ธรรมดาจิตจะเกิดขึ้นได้ต้องมีอารมณ์จึงจะเกิดขึ้นได้ ถึงแม้ว่าในขณะที่หลับ
จิตก็ยังต้องมีอารมณ์อยู่ ที่เรียกว่าภวังคจิต (ยกเว้นผู้ที่เข้านิโรธสมาบัติ)
ในหลาย ๆ แห่งในหลายๆ ที่ได้อธิบายไว้ว่าควรทำให้จิตว่าง แต่ก็ดูเหมือนว่าพอเป็นที่เข้าใจกันได้
แต่ก็ไม่รู้เหมือนกันว่าเขาเข้าใจกันได้อย่างไร กลัวแต่ว่าก็เข้าใจตามที่พูดตามๆกันมาเท่านั้น
โดยขาดหลักความจริง

ใครเข้าใจเรื่องจิตว่างอย่างไร หรือทำให้จิตว่างอย่างไร ขอได้ช่วยอธิบายให้รู้บ้าง

โดยทั่วไป...จิตว่าง...ก็ให้ว่างจากอาการฟุ้งซ่าน...ว่างจากอารมณ์โลภ..อารมณ์โกรธ...ไม่ได้ว่างจากการรับรู้...เป็นใบ้..เป็นคนหลับ...เป็นคนไม่มีสติ

อย่างนี้ก็หมายความว่าทำจิตให้เป็นกุศล แล้วทำไมจะต้องบอกว่าทำจิตให้ว่าง

ไปทางกุศลมากไป....ก็ไม่ว่างได้...นะ
เช่น..ดีใจมากๆ..ปิติมาก ๆ....

ทำจิตใจว่างๆ..กระผมเข้าใจว่า...ทำใจพอดีๆ กลางๆ...ซึ่งมันน่าจะเหมาะสมต่อการเจริญสติปัญญา...

เมื่อกิ้ว่าว่างจากกิเลส มีความฟุ้งซ่าน โลภะ โทสะ ไหงกลับเป็นว่าทำกุศลไม่ว่างอีก
แล้วตรงกลางคิดยังไง อะไรเป็นอารมณ์

ก็พูดกันไป เรื่องจิตว่าง

คิดเรื่องกุศลก็ไม่ว่าง คิดเรื่องอกุศลก็ไม่ว่าง
พอเจริญสติเจริญปัญญามันก็คิดกุศลอีก

กายคตาสติศิ

ใช่ อย่างบิ๊กทูพูด...
ที่พูดว่าทำใจให้ว่างดูเหมือนดี ที่จริงมันไม่มีไครทำได้หลอก

ยังไง

ก็อย่างที่บอกน่ะครับ ก็พูดกันไปจิตว่าง มันว่างไม่ได้หรอกครับถ้าไม่ใชสภาวะนิพพาน การที่เรามีสติระลึกอยู่ที่กายเห็นการเกิดดับเห็นการเปลี่ยนแปลงเห็นสิ่งนั้นไม่ใช่เราไม่ใชตัวตนเราเขาเท่ากับเราละนันทิ ละทั้งกุศลอกุศลมีจิตสภาพเป็นกลางอยู่กับอุเบกขานั้นแหล่ะครับ เรากำลังบริโภคอมตะ

ก็มาตรงอุเบกขาอีกแหละ อุเบกขามันเป็นเวทนา มันก็ต้องมีกุศลกับอกุศลอีก
เช่น คิดทำบาปก็เฉยๆ คิดทำบุญก็เฉยๆ ไม่รู้อีโหน่อีเหน่เลยเอาอุเบกขาเวทนาเป็นของว่างไป
พอพูดไปก็เหมือนคัดคอ ไม่่พูดก็ไม่รู้ เลยเข้าใจนี่แหละตัวจิตว่าง

จะว่าง หรือไม่ว่าง แท้จริงแล้ว ก็มีค่าเท่ากัน

เพราะอยู่ภายใต้กฎไตรลักษณ์ นั้นเอง

ต้องอยู่เหนือ ว่างและไม่ว่าง ละมั้ง ทีนี้

เอ หรือการอยู่เหนือว่าง และไม่ว่าง ก็เป็น ไตรลักษณ์

สงสัยอยู่ค่ะ
เวลากำหนด..ความไม่มีอะไรเลย
ตอนนั้นมีอารมณ์ใหม?
มีจิตเกิดใหม?
แล้วเรียกว่า..จิตว่างได้ใหมคะ?..ว่างจากอารมณ์นั้นๆนี้ๆ


ตามที่คุณลุงหมานศึกษามา
นิพพานแล้ว..ยังมีจิต..ใหมคะ
พระอรหันต์ที่มีชีวิตอยู่..เข้านิพพานแล้ว..ยังมีจิตใหมคะ
จิตท่านว่างใหมคะ..หรือยังไม่ว่างจริง
แล้วที่เห็นท่านแสดงอารมณ์..มันเกิดขึ้นจากอะไร
งงๆเหมือนกันค่ะ
ชี้แนะด้วยค่ะ^0^