สัญญากับปัญญา เกี่ยวพ้นอย่างไรบ้างครับ ?

ทำไมไม่มีใครมาตอบอ่ะเนี้ย อยากอ่านง่ะ

สัญญา คือ ปริยัติปัญญา ครับ

ก็มันอันตราย...นิ

เหมือนว่า...อยู่ดี ๆ เราเกิดมีไอเดีย...ปิ๊ง...อะไรขึ้นมา...
มานั่งนึกถึงวันหลัง...ไอ้ความปิ๊ง...นั้นก็เป็นสัญญาไปแล้ว...

จะมาทำเหตุ..ให้มันปิ๊ง...เหมือนเดิม..ก็ไม่ได้แล้ว

มันผ่านไปแล้ว...

รึว่าใครทำได้..

ส่วนการอ่านแล้วก็จำมานั้น..มันก็สัญญา..อีกเหมือนกัน...สัญญาตัวนี้ไม่ได้เกิดจากปัญญาเรา...มันปัญญาของคนแต่งคนเขียนเขา...

ปัญญาเราเองก็ยังไม่รู้ว่าเชื่อได้รึยัง...

สัญญามันก็เลยยุ่งอีรุงตุงนัง....

สัญญา เป็นเครื่องประกอบกับจิต
ปัญญา ก็เป็นเครื่องประกอบกับจิต

สัญญา เป็นสัญญาขันธ์
แต่ปัญญา เป็นองค์ธรรมหนึ่งในสังขารขันธ์

สัญญา ประกอบกับจิตทุกดวง ไม่ว่า จิตนั้นจะเป็นจิตประเภทไหน

เช่น วิบากจิต ก็มีสัญญาประกอบ
กิริยาจิต ก็มีสัญญาประกอบ
กุศลจิต ก็มีสัญญาประกอบ
อกุศลจิต ก็มีสัญญาประกอบ

แต่ปัญญา นั้น คงไม่ประกอบกับอกุศลจิต เป็นแน่ .............. อันนี้คาดคะเนเอา
คือเมื่อใด เป็น อกุศลจิต เมื่อนั้น ปัญญา ขอหลบไปก่อน



http://www.buddhism-online.org/Section04A_10.htm

จริง ด้วย เดาไม่ผิด

สัญญา คือ ความจำได้ หมายรู้ เช่นจำรูป จำสี จำกลิ่น จำรส จำได้ว่าคนนี้พ่อ คนนี้แม่
ปัญญา แปลได้๒นัย ถ้าทางโลกมักแปลว่าความรู้ธรรมดาๆ ส่วนในทางธรรมหมายถึง ความสามารถในการมองเห็น พระไตรลักษณ์ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา
ปัญญาเกิดขึ้นได้อย่างไร?;
เกิดขึ้นด้วยการวิปัสสนา เพื่อ ให้เกิดปัญญา รู้แจ้ง แทง ตลอด ซึ่งพระไตรลักษณ์ ฉะนั้น ปัญญาในความหมายทางธรรม จึงไม่ได้เกิดจากการตรึก การนึก การลำดับเหตุผล ฯลฯ แต่เกิดได้จากการทำวิปัสสนา จนกระทั่งเห็นความเป็นจริง อย่างที่มันเป็น

ขออธิบายตามความเข้าใจแต่เพียงนี้ หากผู้รู้ท่านใดว่าผิด ก็ขอยอมรับโดยดุษฎี จะแก้ว่าอย่างไรก็เห็นตามสมควรเถิด

สวัสดีครับพี่ใบไผ่เขียว
**สำหรับผมแล้วสัญญาเป็นจุดเริ่มต้นแห่งปัญญาและเป็นจุดเริ่มต้นแห่งโมหะความหลงได้เช่นกัน...
ขอบคุณครับ

เอาแบบไซไฟไม๊...

สัญญา เป็นเรื่องของสมอง ความจำในทุกรูปแบบที่ถูกบันทึกในสมอง ไม่ว่าจะเป็นความรู้ ความทรงจำ ความจำในภาพ-เสียง-ภาษา ความจำที่ใช้ในการเคลื่อนไหว (ทักษะ) การจำที่ต้องใช้ในการคิดวิเคราะห์ ฯลฯ

ปัญญา เป็นเรื่องของจิต จริงๆ ในทางธรรม ปัญญาคือการเห็นตามจริง ซึ่งไม่ค่อยเกี่ยวกับสัญญา แต่ก็ต้องใช้สัญญาในการจำได้ในสิ่งที่เห็น ที่กำลังพิจารณา

ปัญญาในทางโลก คือความฉลาดเฉลียว แทบจะเป็นเรื่องสัญญาล้วนๆ จะเกี่ยวกับจิตอยู่บ้าง ในแง่มุมที่ว่า จิตมีปัญญามาก ก็สามารถรวบรวมเอาสัญญาต่างๆ มาประมวลกันได้ดี คือจะไม่ใช่ IQ สูงอย่างเดียว แต่จะมีลักษณะหยั่งรู้อยู่ด้วย...

คุณใบไผ่เขียว ถามสั้น แต่ไม่ทราบว่า ต้องการรู้ในแง่มุมไหน ขอตอบในแง่มุมหนึ่ง

สัญญา สภาพที่ "จำ"
วิญญาณรู้แจ้งสิ่งใด สัญญาก็หมายรู้(จำ)ในสิ่งนั้น

ปัญญา กิริยาที่รู้ชัด รู้ชัดว่านี่ทุกข์ นี่เหตุแห่งทุกข์ นี่ความดับทุกข์ นี่ปฏิปทาให้ถึงความดับทุกข์
วิญญาณรู้แจ้งสิ่งใด ปัญญาก็รู้ชัดในสิ่งนั้น

สัญญา จำได้ เช่น จำสิ่งที่พูด ที่ทำ ที่มี จำในเรื่องที่ศึกษาเล่าเรียนมา ทั้งทางโลก ทางธรรม ฯลฯ
ปัญญา รู้แจ้งเห็นจริงในไตรลักษณ์ เกิดจากการคิดการพิจารณ์ ตามหลักสมถะและวิปัสสนา

สัญญา ไม่ใช่ ปัญญา แต่เป็นเหตุให้เกิดปัญญา คือเป็นฐานของปัญญาและสติ
หากไม่มี สัญญา ปัญญา ก็ไม่รู้จะเอาอะไร มาคิดพิจารณา
หากไม่มี สัญญา สติ ก็ไม่รู้จะระลึกถึงอะไร

สัญญาเป็นอนัตตา มีทั้งคุณและโทษ โทษก็คือ "ลืม" เช่น ลืมชื่อบุคคล สิ่งของ เรื่องราวต่างๆ ที่ผ่านมา เช่น
ลืมลูกลืมหลาน กินข้าวแล้วก็ว่าไม่ได้กิน ความจำเสื่อมหรืออัลไซเมอร์นั่นแหละ "สัญญาอนัตตา"

หรือนั่งแท็กซีไปทำงานแต่ลืมกระเป๋าเงินไว้ที่บ้าน นั่งแท็กซี่กลับบ้านแต่ลืมกุญแจบ้านไว้ที่ทำงาน
ไปเที่ยวกลับถึงบ้านดันลืมแฟนไว้ที่คาเฟ่ อย่างนี้เป็นต้น (ประสพการณ์จริงอ่ะ ..อิอิ )

สัญญากับปัญญา จึงพัวพันกันไม่มีวันเลิกรา อย่างนี้แหละคร้าบบ ..

ความรู้ครั้งแรกที่สุดของชีวิต คือปัญญา เป็นภาวนามยปัญา
หลังจากนั้น ความรู้นั้นจะกลายเป็น รู้ด้วยสัญญา ความจำหมาย หรือคิดนึก เป็นสุตตะและจินตมยปัญญา
ตัวอย่างเช่นเด็กที่เกิดมายังไม่รู้จักความร้อนของไฟ เมื่อเขาถูกไฟไม้มือครั้งแรกแล้ว ปัญญาจะเกิดกับเขา หลังจากนั้นแล้วความร้อนของไฟจะอยู่ในสัญญาของเขาชั่วชีวิต

ชาวพุทธที่ยังไม่เคยสัมผัสสภาวธรรมในกายและจิตของตนเองจริงๆสักครั้งหนึ่ง เขาจะรู้ธรรมแบบนกแก้วนกขุนทอง แต่เมื่อเขาได้นั่งลง หลับตา สำรวมกายใจให้สงบลงมาแล้วเอาสติปัญญา นิ่งรู้ นิ่งสังเกตพิจารณาเข้าไปในกายและจิต เขาจะได้พบกับกระบวนการทำงานของกายและจิตตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงสิ้นสุด อย่างสมบูรณ์และเข้าใจกะบวนการเกิดสิ่งต่างๆและการกระทำ(กรรม)ต่างๆที่เกิดขึ้นมาในกายใจทั้งหมด เมื่อเข้าใจดีแล้ว เขาจะได้รู้จักการบริหารจัดการชีวิตและใช้ชีวิตที่เหลือต่อไปอย่างชาญฉลาด
ด้วยปรมัตถสัญญาหรือประสบการณ์จริงที่ได้จากการเข้าไปสังเกตการณ์ การทำงานของกายและจิต

สิ่งที่เขาได้รู้ ได้พบเห็นครั้งแรกในการภาวนา คือ "ปัญญา" หลังจากนั้นสิ่งทั้งหมดที่ได้รู้คือ "สัญญา"

มีข้อแม้ที่สำคัญมากที่สุดในการเข้าไปศึกษาการทำงานของกายและจิตนั้น คือ

1.จะต้องไม่มีความเป็นเรา ไปยุ่ง ไปเกิดปฏิกิริยา ดึงดูด ผลักต้าน หรือตอบโต้กับ อาการ ความรู้สึก นึกคิด ต่างๆที่เกิดขึ้นตามกำลังแห่งเหตุปัจจัยในกายและจิต เขาจะต้องทำหน้าที่ของผู้สังเกตการณ์ที่ดี ประดุจนักชีววิทยาที่ไปซุ่มถ่ายทำชีวิตของนกแปลกๆชนิดหนึ่ง (Keep your self & your mind as the best Obsever.)

2.ต้องสนใจใฝ่รู้เฉพาะที่ปัจจุบันอารมณ์เท่านั้น จึงจะได้ปัญญาที่แท้จริง ถ้าหลุดจากปัจจุบันอารมณ์ สิ่งที่รู้ทั้งหมดจะเป็นแค่เพียงความรู้จากสัญญา

บทส่งท้าย
สัญญาที่เก็บไว้ในสมองและจิตทั้งหมดเหมือนคำศัพท์ในดิกชันนารี ที่จะช่วยแปลบัญญัติภาษาทั้งหลายให้รู้เรื่องด้วยความคิด และแปลปรมัตถบัญญัติทั้งหลายให้รู้ที่ใจ เป็นบัญญัติภาษาของใครของมัน

ภาวนามยปัญญา เป็นปัญญาแบบไหนค่ะ ลักษณะการเกิดๆ อย่างไร? สาธุคะ

ถ้าคุณไม่ได้จำตัวหนังสือ คุณจะมีปัญญาได้อย่างไร