คือเราสงสัยว่า เราจะมีวิธีฝึกสติและสมาธิในชีวิตประจำวันได้อย่างไรบ้างคะ แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าในวันนึงๆ เรามีสติและสมาธิมากเท่าใด นอกเหนือจากการนั่งสมาธิและ้เดินจงกรมอ่าคะ

เราว่าควรต้องตั้งสติและกำหนดรู้ว่าขณะนั้นเราทำอะไรอยู่ และอยู่ที่ไหนทำนองนี้อยาปล่อยจิตให้ลอยไปเรื่อยเปื่อยทุกวันี้เราก็ทำอยู่ค่ะ

สวัสดี buddha's student

การนั่งสมาธิ และเดินจงกรม เป็นการบ่มอินทรีย์ ในสถานทีทำกรรมฐาน
สำหรับ กัลยาณปุถุชน โดยทั่วไป ก็ยังมีทางเลือกในการฝึกสติและสมาธิในชีวิตประจำวันได้
สิ่งที่เรามักมองข้ามไป คือ ความเป็นผู้มีมนุษยธรรม(ศีล 5) ไม่ล่วงอกุศลกรรมบถ 10

เข้าใจง่ายๆ คือความเป็นผู้มีศีล เมื่อถึงความเป็นผู้มีศีล ไม่ล่วงศีล ไม่ละเมิดศีล ย่อมเป็นผู้มีสติและจิตเป็นสมาธิ

เพราะเหตุใดจึงเป็นอย่างนั้น
เพราะความถึงพร้อมถึงศีล ย่อมไม่มีความเดือดเนื้อร้อนใจเป็นอานิสงส์
เมื่อไม่มีความเดือดเนื้อร้อนใจ จิตย่อมมีความยินดี มีความเย็นใจ มีความอิ่มใจ มีความสงบเป็นอานิสงส์
เมื่อคุณภาพของจิต แม้เพียงเป็นผู้มีศีล มีมนุษยธรรม ย่อมเป็นที่รัก ย่อมมีความสุข เป็นอานิสงส์
จิตที่มีสติ ไม่มีความประมาทในศีล มีความสุขใจ จิตอย่างนี้แหละ คือจิตที่ตั้งแล้วในสมาธิ

เป็นการรักษาสติ และสมาธิ ที่เป็นธรรมชาติธรรมดา ง่ายที่สุดไม่ต้องคอยตามดูอะไร นอกจากรักษาศีลครับ

ตั้งแต่ลืมตาตื่นนอนตอนเช้า...จนถึงเข้านอนตอนค่ำ ในการดำรงชีวิตประจำวันใช้งานสิ่งที่ทำ
ในขณะนั้นๆ ฝึกอบรมสติ สัมปชัญญะ สมาธิ วิริยะ เป็นต้นได้ทั้งหมด เช่น ตอนนอนลืมตาทำความรู้สึกตัว นึกสำรวจตนเองว่า ยังนอนอยู่ในอิริยาบถเดิมไหม นอนในท่าเดิมหรือไม่
สำรวจตนเองดูก่อนแล้ว ลุกขึ้นหยิบจับพับผ้าห่ม ฯลฯ ก็รู้สึกตัวรู้ตัวว่ากำลังจับกำลังวาง ... เดินไป
เข้าห้องน้ำรู้ตัวว่ากำลังเดินไป ... ล้างหน้าแปรงฟัน อาบน้ำ แต่งตัว ฯลฯ ออกจากบ้านไปทำงาน...ก็รู้สึกตัวอยู่กับสิ่งที่ทำๆนั้น
…เลิกงานกลับบ้าน ทำความสะอาดบ้าน กินข้าว ล้างถ้วยล้างจาน อาบน้ำ เข้านอน....ตื่นนอน...วนไปอีก ก็ฝึกทำเหมือนเดิม จะทำอะไรๆ ทำความรู้สึกตัว ณ ขณะนั้นๆว่ากำลังหยิบฉวย-วาง...
พูดง่ายๆว่า จะหยิบจับอะไร ก็ระลึกรู้สึกตัวอยู่กับงานที่ทำ

หลังจากฝึกแบบนั้นไปสักระยะหนึ่ง ลองสังเกตว่าจิตใจอยู่กับสิ่งที่กำลังทำได้นานขึ้นกว่าก่อนหน้า
คือว่าจิตใจอยู่กับสิ่งที่กำลังทำนั้นๆ แสดงสติสมาธิ เป็นต้น เจริญขึ้นแล้ว

หลักอิทธิบาท คือ ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา ก็ใช้งานนี่เองฝึกอบรม

(แทรกลิงค์การเจริญสมาธิด้วยอิทธิบาทให้พิจารณา)

viewtopic.php?f=2&t=20241


จขกท. ดูตัวอย่างโยคีท่านหนึ่งที่

http://fws.cc/whatisnippana/index.php?topic=29.0

สติเป็นตัวระลึกได้ถึงความมีอยู่ของกายของใจ
ถ้าเมื่อไหร่ที่เรารู้สึกอยู่ที่กาย รู้สึกอยู่ที่ใจได้ ก็เรียกว่ามีสติ

สติเป็นสิ่งที่บังคับหรือกำหนดให้เกิดไม่ได้ สติต้องเกิดขึ้นเองเมื่อทำเหตุให้ถึงพร้อม
การที่จิตจำสภาวะ(ลักษณะเฉพาะของกายและใจ)ได้เป็นเหตุใกล้ให้เกิดสติ
การปฏิบัติจึงต้องเริ่มจากการฝึกจำสภาวะต่างๆให้มาก
โดนเฉพาะสภาวะที่เกิดที่จิต เช่น ความโกรธ ความโลภ ความฟุ้งซ่าน ความหดหู่ใจ ควางหลง
(หลงคิด หลงดู หลงฟังฯลฯ แล้วลืมดูกายใจตัวเอง)

การปฏิบัติไม่มีอะไรมาก แค่รู้ทันตัวเองไปเรื่อยๆ
ร่างกายเคลื่อนไหว รู้สึก ร่างกายหยุดนิ่งรู้สึก
จิตใจเคลื่อนไหว รู้สึก จิตใจหยุดนิ่งรู้สึก
จิตใจหนักๆก็รู้ จิตใจเบาๆก็รู้ จิตใจเราเป็นยังไงก็รู้ รู้เล่นๆ
การปฏิบัติจริงๆไม่ใช่การทำอะไร แต่ว่าพอร่างกายจิตใจมันทำอะไรแล้วเรารู้ทันเรียกว่าปฏิบัติ

วิหารธรรมเป็นเครื่องช่วยให้สติเราไวขึ้นค่ะ

ควรจะซ้อมการฝึกให้เกิดสติโดยหาเครื่องอยู่ให้จิตอันนึง(วิหารธรรม)
พอใจคลาดเคลื่อนไปจากเครื่องอยู่อันนั้น เราก็จะได้รู้ทันว่าหลงไปแล้ว มันจะไม่หลงนาน
เช่น พุทโธ ขยับนิ้ว ขยับไปเรื่อยๆไม่ใช่ขยับเพื่อให้จิตนิ่ง ไม่ใช่พุทโธเพื่อให้จิตนิ่ง
แต่ขยับไปพุทโธไป พอใจหลงแวบไปก็รู้สึกแล้ว มันลืมพุทโธหรือการขยับไป
ต่อไปเราอยู่ในชีวิตประจำวัน พอใจเราขยับตัวแวบจะเห็นเลย สติเกิดเอง

ขอบคุณทุกๆคนที่ช่วยตอบนะคะ

เท่าที่อ่านความเห็นต่างๆ สรุปได้ก็คือ
ให้มี"สติ"ตามรู้ว่ากายและจิตในแต่ละขณะว่ากำลังทำอะไรอยู่ คิดอะไรอยู่ รู้สึกอย่างไรอยู่
โดยใช้ฉันทะ ความพอใจ
ใช้วิริยะ ความเพียร
ใช้จิตตะ ความเอาใจใส่
และใช้วิมังสา ตรวจสอบดูว่าเรามีกำลังของสติ สมาธิ ปัญญา ศรัทธาและความเพียร มากน้อยเพียงใดและเพิ่มเติมในสิ่งที่ยังบกพร่องอยู่
โดยอาจดูง่ายๆได้จากตอนก่อนนอน เพราะเป็นตอนนี้ความคิดของเราจะพรั่งพรูมากมาย ให้พิจารณาตัวเองว่ามีการรู้ตัวเร็วแค่ไหนเมื่อเผลอคิดเรื่องต่างๆและหยุดคิดได้เร็วแค่ไหน

เข้าใจอย่างนี้ ถูกต้องไหมคะ???

ถูกต้องครับ แต่อย่าลืมเพิ่มขันติคือการฝืนใจ ฝืนใจเพื่อเอาดีให้ได้ เข้าไปด้วยนะครับ....
สติสามารถ ทำได้ตลอดเวลาอาศัยจากการฝึกฝน
ส่วนสมาธิเกิดขึ้นเมื่อจิตเราหยุดนิ่ง
ซึ่งสติกับสมาธิถ้าสะสมมากๆเข้าจะเกิดปัญญา....

อาจไม่ค่อยตรงคำถาม แต่ขอฝากไว้นิดนึงค่ะ

ถ้าเราจงใจให้สติเกิด จะไม่เกิดสัมมาสติ

ถ้ายังเจือด้วยความคิดอยู่ ไม่ใช่การรู้ที่แท้จริง
http://www.dhammada.net/2010/06/04/2442/

สติคืออะไร: ทำอย่างไรสติจึงเกิดได้บ่อย?
http://www.dhammada.net/2010/02/28/1025/

ขอยกธรรมของครูบาอาจารย์มา ณ ที่นี้ค่ะ

"การที่เราหัดรู้สภาวะไปเรื่อย ๆ ถึงจุดหนี่งสติจะเกิดเอง ถ้าเราจงใจให้ เกิดเช่น เราตั้งใจต่อไปนี้เราจะไม่เผลอเลย เราก็มารู้ลมหายใจหายใจออก คอยรู้หายใจเข้าคอยรู้ เราจ้องไม่ให้เผลอไปที่อื่นเลย อันนี้มี โลภเจตนา ซ่อนอยู่เบื้องหลังการปฏิบัติ มีความโลภนะ โลภอะไร โลภอยากจะดี อยากจะรู้สึกตัว อยากจะให้เกิดสติ อยากจะให้เกิดปัญญา มีความโลภอยู่

ตราบใดที่ยังมีโลภะอยู่สติแท้ ๆ ไม่มีหรอก สติแท้ๆ ไม่เกิดร่วมกับโลภะหรอก ที่นี้เราต้องหัดจนกระทั่งจิตมันเคยชินที่จะเกิดสติ หัดรู้สภาวะไปเรื่อยๆ แล้ววันหนี่งสติเกิดเอง ตรงที่สติเกิดได้เองนี่ครูบาอาจารย์แต่ก่อนท่านชอบใช้คำว่า มหาสติ พวกเราเคยได้ยินไหม มหาสติ มหาปัญญา บางทีครูบาอาจารย์ใช้ มหาสติ คือสติอัตโนมัติ มหาปัญญา ปัญญารู้แจ้งความจริงของกายของใจโดยอัตโนมัติ ก่อนจะมีปัญญาอัตโนมัติ ต้องฝึกให้มีสติอัตโนมัติก่อน ถ้าขาดสติไม่มีปัญญา เพราะฉะนั้น เราค่อยๆฝึกหัดดูสภาวะไปเรื่อย แล้ววันหนี่งจิตมันจะเห็นสภาวะได้เอง พอจิตมันเห็นสภาวะปุ๊บ โดยที่ไม่เจตนานะ จิตมันจะรู้เนื้อรู้ตัว มันจะตื่นขึ้นมาเต็มที่เลย มันจะเห็นความจริงเลยว่า สภาวะทั้งหลายไม่ใช่ตัวเรา"


สติ คือความระลึกได้ถึงความปรากฏของ รูปนาม สติเป็นอนัตตาเช่นเดียวกับธรรมทั้งปวง
ดังนั้นไม่มีใครที่จะสั่งหรือจงใจให้สติเกิดขึ้นได้ สติจะเกิดขึ้นเองเมื่อทำเหตุที่สมควรให้ถึงพร้อม
โดยไม่ต้องพยายามทำให้เกิด
เหตุให้เกิดสติได้แก่ การที่จิตรู้จักและจดจำสภาวะของรูปนามได้แม่นยำ
เพราะได้เจริญสติปัฏฐานหรือตามรู้สภาวะของกาย เวทนา จิต หรือธรรมเนืองๆ

สติหรือสัมมาสตินี้จะแตกต่างจากมิจฉาสติหรือสติธรรมดา
ตรงที่สัมมาสตินั้นเป็นเครื่องระลึกรู้อารมณ์ปรมัตถ์ ได้แก่ รูปนามในขั้นการเจริญมรรคเบื้องต้น
และระลึกรู้นิพพานในขณะที่เกิดอริยมรรค
ส่วนมิจฉาสติเป็นเครื่องระลึกรู้อารมณ์ บัญญัติอันเป็นสาธารณกุศลต่างๆ
สัมมาสติจะสักว่าระลึกรู้อารมณ์ เกิดขึ้นแล้วก็ดับไปพร้อมกับจิตเป็นขณะๆ
ส่วนสติธรรมดามักจะเข้าไปตั้งแข็งหรือนอนแช่อยู่ในอารมณ์
และให้ความรู้สึกเหมือนกับว่าสตินั้นเป็นของที่ตั้งอยู่ได้นานๆ โดยไม่เกิดดับ

เรียนในห้องเรียนท่านแยกชิ้นส่วนขององค์ธรรมแต่ละตัวๆให้เห็นว่าชื่อธรรมตัวนี้มีหน้าที่ทำอะไรยังไง

เกิดร่วมกับใครได้บ้าง เป็นต้น กรณี้นี้ท่านเปรียบเหมือนรถที่จอดอยู่กับที่

แต่เวลาใช้งานจริง ไม่ต้องแยกว่านั่นสติใช่ไม่ใช่ หรือเป็นวิริยะใช่ไหม หรือเป็นสัมปชัญญะ ฯลฯ

ไม่ต้องแยกยังงี้ กรณีนี้ท่านเปรียบเหมือนรถที่ออกวิ่งใช้งานจริง ทุกส่วนทำงานร่วมกันอาศัยกันและกัน



กำลังอ่านหนังสือรู้สึกตัวว่ากำลังอ่านอยู่ เข้าใจเนื้อหาสาระนั้น ไม่เผลอ เพียงเท่านี้องค์ธรรมต่างๆ

เกิดแล้วตามสมควร

หากอ่านไปคิดแยกไปว่า เป็นอะไรตอนนี้ เป็นสติหรือยัง หรือเป็นอะไร ฟุ้งซ่านแล้วครับ คือ

จิตใจไม่อยู่กับปัจจุบันคืองานที่ทำ


ตอนนอนจะทำยังไง เอาอะไรให้จิตเกาะยึดล่ะ ก็เอากายทั้งหมด หรือ ยึดลมเข้าออกให้จิตเกาะยึดไป

จนกว่าจะหลับ ไม่แยกแยะเช่นกันว่ามันเป็นอะไร ให้จิตยึดเกาะลมหรือกายนอนหลับ


ลิงค์นี้ทำความเข้าใจความอยาก (ตัณหา) กับความอยาก (ฉันทะ)

viewtopic.php?f=2&t=32646

พิจารณาดีๆครับ

คุณเคยทำสมาธิแบบไหนให้ทำแบบนั้นครับ
ถ้าพุทโธ ก็ให้พุทโธ อยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าจะยืนเดินนั่งนอน
ไม่ว่าจะทำอะไรตลอด 24 ชม.ให้อยู่กับพุทโธ

หรือถ้าทำงานหรือคิดงาน เมื่อเสร็จแล้วให้
ให้กลับมาที่คำบริกรรมครับ
เอาอยู่อย่างนั้น อย่าให้เผลอคิดไปเรื่องอื่น
ให้คิดแต่คำว่าพุทโธ

สติจะเกิดจากตรงนี้ครับ
เมื่อสติสืบเนื่องตลอดเวลา
จิตจะรวม เมื่อจิตรวมบ่อยครั้งเข้าก็จะสร้างฐานของสมาธิขึ้นมาครับ