53161.ทุกข์เป็นสภาวะด้านหนึ่งของชีวิต (สภาวะทุกข์)

กรัชกาย

กบนอกกะลา เขียน:

กักกาย.ยกตัวอย่างมามากมายสาระพัดนี้...กักกายมีไม้ตายท่าเดียว..ในการแก้อาการพวกนี้..ไม่มีอะไรมากหรอก..

ต่อให้คุณ student ตอบถูกไปแล้ว....กักกายก็จะไม่เอ่ยว่า..ใช่แล้ว..ถูกต้อง...

เชื่อซิ

เก่ง ถูกต้องตบมือให้รัวๆๆ :b13:

กระทู้ก็บอกแล้วว่า ทุกข์เป็นสภาวะด้านหนึ่งของชีวิต คือ ชีวิตมันมีทุกข์ประจำเรียกสภาวะทุกข์ การจะรู้สภาวะทุกข์ของชีวิตนั้นได้ ต้องเข้าให้ถึงตัวสภาวะ ตย.ที่ยกๆมานั่นแหละทุกขสภาวะ ซึ่งจะประสบก็ต่อเมื่อลงมือภาวนามัย แค่อ่านหนังสืออย่างเดียวจะไม่รู้ไม่เข้าใจ (พาลบอกไม่ใช่พุทธศาสนาไปเลย)

ที่ว่าว่ามาว่ากันไปตามตัวอักษรตามตัวหนังสือแต่ไปติดตันที่ตัวอักษรนั่น ซึ่งยังเข้าไม่ถึงตัวสภาวะ บอกก่อนนะ ไม่ใช่ห้ามดูหนังสืออ่านตำรับตำรานะ ไม่ใช่ๆ กรัชกายก็อ่าน (ปริยัติ) อ่านมากด้วย :b1:

แต่อ่านแล้วมันต้องทดลองเข้ามาที่ชีวิตตามสภาวะของมัน คือลงมือทำลงมือปฏิบัติภาวนา เมื่อใครทำใครปฏิบัติถูกต้องแล้ว (ถ้าไม่บ้าเสียก่อนกลางทาง) ก็ปฏิเวธ (ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ)

เข้าใจไหมเนี่ย :b1:

กรัชกาย

student เขียน:

โพธิปักขิยธรรม หรือ โพธิปักขิยธรรม 37 เป็นธรรมอันเป็นฝักฝ่ายแห่งความตรัสรู้ คือ เกื้อกูลแก่การตรัสรู้ เกื้อหนุนแก่อริยมรรค มี 37 ประการคือ

สติปัฏฐาน 4
สัมมัปปธาน 4
อิทธิบาท 4
อินทรีย์ 5
พละ 5
โพชฌงค์ 7
มรรคมีองค์ 8
โพธิปักขิยธรรม ในบางแห่งตรัสหมายถึงโพชฌงค์ 7[1] เช่น

"ภิกษุทั้งหลาย ก็โพธิปักขิยธรรมเป็นไฉน? คือ สัทธินทรีย์ เป็นโพธิปักขิยธรรมย่อมเป็นไปเพื่อความตรัสรู้ วิริยินทรีย์ ... สตินทรีย์ ... สมาธินทรีย์ ...ปัญญินทรีย์ เป็นโพธิปักขิยธรรม ย่อมเป็นไปเพื่อความตรัสรู้."

"ภิกษุทั้งหลาย บรรดาสัตว์ดิรัจฉานทุกจำพวก สีหมฤคราช โลกกล่าวว่า เป็นยอดของสัตว์เหล่านั้น เพราะมีกำลัง มีฝีเท้า มีความกล้า ฉันใด บรรดาโพธิปักขิยธรรม ทุกอย่าง ปัญญินทรีย์ เรากล่าวว่า เป็นยอดแห่งโพธิปักขิยธรรมเหล่านั้น เพราะเป็นไปเพื่อความ ตรัสรู้ ฉันนั้นเหมือนกัน."

ส่วนที่ตรัสถึงโพธิปักขิยธรรม 37 ประการโดยตรง เช่น

"ภิกษุเป็นผู้มีธรรมงามอย่างไร ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้ประกอบด้วย ความเพียรในการเจริญโพธิปักขิยธรรม ๓๗ ประการเนืองๆ ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเป็นผู้มีธรรมงามอย่างนี้แล ภิกษุเป็นผู้มีศีลงาม มีธรรมงาม ด้วยประการดังนี้[2] ฯ"

โพธิปักขิยธรรม เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าสามัคคีธรรมมี ๓๗ ประการคือ

๑. สติปัฏฐาน ฐานเป็นที่กำหนดของสติ ๑.๑การตั้งสติกำหนดพิจารณากาย (กายานุปัสสนา) ๑.๒การตั้งสติกำหนดพิจารณาเวทนา(เวทนานุปัสสนา) ๑.๓การตั้งสติกำหนดพิจารณาจิต (จิตตานุปัสสนา) ๑.๔การตั้งสติกำหนดพิจารณาธรรม (ธรรมานุปัสสนา)

๒.สัมมัปปธาน หลักในการรักษากุศลธรรมไม่ให้เสื่อม ๒.๑การเพียรระวังไม่ให้บาปเกิดขึ้นในตน (สังวรปธาน) ๒.๒การเพียรละบาปที่เกิดขึ้นแล้ว(ปหานปธาน) ๒.๓การเพียรสร้างกุศลให้เกิดขึ้นในตน(ภาวนาปธาน) ๒.๔การเพียรรักษากุศลที่เกิดขึ้นแล้ว ไม้ให้เสื่อมไป(อนุรักขปธาน)

๓.อิทธิบาท เป้าหมายของความเจริญ ๓.๑ความชอบใจทำ พอใจรักใคร่ในสิ่งนั้น(ฉันทะ) ๓.๒ความแข็งใจทำ เพียรหมั่นประกอบในสิ่งนั้น(วิริยะ) ๓.๓ความตั้งใจทำ เอาใจฝักใฝ่ในสิ่งนั้น ไม่ทอดทิ้งธุระ(จิตตะ) ๓.๔ความเข้าใจทำ การใช้ปัญญาพิจารณาไตร่ตรองหาเหตุผลในสิ่งนั้น(วิมังสา)

๔.อินทรีย์ ๔.๑ให้เกิดความเชื่อ (ศรัทธา) ๔.๒ให้เกิดความเพียร (วิริยะ) ๔.๓ให้เกิดความระลึกได้ (สติ) ๔.๔ให้เกิดความตั้งมั่น (สมาธิ) ๔.๕ให้เกิดความรอบรู้ (ปัญญา)

๕.พละ กำลัง ๕.๑ความเชื่อ (ศรัทธา) ๕.๒ความเพียร (วิริยะ) ๕.๓ความระลึกได้ (สติ) ๕.๔ความตั้งมั่น (สมาธิ) ๕.๕ความรอบรู้ (ปัญญา)

๖.โพชฌงค์ องค์แห่งการตรัสรู้ ๖.๑มีความระลึกได้ (สติ) ๖.๒มีความพิจารณาในธรรม (ธัมมวิจยะ) ๖.๓มีความเพียร (วิริยะ) ๖.๔มีความอิ่มใจ (ปีติ) ๖.๕มีความสงบสบายใจ (ปัสสัทธิ) ๖.๖มีความตั้งมั่น (สมาธิ) ๖.๗มีความวางเฉย (อุเบกขา)

๗.มรรค หนทางดับทุกข์ ๗.๑ใช้เพื่อเห็นชอบ คือ เห็นอริยสัจ (สัมมาทิฏฐิ) ๗.๒ใช้เพื่อดำริชอบ คือ ดำริละเว้นในอกุศลวิตก (สัมมาสังกัปปะ) ๗.๓ใช้เพื่อเจรจาชอบ คือ เว้นจากวจีทุจริต(สัมมาวาจา) ๗.๔ใช้เพื่อทำการงานชอบ คือเว้นจากกายทุจริต (สัมมากัมมันตะ) ๗.๕ใช้เพื่อทำอาชีพชอบ คือ เว้นจาก การเลี้ยงชีพในทางที่ผิด(สัมมาอาชีวะ) ๗.๖ใช้เพื่อเพียรชอบ คือ สัมมัปปธาน (สัมมาวายามะ) ๗.๗ใช้เพื่อระลึกชอบ คือ ระลึกในสติปัฏฐาน ๔(สัมมาสติ) ๗.๘ใช้เพื่อตั้งใจมั่นชอบ คือ เจริญฌานทั้ง ๔ (สัมมาสมาธิ)

ที่มาWikipedia

ที่ยกหัวข้อธรรม ภาษาพระเรียกว่า โพธิปักขิยธรรม (สิ่งที่เป็นฝักฝ่ายแห่งโพธิ,ธรรมเป็นฝักฝ่ายแห่งการตรัสรู้) 37 ข้อ นี่ๆพูดในแง่การเรียนรู้ (ในห้องเรียน)

ถ้าพูดในแง่ปฏิบัติคือลงมือทำฝึกหัดพัฒนาแล้ว มีแค่ สติปัฏฐาน 4 ข้อ (= ชีวิตๆหนึ่ง) กับข้อ มรรค (เรียกเต็ม ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา-ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์) ที่เหลือเป็นนามธรรมในใจ ซึ่งมันทำงานกันง่วนอยู่ขณะปฏิบัติ

พอเข้าใจไหมขอรับ

กรัชกาย

ให้ดูภาพปฏิบัติอีกสัก ตย.หนึ่ง ตีให้แตกนะ :b1:

เธอเล่ายาว (ตัดมานิดหน่อย)

ตอนแรกดิฉันมีอาการผิดปกติทางกายแล้วไปถามผู้สอน
แล้วได้คำตอบที่ไม่สมเหตุผลมากเลย จึงขาดความไว้ใจในตัวผู้สอน

คราวนี้พอเกิดอย่างอื่นตามมาก็ไม่ได้ถามอีก

ต่อมาทั้งตาฝาด หูแว่ว ได้ยินอะไรแบบพิเศษจากปกติ ก็คิดว่าตัวเองวิเศษ ไม่ไปถามผู้ฝึกสอนอีก เพราะขาดความไว้วางใจ แถมหลงในสิ่งลวงนั้นแล้วด้วย เป็นหนักจนต้องไปอยู่โรงพยาบาล และก็รักษาจนรู้ตัวและเข้าใจแล้วว่าเป็นเรื่องไม่จริง

แต่ยังมีอาการอย่างนึงที่ยังไม่หายคือใจแว่ว (ไม่รู้จะเรียกว่าอะไรดีค่ะ เพราะมันคล้ายหูแว่ว แต่เสียงเหมือนมีคนอื่นพูดมาจากใจเรา)

กินยาตามหมอสั่งมาก็หลายเดือนก็ยังไม่หาย ยังงงอยู่ว่าเป็นไปได้อย่างไร

เสียงที่ได้ยินบอกว่า ไม่หายหรอกต้องเป็นคนจิตผิดปกติไปตลอดบ้างละ ต้องไปฝึกสมาธิต่อให้หายบ้างละฟังไปก็งงไปเรื่อยค่ะ เข้าใจว่ามันเป็นอาการจิตเภทแบบที่หมอบอก
แต่ไม่รู้ว่าต้องเดินทางไปสุดวิธีรักษาแบบคนเป็นโรคจิต หรือควรกลับมาทางทำสมาธิแทน
แต่กลัวตอนที่ร่างกายผิดปกติ กลัวเป็นอีกแล้วจะไม่หายคราวนี้

student

กรัชกาย เขียน:

student เขียน:

โพธิปักขิยธรรม หรือ โพธิปักขิยธรรม 37 เป็นธรรมอันเป็นฝักฝ่ายแห่งความตรัสรู้ คือ เกื้อกูลแก่การตรัสรู้ เกื้อหนุนแก่อริยมรรค มี 37 ประการคือ

สติปัฏฐาน 4
สัมมัปปธาน 4
อิทธิบาท 4
อินทรีย์ 5
พละ 5
โพชฌงค์ 7
มรรคมีองค์ 8
โพธิปักขิยธรรม ในบางแห่งตรัสหมายถึงโพชฌงค์ 7[1] เช่น

"ภิกษุทั้งหลาย ก็โพธิปักขิยธรรมเป็นไฉน? คือ สัทธินทรีย์ เป็นโพธิปักขิยธรรมย่อมเป็นไปเพื่อความตรัสรู้ วิริยินทรีย์ ... สตินทรีย์ ... สมาธินทรีย์ ...ปัญญินทรีย์ เป็นโพธิปักขิยธรรม ย่อมเป็นไปเพื่อความตรัสรู้."

"ภิกษุทั้งหลาย บรรดาสัตว์ดิรัจฉานทุกจำพวก สีหมฤคราช โลกกล่าวว่า เป็นยอดของสัตว์เหล่านั้น เพราะมีกำลัง มีฝีเท้า มีความกล้า ฉันใด บรรดาโพธิปักขิยธรรม ทุกอย่าง ปัญญินทรีย์ เรากล่าวว่า เป็นยอดแห่งโพธิปักขิยธรรมเหล่านั้น เพราะเป็นไปเพื่อความ ตรัสรู้ ฉันนั้นเหมือนกัน."

ส่วนที่ตรัสถึงโพธิปักขิยธรรม 37 ประการโดยตรง เช่น

"ภิกษุเป็นผู้มีธรรมงามอย่างไร ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้ประกอบด้วย ความเพียรในการเจริญโพธิปักขิยธรรม ๓๗ ประการเนืองๆ ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเป็นผู้มีธรรมงามอย่างนี้แล ภิกษุเป็นผู้มีศีลงาม มีธรรมงาม ด้วยประการดังนี้[2] ฯ"

โพธิปักขิยธรรม เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าสามัคคีธรรมมี ๓๗ ประการคือ

๑. สติปัฏฐาน ฐานเป็นที่กำหนดของสติ ๑.๑การตั้งสติกำหนดพิจารณากาย (กายานุปัสสนา) ๑.๒การตั้งสติกำหนดพิจารณาเวทนา(เวทนานุปัสสนา) ๑.๓การตั้งสติกำหนดพิจารณาจิต (จิตตานุปัสสนา) ๑.๔การตั้งสติกำหนดพิจารณาธรรม (ธรรมานุปัสสนา)

๒.สัมมัปปธาน หลักในการรักษากุศลธรรมไม่ให้เสื่อม ๒.๑การเพียรระวังไม่ให้บาปเกิดขึ้นในตน (สังวรปธาน) ๒.๒การเพียรละบาปที่เกิดขึ้นแล้ว(ปหานปธาน) ๒.๓การเพียรสร้างกุศลให้เกิดขึ้นในตน(ภาวนาปธาน) ๒.๔การเพียรรักษากุศลที่เกิดขึ้นแล้ว ไม้ให้เสื่อมไป(อนุรักขปธาน)

๓.อิทธิบาท เป้าหมายของความเจริญ ๓.๑ความชอบใจทำ พอใจรักใคร่ในสิ่งนั้น(ฉันทะ) ๓.๒ความแข็งใจทำ เพียรหมั่นประกอบในสิ่งนั้น(วิริยะ) ๓.๓ความตั้งใจทำ เอาใจฝักใฝ่ในสิ่งนั้น ไม่ทอดทิ้งธุระ(จิตตะ) ๓.๔ความเข้าใจทำ การใช้ปัญญาพิจารณาไตร่ตรองหาเหตุผลในสิ่งนั้น(วิมังสา)

๔.อินทรีย์ ๔.๑ให้เกิดความเชื่อ (ศรัทธา) ๔.๒ให้เกิดความเพียร (วิริยะ) ๔.๓ให้เกิดความระลึกได้ (สติ) ๔.๔ให้เกิดความตั้งมั่น (สมาธิ) ๔.๕ให้เกิดความรอบรู้ (ปัญญา)

๕.พละ กำลัง ๕.๑ความเชื่อ (ศรัทธา) ๕.๒ความเพียร (วิริยะ) ๕.๓ความระลึกได้ (สติ) ๕.๔ความตั้งมั่น (สมาธิ) ๕.๕ความรอบรู้ (ปัญญา)

๖.โพชฌงค์ องค์แห่งการตรัสรู้ ๖.๑มีความระลึกได้ (สติ) ๖.๒มีความพิจารณาในธรรม (ธัมมวิจยะ) ๖.๓มีความเพียร (วิริยะ) ๖.๔มีความอิ่มใจ (ปีติ) ๖.๕มีความสงบสบายใจ (ปัสสัทธิ) ๖.๖มีความตั้งมั่น (สมาธิ) ๖.๗มีความวางเฉย (อุเบกขา)

๗.มรรค หนทางดับทุกข์ ๗.๑ใช้เพื่อเห็นชอบ คือ เห็นอริยสัจ (สัมมาทิฏฐิ) ๗.๒ใช้เพื่อดำริชอบ คือ ดำริละเว้นในอกุศลวิตก (สัมมาสังกัปปะ) ๗.๓ใช้เพื่อเจรจาชอบ คือ เว้นจากวจีทุจริต(สัมมาวาจา) ๗.๔ใช้เพื่อทำการงานชอบ คือเว้นจากกายทุจริต (สัมมากัมมันตะ) ๗.๕ใช้เพื่อทำอาชีพชอบ คือ เว้นจาก การเลี้ยงชีพในทางที่ผิด(สัมมาอาชีวะ) ๗.๖ใช้เพื่อเพียรชอบ คือ สัมมัปปธาน (สัมมาวายามะ) ๗.๗ใช้เพื่อระลึกชอบ คือ ระลึกในสติปัฏฐาน ๔(สัมมาสติ) ๗.๘ใช้เพื่อตั้งใจมั่นชอบ คือ เจริญฌานทั้ง ๔ (สัมมาสมาธิ)

ที่มาWikipedia

ที่ยกหัวข้อธรรม ภาษาพระเรียกว่า โพธิปักขิยธรรม (สิ่งที่เป็นฝักฝ่ายแห่งโพธิ,ธรรมเป็นฝักฝ่ายแห่งการตรัสรู้) 37 ข้อ นี่ๆพูดในแง่การเรียนรู้ (ในห้องเรียน)

ถ้าพูดในแง่ปฏิบัติคือลงมือทำฝึกหัดพัฒนาแล้ว มีแค่ สติปัฏฐาน 4 ข้อ (= ชีวิตๆหนึ่ง) กับข้อ มรรค (เรียกเต็ม ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา-ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์) ที่เหลือเป็นนามธรรมในใจ ซึ่งมันทำงานกันง่วนอยู่ขณะปฏิบัติ

พอเข้าใจไหมขอรับ

อ๋อ

คุณกรัธกายพยายามยกตัวอย่าง

นั่งสมาธิแล้วรู้สึกเวียนหัว เป็นสติปัฎฐาน4และมีโพธิปักขิยธรรมอยำแล้ว

อย่างนั้นเหรอครับ?

กรัชกาย

student เขียน:

กรัชกาย เขียน:

student เขียน:

โพธิปักขิยธรรม หรือ โพธิปักขิยธรรม 37 เป็นธรรมอันเป็นฝักฝ่ายแห่งความตรัสรู้ คือ เกื้อกูลแก่การตรัสรู้ เกื้อหนุนแก่อริยมรรค มี 37 ประการคือ

สติปัฏฐาน 4
สัมมัปปธาน 4
อิทธิบาท 4
อินทรีย์ 5
พละ 5
โพชฌงค์ 7
มรรคมีองค์ 8
โพธิปักขิยธรรม ในบางแห่งตรัสหมายถึงโพชฌงค์ 7[1] เช่น

"ภิกษุทั้งหลาย ก็โพธิปักขิยธรรมเป็นไฉน? คือ สัทธินทรีย์ เป็นโพธิปักขิยธรรมย่อมเป็นไปเพื่อความตรัสรู้ วิริยินทรีย์ ... สตินทรีย์ ... สมาธินทรีย์ ...ปัญญินทรีย์ เป็นโพธิปักขิยธรรม ย่อมเป็นไปเพื่อความตรัสรู้."

"ภิกษุทั้งหลาย บรรดาสัตว์ดิรัจฉานทุกจำพวก สีหมฤคราช โลกกล่าวว่า เป็นยอดของสัตว์เหล่านั้น เพราะมีกำลัง มีฝีเท้า มีความกล้า ฉันใด บรรดาโพธิปักขิยธรรม ทุกอย่าง ปัญญินทรีย์ เรากล่าวว่า เป็นยอดแห่งโพธิปักขิยธรรมเหล่านั้น เพราะเป็นไปเพื่อความ ตรัสรู้ ฉันนั้นเหมือนกัน."

ส่วนที่ตรัสถึงโพธิปักขิยธรรม 37 ประการโดยตรง เช่น

"ภิกษุเป็นผู้มีธรรมงามอย่างไร ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้ประกอบด้วย ความเพียรในการเจริญโพธิปักขิยธรรม ๓๗ ประการเนืองๆ ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเป็นผู้มีธรรมงามอย่างนี้แล ภิกษุเป็นผู้มีศีลงาม มีธรรมงาม ด้วยประการดังนี้[2] ฯ"

โพธิปักขิยธรรม เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าสามัคคีธรรมมี ๓๗ ประการคือ

๑. สติปัฏฐาน ฐานเป็นที่กำหนดของสติ ๑.๑การตั้งสติกำหนดพิจารณากาย (กายานุปัสสนา) ๑.๒การตั้งสติกำหนดพิจารณาเวทนา(เวทนานุปัสสนา) ๑.๓การตั้งสติกำหนดพิจารณาจิต (จิตตานุปัสสนา) ๑.๔การตั้งสติกำหนดพิจารณาธรรม (ธรรมานุปัสสนา)

๒.สัมมัปปธาน หลักในการรักษากุศลธรรมไม่ให้เสื่อม ๒.๑การเพียรระวังไม่ให้บาปเกิดขึ้นในตน (สังวรปธาน) ๒.๒การเพียรละบาปที่เกิดขึ้นแล้ว(ปหานปธาน) ๒.๓การเพียรสร้างกุศลให้เกิดขึ้นในตน(ภาวนาปธาน) ๒.๔การเพียรรักษากุศลที่เกิดขึ้นแล้ว ไม้ให้เสื่อมไป(อนุรักขปธาน)

๓.อิทธิบาท เป้าหมายของความเจริญ ๓.๑ความชอบใจทำ พอใจรักใคร่ในสิ่งนั้น(ฉันทะ) ๓.๒ความแข็งใจทำ เพียรหมั่นประกอบในสิ่งนั้น(วิริยะ) ๓.๓ความตั้งใจทำ เอาใจฝักใฝ่ในสิ่งนั้น ไม่ทอดทิ้งธุระ(จิตตะ) ๓.๔ความเข้าใจทำ การใช้ปัญญาพิจารณาไตร่ตรองหาเหตุผลในสิ่งนั้น(วิมังสา)

๔.อินทรีย์ ๔.๑ให้เกิดความเชื่อ (ศรัทธา) ๔.๒ให้เกิดความเพียร (วิริยะ) ๔.๓ให้เกิดความระลึกได้ (สติ) ๔.๔ให้เกิดความตั้งมั่น (สมาธิ) ๔.๕ให้เกิดความรอบรู้ (ปัญญา)

๕.พละ กำลัง ๕.๑ความเชื่อ (ศรัทธา) ๕.๒ความเพียร (วิริยะ) ๕.๓ความระลึกได้ (สติ) ๕.๔ความตั้งมั่น (สมาธิ) ๕.๕ความรอบรู้ (ปัญญา)

๖.โพชฌงค์ องค์แห่งการตรัสรู้ ๖.๑มีความระลึกได้ (สติ) ๖.๒มีความพิจารณาในธรรม (ธัมมวิจยะ) ๖.๓มีความเพียร (วิริยะ) ๖.๔มีความอิ่มใจ (ปีติ) ๖.๕มีความสงบสบายใจ (ปัสสัทธิ) ๖.๖มีความตั้งมั่น (สมาธิ) ๖.๗มีความวางเฉย (อุเบกขา)

๗.มรรค หนทางดับทุกข์ ๗.๑ใช้เพื่อเห็นชอบ คือ เห็นอริยสัจ (สัมมาทิฏฐิ) ๗.๒ใช้เพื่อดำริชอบ คือ ดำริละเว้นในอกุศลวิตก (สัมมาสังกัปปะ) ๗.๓ใช้เพื่อเจรจาชอบ คือ เว้นจากวจีทุจริต(สัมมาวาจา) ๗.๔ใช้เพื่อทำการงานชอบ คือเว้นจากกายทุจริต (สัมมากัมมันตะ) ๗.๕ใช้เพื่อทำอาชีพชอบ คือ เว้นจาก การเลี้ยงชีพในทางที่ผิด(สัมมาอาชีวะ) ๗.๖ใช้เพื่อเพียรชอบ คือ สัมมัปปธาน (สัมมาวายามะ) ๗.๗ใช้เพื่อระลึกชอบ คือ ระลึกในสติปัฏฐาน ๔(สัมมาสติ) ๗.๘ใช้เพื่อตั้งใจมั่นชอบ คือ เจริญฌานทั้ง ๔ (สัมมาสมาธิ)

ที่มาWikipedia

ที่ยกหัวข้อธรรม ภาษาพระเรียกว่า โพธิปักขิยธรรม (สิ่งที่เป็นฝักฝ่ายแห่งโพธิ,ธรรมเป็นฝักฝ่ายแห่งการตรัสรู้) 37 ข้อ นี่ๆพูดในแง่การเรียนรู้ (ในห้องเรียน)

ถ้าพูดในแง่ปฏิบัติคือลงมือทำฝึกหัดพัฒนาแล้ว มีแค่ สติปัฏฐาน 4 ข้อ (= ชีวิตๆหนึ่ง) กับข้อ มรรค (เรียกเต็ม ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา-ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์) ที่เหลือเป็นนามธรรมในใจ ซึ่งมันทำงานกันง่วนอยู่ขณะปฏิบัติ

พอเข้าใจไหมขอรับ

อ๋อ

คุณกรัธกายพยายามยกตัวอย่าง

นั่งสมาธิแล้วรู้สึกเวียนหัว เป็นสติปัฎฐาน4และมีโพธิปักขิยธรรมอยำแล้ว

อย่างนั้นเหรอครับ?

จะไม่พูดนำแล้ว แต่จะให้คุณเองยกมา สติปัฏฐาน 4 มีอะไรบ้าง ยกมา

บอกความหมายโพธิปักขิยธรรมที่คุณเข้าใจมาด้วย :b14:

student

ลัทธิอื่นที่นั่งสมาธิได้นิ่งและสงบกว่านี้
ได้ญาณระดับต่างๆ
อย่างนั้นก็เรียก สติปัฎฐาน4และมีโพธิปักขิยธรรมภายใน

อย่างนั้นเหรอครับ?

กรัชกาย

student เขียน:

ลัทธิอื่นที่นั่งสมาธิได้นิ่งและสงบกว่านี้
ได้ญาณระดับต่างๆ
อย่างนั้นก็เรียก สติปัฎฐาน4และมีโพธิปักขิยธรรมภายใน

อย่างนั้นเหรอครับ?

พูดแบบคุณไม่จบหรอกครับ เพราะความคิดเราต่างระดับกัน ตอบปัญหาข้างบนนั่นแหละจบ

student

กรัชกาย เขียน:

student เขียน:

กรัชกาย เขียน:

student เขียน:

โพธิปักขิยธรรม หรือ โพธิปักขิยธรรม 37 เป็นธรรมอันเป็นฝักฝ่ายแห่งความตรัสรู้ คือ เกื้อกูลแก่การตรัสรู้ เกื้อหนุนแก่อริยมรรค มี 37 ประการคือ

สติปัฏฐาน 4
สัมมัปปธาน 4
อิทธิบาท 4
อินทรีย์ 5
พละ 5
โพชฌงค์ 7
มรรคมีองค์ 8
โพธิปักขิยธรรม ในบางแห่งตรัสหมายถึงโพชฌงค์ 7[1] เช่น

"ภิกษุทั้งหลาย ก็โพธิปักขิยธรรมเป็นไฉน? คือ สัทธินทรีย์ เป็นโพธิปักขิยธรรมย่อมเป็นไปเพื่อความตรัสรู้ วิริยินทรีย์ ... สตินทรีย์ ... สมาธินทรีย์ ...ปัญญินทรีย์ เป็นโพธิปักขิยธรรม ย่อมเป็นไปเพื่อความตรัสรู้."

"ภิกษุทั้งหลาย บรรดาสัตว์ดิรัจฉานทุกจำพวก สีหมฤคราช โลกกล่าวว่า เป็นยอดของสัตว์เหล่านั้น เพราะมีกำลัง มีฝีเท้า มีความกล้า ฉันใด บรรดาโพธิปักขิยธรรม ทุกอย่าง ปัญญินทรีย์ เรากล่าวว่า เป็นยอดแห่งโพธิปักขิยธรรมเหล่านั้น เพราะเป็นไปเพื่อความ ตรัสรู้ ฉันนั้นเหมือนกัน."

ส่วนที่ตรัสถึงโพธิปักขิยธรรม 37 ประการโดยตรง เช่น

"ภิกษุเป็นผู้มีธรรมงามอย่างไร ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้ประกอบด้วย ความเพียรในการเจริญโพธิปักขิยธรรม ๓๗ ประการเนืองๆ ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเป็นผู้มีธรรมงามอย่างนี้แล ภิกษุเป็นผู้มีศีลงาม มีธรรมงาม ด้วยประการดังนี้[2] ฯ"

โพธิปักขิยธรรม เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าสามัคคีธรรมมี ๓๗ ประการคือ

๑. สติปัฏฐาน ฐานเป็นที่กำหนดของสติ ๑.๑การตั้งสติกำหนดพิจารณากาย (กายานุปัสสนา) ๑.๒การตั้งสติกำหนดพิจารณาเวทนา(เวทนานุปัสสนา) ๑.๓การตั้งสติกำหนดพิจารณาจิต (จิตตานุปัสสนา) ๑.๔การตั้งสติกำหนดพิจารณาธรรม (ธรรมานุปัสสนา)

๒.สัมมัปปธาน หลักในการรักษากุศลธรรมไม่ให้เสื่อม ๒.๑การเพียรระวังไม่ให้บาปเกิดขึ้นในตน (สังวรปธาน) ๒.๒การเพียรละบาปที่เกิดขึ้นแล้ว(ปหานปธาน) ๒.๓การเพียรสร้างกุศลให้เกิดขึ้นในตน(ภาวนาปธาน) ๒.๔การเพียรรักษากุศลที่เกิดขึ้นแล้ว ไม้ให้เสื่อมไป(อนุรักขปธาน)

๓.อิทธิบาท เป้าหมายของความเจริญ ๓.๑ความชอบใจทำ พอใจรักใคร่ในสิ่งนั้น(ฉันทะ) ๓.๒ความแข็งใจทำ เพียรหมั่นประกอบในสิ่งนั้น(วิริยะ) ๓.๓ความตั้งใจทำ เอาใจฝักใฝ่ในสิ่งนั้น ไม่ทอดทิ้งธุระ(จิตตะ) ๓.๔ความเข้าใจทำ การใช้ปัญญาพิจารณาไตร่ตรองหาเหตุผลในสิ่งนั้น(วิมังสา)

๔.อินทรีย์ ๔.๑ให้เกิดความเชื่อ (ศรัทธา) ๔.๒ให้เกิดความเพียร (วิริยะ) ๔.๓ให้เกิดความระลึกได้ (สติ) ๔.๔ให้เกิดความตั้งมั่น (สมาธิ) ๔.๕ให้เกิดความรอบรู้ (ปัญญา)

๕.พละ กำลัง ๕.๑ความเชื่อ (ศรัทธา) ๕.๒ความเพียร (วิริยะ) ๕.๓ความระลึกได้ (สติ) ๕.๔ความตั้งมั่น (สมาธิ) ๕.๕ความรอบรู้ (ปัญญา)

๖.โพชฌงค์ องค์แห่งการตรัสรู้ ๖.๑มีความระลึกได้ (สติ) ๖.๒มีความพิจารณาในธรรม (ธัมมวิจยะ) ๖.๓มีความเพียร (วิริยะ) ๖.๔มีความอิ่มใจ (ปีติ) ๖.๕มีความสงบสบายใจ (ปัสสัทธิ) ๖.๖มีความตั้งมั่น (สมาธิ) ๖.๗มีความวางเฉย (อุเบกขา)

๗.มรรค หนทางดับทุกข์ ๗.๑ใช้เพื่อเห็นชอบ คือ เห็นอริยสัจ (สัมมาทิฏฐิ) ๗.๒ใช้เพื่อดำริชอบ คือ ดำริละเว้นในอกุศลวิตก (สัมมาสังกัปปะ) ๗.๓ใช้เพื่อเจรจาชอบ คือ เว้นจากวจีทุจริต(สัมมาวาจา) ๗.๔ใช้เพื่อทำการงานชอบ คือเว้นจากกายทุจริต (สัมมากัมมันตะ) ๗.๕ใช้เพื่อทำอาชีพชอบ คือ เว้นจาก การเลี้ยงชีพในทางที่ผิด(สัมมาอาชีวะ) ๗.๖ใช้เพื่อเพียรชอบ คือ สัมมัปปธาน (สัมมาวายามะ) ๗.๗ใช้เพื่อระลึกชอบ คือ ระลึกในสติปัฏฐาน ๔(สัมมาสติ) ๗.๘ใช้เพื่อตั้งใจมั่นชอบ คือ เจริญฌานทั้ง ๔ (สัมมาสมาธิ)

ที่มาWikipedia

ที่ยกหัวข้อธรรม ภาษาพระเรียกว่า โพธิปักขิยธรรม (สิ่งที่เป็นฝักฝ่ายแห่งโพธิ,ธรรมเป็นฝักฝ่ายแห่งการตรัสรู้) 37 ข้อ นี่ๆพูดในแง่การเรียนรู้ (ในห้องเรียน)

ถ้าพูดในแง่ปฏิบัติคือลงมือทำฝึกหัดพัฒนาแล้ว มีแค่ สติปัฏฐาน 4 ข้อ (= ชีวิตๆหนึ่ง) กับข้อ มรรค (เรียกเต็ม ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา-ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์) ที่เหลือเป็นนามธรรมในใจ ซึ่งมันทำงานกันง่วนอยู่ขณะปฏิบัติ

พอเข้าใจไหมขอรับ

อ๋อ

คุณกรัธกายพยายามยกตัวอย่าง

นั่งสมาธิแล้วรู้สึกเวียนหัว เป็นสติปัฎฐาน4และมีโพธิปักขิยธรรมอยำแล้ว

อย่างนั้นเหรอครับ?

จะไม่พูดนำแล้ว แต่จะให้คุณเองยกมา สติปัฏฐาน 4 มีอะไรบ้าง ยกมา

บอกความหมายโพธิปักขิยธรรมที่คุณเข้าใจมาด้วย :b14:

กายานุปัสสนาสติปัฎฐาน
เวทนานุปัสสนาสติปัฎฐาน
จิตตานุปัสสนาสติปัฎฐาน
ธรรมานุปัสสนาสติปัฎฐาน

โพธิปักขิยธรรม คือ ธรรมที่ใช้ปฎิบัติเพื่อให้ถึงซึ่งความบริสุทธิ อันเป็นเครื่องดับกิเลส

แม้สติปัฎฐานก็เป็นหนึ่งในโพธิปักขิยธรรม

คือ การมีความเพียรส่งตน ไม่ย่อท้อ ไม่ทอดทิ้งธุระ

กรัชกาย

student เขียน:

กายานุปัสสนาสติปัฎฐาน
เวทนานุปัสสนาสติปัฎฐาน
จิตตานุปัสสนาสติปัฎฐาน
ธรรมานุปัสสนาสติปัฎฐาน

โพธิปักขิยธรรม คือ ธรรมที่ใช้ปฎิบัติเพื่อให้ถึงซึ่งความบริสุทธิ อันเป็นเครื่องดับกิเลส

แม้สติปัฎฐานก็เป็นหนึ่งในโพธิปักขิยธรรม

คือ การมีความเพียรส่งตน ไม่ย่อท้อ ไม่ทอดทิ้งธุระ

ในเมื่อคุณว่าเต็มๆแล้วกรัชกายจะเอาสั้นๆให้เห็นชัดขึ้นอีก

- ร่างกาย
-เวทนา
-จิต
-ธรรม

ให้สั้นเข้าอีกก็ ร่างกาย (ที่เหลือ) ก็ จิตใจ (เรียกเป็นคำศัพท์ว่านามรูปหรือรูปนาม) รวมกัน = ชีวิตแต่ละชีวิตๆนี่ คุณเห็นด้วยไหม :b10:

student

กรัชกาย เขียน:

student เขียน:

กายานุปัสสนาสติปัฎฐาน
เวทนานุปัสสนาสติปัฎฐาน
จิตตานุปัสสนาสติปัฎฐาน
ธรรมานุปัสสนาสติปัฎฐาน

โพธิปักขิยธรรม คือ ธรรมที่ใช้ปฎิบัติเพื่อให้ถึงซึ่งความบริสุทธิ อันเป็นเครื่องดับกิเลส

แม้สติปัฎฐานก็เป็นหนึ่งในโพธิปักขิยธรรม

คือ การมีความเพียรส่งตน ไม่ย่อท้อ ไม่ทอดทิ้งธุระ

ในเมื่อคุณว่าเต็มๆแล้วกรัชกายจะเอาสั้นๆให้เห็นชัดขึ้นอีก

- ร่างกาย
-เวทนา
-จิต
-ธรรม

ให้สั้นเข้าอีกก็ ร่างกาย (ที่เหลือ) ก็ จิตใจ (เรียกเป็นคำศัพท์ว่านามรูปหรือรูปนาม) รวมกัน = ชีวิตแต่ละชีวิตๆนี่ คุณเห็นด้วยไหม :b10:

เห็นด้วยครับในความปรากฎ กาย เวทนา จิต ธรรม
แต่อย่าลืมว่า คุณกรัธกายกำลังกล่าวถึง สถานะความเป็นเหตุปัจจัยแห่งขันธ์5( นามรูป)ซึ่งเป็นคนละประเด็น

ขันธ์5 มีความหมายถึง การประชุมกันเพราะมีเหตุปัจจัยแห่งปฎิจจสมุปบาท

แต่สติปัฎฐาน คือการเข้าไปทำความเข้าใจในความเป็นขันธ์5อย่างถูกทางเพื่อถ่ายถอนความยึดถือในขันธ์5 และดับโลภะ โทสะ โมหะ ซึ่งแนวทางที่จะเข้าไปทำความเข้าใจที่ถูกต้องก็คือ โพธิปักขิยะธรรม

student

ปฎิจจสมุปบาท คือ วัฎจักรการดำเนินไปแห่งทุกข์เพราะมีเชื้อคือ อวิชชา ครอบคลุมสัตว์โลกทั้งหลายรวมทั้งสวรรค์และนรก หาเบื้องต้นเบื้องปลายไม่พบ

โพธิปักขิยธรรม คือหลักธรรมสำหรับนำไปใช้ ที่เกิดขึ้นมาเพราะการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า
ก็ด้วยหลักธรรมที่วางไว้นี้ สามารถนำสัตว์โลกให้พ้นทุกข์ได้ ดับภพ ไม่ต้องเวียนว่ายตายเกิดอีกต่อไป

student

หรือสั้นๆ ของโพธิปักขิยธรรมคือ

รักษา กาย วาจา ใจ

หรือคุณกรัธกายว่าไม่ใช่?

กบนอกกะลา

กรัชกาย เขียน:

กบนอกกะลา เขียน:

กรัชกาย เขียน:

ผู้รู้ช่วยบอกหน่อยค่ะ เป็นอันตรายหรือปฏิบัติผิดทางไหมค่ะ เพราะฝึกทำเองโดยไม่มีครูบาอาจารย์สอนค่ะ หนูฝึกดูจิตมาประมาณ 2 เดือนแล้วค่ะ แรกๆก็เห็นจิตฟุ้งซ่านมากช่วงหลังๆจิตเริ่มสงบ ไม่ไหลออกไปตามอารมณ์ข้างนอก แต่เริ่มเห็นจิต เฉยๆบ้าง สุขบ้าง บางครั้งรู้สึกหดหู่เป็นทุกข์เบื่อโลกมากๆเลยค่ะ มันเป็นของมันเอง ควบคุมอารมณ์นี้ไม่ได้ ได้แต่ตามดูเฉยๆรู้สึกว่ามันไม่ใช่ของเราเหมือนเราไม่มีตัวตนเลยค่ะ บางครั้งก็นอนดูจิตไปเรื่อยๆแล้วเหมือนว่าตัวเองจะเคลิ้มๆไป แต่ยังมีสติรู้สึกตัวค่ะ อยู่ดีๆ จิตก็พูดว่า ลองหยุดหายใจตายดูหน่อยสิ แล้วหนูก็หยุดหายใจตามไปด้วยบังคับร่างกายไม่ได้เลยค่ะ ตอนนั้นขยับร่างกายไม่ได้ด้วยค่ะ รู้สึกเริ่มกลัว ก็เลยพยายามฝืนจนหายใจได้ ตอนนั้นรู้สึกอึดอัด และรีบสูดลมหายใจเข้าปอดค่ะ ถ้าปล่อยไปนานกว่านี้คิดว่าตัวเองต้องตายจริงแน่ๆเลยค่ะ เกิดจากอะไรค่ะ หนูทำผิดทางไหมค่ะ ถ้าเกิดเป็นอีกจะทำอย่างไรดีค่ะ

จะแก้..ต้องแก้ที่เหตุ..ใช่มั้ย?

แล้ว..
"ลองหยุดหายใจตายดูหน่อยสิ " สาเหตุอะไรบ้างที่ทำให้จิตคิดอย่างนี้...ละกักกาย

อ่านหนังสือนอกจากจะอ่านออกแล้ว ต้องอ่านเป็นด้วยคือจับประเด็นได้ ตีความแตก :b1:

เขาก็บอกแล้วว่า หนูก็หยุดหายใจ ตามไปด้วย ...ดูสิกบในกะโหลกกะลา

อ้างคำพูด:

แล้วหนูก็หยุดหายใจตามไปด้วยบังคับร่างกายไม่ได้เลยค่ะ ตอนนั้นขยับร่างกายไม่ได้ด้วยค่ะ รู้สึกเริ่มกลัว

ใครวะ..อ่านหนังสือไม่แตก....ถามว่า..อะไรคือต้นเหตุที่คิด
กลับโม้ให้ไปดูผล...ที่แม่หนูคนนั้นทำตามยังงัย..

นาอายมั้ย....ว่าเขาไม่ดูเงาตัวเนี้ยนะ.. :b9:

รู้มั้ย....ดูเงาตัวไม่ออกนี้....เพราะสติมันไม่เตือน...สั้นๆคือขาดสติ

แต่เหม่......สติปัฏฐาน4...พูดมาแจ๋วๆ..เลย

กรัชกาย

กบนอกกะลา เขียน:

กรัชกาย เขียน:

กบนอกกะลา เขียน:

กรัชกาย เขียน:

ผู้รู้ช่วยบอกหน่อยค่ะ เป็นอันตรายหรือปฏิบัติผิดทางไหมค่ะ เพราะฝึกทำเองโดยไม่มีครูบาอาจารย์สอนค่ะ หนูฝึกดูจิตมาประมาณ 2 เดือนแล้วค่ะ แรกๆก็เห็นจิตฟุ้งซ่านมากช่วงหลังๆจิตเริ่มสงบ ไม่ไหลออกไปตามอารมณ์ข้างนอก แต่เริ่มเห็นจิต เฉยๆบ้าง สุขบ้าง บางครั้งรู้สึกหดหู่เป็นทุกข์เบื่อโลกมากๆเลยค่ะ มันเป็นของมันเอง ควบคุมอารมณ์นี้ไม่ได้ ได้แต่ตามดูเฉยๆรู้สึกว่ามันไม่ใช่ของเราเหมือนเราไม่มีตัวตนเลยค่ะ บางครั้งก็นอนดูจิตไปเรื่อยๆแล้วเหมือนว่าตัวเองจะเคลิ้มๆไป แต่ยังมีสติรู้สึกตัวค่ะ อยู่ดีๆ จิตก็พูดว่า ลองหยุดหายใจตายดูหน่อยสิ แล้วหนูก็หยุดหายใจตามไปด้วยบังคับร่างกายไม่ได้เลยค่ะ ตอนนั้นขยับร่างกายไม่ได้ด้วยค่ะ รู้สึกเริ่มกลัว ก็เลยพยายามฝืนจนหายใจได้ ตอนนั้นรู้สึกอึดอัด และรีบสูดลมหายใจเข้าปอดค่ะ ถ้าปล่อยไปนานกว่านี้คิดว่าตัวเองต้องตายจริงแน่ๆเลยค่ะ เกิดจากอะไรค่ะ หนูทำผิดทางไหมค่ะ ถ้าเกิดเป็นอีกจะทำอย่างไรดีค่ะ

จะแก้..ต้องแก้ที่เหตุ..ใช่มั้ย?

แล้ว..
"ลองหยุดหายใจตายดูหน่อยสิ " สาเหตุอะไรบ้างที่ทำให้จิตคิดอย่างนี้...ละกักกาย

อ่านหนังสือนอกจากจะอ่านออกแล้ว ต้องอ่านเป็นด้วยคือจับประเด็นได้ ตีความแตก :b1:

เขาก็บอกแล้วว่า หนูก็หยุดหายใจ ตามไปด้วย ...ดูสิกบในกะโหลกกะลา

อ้างคำพูด:

แล้วหนูก็หยุดหายใจตามไปด้วยบังคับร่างกายไม่ได้เลยค่ะ ตอนนั้นขยับร่างกายไม่ได้ด้วยค่ะ รู้สึกเริ่มกลัว

ใครวะ..อ่านหนังสือไม่แตก....ถามว่า..อะไรคือต้นเหตุที่คิด
กลับโม้ให้ไปดูผล...ที่แม่หนูคนนั้นทำตามยังงัย..

นาอายมั้ย....ว่าเขาไม่ดูเงาตัวเนี้ยนะ.. :b9:

รู้มั้ย....ดูเงาตัวไม่ออกนี้....เพราะสติมันไม่เตือน...สั้นๆคือขาดสติ

แต่เหม่......สติปัฏฐาน4...พูดมาแจ๋วๆ..เลย

ในเมื่อกรัชกายว่าผิดอย่างว่า กบว่ามาที่ถูกมาสิเอ้า :b1:

กรัชกาย

student เขียน:

หรือสั้นๆ ของโพธิปักขิยธรรมคือ

รักษา กาย วาจา ใจ

หรือคุณกรัธกายว่าไม่ใช่?

ความหมายโพธิปักขิยธรรม คุณยังไม่เข้าใจเลย :b1:

53161.ทุกข์เป็นสภาวะด้านหนึ่งของชีวิต (สภาวะทุกข์)

ผู้ใช้งานขณะนี้