสิ่งที่ทำให้เราทุกข์หนักจึงเกิดขึ้นมากน้อยเพียงไรก็ขึ้นอยู่กับตัวเราว่า มีความพอใจมากน้อยเพียงใดกับปัจจัย 4 ที่เราได้รับ หากเราพึ่งพอใจในปัจจัย 4 ที่เรามีอยู่ไม่แสวงหาให้มากเกินไป หรือน้อยเกินไปก็จะเกิดความทุกข์น้อย หากแสวงหามันโดยไม่มีวันสิ้นสุดก็จะทุกข์มาก พูดง่าย ๆ ก็คือไม่พึ่งพอใจในสิ่งที่มีอยู่นั่นเอง

เพราะอะไร เพราะการที่เราจะได้ปัจจัย 4 มานั้น เราต้องใช้ความคิดอย่างมากมาย เราอยากได้มากเราต้องใช้ความคิดมาก ความคิดนี้รวมทั้งความคิดในทางทุจริต และความคิดในทางสุจริต

ความคิดนี่แหล่ะตัวสำคัญที่ทำให้เกิดทุกข์ เพราะว่าเมื่อเราคิดมากก็จะเกิดความกังวลมาก ไอ้ความกังวลนี่แหละที่ทำให้เกิดทุกข์อย่างแสนสาหัส เพราะ พระพุทธองค์ได้กล่าวไว้ว่า นิวรณ์ 5 ทำให้เกิดทุกข์ ความกังวลใจ ก็อยู่ในนิวรณ์ 5 เช่นกัน คนเราเมื่อคิดกังวลมาก ๆ ก็จะทำให้ทุกข์ทรมานใจ (เกิดความคิดฟุ้งซ่าน) เมื่อเกิดความกังวลมาก ๆ ก็จะสะสมเข้าไปในจิต จิตของเราก็มีสัญญาอยู่ในจิต ตัวสัญญาก็จะจดจำเอาสิ่งต่าง ๆ ไว้ จึงกลายเป็นสัญญาผิด ๆ ที่คอยอบรมสั่งสอนให้จิตทำงานผิดไป ก็คือคิดอยู่ตลอดเวลาว่าสิ่งที่จะทำให้เราเป็นสุขนั่นคือปัจจัย 4 ยิ่งมีมากเท่าไหร่ยิ่งดียิ่งสุขมาก จึงระดมความคิดทุกอย่างที่จะแสวงหามันมาไว้เป็นของเราให้มากที่สุด (ความคิดนี้เป็นความคิดในทางสุจริตและในทางทุจริต)


นี่คือความทุกข์ตัวแรกที่ทุกท่านมองเห็น ดังนั้นเราจะดับทุกข์ตัวนี้ได้อย่างไร ก็คงบอกว่าไม่ยาก ก็เพียงเรากลับไปเป็นเด็ก ๆ เล็ก ๆ อีกครั้ง เราก็จะไม่ทุกข์แล้ว ก็จะบอกว่าเราจะกลับไปเป็นเด็กได้อย่างไร ใช่เรากลับไปเป็นเด็กไม่ได้ เรากลับไปเป็นเด็กไม่ได้แต่กาย แต่ใจ (จิต)เราสามารถกลับไปเป็นเด็กได้โดยจิต (ใจ) ของเรา จิต (ใจ) เราสามารถกลับไปเป็นเด็กได้ ก็เพียงเราประพฤติปฏิบัติธรรม ในข้อศีล สมาธิ ปัญญา หรือพูดง่าย ๆ ก็คือเราพยายามทำจิต (ใจ) เราให้นิ่งมากที่สุด ใช้ความคิดวัน ๆ หนึ่ง ให้น้อยที่สุดเหมือนครั้งที่เราเป็นเด็กเล็ก ๆ เท่านั้นเราก็จะมีทุกข์น้อยแล้ว ยากหรือเปล่า

2. สังคมรอบข้างที่อยู่รอบตัวเรา (สิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบตัวเรา)
นี่ก็คือความทุกข์อีกอย่างที่เกิดขึ้นกับตัวเรา สิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบตัวเรานี้ถ้าเปรียบไปก็เหมือนกับอากาศที่อยู่รอบตัวเรา เย็น ๆ ก็สบายดี ร้อน ๆ ก็ไม่สบาย เย็นมากไปก็ไม่สบาย ร้อนมากไปก็ไม่สบาย ร้อนน้อยไปก็หนาวอีก และ ฯลฯ

ดังนั้นเราจะเห็นได้ว่าถ้าเปรียบสังคมรอบข้างเราเหมือนกับสภาพอากาศ เราจะเห็นได้ว่าเราไม่สามารถที่จะไปกำหนดสภาพอากาศให้เป็นไปตามใจที่เราปรารถนาได้เลย ดังนั้นเมื่อเราไม่สามารถกำหนดสภาพอากาศให้เป็นไปตามที่ใจเราปารารถนาได้ เราจะทำอย่างไร ก็มีวิธีการเดียวเท่านั้นก็คือเราต้องหาเครื่องป้องกัน หรือหาสิ่งอำนวยความสะดวก ที่จะปลดทุกข์ให้แก่ตัวเรา เมื่อร้อนเกินไปหรือหนาวเกินไป สิ่งอำนวยความสะดวก และสิ่งป้องกันนี้เราต้องหา เราต้องทำมันถึงจะเกิดขึ้น

เปรียบสิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบตัวเรา ที่จะทำให้เราเกิดความทุกข์ขึ้นนั้น ถ้าจะหมดไปหรือทุเลาลง เราก็ต้องหาสิ่งป้องกันหรือสิ่งอำนวยความสะดวกมาเป็นตัวช่วย สิ่งอำนวยความสะดวกก็คือบุญกุศล บุญกุศลจะเป็นสิ่งอำนวยความสะดวกที่จะทำให้เรา หมดทุกข์หรือทุเลาจากความทุกข์ที่เราได้รับอยู่ ก็คือความสบายใจเวลาเราทำบุญกุศลนั่นเอง สิ่งป้องกันสภาพแวดล้อมในอันที่จะทำให้เกิดความทุกข์ในสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ก็คือ ศีล สมาธิ ปัญญา สิ่งทั้ง 3 นี้จะเป็นเครื่องป้องกันเมื่อเราตกไปอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่ดี (สังคมรอบข้างไม่ดีงาม) หรือเมื่อเราต้องเจอกับสิ่งไม่ดีไม่งามที่คุกคามเราอยู่ นี่คือทุกข์ตัวที่ 2

3. ขาดการดูแลตัวเอง นี่คือความทุกข์ตัวที่ 3 จะเห็นได้ว่าเมื่อเรายังเด็ก จนเราโตขึ้นมานั้น เราจะถูก ปัจจัย ในข้อที่ 1 และข้อที่ 2 ดึงเราเข้าไปสู่ความทุกข์ แต่คนเราเกิดขึ้นมาแล้วต้องทุกข์ทุกคนนั่นแหละ แต่จะทุกข์มากหรือทุกข์น้อยก็ขึ้นอยู่กับเราดูแลตัวเองมากน้อยเพียงใด


การดูแลตัวเองก็ไม่ใช่เรื่องยากนัก เพียงแต่เรามี “สติ” คิดเห็นในผิดชอบชั่วดี สิ่งใดควรทำหรือไม่ควรทำ ในสิ่งที่เกิดขึ้นในข้อที่ 1 และข้อที่ 2 ประพฤติปฏิบัติธรรมอยู่เสมอ ก็จะเกิดข้อผิดพลาดน้อย ก็จะทุกข์น้อย ดังคติธรรมในพุทธศาสน สุภาสิตที่ท่านกล่าวว่า "ธรรมะย่อมคุ้มครองผู้ประพฤติธรรม"

4. อื่น ๆ เช่น ความรักในบุคคล หรือสิ่งต่าง ๆ ความเจ็บไข้ได้ป่วย และอื่น ๆ ฯลฯ

เราจะเห็นได้ว่าพระสงฆ์ ที่ท่านผ่านการปฏิบัติธรรมมาอย่างมากมายหรือปฏิบัติธรรมมาตั้งแต่วัยเด็ก จะเห็นได้ว่าท่านไม่ค่อยมีความทุกข์ สุขภาพจิตท่านจะดีมาก ทำให้อายุท่านยืนนาน ไม่ค่อยมีโรคภัยไข้เจ็บ เพราะว่าท่านไม่ปล่อยให้ใจ (จิต)ท่านเจริญเติบโต ท่านปล่อยให้โตเพียงแต่กายแต่จิต (ใจ) ท่านไม่โตตามร่างกาย และท่านเข้าใจในข้อกล่าวทั้ง 4 ข้อที่ได้ยกมาแล้วนั่นเอง

หากผู้ใดอยากมีทุกข์น้อย หรือยังไม่เห็นความทุกข์ก็ขอให้ลองพิจารณาดูน่ะครับ 4 ข้อ จำง่าย ๆ ทำง่าย ๆ เข้าใจง่าย ๆ แล้ว “สุข” ก็จะหาได้ง่าย ๆ เช่นกัน

คติ................ อยากมีทุกข์น้อย ก็ทำใจ (จิต) ให้เป็นเด็กอยู่เสมอ (สงบจากความคิด)

credit:จากคุณ : มหาไม่มีเปรียญ pantip.com ครับ

อนุโมทนาสาธุด้วยครับ

...ทุกข์เกิดจากอะไร...ทุกข์เพราะยึดมั่นถือมั่นหลงตัวตนเรา-เขา...หลงสมมุติ...
...ทุกข์เพราะเกิด...ทุกข์เพราะแก่...ทุกข์เพราะเจ็บป่วย...ทุกข์เพราะตาย...
...มันไม่ใช่พึ่งทุกข์เพียงชาตินี้ที่รู้ชาติเดียวหรอก...ตายแล้วเกิดนับชาติไม่ได้...
...คนที่เกิดก่อนเขาก็ตายไปหมดแล้ว...แล้วยังที่เกิดใหม่อีก...ที่กำลังจะตายอีก...

...และจะหมดทุกข์ได้อย่างไร...ก็ต้องรีบดับทุกข์...ทุกข์ที่ต้องมาเวียนว่ายตายเกิด...
...เป็นวัฏฏะวน...(หลวงตามหาบัวเทศน์ว่า...เทียวตายเทียวเกิดเหมือนมดไต่ขอบด้ง...
...เป็นยังไงเอ้าพิจารณาซิ...มดไต่ขอบด้งมันวนเป็นวงกลม...หาที่สิ้นสุดได้ไหม)...
...อริยสัจจ์สี่และอริยมรรค8เป็นหนทางออกจากกองทุกข์มีศาสนาพุทธเท่านั้นสอน...




...ทุกข์ย่อมไม่มีแก่ผู้ไม่เกิด...

เกิดจากจิตอวิชชา..หรือจิตโง่



ก็เอาความโง่..ออกจากจิต..

จะเอาความโง่ออกจากจิต..ด้วยวิธีการไหนละ?

ก็ด้วยวิถีทางอันประเสริฐ 8 ประการ

ทุกข์
เกิดจาก เราไม่รู้เท่าทันสิ่งที่มากระทบ
ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ของเรา
เมื่อใด "อัตตา" อ่อนกำลังลงไปเท่าใด ก็แปลว่า ฉลาดขึ้นเท่านั้น
ความเห็นแก่ตนถ่ายเดียว ก็น้อยลงไปเท่านั้น
ความทุกข์จะเบาบางลงเท่านั้นนั่นเอง
เมื่อใด "อัตตา" หมดไป "อนัตตา" ก็เกิดขึ้นแทน
ซึ่งแปลว่า วิชชา หรือแสงสว่างเกิดขึ้นถึงที่สุด
ก็หมดทุกข์โดยประการทั้งปวง
เนื่องจากเป็นผู้เห็นคำตอบอย่างแจ่มแจ้งของปัญหาชีวิต
ทุกข้อทุกกระทง คนเราเกิดมาทำไม?.. ชีวิตคืออะไร?...

ดังนั้น ความรู้นี้เกิดขึ้น ความไม่รู้(อวิชชา)ก็หายไป
กิเลส ตัณหา อุปาทาน ราคะ โทสะ โมหะ ซึ่งเกิดจากความไม่รู้เป็นมูลฐาน
ก็พลอยถูกโค่นทำลายสาปสูญไปด้วย

เมื่อเราพรากความรู้สึกว่า "ของตน" ออกมาเสียจากสังขารร่างกาย
มายึดเอาศีล สมาธิ ปัญญา
เมื่อถึงยอดของปัญญา มันก็จะพรากจากที่นั้น
มายึดยึดถือเอาที่มรรคและผลจนถึงชั้นยอด
เราจะหมดอะไรที่จะยึดถือต่อไปเอง
พรากจากสิ่งที่เป็นตัวตน(นัตตา)
ขยับขึ้นมาว่าเป็นสิ่งที่ไม่มีตัวตน(อนัตตา)

เราจะหมดทุกข์ได้ถ้าเราไม่ยึดติดในสิ่งที่มากระทบ
ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ของเรา
เพราะในที่สุดแล้ว ตัวตนของเรานั้นไม่มี

สัพเพ ธํมมา นาลัง อภินิเวสายะ
สิ่งทั้งปวงไม่ควรยึดมั่นถือมั่น

ขอกราบอนุโมทนาบุญ สาธุ..........

ขอบคุณมากนะค่ะ
ฝากบทกลอนด้วยนะค่ะ

เพื่อนที่ดีมีหนึ่งถึงจะน้อย
ดีกว่าร้อยเพื่อนคิดริษยา
ดุจก้อนเกลือเค็มนิดหน่อยด้อยราคา
ยังมีค่ากว่าน้ำเค็มเต็มทะเล

บทเพลงแห่งรักที่นี่เลยค่ะ
ฟังเพลงเพราะๆ เพลงใหม่ ฟังเพลงใหม่ เพลงmp3 mp3ใหม่ คลายเครียดดีกว่าค่ะ
โหลดเพลง โหลดเพลงmp3 โหลดเพลงmp3ฟรี โหลดเพลงฟรี โหลดเพลงใหม่ฟรี โหลดเพลงใหม่ โหลดmp3ไม่มีนะค่ะ

ทุกข์ เกิดจาก
การยึดมั่นถือมั่น ด้วยทิฏฐิ
การพัวพัน การถือเอาด้วยตัณหา

สละคืนทิฏฐิ ละวางตัณหา ด้วยมรรค 4 ผล4

เจริญธรรม

ทุกข์ ความไม่สบายกาย ความไม่สบายใจ นั้นเป็นทุกข์
ไม่ว่าตอนใหนก็มีทุกข์

ทุกข์ เป็นสิ่งที่ทนได้ยาก
ไม่ทุกข์ เป็นสิ่งที่เราทนได้