คำแต่งใหม่มีมาตั้งแต่สมัยพระพุทธเจ้ายังอยู่ ที่พระองค์ทรงสรรเสริญ พระมหากัจสจายายะณะ ว่ากล่าวธรรมรู้ทันได้ไพเราะ เพราะพริ้งให้ภิกษุสงฆ์จงฟัง ซึ่งพระมหากันยายนนะสอนให้ได้คุณวิเศษมากมาย ด้วยคำสอนว่าท่านทั้งหลายมีตาดี ก็ให้ทำเหมือนคนตาบอด มีหูดีก็ให้ทำเหมือนคนหูหนวก มีปากเจรจาได้ก็ให้ทำเหมือนคนใบ้ เกิดเรื่องร้ายอะไรก็ให้ล้มตัวนอนเสีย ดุจมารดากกลูกน้อยนอนฉะนั้น

และสามเณรน้อย อรหันต์อายุเจ็ดขวบที่เป็นลูกศิษ สอนอาจารย์โพธิละ ทีเป็นวิปัสสนาจารย์ใหญ่ สอนลูกศิษย์ถึงเจ็ดสำนักทั้งที่รู้ไม่ทันเหตุแห่งธรรมที่รู้ทันจึงยังไม่ได้บรรลุ

เณรน้อยสอนว่ามีจอมปลวกที่มีรูอยู่หกรู เหี้ยหลบเข้าไปซ่อนอยู่ จะจับเหี้ย ต้องอุดรูทั้งห้า แล้วขุดไปในรูที่หก จึงจะจับเหี้ยได้ หมายความว่า เราต้องรู้ทันทุกอย่างคือจอมปลวก ตาหูจมูลิ้นกายใจคือหกรู

รู้ทันจะเห็นดับ จะได้ยินดับ จะได้กลิ่นดับ จะได้รสดับ จะถูกสัมผัสดับ เป็นการอุดรูทั้งห้า

รู้ทันจะคิดดับ คืออุดไปในรูที่หกจึงจับเหี้ย คือ คิดยึดรู้ไม่ทันได้

พระพุทธเจ้าไม่ได้ทรงห้ามไม่ให้ฟังคำสาวกเหมือนพานมารริษยาปัญญาอ่อนที่ยุแหย่ทำลายพระพุทธศาสนา

เพราะผู้รู้ทันจะสังเกต อริยสัจสี่ที่เหมือนเมล็ดพันธุ์ผักกาด ที่ตั้งอยู่บนปลายเข็มได้

คือรู้ทันเหตุเกิดดับขณะคิดต้นกลางสุดแห่งปัจจุบันได้ แล้วใส่ใจขยันสังเกต ระลึกรู้ใจตั้งมั่น รู้ทันจะคิดดับทุกลมหายใจ เข้าดับออกดับ จึงระงับดับเหตุทุกข์ได้

สาธุรู้ทัน รักษาพระพุทธศาสนาให้อยู่ในใจได้ทุกคนนานแสนนานเหมือนดังอาทิตย์คู่ฟ้า