สมมุติ...สมมุติ...

หากเรายกพระธรรมคำสอน..มา...แต่...นำมาสื่อในความหมายที่ผิด...เอามาเฉพาะบางส่วน...เอามาเพื่อยืนยันความคิดเฉพาะตน..เป็นการนำมาเพื่อสื่อความหมายที่ผิดไปจากธรรมของพระองค์

อย่างนี้...จะเข้าข่ายบิดเบือนพระธรรมคำสอนของพระองค์หรือไม่?

ครับ..

สมมุติ...สมมุติ...

หากเรายกพระธรรมคำสอน..มา...แต่...นำมาสื่อในความหมายที่ผิด...เอามาเฉพาะบางส่วน...เอามาเพื่อยืนยันความคิดเฉพาะตน..เป็นการนำมาเพื่อสื่อความหมายที่ผิดไปจากธรรมของพระองค์

อย่างนี้...จะเข้าข่ายบิดเบือนพระธรรมคำสอนของพระองค์หรือไม่?

ครับ..

สมมุติ...สมมุติ...

หากเรายกพระธรรมคำสอน..มา...แต่...นำมาสื่อในความหมายที่ผิด...เอามาเฉพาะบางส่วน...เอามาเพื่อยืนยันความคิดเฉพาะตน..เป็นการนำมาเพื่อสื่อความหมายที่ผิดไปจากธรรมของพระองค์

อย่างนี้...จะเข้าข่ายบิดเบือนพระธรรมคำสอนของพระองค์หรือไม่?

ครับ..

สมมุติ...สมมุติ...

หากเรายกพระธรรมคำสอน..มา...แต่...นำมาสื่อในความหมายที่ผิด...เอามาเฉพาะบางส่วน...เอามาเพื่อยืนยันความคิดเฉพาะตน..เป็นการนำมาเพื่อสื่อความหมายที่ผิดไปจากธรรมของพระองค์

อย่างนี้...จะเข้าข่ายบิดเบือนพระธรรมคำสอนของพระองค์หรือไม่?

ครับ..

สมมุติ...สมมุติ...

หากเรายกพระธรรมคำสอน..มา...แต่...นำมาสื่อในความหมายที่ผิด...เอามาเฉพาะบางส่วน...เอามาเพื่อยืนยันความคิดเฉพาะตน..เป็นการนำมาเพื่อสื่อความหมายที่ผิดไปจากธรรมของพระองค์

อย่างนี้...จะเข้าข่ายบิดเบือนพระธรรมคำสอนของพระองค์หรือไม่?

ครับ..

สมมุติ...สมมุติ...

หากเรายกพระธรรมคำสอน..มา...แต่...นำมาสื่อในความหมายที่ผิด...เอามาเฉพาะบางส่วน...เอามาเพื่อยืนยันความคิดเฉพาะตน..เป็นการนำมาเพื่อสื่อความหมายที่ผิดไปจากธรรมของพระองค์

อย่างนี้...จะเข้าข่ายบิดเบือนพระธรรมคำสอนของพระองค์หรือไม่?

ครับ..

ถ้างั้นกบก็บิดเบือนนะ

ความเป็นผู้คงแก่เรียนเป็นมงคลแก่ชีวิต แต่ถ้าเอาความเป็นผู้คงแก่เรียนไปใช้ในทางที่ผิด ก็นำความวิบัติมาให้เช่นเดียวกัน เนื่องจากความคงแก่เรียนมิใช่ปัญญาที่แท้จริง คนที่มีความคงแก่เรียนจึงอาจหลงตัว แล่นไปสู่ความเห็นผิดอย่างมหันต์ได้ ดังนิทานสาธกดังต่อไปนี้

พระกปิละ

เรื่องนี้เกิดขึ้นก่อนสมัยพุทธกาล ว่ากันว่าตั้งแต่สมัยพระพุทธเจ้าพระนามว่ากัสสปะ มีพี่น้องสามคน ชายสองหญิงหนึ่ง มีศรัทธาออกบวชในพระพุทธศาสนา บวชมาแล้ว น้องชายและน้องสาวตั้งหน้าปฏิบัติธรรม จนได้บรรลุพระอรหัตตผล

ส่วนพี่ชายคนโตไม่สนใจปฏิบัติสมถวิปัสสนา สนใจศึกษาปริยัติจนมีความรู้แตกฉานเป็นนักเทศน์ฝีปากเอก มีลูกศิษย์ลูกหาทั้งบรรพชิตและคฤหัสถ์มากมาย ได้รับการยกย่องเชิดชูทั่วไป (จะชูธงเหลือง หรือล่าชื่อสนับสนุนหรือไม่ไม่ทราบ)

ความรู้นั้นเป็นสิ่งดี แต่ถ้ารู้เฉพาะทฤษฎีก็อาจทำให้คนพาลมืดบอดได้ ดุจแสงสว่างกำจัดความมืดส่องทางให้คนตาดีได้ แต่ทำความมืดมัวให้แก่นกแสกฉะนั้น"

ข้อความข้างต้นดูเหมือนมีอยู่ในคัมภีร์ธรรมนีติ ข้อความนี้เป็นความจริงสำหรับพระนักเทศน์ฝีปากเอกอย่างพระกปิละ ท่านเข้าใจว่าไม่มีใครรู้เท่ากับท่าน เที่ยวดูหมิ่นเหยียดหยามพระเถรเณรชีทั่วไป กระทั่งพระอรหันต์ก็ถูกพระกปิละดูถูกเอาว่าโง่เง่า

พระน้องชายและพระเถรีน้องสาว เห็นว่าพระพี่ชายหลงผิดไปถึงปานนั้น ก็พากันไปเตือนสติ แต่ท่านก็ไม่ฟัง เมื่อเห็นว่าเตือนไม่ได้แล้วก็ปลีกตัวไป ปล่อยให้เป็นไปตามกรรม บุญทำกรรมแต่ง ใครทำใครได้ อะไรทำนองนั้น

เมื่อพระกปิละถึงแก่มรณภาพแล้ว ก็ไปตกนรกหมกไหม้ตามบาปกรรมที่ก่อไว้ เป็นเวลาหลายร้อยหลายพันชาติ ในที่สุดมาเกิดเป็นปลาทองตัวใหญ่ ในลำธารแห่งหนึ่งแห่งเมืองสาวัตถีในสมัยพุทธกาลนี้

เรื่องปลาชื่อกปิละ [๒๔๐]
ข้อความเบื้องต้น
พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภปลาชื่อกปิละ ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า "มนุชสฺส" เป็นต้น.

สองพี่น้องออกบวช
ได้ยินว่า ในอดีตกาล ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่ากัสสป ปรินิพพานแล้ว กุลบุตรสองคนพี่น้องออกบวชในสำนักแห่งพระสาวกทั้งหลาย.

บรรดากุลบุตรสองคนนั้น คนพี่ได้ชื่อว่าโสธนะ คนน้องชื่อกปิละ. ส่วนมารดาของคนทั้งสองนั้น ชื่อว่าสาธนี น้องสาวชื่อตาปนา. แม้หญิงทั้งสองนั้นก็บวชแล้วใน (สำนัก) ภิกษุณี.
เมื่อคนเหล่านั้นบวชแล้วอย่างนั้น พี่น้องทั้งสองทำวัตรและปฏิวัตรแก่พระอาจารย์และพระอุปัชฌายะอยู่ วันหนึ่ง ถามว่า "ท่านขอรับ ธุระในพระศาสนานี้มีเท่าไร?" ได้ยินว่า "ธุระมี ๒ อย่าง คือ คันถธุระ ๑ วิปัสสนาธุระ ๑" ภิกษุผู้เป็นพี่คิดว่า "เราจักบำเพ็ญวิปัสสนาธุระ" อยู่ในสำนักแห่งพระอาจารย์และพระอุปัชฌายะ ๕ พรรษาแล้ว เรียนกัมมัฏฐานจนถึงพระอรหัต เข้าไปสู่ป่า พยายามอยู่ ก็บรรลุพระอรหัตผล.

น้องชายเมาในคันถธุระ
ภิกษุน้องชายคิดว่า "เรายังหนุ่มก่อน ในเวลาแก่จึงจักบำเพ็ญวิปัสสนาธุระ" จึงเริ่มตั้งคันถธุระ เรียนพระไตรปิฎก. บริวารเป็นอันมากได้เกิดขึ้นเพราะอาศัยปริยัติของเธอ ลาภก็ได้เกิดขึ้นเพราะอาศัยบริวาร. เธอเมาแล้วด้วยความเมาในความเป็นผู้สดับมาก อันความทะยานอยากในลาภครอบงำแล้ว
เพราะเป็นผู้สำคัญตัวว่าฉลาดยิ่ง ย่อมกล่าวแม้สิ่งที่เป็นกัปปิยะ อันคนเหล่าอื่นกล่าวแล้วว่า "เป็นอกัปปิยะ" กล่าวแม้สิ่งที่เป็นอกัปปิยะว่า "เป็นกัปปิยะ" กล่าวแม้สิ่งที่มีโทษว่า "ไม่มีโทษ" กล่าวแม้สิ่งไม่มีโทษว่า "มีโทษ"
เธอ แม้อันภิกษุผู้มีศีลเป็นที่รักทั้งหลายกล่าวว่า "คุณกปิละ คุณอย่าได้กล่าวอย่างนี้" แล้วแสดงธรรมและวินัยกล่าวสอนอยู่ ก็กล่าวว่า "พวกท่านจะรู้อะไร? พวกท่านเช่นกับกำมือเปล่า" เป็นต้นแล้ว ก็เที่ยวขู่ตวาดภิกษุทั้งหลายอยู่.

น้องชายไม่เชื่อพี่
ครั้งนั้น ภิกษุทั้งหลายบอกเนื้อความนั้นแม้แก่พระโสธนเถระผู้เป็นพี่ชายของเธอแล้ว. แม้พระโสธนะเถระเข้าไปหาเธอแล้ว ตักเตือนว่า "คุณกปิละ ก็การปฏิบัติชอบของภิกษุทั้งหลายผู้เช่นเธอ ชื่อว่าเป็นอายุพระศาสนา เพราะฉะนั้น เธออย่าได้ละการปฏิบัติชอบแล้ว กล่าวคัดค้านสิ่งที่เป็นกัปปิยะเป็นต้นอย่างนั้นเลย." เธอมิได้เอื้อเฟื้อถ้อยคำแม้ของท่าน แม้เมื่อเป็นเช่นนี้ พระเถระก็ตักเตือนเธอ ๒-๓ ครั้ง ทราบเธอผู้ไม่รับคำตักเตือนว่า "ภิกษุนี้ไม่ทำตามคำของเรา" จึงกล่าวว่า "คุณ ถ้าดังนั้น เธอจักปรากฏด้วยกรรมของตน" ดังนี้แล้วหลีกไป.

น้องชายเสียคนเพราะถูกทอดทิ้ง
จำเดิมแต่นั้น ภิกษุทั้งหลายผู้มีศีลเป็นที่รักแม้เหล่าอื่น ทอดทิ้งเธอแล้ว. เธอเป็นผู้มีความประพฤติชั่วอันพวกผู้มีความประพฤติชั่วแวดล้อมอยู่
วันหนึ่ง คิดว่า "เราจักสวดปาติโมกข์" จึงถือพัดไปนั่งบนธรรมาสน์ในโรงอุโบสถแล้ว ถามว่า "ผู้มีอายุ ปาติโมกข์ย่อมเป็นไปเพื่อภิกษุทั้งหลายผู้ประชุมกันแล้วในที่นี้หรือ?" เห็นภิกษุทั้งหลายนิ่งเสีย ด้วยคิดว่า "ประโยชน์อะไรด้วยคำโต้ตอบที่เราให้แก่ภิกษุ?" จึงกล่าวว่า "ผู้มีอายุ ธรรมก็ดี วินัยก็ดี ไม่มี, ประโยชน์อะไรด้วยปาติโมกข์ที่พวกท่านจะฟังหรือไม่ฟัง" ดังนี้แล้ว ก็ลุกไปจากอาสนะ.
เธอยังศาสนา คือปริยัติของพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่ากัสสป ให้เสื่อมลงแล้วด้วยอาการอย่างนี้.
แม้พระโสธนเถระก็ปรินิพพานในวันนั้นเอง.
ในกาลสิ้นอายุ ภิกษุกปิละเกิดในอเวจีมหานรก. มารดาและน้องสาวของเธอแม้นั้น ถึงทิฏฐานุคติของเธอนั่นแล ด่าบริภาษภิกษุทั้งหลายผู้มีศีลเป็นที่รักแล้ว ก็บังเกิดในอเวจีมหานรกนั้นเหมือน