เมื่อมีญาณทัสสนะ คือการรู้การเห็นประจักษ์แล้ว จึงไม่ต้องมีศรัทธา คือไม่ต้องเชื่อต่อผู้ใดอื่น

ดังนั้น พุทธสาวกที่บรรลุคุณวิเศษต่างๆ จึงรู้และกล่าวถึงสิ่งนั้นๆ โดยไม่ต้องเชื่อต่อพระศาสดา

เช่น ได้มีคำสนทนาถาม ตอบระหว่างนิครนถนาฏบุตร กับจิตตคฤหบดี ผู้เป็นพุทธสาวกฝ่ายอุบาสก

ที่มีชื่อเสียงเชียวชาญในพุทธธรรมมาก ว่า



นิครนถ์: แนะท่านคฤหบดี ท่านเชื่อพระสมณโคดมไหมว่า สมาธิที่ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีอยู่

ความดับแห่งวิตกวิจารได้ มีอยู่ ?

จิตตคฤหบดี: ในเรื่องนี้ ข้าเพเจ้ามิได้ยึดถือด้วยศรัทธา (มิได้เชื่อ) ต่อพระผู้มีพระภาคว่า

สมาธิที่ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีอยู่ ความดับแห่งวิตกวิจารได้ มีอยู่ ฯลฯ

ข้าพเจ้านี้ ทันทีที่มุ่งหวัง...ก็เข้าปฐมฌานอยู่ได้...เข้าทุติยฌานอยู่ได้..เข้าตติยฌานอยู่ได้...

เข้าจตุตถฌานอยู่ได้* (ตั้งแต่ทุติยฌานเป็นต้นไป เป็นสมาธิที่ไม่มีวิตกวิจาร)

ข้าพเจ้านั้น รู้อยู่อย่างนี้ เห็นอยู่อย่างนี้ จึงไม่ยึดถือด้วยศรัทธาต่อสมณะหรือพราหมณ์ผู้ใดๆว่า

สมาธิที่ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีอยู่ ความดับแห่งวิตกวิจารได้ มีอยู่


(สํ.สฬ.18/578/367)

ด้วยเหตุที่กล่าวมานี้ พระอรหันต์ ซึ่งเป็นผู้มีญาณทัสสนะถึงที่สุด

จึงมีคุณสมบัติอย่างหนึ่งว่า “อัสสัทธะ”*(* ขุ.ธ.25/17/28) ซึ่งแปลว่า ผู้ไม่มีศรัทธา

คือไม่ต้องเชื่อต่อใครๆ ในเรื่องที่ตนรู้เห็นชัดด้วยตนเองอยู่แล้ว

ดังจะเห็นได้จากพุทธดำรัส สนทนากับพระสารรีบุตรว่า



พระพุทธเจ้า : สารีบุตร เธอเชื่อไหมว่า สัทธินทรีย์ ที่เจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว

ย่อมหยั่งลงสู่อมตะ มีอมตะเป็นที่หมาย มีอมตะเป็นที่สุด

วิริยินทรีย์...สตินทรีย์...สมาธินทรีย์...ปัญญินทรีย์ (ก็เช่นเดียวกัน) ?


พระสรีบุตร: ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ในเรื่องนี้ ข้าพระองค์มิได้ยึดถือด้วยศรัทธา (เชื่อ)ต่อ

พระผู้มีพระภาค...

แท้จริง คนเหล่าใด ยังไม่รู้ ยังไม่เห็น ยังไม่ทราบ ยังไม่กระทำให้แจ้ง ยังไม่มองเห็นด้วยปัญญา

ชนเหล่านั้น จึงจะยึดถือด้วยศรัทธาต่อคนอื่นในเรื่องนั้น....

ส่วนคนเหล่าใด รู้ เห็น ทราบ กระทำให้แจ้ง มองเห็นสิ่งนี้ด้วยปัญญาแล้ว

คนเหล่านั้น ย่อมไม่มีความสงสัย ไม่มีความแคลงใจ ในเรื่องนั้น...

ก็ข้าพระองค์ได้รู้ เห็น ทราบ กระทำให้แจ้ง มองเห็นสิ่งนี้ด้วยปัญญาแล้ว

ข้าพระองค์ จึงเป็นผู้ไม่มีความสงสัย ไม่มีความแคลงใจในเรื่องนั้นว่า

สัทธินทรีย์ วิริยินทรีย์...สตินทรีย์...สมาธินทรีย์...ปัญญินทรีย์ ที่เจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว

ย่อมหยั่งลงสู่อมตะ มีอมตะเป็นที่หมาย มีอมตะเป็นที่สุด


พระพุทธเจ้า : สาธุ สาธุ สาธุ สารีบุตร ฯลฯ


(สํ.ม. 19/984-986/292-293)

ผู้มีวิจารณญาณ ติดตามอ่านบทความธรรมะลิงค์แรกจนถึงลิงค์นี้แล้ว คงมองเห็นแนวทางของพุทธธรรม

ตามสมควรแก่ปัญญาของตน

ที่ท้ายๆ ลิงค์แรก แลเห็นท่านผู้ใช้นามว่า "หลับอยู่" เลียบๆเคียงๆ เหมือนมีอะไรข้องใจ แต่ตอนนั้น

ยังไม่เปิดโอกาสให้พูด จึงปิดกระทู้ก่อน

เอาครับ ตอนนี้เปิดโอกาสให้แล้ว มีอะไรข้องใจ อึดอัดเรื่องอะไร เรียนเชิญครับ เชิญ

สงสัยว่าคำเชิญจะส่งไปไม่ถึง....
นี่...ต้องนี่ อีกกะเด๋วคงมา
หวังว่าท่านคงจะไม่เคืองนะเจ้าคะ

พระพุทธศาสนาสอนว่า ไม่ควรปลงใจเชื่อด้วยการอ้างตำรา หรือ อย่าเชื่อเพียงเพราะอ้างคัมภีร์ คือ

อย่าเชื่อตำรางมไป

บางท่านตีความเลยไปว่า พระพุทธศาสนาสอนไม่ให้เชื่อตำรา หรืออย่าเชื่อตำรา

ความจริง ทั้งการเชื่อตำรา และการไม่เชื่อตำรา

ถ้าทำโดยขาดวิจารณญาณ ก็สามารถเป็นความงมงายได้ด้วยกันทั้งคู่ คือ เชื่ออย่างงมงาย

และไม่เชื่ออย่างงมงาย

ทางปฏิบัติที่รอบคอบและไม่ผิดในการไม่เชื่อตำราก็คือ ไม่ให้เป็นการไม่เชื่ออย่างเลื่อนลอย

ก่อนจะตัดสินหรือแม้ตัดขาดกับตำรา ควรศึกษาให้ชัดเจนตลอดก่อนว่าตำราว่าอย่างไร

ดูว่าท่านพูดไว้อย่างไรให้เต็มที่ก่อนแล้ว ต่อนั้นจะตีความหรือเห็นต่างออกไปอย่างไรก็ว่าของเราไป

โดยเฉพาะท่านผู้เขียนคัมภีร์ทั้งหลายล้วนล่วงลับไปสิ้นแล้ว ท่านเสียเปรียบ ไม่มีโอกาสลุกขึ้นมาแสดงความ

เห็นหรือคอยตามโต้เถียงเรา

เราจึงควรให้โอกาสโดยไปตามค้นหาแล้วพาท่านออกมาพูดเสียให้เต็มที่ เมื่อรับฟังท่านเต็มที่แล้ว

เราจะเห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วย ก็นับว่าได้ให้ความเป็นธรรมแก่ท่านแล้วพอสมควร

viewtopic.php?f=2&t=19015