ม่านหมอกเลือนรางจางหาย
สิ้นสุดแล้วเริ่มต้นใหม่
ชีวิตฤดูกาลผ่านพ้นไป
กี่คราวหลายหนยังวนเวียน
…………………….
วรรณ วริญญา

ยากแสนแค้นขัดคิดขัดแค้นแสนยาก ไฉนหากพรากจักพรากหากไฉน
ใยเยื่อเป็นเชื้อชิดเชื้อเป็นเยื่อใย จนจำให้ใจหักใจให้จำจน

เสียงชีวิตเงียบสงัดด้วยความสงบ
เสียงหัวใจเความสุขต้นถูกกลบด้วยความนิ่งของสิ่งรอบกาย
มีเพียงลมหายใจเข้าออกเป็นสัญญาณบ่งบอกแห่งชีวิต
ความสมดุลแห่งจิตนี้พบแล้วต้องจำชั่วชีวี

ความสงบภายนอกนำพาสู่ความสงบภายในนี้อย่างหนึ่ง
ความสงบภายในนำพากายให้สงบนี้อีกอย่างหนึ่ง
เมื่อพบสถานที่วิเวกแล้ว บรรยากาศอันเหมาะสมแล้ว
กายวิเวก วาจาวิเวก แล้วจะไม่ทำใจให้วิเวกก็กะไร

สุขสงบ ยลบรรเจิด ประเสริฐแท้
สุขได้แค่ เพียรดิ้นรน ดับตัณหา
ทันกิเลส รู้อาเภท ที่จรมา
ชีวิตหนา สุขแท้ สงบเอย

สุขใดเล่าจักเทียบเท่าสุขสงบ
สุขที่พบบนโลกนี้มิแม้นเหมือน
สุขเบื้องหลังเป็นครูคอยย้ำเตือน
อย่าสุขเหมือน สุขจอมปลอม ดั่งก่อนมา

สิ่งที่มนุษย์จะต้องต่อสู้อย่างหนักหน่วงยิ่งกว่าสงคราม
ก็คือ ความดีและความชั่ว หรือ กุศล อกุศล ซึ่งขึ้นอยู่ในจิตใจของตนเอง
และส่วนมากก็มักจะพ่ายแพ้แก่อกุศลกรรม ซึ่งเป็นฝ่ายกิเลสมารร้ายไปครั้งแล้วครั้งเล่า
เพราะความอ่อนแอในจิตใจของตนอีกเช่นกัน

ด้วยเหตุนี้ สรรพสัตว์ทั้งหลายจึงคงเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในสิ่งที่เรียกว่า "วัฏสงสาร"
ชาติแล้วชาติเล่า ภพแล้วภพเล่า โดยไม่มีใครคิดสงสารตัวเองแต่อย่างใด
ผู้พ่ายแพ้ต่ออกุศลกรรมดังกล่าว เขาก็ต้องชดใช้กรรมชั่วตามที่เขากระทำขึ้น

ผู้ประพฤติดี ปฏิบัติชอบ ตามพระธรรมคำสั่งสอนของพระตถาคตเจ้า
ด้วยความอดทน พากเพียรพยายาม ไม่ท้อถอย ย่อมประสบความสำเร็จได้ในที่สุด

มนุษย์ นับว่ามีวาสนายิ่งกว่าสัตว์ใดในโลก
มีสิทธิอันสมบูรณ์ที่จะเลือกทำกรรมดี หรือกรรมชั่วของตนเอง
ถือว่าเป็นสัตว์อันประเสริฐซึ่งพระพุทธเจ้าทรงรับสั่งว่า
เกิดเป็นมนุษย์นั้น ประเสริฐกว่าเกิดเป็นเทพ เป็นพรหมเสียอีก
เพราะเทพพรหมถึงอย่างไรก็เป็นนามธรรม
ไม่มีสังขารร่างกายที่จะทำกรรมสิ่งใดให้เป็นไปตามความประสงค์ได้
แม้จะรวมกำลังแรงให้เห็นเป็นรูปร่างได้ในบางครั้งบางโอกาส ก็เป็นเพียงภาพเนรมิตเท่านั้น

พระองค์ยังทรงชี้ให้เห็นว่า กรรมเป็นเรื่องใหญ่ เรื่องสำคัญของมนุษย์และสรรพสัตว์
มนุษย์จะเกิดมาได้ก็เพราะกรรม เรียกว่ากรรมเป็นแดนเกิด
มนุษย์จะสืบเชื้อสายเผ่าพันธุ์กันมาได้ ก็เพราะกรรมนั่นเอง

กรรม ยังเป็นเครื่องจำแนกให้มนุษย์และสรรพสัตว์แตกต่างกันออกไป
เกิดมารูปชั่วก็มี เกิดมารูปงามก็มี เกิดมารูปร่างสมบูรณ์ด้วยอาการ ๓๒ ก็มี
เกิดมาพิกลพิการก็มี เกิดมาลำบากยากจนอดอยากก็มีเกิดมาร่ำรวยก็มี
เกิดมาใจบาปหยาบช้าก็มี เกิดมาใจบุญกุศลก็มี
และนี่แหละที่ถือว่าเป็นกฎเกณฑ์ประจำโลกมนุษย์เรา
ท่านเรียกว่าเป็น กฎแห่งกรรม ที่ไม่มีใครจะเปลี่ยนแปลงได้ นอกจากมนุษย์เอง

กรรม นั้นเป็นเหตุ
ถ้ามนุษย์เลือกทำกรรมดีเป็นกุศล ก็จะได้รับผลดีเป็นการตอบสนอง
ถ้าทำกรรมชั่วเป็นอกุศล ก็จะได้รับผลชั่วไปด้วย
เราสามารถจะมองเห็นผลของกรรมดีกรรมชั่วในโลกมนุษย์แห่งนี้ได้ง่ายๆ
ถ้าเรารู้จักพิจารณาสิ่งที่เกิดขึ้นมีขึ้นตามความเป็นจริง