ประเมินผลการปฏิบัติ
โดย พระครูเกษมธรรมทัต (สุรศักดิ์ เขมรํสี)

สำนักปฏิบัติกรรมฐาน วัดมเหยงคณ์
ต.หันตรา อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา


“....เรื่องความรู้ความเข้าใจในการประพฤติปฏิบัติ
ถ้าเราศึกษา เราฟังมากๆ ก็คงจะเป็นที่เข้าใจกันดี
ปัญหามีอยู่เพียงว่า เราจะฝึกให้ได้ผลอย่างนั้นได้อย่างไร

แม้เราจะเข้าใจวิธีการปฏิบัติ
ก็ไม่ใช่ว่าเราจะสามารถรับประโยชน์จากการปฏิบัติได้ทันที
และประโยชน์ที่จะได้รับต้องอยู่การฝึกฝนอบรมปฏิบัติให้มากๆ ให้ยิ่งๆ ขึ้นไป
ตรงนี้จึงอยู่ที่ความพากเพียร....

เป้าหมายของการปฏิบัติ คือ การชำระจิตใจให้สะอาด บริสุทธิ์จากกิเลส
ให้กิเลสอันได้แก่ ความโลภ ความโกรธ ความหลง เป็นต้น
ให้หมดไปจากจิตใจของเรา....

.....ฉะนั้น เราก็ต้องมาวัดผลกัน
โดยดูที่ผล ดูที่เป้าหมายของการปฏิบัติ
ดูความสะอาด ความบริสุทธิ์ในจิตใจของเราว่า
กิเลสที่เคยมีอยู่นี้เบาบางลงไปหรือไม่
โลภะ โทสะในใจของเรานั้น ลดลงไปได้บ้างไหม

ถ้าหากเบาบางลงไป ก็แสดงว่าการปฏิบัตินั้นมีความก้าวหน้า
แต่ถ้ากิเลสยังมีเท่าเดิม หรืออาจจะมากขึ้น
ก็แสดงว่าการปฏิบัตินั้นยังไม่เจริญ ยังไม่ก้าวหน้า

แต่ละคนต้องวัดผลการปฏิบัติด้วยตัวของตัวเอง
ไม่มีใครที่จะตัดสินให้
ไม่มีใครจะมาประกาศให้
เราต้องตัดสินให้ตัวเราเอง ด้วยความยุติธรรม

ดูว่าเมื่อก่อนกับปัจจุบันนี้แตกต่างกันอย่างไร
จิตใจของเราลดละ สละคลายลงไปได้แค่ไหน
ความยึดมั่นถือมั่นน้อยลงไปได้บ้างหรือไม่ เราต้องทบทวนดู....”

เขมรังสี ภิกขุ



ที่มา : พระธรรมเทศนาเรื่อง “ประเมินผลการปฏิบัติ”
ธรรมะแห่งความดับทุกข์ ดูการปรุงแต่ง โดย เขมรังสี ภิกขุ
http://www.dhammajak.net/board/viewtopic.php?t=13405