การเรียนปริยัติ อาจเรียนจบเป็นเล่มๆ ๙ ปริจเฉท ฯลฯ

พระไตรปิฎก ก็อ่านแล้ว.............................................


แต่............เข้าใจจริงๆ หรือยัง ว่า

ปัญญา ที่ต้องอบรมให้เจริญขึ้นนั้น

ปัญญานั้น รู้อะไร อย่างไร......?



ถ้ายังไม่เข้าใจ..................วิปัสสนาญาณ ก็เกิดไม่ได้.!

วิปัสสนาญาณ เป็นการรู้แจ้งสภาพธรรม ที่กำลังปรากฏ

ซึ่งจะต้องอาศัยการอบรม โดยเริ่มตั้งแต่ ขั้นของการฟัง

ขั้นการพิจารณาให้แจ่มแจ้ง เป็นการรู้แจ้งอริยสัจจธรรม

รอบที่ ๑ คือ "สัจจญาณ".



และจะต้องรู้จริงๆ ว่า อบรมเจริญ อย่างไร

ปัญญา จึงจะสามารถ รู้แจ้งสภาพธรรม

ที่กำลังปรากฏ ได้จริงๆ.!



ใครสอนให้ไปดูอะไร....ถ้าดูแล้ว ไม่เข้าใจ ก็ไม่ต้องไปดู

จะดูอย่างไรได้....ถ้าดูแล้ว ไม่เข้าใจ.!



โลกที่ปรากฏให้ จิต รู้ ได้ และเข้าใจได้ ว่าเป็น โลก คือ

โลกทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ.

เพราะฉะนั้น การรู้จัก โลก

คือ การรู้ สภาพธรรม ตามความเป็นจริง ที่กำลังปรากฏ

ทางทวาร ทั้ง ๖ นี้.



เช่น ในขณะนี้...ทางตา กำลังเห็น

จะต้องมีการพิจารณา จริงๆ ว่า ปัญญา ควรจะรู้อะไร

ในขณะที่กำลังเห็น.!


อย่างนี้

จึงจะชื่อว่า เป็น "ปัญญา"



"สภาวะ" ของปัญญา หรือ "ลักษณะ" ของปัญญา

คือ ลักษณะของการรู้แจ้งแทงตลอด ในสภาพธรรม

ที่กำลังปรากฏ.......ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น

ทางกาย และ ทางใจ.



เพราะฉะนั้น.....ไม่ใช่เรื่องของตัวตน ที่ไปทำ ไปดู ฯ

เพราะว่า อริยมรรคมีองค์ ๘ ได้แก่ เจตสิก ๘ ดวง.



เมื่อ เจตสิก ซึ่งเป็น "สัมมาสติ"

ซึ่งทำกิจ ..............."ระลึกชอบ"

คือ รู้ ลักษณะ ของสิ่งที่ควรรู้

รู้ ลักษณะ ของสิ่งที่ควรศึกษา

ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น

ทางกาย และ ทางใจ...............

นั่นเป็นกิจ ของ........"สัมมาสติ"



เพราะฉะนั้น

มรรค มีองค์ ๘ เป็นผู้ที่กระทำกิจ

กิจ คือ การเจริญมรรค.



ไม่ใช่ มีตัวตน หรือ มีเรา ที่ไปทำ ไปนั่ง ไปดู ฯลฯ

แต่เป็นเพราะ เจตสิก เหล่านี้ ที่มีหตุ มีปัจจัย ทำให้เกิดขึ้น

และกระทำกิจเฉพาะของตน ๆ ขณะใด

ขณะนั้น เป็นการเจริญมรรค มีองค์ ๘.



แม้ว่า การอบรมเจริญภาวนา มี ๒ ทาง

แต่ "สมถกัมมัฏฐาน" ไม่ใช่ "มรรคมีองค์ ๘"



อริยมรรค มีองค์ ๘

หมายเฉพาะ การเจริญสติปัฏฐาน.



สติปัฏฐาน ยังไม่ถึง วิปัสสนาญาณ

แต่เป็นหนทางที่จะทำให้ วิปัสสนาญาณ เกิดขึ้นได้

ถ้ายังไม่มี "ความเข้าใจ" อะไรเลย

ไม่ว่าจะไปนั่งที่ไหน ไปดูอะไร ฯลฯ

ก็ไม่มีประโยชน์ ทั้งนั้น.