จุดเริ่มต้นของการกระทำคือ มโนกรรม หรือ การกระทำของใจ ใครหยุดตรงนี้ได้ กรรมทั้งหลายก็จักเป็นอโหสิ

ปฏิจจสมุปบาทขาดตอนหรือแตกปริ วัฏสงสารที่เริ่มริก็หดด้วนฝ่อลงพลัน

จะหยุดมโนกรรมได้อย่างไร เป็นเรื่องที่เราจะได้สนทนากันต่อไปในกระทู้นี้ครับ

ถ้าจะหยุดมโนกรรมหรือการกระทำทางใจได้ ส่วนตัวของเรานะคะ
เราคิดว่าการเป็นผู้ให้โดยไม่หวังผลตอบแทน ให้หรือช่วยเพราะอยากจะให้เค้าหลุดพ้นจากทุกข์
การเป็นผู้ให้บ่อยๆ จะเกิดความเคยชิน ไม่หวงในทรัพย์
ไม่อยากจะทำให้ผู้อื่นทุกข์ หรือไม่เบียดเบียนใคร
เราคิดว่า ในใจคงไม่มีที่ว่างเว้น
จะให้มโนกรรมเข้ามาได้แน่นอนค่ะ

ท่านสามารถให้อภัยและรักคนที่ฆ่าคนในครอบครัวของท่านทั้งบ้านได้มั้ย
ยอมอภัยและอโหสิให้เขาทุกอย่าง สามารถให้เขาอยู่ร่วมชายคาเดียวกับ
ท่านและช่วยเหลือเขาทุกอย่างเท่าที่ช่วยได้ รักเขาจนหมดหัวใจของท่าน
หรือแม้กระทั่งเขาต้องการฆ่าท่านก็ไม่ตอบโต่ ปล่อยให้เขาฆ่าโดยดี

ถ้าท่านทำได้ขนาดนี้ ท่านใกล้บรรลุอรหันต์แล้ว เหลืออีกนิด มาถึงตรงนี้
อารมณ์โกรธ เกลียด ริษยา ไม่มีแล้ว เหลือแต่ความรัก ถึงบอกว่าอีกนิด
เดียวก็บรรลุแล้ว

เป็นความเห็นที่ดีครับ แต่คงหยุดมโนกรรมยังไม่ได้ เพราะยังไปทำกุศลกรรม อันจักต้องมีวิบากของกุศลให้เสวยและแบกรับอยู่ครับ

เป็นตัวอย่างที่ดูดี แต่ไม่อาจเกิดขึ้นได้ในชีวิตจริงกระมังครับ

อโสกะบอกว่า แต่ไม่อาจเกิดขึ้นได้ในชีวิตจริง แต่สำหรับคุนน้องมันเคยเกิดในภวังค์ เป็นจิตใต้สำนึกซึ่งคุนน้องเคยโดนทดสอบ เป็นความรู้สึกเหมือนจริงมาก อโสกะช่วยบอกคุนน้องหน่อยสิเจ้าค่ะว่าจะทำยังไงที่จะผ่านสภาวะนี้ไปได้ การที่จะต้องตายแทนผู้อื่น ถ้าในอนาคตกาลมันจะเกิดแบบนั้นขึ้นหรือมันอาจจะเคยเกิดขึ้นมาแล้วเป็นธรรมมารมณ์ปรากฏที่ใจ จนเก็บไปฝัน เราจะผ่านสภาวะนั้นได้อย่างไร เคยได้ยินว่าบารมีตอนปลายต้องสละแม้กระทั่งชีวิตของตนเพื่อผู้อื่น

คุนน้องเคยฝัน ความฝันที่ตนเองสามารถควบคุมหรือกระทำการใดๆในความฝันได้ เหมือนคุนน้องกำลังโดนทดสอบจิตในความฝัน ครั้งนึงเคยฝันว่าเห็นเด็กผู้ชายอายุราวๆ4-5 ขวบ กำลังโดนคนรุมทำร้าย คุนน้องเห็นจึงวิ่งเข้าไปสั่งให้คนกลุ่มนั้นหยุด คุนน้องเห็นชายคนนึงเดินเข้าไปหาเด็ก คุนน้องก็สั่งให้เค้าหยุด สั่งคนนั้นหยุด เค้าก็หยุดตามที่คุนน้องสั่ง(แปลกประหลาดจัง ในฝันมีพลังจิตสั่งให้หยุดได้ด้วย)และมีอีกคนนึงกำลังจะง้างมีดขึ้นทำร้ายเด็ก จิตในขณะนั้นคุนน้องกลัวมาก กลัวว่าเด็กจะต้องโดนทำร้าย และกลัวว่าตนเองจะต้องตายแน่ถ้าเค้าไปห้ามและช่วยเด็กคนนั้น แต่จิตตอนนั้นมีความรู้สึกอยากช่วยเด็กคนนั้นมากกว่ากลัวตาย คุนน้องจึงวิ่งเข้าไปเอาตัวเองป้องกันเด็กคนนั้นไว้ เตรียมใจยอมรับแล้วว่าจะต้องโดนมีดฟันตนเองในตอนนั้นแน่ๆ

เมื่อสายน้ำยังคงอยู่ สายน้ำนั้นไม่เคยหยุดไหล
สายน้ำไม่เคยหยุดทำงาน แม้เมื่อยามที่เราไม่ได้เฝ้ามองดูมัน
พระจันทร์ยังคงปรากฏให้เห็นบนฟากฟ้าในยามค่ำคืนเสมอมา
แม้ในคืนที่เราไม่ได้คาดหวังว่าจันทร์จะปรากฏ
การแสดงของธรรมชาติ ไม่เคยบิดพริ้ว
ธรรมชาติที่ไม่ได้ขึ้นกับเรา
มีเพียงแค่ใจคน ที่คอยแต่จะบิดพริ้วไป

จะหยุดมโนกรรม ก็ไม่ต่างจากการพยายามที่จะหยุดกระแสน้ำไม่ให้ไหล
พยายามจะหยุดดวงจันทร์ไม่ให้ขึ้น

หยุดการมองเห็นธรรมชาติไปเป็นอื่น ๆ ลงเสีย
เห็นและรู้ซึ้งถึงธรรมชาติอย่างที่เป็น
เห็นด้วย วิมุตติ ... ก็จะเข้าใจ

ลึกซึ้งเข้าไปอีกชั้นหนึ่ง แต่น่าจะเข้าใจยากสำหรับผู้ใหม่นะครับ

เป็นนิมิตมาทดสอบคุณน้อง ให้ภูมิใจว่ายังมั่นในกุศล แต่ต้องผ่านนิมิตนี้ไปให้ได้ด้วยการเจริญสติให้ทันปัจจุบันอารมณ์มากกว่าเดิม
จนนิมิตไม่สามารถแทรกเกิดขึ้นมาได้ไม่ช้าก็จะผ่านด่านนี้ไปได้โดยธรรมครับ

ถ้าเป็นแบบบ้านๆ...ใครที่เห็น..ได้ยินคำว่า..มโนกรรม..ก็จะคิดว่า...บาปกรรมที่เกิดจากความนึกคิด

แต่ถ้าจะแปลตรงตัว....ก็หมายถึงการกระทำของจิตใจ...เป็นได้ทั้งบุญ..ทั้งบาป..ทั้งกลางๆ...

มโนกรรม...ของอโสกะ...หมายถึงอะไร?

คำว่า "ชีวิต" กับ "มโนกรรม" อโศกว่า ได้แก่อะไร ตอบชัดๆ แบบว่าๆ ไม่ต้องตีความนะ เอ้า

คุณอโศกเขียน





งง....อ่านแล้วสับสนค่ะ มนุษย์เราเกิดมาเพื่อสร้างกุศลกรรมไม่ใช่เหรอค่ะ
ความหมายของคำว่าแบกรับ ใช่แบกรับทุกข์ของผู้อื่นใช่หรือไม่ค่ะ

การเป็นผู้ให้บ่อยๆ ต่อไปก็จะไปสู่ถึงใจ
คือการให้อภัย (แต่ในกรณีที่คุณพุทธคุณเขียนมา เป็นสิ่งที่อภัยยากกก ค่ะ)
ความสงบก็เกิด แล้วทำไมถึงหยุดมโนกรรมไม่ได้

ตื้น ลึก มันก็อยู่ที่ใจ

เข้าใจยาก ก็เข้าใจ
เข้าใจง่าย ก็เข้าใจ
เข้าใจอย่างไร ก็เข้าใจ

มันก็ เข้าใจ ทั้งนั้นล่ะ แต่ เข้าใจ แล้วต้องเอาอะไรมาวัดนี่สิ่
มันก็เลย เข้าใจไม่ตรงกันสักที

...

ก็เพราะ เข้าใจ นั่นล่ะ มันก็ต้องปล่อย ...

ก็เพราะ เข้าใจ จึงอาจไม่มีคำอธิบายที่มากความ



ปล่อยให้คำถาม เป็นของผู้ที่ สงสัย

กรรม ที่แปลว่าการกระทำ นั้น จะเกิดขึ้นครบสมบูรณ์ย่อมต้องประกอบด้วยองค์ 3 โดยเริ่มต้นและเรียงไปตามลำดับดังนี้คือ

มโนกรรม การกระทำทางใจ

วจีกรรม การกระทำทางวาจา

กายกรรม การกระทำทางกาย

ลำดับของกรรมหรือการกระทำโดยทั่วไปจะเป็นอย่างนี้คือ

มีผัสสะ....จิตยินดีหรือยินร้าย....ใจคิด....ปากพูด....กายทำ...รับผลกรรม....ส่งไปสู่ผัสสะใหม่....วงวัฏฏะ ปฏิจจสมุปบาท หมุนสืบเนื่องไปไม่รู้หยุดยั้ง

กรรม การกระทำแบ่งออกได้เป็น 3 กลุ่มคือ

อกุศลกรรม การทำชั่ว

อัพยากตาธรรม การกระทำที่เป็นกลางๆ ไม่ดีไม่ชั่ว

กุศลกรรม การทำดี

การหยุดวงล้อวัฏฏะ ทำได้ 3 ที่

1.หยุดที่ผัสสะ ไม่ให้ต่อไปเกิดเวทนา ใช้สติตัด

2.หยุดที่ความยินดียินร้าย ใช้สติปัฏฐาน 4 และวิปัสสนาปัญญาตัด

3.หยุดที่ความคิดนึกหรือมโนกรรม ใช้ฌานสมาธิตัด

ใครถนัดตัดที่ไหนก็เลือกทำเอาตามที่ตนถนัด

กรณีของน้อง bbby ที่จะไปเพียรสร้างกุศลจนเกิดความหยุดมโนกรรมนั้น อ้อมไกลไปหน่อยครับ มีวิธีที่ลัดสั้นตรงกว่านั้นคือ 3 วิธีการที่บอก ลองพิจารณาว่าตนมีจริต นิสัย วาสนามาทางไหน ก็เลือกทางนั้นครับ

กรณีของเอก้อนนี้ลึกซึ้งเข้าใจยากสักหน่อย ต้องคุยกับเอก้อนยาวๆครับ

ถ้าคิดว่าจะต้องคุยยาว ๆ เพื่อจะรู้เรื่องธรรม
ก็ไม่ต้องคุยกับเอกอนก็ได้ ไปคุยกับก้อนหินทางโน้น...

ลองไปคุยกับก้อนหินดู
ไม่ว่าจะคุยยาว คุยสั้น คุยค่อย ๆ คุยดัง ๆ คุยดี ๆ หรือตะโกนคุย
ท่านได้คำตอบจากก้อนหินเมื่อไร ก็จะเข้าใจธรรมได้
ได้เหมือนอย่างที่พยายามอย่างหนักในการคุยกับคนนั่นล่ะ ...

การศึกษาค้นคว้าปฏิบัติธรรมก็เช่นนั้น

คือการศึกษาพิจารณาทำความรู้ทำความเข้าใจไปยัง
สิ่งที่ถูกรู้ สิ่งที่รู้ และกระบวนการเข้าไปรู้
แม้...คุยกับก้อนหิน ก็สามารถที่จะเข้าใจธรรมที่เป็นไปทั้งหมดได้
เพราะ กระบวนการเกิดดับมันครบถ้วนกระบวนธรรมอยู่แล้ว
...
จะคุยสั้นคุยยาว ก็จะเข้าใจธรรมที่เป็นไปนั้น ๆ ได้


การโต้ตอบที่สำคัญที่จำเป็นต่อการศึกษาพิจารณาธรรม
ก็คือ การพิจารณาการโต้ตอบรับรู้ที่ปรากฎ ผัสสะ อายตนะ อารมณ์
ซึ่งจะคุยกับคน จะคุยกับหมา กับแมว กับก้อนหิน
ก็ล้วนเป็นการโต้ตอบที่อาศัยผัสสะ อายตนะ