คำถามของกระผมส่วนมากจะได้มาจากการอ่านซึ่งยังไม่เข้าใจดี จึงขอเรียนถามว่า

(1) กระผมเข้าใจตามที่ได้จากการอ่านมาว่า หูได้ยิน ตามองเห็น จมูกได้รับกลิ่น ลิ้นได้รับรส กายรับรู้ว่าได้สัมผัส ใจรับรู้กับความรู้สึกต่างๆนั้น จริงๆแล้วตัวที่รับรู้นั้นก็คือวิญญาณ(ขันธ์)ต่างหากที่รับรู้ และถ้าจำไม่ผิดเท่าที่อ่านมาทราบอีกว่าสมองก็เป็นเครื่องมือของวิญญาณเช่นเดียวกับตา หู จมูก ลิ้น กายและใจเช่นกัน เมื่อเป็นอย่างที่กระผมเข้าใจและตามที่ได้อ่านมานั้น จึงอยากถามท่านผู้รู้ว่า จุดศูนย์กลางของวิญญาณ(ขันธ์)อยู่ที่ไหนหรืออยู่ตรงไหนของร่างกายครับ

(2) ส่วนวิญญาณธาตุนั้น กระผมเข้าใจว่า คือ วิญญาณที่ล่องลอยออกไป หรือตามที่ชาวบ้านอย่างพวกกระผมเข้าใจว่าคือผีที่ออกจากร่างของคนตายไปสู่ที่ต่างๆแล้วแต่ผลกรรมของผู้นั้นจะพาไป เช่นไปสู่นรก ไปสู่สวรรค์ หรือไปเกิดในที่ไหนๆนั้น กระผมขอย้ำถามเพื่อความมั่นใจของตัวเองว่าข้อนี้กระผมเข้าใจถูกต้องหรือไม่ครับ


(3) ข้อนี้สงสัยมากๆ อยากถามท่านผู้รู้ว่าวิญญาณขันธ์กับวิญญาณธาตุเป็นวิญญาณอันเดียวกันใช่หรือไม่ครับ กระผมเข้าใจดังนี้ครับ คือ ตอนที่คนเรายังไม่ตายนั้นการรับรู้ต่างๆผ่านตา หู จมูก ลิ้น กายและใจนั้นคือวิญญาณขันธ์ แต่พอคนเราตายไปแล้ววิญญาณขันธ์ก็จะออกจากร่างกายของคนตายกลายเป็นวิญญาณธาตุไปตามคำถามข้อ (2)ข้างบนนั้น หรือพูดง่ายๆก็คือตอนที่คนเรายังไม่ตายเรียกวิญญาณขันธ์ หากคนเราตายไปแล้วเรียกวิญญาณธาตุ กระผมเช้าใจถูกหรือไม่ครับ หากเข้าใจผิดกรุณาช่วยธิบายให้ด้วยครับ


ขอขอบคุณครับ

ตามความเข้าใจของผม คิดว่าน่าจะถูกตามที่ท่านกล่าวมานะ

ตอบ คุณ amam ตามหลักของพระอภิธรรม วิญญาณขันธ์ คือ จิต ส่วนวิญญาณธาตุ เป็นธาตุรู้ คือ ธาตุรับ ได้แก่ทวารทั้ง ๖ ธาตุกระทบ ได้แก่อารมณ์ ๖ ธาตุรู้ ได้แก่จิต ๘๙ เช่น จักขุธาตุ เป็นธาตุรับ รูปธาตุ เป็นธาตุกระทบ จักขุวิญญาณธาตุ เป็นธาตุรู้ ถ้าท่านใดมีความเห็นเพิ่มเติมหรือเห็นว่าไม่ถูกต้องก็ขอความชี้แนะด้วยครับ