ขอคำปรึกษาค่ะเวลานั่งสมาธิ ขาเริ่มแข็งขึ้นมาเรื่อยๆๆจนถึงเอวมันรัดแน่นตึงปวดจนทนไม่ไหวค่ะ
ต้องคลายออกจากสมาธิกลางคันทุกครั้ง เป็นบ่อยมากค่ะรู้สึกว่าลมหายใจมันอ่อนมากไม่สามารถ
หายใจยาวๆได้ ดิฉันทำสมาธิผิดพลาดตรงไหนบ้างค่ะ ปรกติก็จะพิจารณาสังขาร์ก่อนที่จะนั่งสมาธิ
ว่ามันไม่เที่ยงทุกครั้ง

ดูก่อนท่านผู้เจริญ.......................

การทำสมาธินั้น จะว่าง่ายก็ไม่ง่าย จะว่ายากก็ไม่ยาก อาการที่เกิดขึ้นเป็นไม่นาน ท่านลองพิจารณาอาการที่เกิดขึ้นตามลำดับ ว่ามีเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป
พิจารณา กองลม หายใจเข้า-ออก อย่างสบายๆ ไม่ต้องรีบ ไม่เร่ง ไม่วิตก ปล่อยตามอารมณ์ในขณะนั้นเทอญ.

ขอให้เจริญฯในธรรม.....................

รบกวนเรียนถามครับ

"นั่งสมาธิเพื่ออะไร?"

โกเมศวร์

"การทำสมาธิ"

การทำสมาธิ คือ การหยุดการทำงานของจิตใต้สำนึก(หยุดการทำงานของสมองซีกซ้าย) ที่มีหน้าที่สะสมข้อมูล ความจำ การหาเหตุผล และถ้อยคำ จิตเหนือสำนึกของผู้ทำสมาธิจะค่อยๆ ทำงานทีละน้อย ผู้ทำสมาธิหยุดการทำงานของจิตใต้สำนึกอย่างง่ายๆ โดยการท่องคำ 2 พยางค์(ที่เลือกสรรไว้) อยู่ในใจให้สอดคล้องกับจังหวะการหายใจเข้าออก ทำให้เกิดความสุขแก่จิตใจอย่างมากมาย ประกอบกับการหายใจอย่างมีจังหวะจะสามารถสยบความคิดอันวุ่นวายจากจิตใต้สำนักได้เป็นอย่างดี ในไม่ช้าพลังจิตอันมหาศาลอันเกิดจากจิตใจที่ผู้ทำสมาธิให้เข้าสู่จิตเหนือสำนึก ที่ผู้ปฏิบัติหยั่งรู้เอง ไม่ได้มาจากตำราหรือการรับฟังจากผู้อื่น มีความสุขความปลื้มปีติอันยิ่งใหญ่ของจิตใจ

ประโยชน์ของการทำสมาธิ

การทำสมาธิอย่างถูกต้อง จะมีประโยชน์มหาศาลในทุกๆด้านของชีิวิต ทำให้มีความคิดอ่านที่แจ่มใส ตื่นตัวกับการทำงาน มีความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น และที่สำคัญรู้สึกมีความสุขในชีวิตมากขึ้นกว่าเดิม

การทำสมาธิจะมีความเครียดลดลงและมีความเจ็บป่วยน้อยลง

การมีสมาธิ=Comcentration

การทำสมาธิ=Meditation

ประโยชน์ที่ผู้ทำสมาธิส่วนมากได้รับคือ การมีสมาธิ*ในการทำกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวัน การทำสมาธิ* เป็นประจำสม่ำเสมอทำให้ผู้ทำสมาธิมีจิตใจจดจ่อกับงานที่กำลังทำอยู่โดยไม่ใส่ใจกับสิ่งเร้ารอบข้างหรือความคิดอื่นๆ ที่คอยเข้ามารบกวนใจจิตใจ มีความผ่อนคลายมากขึ้น ตื่นตัวมากขึ้น และสามารถใช้้สมองได้อย่างมีประสิทธิภาพกว่าที่เคย

การสามารถควบคุมจิตใจตนเองให้มีสมาธิได้เป็นอย่างดีจะสามารถเรียนรู้สิ่งต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว และง่ายดาย

ผลการศึกษาวิจัยทางวิทยาศาสตร์จำนวนมากแสดงถึงผลสรุปที่ไม่สามารถโต้แย้งได้เลยว่า การทำสมาธิโดยใช้้หลักวิทยาศาสตร์มีคุณประโยชน์มากมายมหาศาลในหลายๆด้าน เช่นทำให้สุขภาพด้านร่างกายดีขึ้น จิตใจมั่นคงขึ้น มีความคิดสร้างสรรค์สูงขึ้น มีความหยั่งรู้เองมากขึ้น และทำให้จิตใจสงบเยือกเย็นมีความสุขมากขึ้น

การรู้จักทำำสมาธิให้ิเป็นส่วนหนึ่งของกิจวัตรประจำวัน เป็นเรื่องที่ควรทำอย่างยิ่ิิง...

ประโยชน์ทางสุขภาพที่ได้จากการทำสมาธินั้นมีอยู่มากมาย ไม่เพียงเฉพาะแต่ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจะบรรเทาอาการได้เท่านั้น ในผู้ที่ฝึกทำสมาธิเป็นประจำยังช่วยป้องกันปัญหาสุขภาพได้ และป้องกันโรคต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นได้ การทำสมาธินั้นได้ถูกนำมาใช้กันในวงกว้างกับโรคร้ายแรงหลาย ๆ โรค โดยเฉพาะโรคที่ประสบความสำเร็จและมีการบันทึกไว้ก็คือเกี่ยวกับปัญหาทางด้านจิตใจ เช่นอาการสะเทือนใจและอื่น ๆ แล้วการทำสมาธิช่วยเรื่องสุขภาพได้อย่างไร?? ต่อไปนี้คือสิ่งที่เกิดขึ้นขณะที่ทำสมาธิ:

*คุณจะรับออกซิเจนน้อยลง
*คุณจะหายใจได้ดีขึ้น
*การไหลเวียนของเลือดดีขึ้น ทำให้อัตราการเต้นของหัวใจช้าลง
*ร่างกายจะแข็งแรงขึ้น โดยเฉพาะในส่วนของหัวใจของผู้ป่วย
*ร่างกายจะพักผ่อนได้ลึกขึ้น
*ทำให้ความดันเลือดที่สูงลดต่ำลง
*ลดความกังวล
*ลดความตึงของกล้ามเนื้อ และลดอาการปวดศีรษะ
*เพิ่มความมั่นใจในตัวเอง
*การผลิตฮอร์โมน serotonin ช่วยให้ทำให้จิตใจดีขึ้น
*ช่วยทำให้อาการก่อนมีประจำเดือนในผู้หญิงลดลง
*ช่วยให้ผู้ที่เข้ารับการผ่าตัดหายได้เร็วขึ้น
*กระตุ้นการสร้างระบบภูมิคุ้มกัน
*ช่วยให้อารมณ์คงที่ไม่แปรปรวน

ชนะความเครียด
ทุก ๆ คนล้วนมีแนวโน้มที่จะเกิดความเครียดได้จากชีวิตประจำวัน อาจเป็นจากที่ทำงานหรือที่บ้าน ขึ้นอยู่กับความสามารถของแต่ละคนในการจัดการกับปัญหา ความเครียดและความกังวลนั้นมีผลทำให้ระดับความดันเลือดสูงขึ้น และอาจทำให้เป็นโรคหัวใจ เมื่อทำสมาธิ ความเครียดก็จะไม่ค่อยเกิดขึ้น ดังนั้นปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพจิตก็จะไม่เกิดขึ้น

สิว
เมื่อเราจัดการกับความเครียดได้ การผลิตน้ำมันจากต่อมไขมันก็จะลดลง การอุดตันก็จะน้อยลง นั่นจึงเป็นเหตุที่ทำไมสิวถึงน้อยลง หน้ามันน้อยลงเมื่อเรานั่งสมาธิอยู่เป็นประจำ

ความเจ็บปวด
ผู้ที่ได้รับความเจ็บปวดอยู่ตลอดเวลาก็จะค่อย ๆ กลายเป็นความวิตกกังวล และทำให้ความอดทนต่อความเจ็บปวดน้อยลง โชคดีที่การทำสมาธิสามารถช่วยบรรเทาความกังวลได้ จึงช่วยลดความเจ็บปวดได้ด้วย

ป่วยเรื้อรัง
มีหลาย ๆ โรงพยาบาลที่แพทย์ใช้วิธีการให้ผู้ป่วยทำสมาธิเพื่อช่วยอาการป่วยเรื้อรัง เช่นมะเร็ง ซึ่งจะช่วยลดความกังวลเกี่ยวกับผลข้างเคียงจากยาที่ใช้ในการรักษา สำหรับผู้ป่วยที่ป่วยในระยะสุดท้าย การทำสมาธิก็จะช่วยลดความกังวลและความหดหู่และเพิ่มความรู้สึกดี ๆ ขึ้นมาได้

ความดันโลหิตสูง
การทำสมาธิจะให้ผลดีกับกรณีนี้มากในการช่วยลดระดับความดันโลหิตในผู้ป่วยด้วยโรคนี้ ก็จะทำให้ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจสำหรับกลุ่มนี้
มีหลาย ๆ ปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพที่สามารถใช้วิธีการทำสมาธิเพื่อบรรเทาอาการต่าง ๆ เช่น เรื้อนกวาง, โรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ, อาการลำไส้ปั่นป่วน, Fibromyalgia (โรคกล้ามเนื้อตึง นอนไม่หลับ) เป็นต้น เมื่อความวิตกกังวลลดลง ก็จะทำให้ผู้ป่วยมีความมั่นใจมากขึ้น และควบคุมสถานการณ์ได้ และช่วยให้รับมือกับสถานการณ์นั้น ๆ ได้ดีขึ้น

http://www.watthummuangna.com/board/sho ... php?t=6202

ที่ว่า...ดิฉันทำสมาธิผิดพลาดตรงไหนบ้าง ?

ตอบกว้างๆให้ก่อน ประเด็นนี้ ไม่ผิดครับ

แต่ในรายละเอียดขอถามหน่อยเพราะเป็นประเด็นสำคัญ

คุณทิพย์ ใช้กรรมฐานอะไรครับ นั่งกี่นาที เมื่อ (ขาเริ่มแข็งขึ้นมาเรื่อยๆๆจนถึงเอวมันรัดแน่นตึงปวดจนทนไม่ไหว) คุณทิพย์ปฏิบัติต่อสภาพที่ปรากฏนั้นยังไง

สวัสดีค่ะ คุณจขกท

เมื่อเกิดเวทนา จากการนั่งสมาธิ ต้องแก้อย่างไร ก็ต้องดูว่า คุณต้องการ เจริญสมถะ หรือ
เจริญวิปัสสนา
การเจริญสมถะ เป็นการมุ่งเน้น ให้จิตตั้งมั่นเป็นสมาธิ โดยอาศัยองค์บริกรรม
การเจริญวิปัสสนา เป็นการมุ่งเน้น การกำหนดสติ (ระลึกรู้)
ไว้ที่ลักษณะรูปนามที่กำลังปรากฏในปัจจุบันขณะที่ดำเนินไปตามกฏแห่งไตรลักษณ์

ดังนั้นคุณจะเจริญสมถะกอ่นเพื่อให้จิตตั้งมั่นเป็นสมาธิ ในระดับที่สามารถนำไปเป็นบาทฐานในการ
เจริญวิปัสสนาต่อไปก็ได้ หรือ เจริญวิปัสสนา สลับ กับการเจริญสมถะ ก็ได้ หรือจะ
เจริญวิปัสสนาอย่างเดียวก็ได้

ดังนั้นเมื่อมีเวทนาเกิดขึ้น
ถ้าเจริญสมถะ ให้กำหนด ปวดหนอ ๆๆๆ จนกว่าอาการปวดจะลดลง หรือหายไป แล้วจึงดึงจิตกลับ
เข้าสู่องค์บริกรรมเดิม (การกำหนดปวดหนอเป็นองค์บริกรรมเพื่อดึงจิตที่ไปจับอยู่ที่อาการปวด ให้กลับ
มาที่คำบริกรรม "ปวดหนอ" เมื่อจิตไม่ได้จดจ่ออยู่ที่อาการปวด อาการปวดจะลดลงและหายได้)

ถ้าเจริญวิปัสสนา ให้พิจารณาที่อาการปวด เหตุปัจจัยที่ทำให้เกิดอาการปวด (พิจารณาตามกฏแห่งไตรลักษณ์)จนเห็นว่าอาการปวดไม่ได้เป็นของเรา เราไม่ได้ทำให้เกิด อาการปวดก็สักแต่ว่าเกิดตามเหตุและปัจจัย
จะทำให้จิตคลายจากการเข้าไปยึดที่อาการปวด (จิตเป็นผู้รู้ปวด) จะทำให้อาการปวดลดลงได้
ขอเจริญในธรรม

ธรรมย่อมรักษาผู้ปฏิบัติธรรม

พระพุทธองค์ ทรงตรัสสอนให้ ปรับการนั่งให้อยู่ในท่าทางที่สบายไม่เหน็ดเหนื่อยต่อสังขาร และให้ทำความรู้สึกต่อลมหายใจเข้า ลมหายใจออกก่อน โดยไม่ใช่เริ่มจากการพิจารณาสังขารโดยไม่จำเป็น

การเตรียมกายเตรียมจิต ควรเป็นไปตามขั้นตอนของอานาปานสติ 16 ขั้นที่พระองค์ทรงจำแนกไว้ดีแล้ว
ไม่ต้องไปพะวงกับอะไรจะแข็งอะไรจะปวดจะทำให้จิตฟุ้งซ่านออกจากกัมมัฏฐาน
ในระยะเริ่มแรก ค่อยทำไป เมื่อยก็ทนปวดก็รู้ ทนไม่ได้ก็ขยับตัวหรือลุกขึ้นเดิน ก็ไม่เป็นไร เพราะการทำสมาธิไม่ใช่การทนนั่งทนปวด

เจริญธรรม

วิธีการนั่งสมาธิแบบที่ตัวเองทำอยู่นะ...

นั่งแบบขัดสมาธิ ขาขวาทับขาซ้าย มือขวาทับมือซ้าย โดยใช้เบาะรองนั่งยกก้นให้สูงกว่าด้านหน้าเล็กน้อย ยืดตัวขึ้นจะทำให้กระดูกสันหลังตั้งตรง นั่งได้นานขึ้น ถ้านั่งแบบปรกติส่วนมากหลังจะงอ หากเราใช้เบาะรองนั่งจะช่วยอาการเจ็บขาเนื่องจากการกดทับได้มาก แล้วหายใจยาวๆ ลึกๆ สักสามครั้ง เพื่อไล่ลมหยาบให้หมดไปก่อน จากนั้นปล่อยลมหายใจให้เป็นปรกติ สติกำหนดเฉพาะลมหายใจเข้าออก จะกำหนดระยะเวลาหรือไม่ ก็ตามแต่ใจชอบ

การทำสมาธินี้ ไม่จำเป็นต้องนั่งจึงเรียกว่าทำสมาธิ เดินอยู่ ยืนอยู่ นอนอยู่ก็ทำสมาธิได้ คือ กำหนดลมหายใจได้ ท่านให้ทำทุกอริยาบทเพื่อเป็นการเจริญสติให้มากขึ้น ลองทำดูนะครับ

ความเพียรเป็นเครื่องเผากิเลส

ทำให้จิตเกิดความละเอียด กำหนดทุกข์ชัดเจนขึ้น จนถึงขั้นเกิดปัญญา

เป็นธรรมดาครับ ยื่นนานๆก็เมื่อย
นั่งนานๆย่อมเมื่อย นอนท่าเดียวนานๆยังเมื่อยเลย แต่การปฏิบัติเพื่อพ้นทุกข์จำต้องมีขันติ ความเพียร
จะผ่านจุดนี้ไปได้ก็เห็นจะมีสติ ปัญญา เป็นตัวรู้ทุกข็ รู้ทางผ่าน ข้ามพ้นเป็นลำดับขั้นไป
ขอให้ประสพความสำเร็จครับ

ถ้าเป็นสมถะภาวนา เขาจะให้ตัดความรู้สึกทางกายทิ้งไป ไม่ให้สนใจกาย โฟกัสที่จิตที่เดียว จิตลืมความเจ็บปวด
ขณะทรงในสมาธิ แต่เมื่อถอนสมาธิออกมาสู่สภาวะปกติเริ่มรับรู้ความรู้สึกภายนอก ความชาและปวดก้จะเข้ามาอีก
ถ้าจิตไม่เปนสมาธิหรือความอดทนต่อเวทนาน้อยลงเราก้ต้องเปลี่ยนท่าเพื่อผ่อนคลายจากเวทนาที่ปวดนั้น

แต่ถ้าเป็นวิปัสสนาภาวนา ให้ใจของการทำคือ "กำหนดรู้เข้าไว้" ทุกอย่างที่เกิดขึ้นทางกายและจิตให้กำหนดรู้ไว้
ปวดมากรู้มาก ปวดน้อยรู้น้อย ไม่ปวดก้ไม่ได้กำหนด การกำหนดรู้ ก้เพื่อรู้ในเวทนาความปวดที่ไม่มีตัวมีตนแต่
ทำให้เราทนอยู่กับที่ไม่ได้ กำหนดรู้ด้วยการเอาสติปักไปตรงจุดที่ปวด ให้ปักสติเบาๆอย่าปักแรงแล้วเฝ้าดูอาการ
ที่ปวดต่อไปจนกว่าจะหายปวดคือ ::"คลายจากเวทนาแล้ว"

หากวางน้ำหนักของจิต วางการประคองการบริกรรมภาวนามาอย่างถูกทาง
ลมหายใจจะค่อยๆน้อยลง สั้นลง และละเอียดลง

ความระงับของลมหายใจ จะทำให้ร่างกายค่อยๆระงับตาม
เราจะเริ่มไม่รู้สึกว่ามือ เท้าของเราวางอยู่อย่างไร

แต่ความระงับของลมหายใจ และความระงับของร่างกายจะมีการระงับอย่างสมดุล และไม่สมดุล

ถ้าเป็นความระงับอย่างสมดุล ลงตัว จะไม่มีความปวดใดๆเกิดขึ้นมารบกวนได้เลย
แต่ความระงับจะช่วยทำให้ ทุกส่วนของกายค่อยๆแข็งและไม่รู้สึกถึงความรบกวน

ถ้าเป็นความระงับที่ไม่สมดุล จะเกิดจาก การที่วางอารมณ์ในการภาวนามาได้แล้วอย่างนิ่มนวลอ่อนโยน
จนทำให้ลมหายใจ และร่างกายเริ่มมีการปรับตัวเข้าสู่ความแข็งระงับ จนเริ่มรู้สึกได้ถึงความหนักตึง
แต่ เพราะจิตยังไม่สามารถส่งไปในความละเอียดอ่อนของสมาธิได้อย่างต่อเนื่องมั่นคง จิตที่ควรละเีอียด
ก็ถอยออกมาหยาบ ร่างกายที่เริ่มแข็งระงับ จึงเกิดอาการที่สะดุดหยุดยั้งความละเอียด

อาการอย่างนี้ เหมือนกับกายยังปรับตัวไม่เสร็จ จิตก็ถอยหล่นออกมาหยาบซะก่อน ทำให้ร่างกาย
มีอาการเหมือนเหน็บ ตะคริวรบกวนขึ้นได้

แต่ถ้าคนชำนาญในการประคองจิต ส่งไปตามวิถีของสมาธิ โดยไม่มีการถอยตกหรือถอยออก
ร่างกายที่เริ่มระงับ เพราะลมหายใจระงับ ก็จะ มีการปรับตัวกลมกลืนกันได้อย่างลงตัว

จนเกิดเป็นความระงับที่สมดุลทั้งสามส่วนคือ
จิตระงับ ลมหายใจจึงระงับ ลมหายใจระงับร่างกายก็ระงับ

อาการของคุณ น่าจะเป็นอาการของความระงับ ที่ยังปรับตัวไม่ทันเสร็จ
แล้วจิตถอยออกมาจากความอ่อนโยนของอารมณ์สมาธิก่อนเวลาอันควร

ร่างกายที่หลุดจากการปรับตัวอย่างกะทันหัน จะมีอาการเหมือนเป็นตะคิวกันได้ครับ
ลองทำบ่อยๆ ทำมากๆ ไม่นานก็คงจะผ่านไปได้ครับ .............ขอเอาใจช่วย