สิ่งที่ควรรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับ “กรรม”
ภิกษุ ท. ! เรากล่าวซึ่งเจตนาว่าเป็นกรรม เพราะว่าบุคคลเจตนาแล้ว ย่อมกระทำซึ่งกรรมด้วยกาย ด้วยวาจา
ด้วยใจ...
ภิกษุ ท. ! เหตุเกิด (นิทานสัมภวะ) แห่งกรรมทั้งหลาย เป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุ ท. ! เหตุเกิดแห่งกรรมทั้งหลาย คือ ผัสสะ.
ภิกษุ ท. ! ความมีประมาณต่างๆ (เวมัตตตา)แห่งกรรมทั้งหลาย เป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุ ท. ! กรรมที่ทำให้เสวยในนรก มีอยู่, กรรมที่ทำให้สัตว์เสวยเวทนาในกำเนิดเดรัจฉาน มีอยู่, กรรมที่ทำ
สัตว์ให้เสวยเวทนาในเปรตวิสัย มีอยู่, กรรมที่ทำสัตว์เสวยในมนุษยโลก มีอยู่, กรรมที่ทำสัตว์เสวยในเทวโลก
มีอยู่...
ภิกษุ ท. ! วิบากแห่งกรรมทั้งหลาย เป็นอย่างไรเล่า ?ภิกษุ ท. ! เรากล่าววิบากแห่งกรรมทั้งหลายว่า
มีอยู่ ๓ อย่าง คือ วิบากในทิฏฐธรรม (คือทันควัน) หรือว่าวิบากในอุปะปัชชะ (คือในเวลาต่อมา) หรือว่า วิบากใน
อปรปริยายะ (คือในเวลาต่อมาอีก)...
ภิกษุ ท. ! ความดับแห่งกรรม เป็นอย่างไรเล่า ?ภิกษุ ท. ! ความดับแห่งกรรม ย่อมมีเพราะความดับแห่งผัสสะอริยมรรคมีองค์ ๘ นี้นั่นเอง เป็นข้อปฏิบัติให้ถึงความดับไม่เหลือแห่งกรรม (กัมมนิโรธคามินีปฏิปทา) ; ได้แก่สิ่งเหล่านี้ คือ สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจาสัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะ สัมมาสติสัมมาสมาธิ.
ฉกฺก. อํ. ๒๒/๔๕๘,๔๖๓ - ๔๖๔/๓๓๔

ธรรมของพระพุทธเจ้านั้น ประเสริฐแท้ ประเสริฐแท้

กราบอนุโมทนาบุญกับผู้เจริญในธรรมและกัลยาณมิตรทุกท่านนะเจ้าค่ะ

อนุโมทนาครับ

เหตุเกิดแห่งกรรมคือ ผัสสะ
น่าสนครับ

ทราบมาว่า พระอรหันต์ ไม่สร้างกรรม แล้ว
ทุกสิ่งที่ พระอรหันต์ กระทำ ถือเป็น กิริยา

แต่พระอรหันต์ มี ผัสสะ ..............อยู่ปกติ

เราจึง อธิบาย เหตุเกิดแห่งกรรม คือ ผัสสะ
กันอย่างไรดี

ภิกษุ ท. ! เหตุเกิดแห่งกรรมทั้งหลาย คือ ผัสสะ.


ไปค้นมิลินทปัญหา ก็เลยพบ ที่มาที่ไป



จากผัสสะ กว่าจะเกิดกรรม ต้อง ผ่านขั้นตอน เวทนา ตัณหา อุปาทาน ....ในปฏิจจสมุปบาทนั่นเอง

การพูดว่า เหตุเกิดแห่งกรรมทั้งหลาย คือ ผัสสะ เป็นอันถูก ตรง กับปฏิจจสมุปบาท

ตา หู จมูก ลิ้น กาย .............ปสาทรูปทั้ง5
เกิดจากกรรม จริงหรือไม่ ....................ต้องไปดูรายละเอียด
แต่ คร่าวๆ ว่า รูปเกิดจาก กรรม จิต อุตุ อาหาร

ปสาทรูป5 ................เกิดจากกรรมหรือไม่ .............นั่นต้องค้น

ภิกษุ ท. ! ความดับแห่งกรรม เป็นอย่างไรเล่า ?ภิกษุ ท. ! ความดับแห่งกรรม ย่อมมีเพราะความดับแห่งผัสสะอริยมรรคมีองค์ ๘ นี้นั่นเอง เป็นข้อปฏิบัติให้ถึงความดับไม่เหลือแห่งกรรม (กัมมนิโรธคามินีปฏิปทา) ; ได้แก่สิ่งเหล่านี้ คือ สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจาสัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะ สัมมาสติสัมมาสมาธิ.

ความดับแห่งกรรม
คือ ปรินิพพานนั่นเอง

การนิพพาน ยังชื่อว่า รับผัสสะ ..........รับกรรมอยู่
รับกรรม แต่ไม่กระทำกรรม

หรือพูดอีกที รับวิบาก แต่ไม่มีกรรม

เรื่องวิบาก กับกรรม นี่ มันยังเข้าใจยากอยู่พอสมควร .........ลึกๆ แล้ว

พระอรหันต์ ยังรับวิบากทางตา หู จมูก ลิ้น กาย คือ........ยังมีผัสสะ
ผัสสะ ดับเมื่อใด
ผัสสะ ดับสนิทได้เมื่อ ปรินิพพาน

พระอรหันต์ หยุดกระทำกรรมแล้ว...........สิ่งที่ทำเรียกว่า กิริยา

กรรม จึงไม่ได้แปลว่า การกระทำ........................เสียทีเดียว

นี่คือ ความหมายที่ซ่อนอยู่ ของคำว่า กรรม