เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเมื่อไรเราทำกุศลแล้ว เกิดกุศลขึ้นได้จริง
ดูได้จากสภาวธรรมเหล่านี้จะต้องมีเกิดขึ้นมาในจิตคือ ยุคลธรรม ๖ คู่ ดังต่อไปนี้

๑. กายปัสสัทธิ, จิตตปัสสัทธิ
๒. กายลหุตา, จิตตลหุตา
๓. กายมุทุตา, จิตตมุทุตา
๔. กายกัมมัญญตา, จิตตกัมมัญญตา
๕. กายปาคุญญตา, จิตตปาคุญญตา
๖. กายุชุกตา, จิตตุชุกตา

ธรรมเหล่านี้เป็นปฏิปักษ์ต่อกิเลส (อภิธัมมาวตาร)

คู่ที่๑ นั้น เป็นปฏิปักษ์ต่อกิเลส มีอุทธัจจะ เป็นต้นที่ทำความไม่สงบแก่นามขันธ์และจิต
คู่ที่๒ นั้น เป็นปฏิปักษ์ต่อกิเลส มีถีนะมิทธะ เป็นต้นที่กระทำความหนักแก่นามขันธ์และจิต
คู่ที่๓ นั้น เป็นปฏิปักษ์ต่อกิเลส มีทิฏฐิและมานะ เป็นต้นที่กระทำความแข็งแก่นามขันธ์และจิต
คู่ที่๔ นั้น เป็นปฏิปักษ์ต่อกิเลส มีนิวรณ์ เป็นต้นอื่น(จากอุทธัจจะและถีนมิทธะ)ซึ่งทำให้นามขันธ์และจิต
ไม่เหมาะสมในกิริยา
คู่ที่๕ นั้น เป็นปฏิปักษ์ต่อกิเลส มีความไม่ศรัทธา เป็นต้นอื่นที่ทำให้นามขันธ์และจิตไม่สบาย
คู่ที่๖ นั้น เป็นปฏิปักษ์ต่อกิเลส มีมารยาและสาไถยเป็นต้นที่ทำความคดโกงแก่นามขันธ์และจิต