ความหมายของวันวิสาขบูชา
ในแง่คติจากพระชนมชีพของพระบรมศาสดา
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต)
วัดญาณเวศกวัน ต.บางกระทึก อ.สามพราน จ.นครปฐม

การประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพานของพระพุทธเจ้า เกิดขึ้นตรงกันในวันเดียว
ความหมายของเหตุการณ์ทั้งสามนั้นก็เกี่ยวพันประสานกันเป็นอันเดียว

การประสูติของพระองค์

มีความหมายเตือนให้เราระลึกว่า

คนทุกคนแม้จะเริ่มต้นชีวิตโดยความเป็นมนุษย์ มีกำเนิดไม่แตกต่างกัน
แต่ต่อจากจุดเริ่มต้นนั้นแล้ว มนุษย์ก็แสดงความเป็นสัตว์ประเสริฐออกมา
ด้วยความเป็นผู้สามารถที่จะฝึกฝนอบรม

บุคคลผู้มีจุดหมายอันสูงส่งมุ่งบำเพ็ญความดีงามปรับปรุงตนอยู่ตลอดเวลา
อาศัยความเพียรและสติปัญญาฝึกฝนตนให้บรรลุความเป็นมนุษย์ผู้เยี่ยมยอดได้
กลายเป็นศาสดาที่เคารพบูชาของปวงเทพและหมู่มนุษย์
นำประโยชน์สุขมาให้ไม่เฉพาะแต่ตนเองผู้เดียว
แต่เกื้อกูลแก่ชาวโลกทั้งหมดด้วย

พระพุทธเจ้าทรงเป็นตัวอย่างแสดงประจักษ์พยานของภาวะเช่นนี้

ทุกคนจึงควรมีกำลังใจเพียรพยายามใช้สติปัญญาพิจารณา บำเพ็ญความดีงาม
ฝึกฝนปรับปรุงตนให้เป็นมนุษย์ที่ประเสริฐยิ่งขึ้นอยู่เสมอ

การตรัสรู้

เป็นเครื่องเตือนให้ระลึกว่า สิ่งสำคัญที่เป็นผลสำเร็จ
และเป็นจุดมุ่งหมายแห่งความเพียรพยายาม
และการใช้สติปัญญาของพระพุทธเจ้า
ซึ่งทำให้พระ ชนมชีพของพระองค์กลายเป็นสิ่งมีคุณค่าอย่างสูงสุดนั้น
หาใช่การได้มาซึ่งสิ่งสำหรับปรนเปรอบำรุงบำเรอความสุขส่วนตนไม่

แต่เป็นการเข้าถึงความดีงามอย่างสูงสุด
ที่ทำให้พระชนมชีพของพระองค์เต็ม เปี่ยมสมบูรณ์
พร้อมทั้งเผื่อแผ่ขยายความเต็มเปี่ยมสมบูรณ์นั้นออกไปให้แก่ชีวิตอื่น ๆ ด้วย
เรียกว่านำมาซึ่งประโยชน์สุขแก่โลก

การเข้าถึงความดีงามนี้เองที่ทำให้เจ้าชายสิทธัตถะ
ผู้เป็นมนุษย์ กลายเป็นพระพุทธเจ้า
ทำให้มีพระพุทธเจ้าอุบัติขึ้นในโลก
ความดีงามที่ว่านี้ คือสิ่งที่เรียกว่า “ธรรม” หรือ “พระธรรม”

การ เกิดขึ้นของพระพุทธเจ้าทำให้ธรรมปรากฏขึ้นในโลก
ธรรมปรากฏขึ้นมาแล้ว ก็กระจายความดีงามออกไป
ด้วยคำสอนที่สาดแสงสว่างส่องทางแห่งการดำเนินชีวิตที่ดีงาม
นำไปสู่ประโยชน์สุขและความอยู่ร่วมกันอย่างสงบร่มเย็น

นอกจากนี้ การตรัสรู้ยังสอนเราด้วยว่า
การบรรลุผลสำเร็จที่ดีงามนั้น มิใช่จะกระทำได้ง่าย

พระพุทธเจ้ากว่าจะตรัสรู้ได้ ต้องทรงบำเพ็ญเพียรพยายาม
ใช้สติปัญญาแสงหาค้นคว้าทดลองด้วยความเด็ดเดี่ยวและอดทน
จนบางคราวแทบจะสิ้นพระชนมชีพตลอดเวลายาวนานถึง ๖ ปี

ครั้นตรัสรู้แล้ว เมื่อทรงนำธรรมอันเป็นหลักแห่งความจริงความดีงามนั้น ไปสั่งสอนผู้อื่น
ก็ต้องทรงเสียสละลำบากพระกาย เสด็จเที่ยวไปทุกถิ่น
แม้ที่แสนจะกันดารและฝ่าภยันตราย

บุคคลที่จะทำความดีงาม บำเพ็ญประโยชน์สุขแก่หมู่ชน
ก็ควรดำเนินตามพุทธปฏิปทา
โดยการเพียรพยายามด้วยความเสียสละ อดทน ไม่ยอมท้อถอย

การปรินิพพาน

มีความหมายที่เป็นอนุสติ ให้ระลึกว่า
พระชนมชีพของพระพุทธเจ้า ในฐานะที่เป็นชีวิตมนุษย์
เมื่อถึงคราวสิ้นสุด ก็ดับสิ้นไปตามกาลเวลา

แต่พระธรรมที่ได้ทรงค้นพบ เปิดเผยไว้ ทำให้ปรากฏในโลกแล้ว
เป็นหลักแห่งความจริงและความดีงามอันอมตะ
ไม่เคลื่อนคลาดแตกดับ เป็นสิ่งไม่ตาย
ยังคงส่องทางแห่งปัญญาเพื่อบรรลุประโยชน์สุขแก่หมู่มนุษย์สืบต่อไป

และทั้งพระพุทธเจ้ายังได้ทรงตั้งคณะสงฆ์ไว้
ทำหน้าที่รักษาสืบทอดส่งต่อ ประทีปแห่งธรรมแทนพระองค์ต่อ ๆ มาอีกด้วย

แม้ว่าพระพุทธเจ้าจะทรงหยุดเลิกพุทธกิจ
ก็ได้ทรงหยุดเลิกในเมื่อมีอมตธรรมสำหรับอำนวยอมตประโยชน์สืบต่อมา
การปรินิพพานเป็นการดับสนิทในเมื่อกิจสำเร็จ
การดำเนินให้เข้าถึงอมตธรรมและบรรลุอมตประโยชน์เป็นหน้าที่ของเราทั้งหลาย
ทั้งที่จะต่างคนต่างทำ และร่วมกันช่วยกันทำต่อไป

อย่างไรก็ตาม หากจะมองความหมายให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้นไปอีก
ย่อมเห็นได้ว่า บรรดาเหตุการณ์สำคัญ ๓ อย่าง ในพระชนมชีพของพระพุทธเจ้านั้น

การตรัสรู้ต้องนับว่ามีความสำคัญสุดยอด
การเริ่มต้นและการสิ้นสุดของชีวิตที่เรียกว่าการเกิด การตายนั้น
มนุษย์ทุกคนมีเสมอเหมือนกัน

แต่ข้อพิเศษอยู่ที่ชีวิต ซึ่งเป็นไปในระหว่างจุดต้นและสุดทั้งสองนี้
สิ่ง ที่ทำให้เจ้าชายสิทธัตถะเป็นพระพุทธเจ้า และทำให้เราเคารพบูชาพระองค์
ก็คือการตรัสรู้อันพ่วงพร้อมมาด้วยการกระทำต่าง ๆ
เพื่อการตรัสรู้ และพุทธกิจต่าง ๆ ที่ได้ทรงบำเพ็ญ
อันเป็นผลสืบเนื่องมาจากการตรัสรู้

แต่เพราะพระชนมชีพของพระองค์
เป็นฐานที่ตั้งที่อาศัยแห่งการตรัสรู้และการบำเพ็ญพุทธกิจเหล่านั้น
วันประสูติและวันปรินิพพานของพระองค์จึงย่อมพลอยมีความสำคัญตามไปด้วย

ความ เป็นพระพุทธเจ้าอันเกิดจากการตรัสรู้
และการทรงบำเพ็ญประโยชน์แก่มนุษยชาติ ที่เรียกว่า “พุทธกิจ” นี้โดยแท้
ที่เป็นฐานรองรับความสำคัญ และความน่าอัศจรรย์ทั้งหมดที่เกี่ยวกับพระองค์
เป็นเหตุให้พุทธศาสนิกชนเคารพบูชาพระองค์
และเป็นส่วนสาระสำคัญที่พุทธศาสนิกชนจะพึงสัมพันธ์เกี่ยวข้องกับพระองค์

ดังคำพรรณนาแสดงพระคุณของพระพุทธเจ้า
ที่คนหลายราย หลายพวก หลายหมู่ ได้กล่าว และบันทึกเอาไว้เป็นประจักษ์หลักฐาน



(คัดลอกบางตอนมาจาก :
วิสาขปุณณมีบูชา โดย สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต)
http://www.bloggang.com/viewblog.php?id ... =1&gblog=3)

รวมกระทู้ที่ให้ความรู้เกี่ยวกับ “วันวิสาขบูชา”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=87&t=45505

พุทธคุณ ๙ : คุณความดีของพระพุทธเจ้า ๙ ประการ
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=26&t=27034

สาธุ...สาธุ..สาธุ
ขออนุโมทนาสาธุการอย่างยิ่งยวดในมหากุศลของคุณลูกโป่งในครั้งนี้ด้วยนะคะ



โรสเองก็จะนำบุญมาฝากคุณลูกโป่ง /คุณ -dd-
และกัลยาณมิตรทุกท่านด้วยเช่นกันค่ะ

อนุโมทนาบุญด้วยครับคุณโรส

คุณลูกโป่ง และคุณโรส นะคะ...สาธุ...สาธุ ร่วมอนุโมทนาบุญด้วยคนนะคะ
ไม่ได้ไปวัดเลยค่ะ แค่เตรียมใส่บาตรพระหน้าบ้าน เพราะมีภาระกิจ และเป็นวันพระใหญ่
ชาวบ้านก็ใส่กันมากทำให้ท่านมาสาย เลยมีแค่ลูกกับคุณพ่อใส่แทน แต่ก็สุขใจเพราะ
ได้เตรียมไว้แล้ว สาธุ...สาธุ...กับบุญที่นำมาฝากนะคะ