ขบวนการเกิด เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ นี้ มีลักษณะหรือขั้นตอนอย่างไรบ้างคะ
ขอบคุณคะ

เกิดพร้อมกันครับ และดับพร้อมกัน
ที่ใดมีวิญญาณ ที่นั่นมี เวทนา สัญญา สังขาร
ไม่มีธรรมอะไร เกิดดับได้เร็วเท่า วิญญาณอีกแล้ว
ไม่ว่าจะเป็นแสง เป็นคลื่นอะไรก็แล้วแต่

นามขันธ์(เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ) เกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป ด้วยเวลาอันรวดเร็ว

ดับแล้วเกิดใหม่ทันทีทันใดเช่นกัน ไม่มีระหว่างคั่น

เหตุปัจจัยที่ทำให้เกิดสืบต่อ ก็คือ อนันตรปัจจัย

ไม่ทราบเจ้าคะ อิอิ.. รอท่านอื่นด้วยคะ

สภาพธรรมแบ่งออกเป็นสองลักษณะ คือรูปธรรม ๑ นามธรรม ๑ เป็นขันธ์ หรือหมวดประชุม หรือกองขันธ์เรียกว่าขันธ์ ๕ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ

รูปธรรมได้แก่ รูป ๒๘ หรือรูปขันธ์ ๑ = การประชุมรวมกันของ

มหาภูตรูป ๔ ธาตุดิน ๑ ธาตุน้ำ ๑ ธาตุไฟ ๑ ธาตุลม ๑

และมีรูปอาศัยเรียกว่า อุปาทายรูป คือรูปที่อาศัยในมหาภูตรูป ๔ ได้แก่ ปสาทรูป ๕ ตา หู จมูก ลิ้น กาย

โคจร ๔ หรือ(วิสยรูป ๗) คืออารมณ์เที่ยวไปของปสาทรูป มี ๔ เว้นกาย ๑ คือ รูปโคจรเทียวไปทางตา ๑เสียงโคจรเีที่ยวไปทางหู ๑ กลิ่นโคจรเที่ยวไปทางจมูก ๑ รสโคจรเที่ยวไปทางลิ้่น ๑ นี่เรียกโคจรรูป ๔

อีก ๓ ก็นับเป็น วิสยรูป ๗ คือเที่ยวไปทางกายได้แก่ ปถวี อารมณ์ที่เที่ยวไปของธาตุดินทางกายคือมีความแข็งหรืออ่อน ๑ เตโช อารมณ์ที่เที่ยวไปของธาตุไฟทางกายคือร้อนหรือเย็น ๑ วาโย อารมณ์ี่เี่ที่ยวไปของธาตุลมทางกายคือ ตึงหรือหย่อน ๑ เที่ยวไปทางกาย

ภาวะรูปมี ๒ คือ อิตถีภาวะ ความเป็นหญิง ๑ ปุริสภาวะ ความเป็นชาย ๑

ปกิณนกะ เบ็ดเตล็ดมี ๔
หทยรูป ๑ คือที่อาศัยเกิดของจิตและเจตสิก ให้สำเร็จเป็นการกระทำบุญบาปต่าง ๆ
ชีวิตรูป ๑ รูปที่รักษากลุ่มรูปธรรม คือชีวิตรูป ส่วนนามธรรม(เจตสิก)เรียกว่า ชีวิตินทรียเจตสิก
อาหารรูป ๑ อาหารทีบริโภคเข้าสู่ร่างกายแล้วกลายเป็น โอชะไปหล่อเลี่ยงร่างกาย
ปริจเฉทรูป ๑ หรือ ช่องว่างอากาศรอบ ๆ ตัวที่แบ่งขอบเขตให้กำหนดสันฐานลักษณะของรูปต่าง ๆ ได้

วิญญัติรูป ๒ กายวิญญัตติ ความเคลื่อนไหวทางกาย ๑ วจีวิญญัตติ ความเคลื่อนไหวทางคำพูด ๑

วิการรูป ๓ ลหุตา ความเบาของกาย ๑ มุุทุตา ความอ่อนของร่างกาย ๑ กัมมัญ ความควรแก่การงาน ๑

ลักขณรูป ๔ อุปจย เติบโตได้ ๑ สันตติ สืบต่อ ๑ ชรตา ความชรา ๑ อนิจจตา ความไม่เที่ยง ๑

รวมรูป ๒๘ ที่เรียกว่ารูปขันธ์ หรือรูปธรรม


นามธรรมได้แก่ นามขันธ์ ๔ เวทนาขัันธ์ ๑ สัญญาขันธ์ ๑ สังขารขันธ์ ๑ วิญญาณขันธ์ ๑

นามธรรมคือจิตเจตสิก ได้แก่วิญญาณ เวทนา สัญญา สัขาร จะต้องอิงอาศัยรูปธรรมจึงเกิดขึ้นแยกจากกันไม่ได้ ในปกิณนกะรูป คือมี หทยรูป เป็นที่ตั้งอาศัยให้จิต คือวิญญาณขันธ์ ๑ เกิด และเจตสิกคือ เวทนาขันธ์ ๑ หรือเวทนาเจตสิก สัญญาขันธ์ ๑ หรือสัญญาเจตสิก สังขารขันธ์ ๑ คือเจตสิกที่เหลือทั้งหมด ๕๐ ดวงเกิดรวมด้วย เป็นกุศลและอกุศลต่าง ๆ


นามรูปต้องอิงอาศัยกันและกันเกิดขึ้นก่อน
๑)รูปธรรมอาศัย กรรม จิต อุตุ อาหาร เกิด
๒)นามธรรมอาศัย อารมณ์ วัตถุ มนสิการ เกิด

เมื่อทราบปัจจัยการหรือปัจจัยในการเกิดของทั้งรูปธรรมและนามธรรม ก็พึงศึกษาสืบสาวถึงปัจจัยการอื่น ๆ ต่อไปเป็นลำัดับ เช่น เพราะมีอะไรเป็นปัจจัยจึงมีนามรูป ก็เพราะมีวิญญาณเป็นปัจจัยจึงมีนามรูปเป็นต้น ก็คือวิญญาณขันธ์ ๑ ธรรมชาติที่รู้อารมณ์ หรือจิต ๘๙ ดวง

เพราะมีนามรูปเป็นปัจจัยจึงมีสฬายตนะ(อายตน) เพราะมีสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ นี่คือธรรมที่อาศัยกันและกันเกิดขึ้น เช่นเดียวกับรูปต้องอาศัยนาม นามต้องอาศัยรูป นี่จึงเป็นเหตุเิกิดของนามธรรม อื่น ๆ เพราะอะไร เำพราะวัตถุ คืออายตนะภายในได้แก่ ปสาทรูป ๕ จักขุปสาทรูป โสต ฆาน ชิวหา กาย และ หทยรูป ๑หทยรูป(มโน)เป็นที่อาศัยให้ อารมณ์ ๖ คือ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ โคจรท่องเที่ยว เป็นที่เกิดของจิตและเจตสิกที่ประชุมรวมกันเพราะผัสสะเป็นปัจจัย

รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ เรียกว่าอารมณ์ ๖
จักขุปสาทรูป โสต ฆาน ชิวหา กาย ๕ หทยรูป(มโน) ๑ เรียกว่า วัตถุ ๖
จักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ มโนวิญญาณ เป็นการเกิดขึ้นของนามธรรมเพราะมี การประชุมรวมกันของ อารมณ์ + วัตถุ + มนสิการหรือวิญญาณจึงเป็นปัจจัยให้นามธรรมอื่น ๆ เกิดร่วมด้วย คือ เวทนา สัญญา สังขาร ก็เพราะเหตุว่ามีวิญญาณจึงมีนามรูป เพราะมีนามรูปเป็นปัจจัยจึงมีสฬายตนะ เพราะมีสฬายตนะเป็นปัจจัยจึงมีผัสสะ การเกิดขึ้นของเวทนา สัญญา สังขาร จึงมีด้วยประการฉะนี้นั่นเองเจริญพร.

เรียนถามท่านพุทธฏีกา
ถ้าท่านหวนกลับมาที่กระทู้นี้อีก คงได้เจอคำถามผม ดังนี้

มโน คือ หทยรูป หรือ?
ผมถามเพราะไม่รู้ ไม่แน่ใจจริงๆ มิได้แกล้ง
เมื่อเห็นท่านพุทธฏีกา เขียนด้วยความมั่นใจ ผมว่าคงจะมีหลักฐานพอสมควร
มาเปิดเผยแบ่งปัน กันบ้างได้ไหมครับ
ผมหา หลักฐานชัดๆ ยังไม่ได้ว่า มโน คือ หทยรูป
กำลัง สงสัยอยู่พอดีครับ

ที่รู้แน่ๆ คือ จิต บางครั้งเรียก มโน บางครั้ง เรียก หทย บางครั้งเรียก มนายตนะ

เพราะใครๆ ก็รู้ว่า จิต เป็น นาม
คำว่า หทย น่าจะแปลว่า ใจ ซึ่งเป็นนาม
ส่วน หทยวัตถุ หทยรูป นั้น เป็น รูป ..............ซึ่งไม่ใช่ จิต
มนายตนะ เมื่อเป็น จิต ก็ต้องเป็น นาม

หทยรูป ..................เป็นรูป
มโน ......................เป็นนาม



ผมจึงต้องการคำอธิบายครับ

ขออนุญาตคุณโยมเจ้าของกระทู้นะครับ

เจริญพรโยมพี่ govit2552



ปสาทรูป ๕ และหทยรูป(มโน) ๑ ก็คืออยาตนะภายใน ๖ ตาหูจมูกลิ้นกายแล้วก็ ใจธรรมดา ๆ นี่เองแหละครับเข้าใจว่า ถ้าพุทธฏีกาวงเล็บ(ใจ)เสียแล้วคงไม่สงสัยแน่เลย โยมพี่ govit2552 เข้าใจถูกต้องแล้วครับว่าหทยวัตถุเป็นรูป แต่ยังเป็นรูปที่อาศัยเกิดของ จิตเจตสิกได้ด้วย

ในมโน มนะ หรือใจนั้น พุทธฏีกาหมายเอาคำว่า วัตถุหทยรูป ใน อัฏฐสาลินี อรรถกถาธรรมสังคณี เรียกว่า หทยวัตถุ รูปที่อาศัยเกิดอยู่ในมังสหทยรูป เป็นที่ อาศัยเกิดของจิตและเจตสิกที่ชื่อว่า มโนธาตุและมโนวิญญาณธาตุ เรียกว่า หทยรูป หรือ วัตถุหทยรูป ดังนั้นมโน หรือหทยรูป จึงเป็นรูปธรรม ที่อาศัยเกิดของจิตและเจตสิก (ตามอธิบายของอภิธัมมัตถสังคหะ) มโน หรือ ใจ ที่ยกแสดงจึงแสดงด้วยศัพท์ หทยรูป ที่อธิบายตามอภิธัมมัตถสังคหะดังนี้ครับ


ดังนั้นหทยรูปที่แสดง คือ รูปที่เกิดที่อาศัยของนามธรรม คือจิตและเจตสิก มโน มโนธาตุ มโนวิญญานธาตุ และอีกหลายชื่อตามที่แสดงไปข้างต้น


จากอัฏฐสาลินี




มโนธาตุ มโนวิญญาณธาตุ อาศัยหทยรูปเกิด หทยวัตถุหรือหทยรูปนี้ เป็นรูปที่อาศัยเกิดของจิตและเจตสิกได้ มโน คือใจ อยาตนะภายในคือมโน คือ หทยรูป ฯลฯ




ดังนั้นอายตนะภายในทั้ง ๖ หรือวัตถุ ๖ คืออุปาทายรูป รูปที่อาศัยมหาภูตรูป ๔ ที่แสดงไปตอนต้นคือ ปสาทรูป ๕ ได้แก่ จักขุปสาทรูป ๑ โสตปสาทรูป ๑ ฆานปสาทรูป ๑ ชิวหาปสาทรูป ๑ กายปสาทรูป ๑ เป็นรูปที่เกิดจากกรรม

หทยรูป ๒ คือ มังสหทยรูป ๑ ก้อนเนื้อหัวใจ หทยวัตถุรูป ๑ รูปที่อาศัยมังสหทยรูป เป็นที่เกิดที่อาศัยของจิตเจตสิก (มโนธาตุ มโนวิญญาณธาตุ) เกิดจากกรรม ดังนี้ ฯลฯ เจริญพรครับ.

ขอบคุณครับ ท่านพุทธฏีกา ที่ต้องไปวุ่นวายหาหลักฐานมาแสดง
จนแจ่มแจ้ง เรื่องการมีอยู่ของ หทยรูป
และการเป็นที่เกิดของจิตได้ ณ หทยรูปนั้น

แต่................สงสัยอีกนิดครับ เรื่องการกระทบอารมณ์

ตกลง มนายตนะ กระทบธรรมารมณ์ เกิดมโนวิญญาณ
หรือ หทยรูป กระทบธรรมารมณ์ เกิดมโนวิญญาณ



อีกแหล่งหนึ่ง แปลคำว่า มโน แล้วว่า คือ ใจ

ขออนุญาตคุณโยมเจ้าของกระทู้อีกครั้งนะครับ และขออภัยท่านผู้รู้ด้วย อาจอธิบายส่วนหนึ่งส่วนใดขาดเกินบ้างก็ขออภัย พุทธฏีกาใช่แต่จะอ้างอิงอาัศัย หรือยึดถือ อรรถกถาชั้นหลังอย่างอภิธัมมัตถสังคหะอย่างเดียว อย่างงมงายก็ไม่นะครับ เพียงแต่ ในพระอภิธรรมปิฏกเดิมที่มีมาแต่ครั้งพุทธกาล

เป็นของยาก ของเกินจะศึกษาให้ทั่วถึงให้ถึงพร้อมได้ ดังนั้นที่หยิบยก อภิธัมมัตสังคหะ ก็เพราะครูบาอาจาย์แต่โบราณ ท่านย่อท่านสรุปให้ศึกษาให้เข้าใจ ได้โดยง่าย เพื่อให้แทงตลอดในปรมัตธรรม ๔ ดังนั้นที่ยกมาอธิบายแก่ ผู้ที่ไม่ทำลายชินจักร ไม่คัดค้านธรรมอันยิ่งนี้ มีโยมพี่ govit2552 และกัลยาณมิตรที่สนใจ คือผู้สนใจศึกษาพระอภิธรรมนี้เป็นต้น เป็นผู้เชื่อ ต่อพระสัพพัญญุตาญาณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าของพวกเรา ขอเชิิญให้ศึกษากันด้วยดี ไม่นำมาข่มกัน เถียงกัน ควรศึกษาเพื่อเหตุคือ สัมมาทิฏฐิ เพื่อมรรคผล เพื่อแจ้งในอริยสัจธรรม เพื่ออบรมขัดเกลาตนเอง เพื่อดับทุกข์.

ที่นี้ขออธิบาย ปัญจทวารวิถีก่อนนะครับโยมพี่ govit2552 ในชั้นพระสูตร

เมื่อเราแบ่ง
อายตนะภายใน ๑ คือมนายตนะ + อายตนะภายนอก ๑ คือ ธรรมารมณ์ + พร้อมการเกิดของมโนวิญญาณ น้อมไปรู้ ธรรมารมณ์นั้น ๆ เช่นบัญญัติของมโนวิญญาณที่กำลังถาม นี้คือที่กล่าวที่เข้าใจทั่วไปโดยชั้นพระสูตร นี่อาศัยกา่ีรเกิดจักขุผัสสะพร้อมด้วยมโนผัสสะ เป็นมนายตนะแล้ว เป็นการเกิดของธรรม(รูปธรรมนามธรรม)ที่อาัศัยกันและกันเกิดขึ้นเีรียบร้อยแล้ว โดยชั้นพระสูตรทั่วไป


ในชั้นอภิธรรม ตอนแรก อาศัยการมีอยู่ของจักขุปสาท + รูปารมณ์คือข้อความของพุทธฏีกา + จักขุวิญญาณ(ที่น้อมไปเห็นไปรู้ไปดูไปอ่าน) = เกิดกระทบสัมผัสทางตา ทำกิจหน้าที่รับรู้อารมณ์ทางตาแล้วดับไปเป็นภวังค์ เป็นการเกิดของรูปภาพผ่านประสาทตาี่ที่ดี มีแสงมีข้อความชัดเจน

เกิดขึ้นเพราะอาัศัย มโน มนะ มโนธาตุ หรือหทยรูป ที่ท่านว่าเป็นที่เกิดที่อาศัยของจิตและเจตสิกนั่นเองในที่นี้คือที่เกิดของ จักขุวิญญาณจิต เพราะเป็นการเกิดขึ้นของ ปัญจทวาราวัชชนะจิต ทำหน้าที่ทำกิจรับรู้อารมณ์ ทางปสาทรูป ๕ มีจักขุเป็นต้น เป็นผัสสะ สัมผัสกระทบรับรู้ทางตาเห็นรูปเฉย ๆ เป็นปรมัตถอารมณ์ด้วย อารมณ์ปัจจุบันด้วย

เห็นสักว่าเห็น ยังไม่พิจารณา ไม่ใคร่ควร เป็นสัมปฏิจฉนะจิต รับอารมณ์มาจากจักขุวิญญาณจิตเ่ท่านั้น ลองดูวิถีจิตคร่าว ๆ นะครับ 1.- 2. จิตพ้นวิถี จิตไม่น้อมออกไปรู้อารมณ์ไม่ออกจากภวังค์ 2.-3. ภวังคุปปัจเฉทะ ตัดกระแสอารมณ์เก่า รับรู้อารมณ์ใหม่อย่างรวดเร็วทาง ปัญจทวาราวัชนะจิต และมโนทวาราวัชชนะจิต เบื้องต้นนี้อธิบายในส่วนของ ปัญจทวาราวัชชนะจิตก่อน



จากนั้นเมื่อภวังค์ตัดกระแส (3.) ก็แล้วแต่ว่าจะเกิด (4,8) คือจิตออกจากภวังค์ขึ้นวิถีทางปัญจทวาร หรือมโนทวาร หากอาศัยตากระทบรูปข้อความอักษรผ่าน ๆ อ่านข้อความอยู่ ไม่ได้นึกคิดใคร่ควรใด ๆ เรื่องอื่นก็ไม่คิด ก็เป็นขณะแห่ง ปัญจทวาร คือ จักขุวิญญาณจิต (5,6) [ตรงนี้ละเอียดสุขุม ลึกซึ้ง สำคัญนะครับ เป็นเพียงแต่ตากระทบรูป รู้แต่อารมณ์คือเห็นสี เป็นปรมัตถอารมณ์ ไม่มีบัญญัติ ต่อเมื่อส่งต่อไปตามวิถีจิต หรือกิจของวิญญาณจิต ก็เป็นบัญญัติอารมณ์เรียบร้อย----พุทธฏีกา]

จักขุวิญญาณจิต(5.) สัมปฏิจฉนะจิต (6.) อาศัย หทยรูปเกิด เป็นมโนธาตุ

จากจักขุวิญญาณ(5.)ส่งต่อสัมปฏิจฉนะจิต(6.) รับอารมณ์ต่อจากจักขุวิญญาณ ก็ส่งต่อไปยัง (7.)สันตีรณะ (พิจารณาอารมณ์) และ (8.) โวฎฐัพพนะ (ตัดสินอารมณ์)

สันตีรณะจิต (7.) โวฎฐัพพนะ (8.) อาศัย หทยรูปเกิด เป็นมโนวิญญาณธาตุคือ จิต ๗๕ ดวง

ดังนั้นทวิปัญจวิญญาณ ๑๐ คือ จักขุวิญญาณจิต ๒ ดวง (อกุสลจิต ๑ ดวง กับอเหตุกกุสลวิบากจิต ๑ ดวง) โสต ฆานะ ชิวหา กาย ก็นัยเดียวกัน คือ ที่เกิดที่ตั้งอาศัยของ หทยรูป เป็นมโนธาตุ (มโนธาตุ หมายถึง จิต ๓ ดวง ได้แก่ ปัญจทวาราวัชชนจิต ๑ ดวง และสัมปฏิจฉันจิต ๒ ดวง)---อภิธัมมัตถสังหคะ ปริจเฉทที่ ๑ ชื่อจิตตสังคหวิภาค

และเมื่อแบ่งจิต ๘๙ ดวงที่เป็นทวิปัญจวิญญาณ ๑๐ และอรูปวิปาก ๔ ออก เป็นมโนธาตุ ดังนั้น จิตที่เหลือ ๗๕ ดวงก็คือ มโนวิญญาณธาตุ (มโนวิญญาณธาตุ เฉพาะในอเหตุกจิตนี้ หมายถึง จิต ๕ ดวง ได้แก่ สันตีรณจิต ๓ ดวง มโนทวาราวัชชนจิต ๑ ดวง และหสิตุปปาทจิต ๑ ดวง)---อภิธัมมัตถสังหคะ ปริจเฉทที่ ๑ ชื่อจิตตสังคหวิภาค

เพราะฉะนั้น



เบื้องต้นเสริมความรู้ความเข้าใจหากทราบดีอยู่แล้วก็ขออภัยนะครับ ที่นี้ก็พูดกันธรรมดา ๆ ก็คือ ทุก ๆ การรู้อารมณ์ มีธาตุรู้ มีตัวรู้ มีวิญญาณจิต ต้องอาศัยการประชุมรวมกันของ อายตนะภายนอกทั้ง ๖ คือธรรมารมณ์ (ที่ ๖) เรื่องราวต่าง ๆ + อยาตนะภายในทั้ง ๖ คือผ่านปสาทรูป ๕และไม่ผ่านปสาทรูปถ้าไม่ผ่านก็ ลงสู่(มนายตนะ)หทยรูป (ที่ ๖)คือ ใจ มโน จิต วิญญาณ มนัส หทัย ประชุมกันประจวบกันก็จะเกิด + ปัญจทวาราวัชชนะจิต หรือปัญจวิญญาณ ๕ บ้าง หรือ มโนทวาราวัชชนะ หรือมโนวิญญาณ ๑ ตัวรู้ ความรู้แจ้งอารมณ์ ธาตุรู้

มนายตนะ + ธรรมามร์ = มโนวิญญาณ ๓ ธาตุประชุมรวมกันเรียก มโนผัสสะ ถูก
หทยรูป + ธรรมารมณ์ = มโนวิญญาณ ๓ ธาตุประชุมรวมกันเรียกว่า มโนผัสสะ ถูก

ต้องไม่ลืมนะครับว่า ผัสสะหรืออายตนะภายใน ๕ คือรับรู้ได้ ๕ อารมณ์ตัวที่รู้คือ ใจคือจิตรู้ ตาไม่ได้รู้อารมณ์รูปไม่ได้รู้อารมณ์ รูปารมณ์ ก็เป็นแต่เพียงวัตถุเป็นอารมณ์ภายนอกเฉย ๆ ไม่เป็นอารมณ์เช่นกัน ต่อเมื่อตากระทบรูป แล้วมีใจน้อมไปรู้ นั้นจึงเิกิดวิญญาณทางตา การประชุมรวมกันนั้น ๆ เรียกว่าผัสสะ ตาหูจมูกลิ้นกาย เป็นมโนธาตุ

ส่วนใจ คือมโนวิญญานธาตุ เพราะมนายตนะ รับรู้ได้ทั้ง ๖ อารมณ์ และเป็นไปในภายในจิตใจ มีแต่ จักขุ โสต ฆานะ ชิวหา กาย ๕ ธาตุ ๕ ปสาทรูปนี้เ่ท่านั้นตามที่อธิบายแจกแจงแต่ต้น เมื่อมีอยู่ + กระทบกับ รูปารมณ์ สัททารมณ์ คันธารมณ์ รสารมณ์ โผฎัฐพพารมณ์

ห้าตัวนี้เป็นที่เกิดที่อาศัยของหทยรูป มาประจวบกันประชุมกันจึงเกิด = มโนธาตุ หรือมโน เพราะเป็นทวิปัญจวิญญาณ ๑๐ เรียกแตกต่างกันไปตาม ความเป็นกิจเป็นอินทรีย์ของตน ตามที่เคยตอบกระทู้ในลานธรรมจำได้ไหมครับ จึงเรียกว่า จักขุผัสสะ โสตผัสสะ ฆานะผัสสะ ชิวหาผัสสะ กายผัสสะ เพราะเกิดตั้งอยู่อาศัยอยู่ใน หทยรูป นั่นเองเจริญพรครับ.

เรียนท่านพุทธฏีกา
ผมยังต้องค่อยๆ อ่านทำความเข้าใจครับ ถ้ามีอะไรสงสัยคงได้ถามกันอีก
ผมคงต้องอ่านหลายๆเที่ยวหน่อยครับ

แต่ถ้าท่านพุทธฏีกา
มีส่วนไหนจะขยายความอีก
ผมก็จะรออ่านอยู่เช่นกันครับ

ขอโมทนากับทุกท่านคะ สาธุ

เปรียบเทียบอย่างนี้นะ "สมมุติว่า ตุ๊กกี้ร้องเพลง สาวนาสั่งแฟน"

อันดับแรกเลยคือ เราได้ยินเสียง ได้รับรู้ เรียกว่า วิญญาณ
อันดับสอง เสียงอะไร เพลงอะไร ใครร้อง เรียกว่า สัญญา
อันดับสาม เสียงเพราะ ไม่เพราะหรือไม่ร้องเอาเท่าไร เรียก สังขาร
อันดับสี่ เกิดความเคลิบเคลิม รำคาญหรือเฉย ๆ อย่างนี้คือ เวทนา

เรียงลำดับลักษณะการเกิด คือ ๑. วิญญาณ ๒. สัญญา ๓. สังขาร ๔. เวทนา

แหะ.. แหะ .. แต่เสียงกระผมเหมือนเป็ดเทศขอรับ