หน้าที่หรือธรรมในบ้าน

บุตรธิดา บำรุงมารดาบิดาผู้เป็นเหมือนทิศเบื้องหน้า โดย

1) ท่านเลี้ยงเรามาแล้วเลี้ยงท่านตอบ
2) ช่วยทำกิจธุระการงานของท่าน
3) ดำรงวงศ์สกุล
4) ประพฤติตนให้เหมาะสมกับความเป็นทายาท
5) เมื่อท่านล่วงลับไปแล้ว ทำบุญอุทิศให้ท่าน

ข. มารดาบิดา ย่อมอนุเคราะห์บุตรธิดา ดังนี้

1) ห้ามกันจาความชั่ว
2) ฝึกอบรมให้ตั้งอยู่ในความดี
3) ให้ศึกษาศิลปวิทยา
4) เป็นธุระในการมีคู่ครองที่สมควร
5) มอบทรัพย์สมบัติให้เมื่อถึงโอกาส

อย่างที่ จขกท.ปฏิบัติฝึกหัดตนอยู่นั่น เป็นธรรมะที่ยาก (ปรมัตถธรรม) ถึงขั้นขูดเกลากิเลสภายในจิตใจ ซึ่งต่างจากสอง คห.ข้างบนที่นำมาเป็นตัวอย่าง

จขกท.หายไปไหนอีกแระ
หรือฉุกคิดได้ว่าแหมๆยากนักหรอ ถ้างั้นก็เลิกทำนอนประชดมันสะเลย ถูกมั้ยครับ หรือคิดเป็นอื่น

เปล่าคะ ถึงจะยากยังไงแต่ก็จะพยายามหน้าด้าน ปฏิบัติคะเพราะต้องการกำจัดมาร(เลวมากๆ)ตัวนึงในจิตใจอ่ะคะ- -

ถาม จขทก
ความง่วงควรยึดมั่นถือมั่นมั้ยครับ

ไม่ควรคะ

ครับความง่วงไม่ควรยึดมั่นถือมั่น
ถามต่อนะครับ

ความง่วงเที่ยง หรือ ไม่เที่ยง
ความง่วงเป็นสุข หรือ เป็นทุกข์
ความง่วงเป็นอัตตา หรือ อนัตตา

ความง่วงไม่เที่ยงคะ- - และก็ไม่สุขและทุกข์(บางคนง่วงแล้วทุกข์แต่บางคนง่วงแล้วสุข) เพราะมันเป็นอนัตตาคะ

ทุกข์ในที่นี้หมายถึง ความทนอยู่ไม่ได้ ต้องแตกสลายไป

ความง่วง นั้นจึงไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป็นอนัตตา

สิ่งใดไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา ควรหรือที่เราจะยึดถือด้วยอำนาจของตัณหา มานะ ทิฏฐิ ว่าสิ่งนั้นเป็นเรา นั่นของเรา นั่นอัตตาของเรา

ก็เพราะจิตยังถูกครอบงำด้วยตัณหา มานะ ทิฏฐิ (หรืออยู่ในอำนาจของตัณหา มานะ ทิฏฐิ) จึงมองไม่เห็นไตรลักษณ์ คือ ความไม่เทียง เป็นทุกข์เป็นอนัตตา และจึงทำให้ไม่เห็นเหตุแห่งความง่วงด้วย

สุดท้ายก็ถึงปัญหาว่า จขกท. ควรทำอย่างไร จึงจะกำจัดตัณหา มานะ ทิฏฐิซึ่งเป็นต้นเหตุของความง่วงเป็นต้นได้ แล้วมองเห็นไตรลักษณ์ คือ ความไม่เที่ยงเป็นทุกข์เป็นอนัตตา

หรือกำจัดด้วยไปนอนดังกล่าวข้างต้น

ความไม่ยินดี ความเกียจคร้าน ความอ่อนเพลีย การกินอาหารมากเกินไป
พักผ่อนไม่เพียงพอ หรือทำงานหนัก เป็นต้นเหตุของ ความง่วง

ส่วน ตัณหา มานะ ทิฏฐิ เป็นต้นเหตุของ อวิชชา

จะดับความง่วง ต้องดับที่เหตุนะค่ะ

พระพุทธเจ้าแสดงธรรมเพื่อแก้ง่วงของพระโมคลา ก็มีให้อ่าน

ความอยากให้มันหายก็คือความยึดถือความง่วงนั้นด้วยตัณหา
ถ้าเหตุปัจจัยที่จะดับความง่วงยังไม่มี แล้วอยากให้ความง่วงนั้นดับไป ก็ต้องเป็นทุกข์
พอความง่วงมาก็ทุกข์อีก พอความง่วงหายไปก็หลงพอใจ ยึดถือในความไม่ีมีความง่วง จิตสัดส่ายไปมา

ทำใจให้เป็นกลาง รู้ชัดตามความเป็นจริง ก็จะเห็นว่าแม้นความง่วงก็เป็นสิ่งที่มาแล้วไป ละอภิชฌาและโทมนัสในความง่วงออกเสียได้ ใจทรงไว้ซึ่งความเป็นปรกติ

เพราะฉะนั้นความง่วงมาก็ให้รู้ชัดๆ และโยนิโสมนสิการความง่วงนั้นตามที่เป็นจริง
พิจารณาธรรมที่ปรากฎเฉพาะหน้า




อนึ่ง จขทก จะทำตามในโมคคัลลานะสูตร ก็สามารถละความง่วงได้ ซึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงไว้แล้วเป็นลำดับ

ที่แนะนำว่าให้นอนหลับ
ก็แค่ให้นอนหลับแล้วตื่นขึ้นมาเพียรต่อนะจะสดชื่นมากกว่า
ถ้าเห็นว่าไม่ควรทำ ไม่เหมาะก็ไม่ต้องทำก็ได้ครับ

กฏธรรมชาติ ที่เรียกว่าอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา (ไตรลักษณ์ หรือสามัญลักษณะ) เนี่ยมีอยู่แล้วโดยธรรมดาในสิ่งทั้งปวง (แต่ในที่นี้จำกัดพูดเอาแค่คน) ไม่ว่าพระพุทธเจ้าจะอุบัติหรือไม่ก็ตาม มันเป็นของมันอยู่แล้ว แต่ปัญหาอยู่ที่ว่า เราเห็น (ด้วยสัมมาปัญญา) ความเป็นอย่างนั้นหรือยัง

ปัญญา 3 วิธี หรือปัญญา 3 ประเภท คือ *

1. สุตมยปัญญา ปัญญาเกิดจากการสดับเล่าเรียนหรือถ่ายทอดต่อกันมา
2. จินตามยปัญญา ปัญญาเกิดจากการคิดการพิจารณาหาเหตุผลด้วยตนเอง
3. ภาวนามยปัญญา ปัญญาเกิดจากการลงมือปฏิบัติฝึกหัดอบรม