มโน+ธรรม
มโน แปลว่า จิตใจ
ธรรม แปลว่า สิ่งที่มีจริง
มโนธรรม แปลว่า สิ่งที่มีจริงจริงในจิตใจ

มโนธรรมคือความสำนึกได้เพราะได้รู้จักว่าอะไรคือการกระทำที่ถูก(ดี)-ผิด(ชั่ว)
มโนธรรมนี้เองคือสภาพธรรมที่ส่งผลต่อพฤติกกรรมตามปกติที่ผ่านการฝึกประสบการณ์มา
จนเกิดที่บุคคลมีการบริหารจัดการคุณธรรมในจิตใจให้ดำเนินชีวิตไปในทางที่ถูกต้องเหมาะสม
อันนี้เป็นการสะสมการพัฒนาจิตใจข้ามภพข้ามชาติจนหล่อหลอมมาเป็นตัวตนของเราในปัจจุบันชาติ

ชีวิตคือการเลือกดำเนินความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกันกับคนในสังคม
โดยการมีปฏิสัมพันธ์การติดต่อซื้อขายแลกเปลี่ยนเพื่อการดำรงชีพตามปกติ
รูปความสัมพันธ์ของคนในสังคมการเมืองการปกติอำนาจหน้าที่และการดำรงเผ่าพันธุ์์์์์์ของแต่ละชนชาติ
จึงมีหลักศาสนาวิธีการของกลุ่มคนในสังคมเพื่อควบคุมพฤติกรรมคนตามกฏหมายในการปกครองประเทศ
https://youtu.be/PUMyrSbSpo0