อุปาทาน เปรียบเหมือนงู
ขันธ์ ๕ เปรียบเหมือนกบ

ขันธ์ ๕ ไม่มมีโอกาสยึดอุปาทาน

งูเท่านั้นที่จะยึดกบ กบไม่มีโอกาสยึดงู

การเจริญสตินั้น เป็นเหตุใกล้คือ การรับรู้สภาวะของอายตนะตามปัจจุบันเหตุ

หลงทีไร ก็อยากทุกที
หลงทีไร ก็เกิดเป็นตัวเราทุกที
หลงทีไร ก็ดันทุรังร่ำไป

มีอาการอย่างไรล่ะ มีอาการคือ เวียนๆว่ายๆ ในสังสารวัฏฏ์ นี่ล่ะ

หลงนี่ล่ะ ตัวพ่อเลย เรียกอีกชื่อว่าอวิชชา น้องย่อมๆ ลงมาหน่อย ก็เรียกโมหะ

แนวทางสังเกต จะรู้ได้เมื่อ รู้สึกว่าตนเองเจอตอ เป็นทุกข์ แก้ไม่ตก งุ่มๆ ง่ามๆ มีอาการเหมือนวัวพันหลัก
ลิงติดตัง

ความหลงจนเคยตัว หลงจนเป็นสันดาน เป็นเหตุให้ก่อกรรม ครับ ตัวมันเองไม่ใช่กรรม
เรียกว่า เจตนาเกิดจากสันดานในจิตใต้สำนึกครับ เป็นมูลเหตุของกรรม

ฟังธรรม ให้ทาน รักษาศีล มีพรหมวิหาร 4 เจริญสติเจริญสมาธิ เจริญปัญญา
ฟังธรรม เพื่อให้รู้จักอุปาทาน ว่ามีหน้าตาคร่าวๆ ยังไง ฟังธรรมเพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจก่อน
ให้ทาน เพื่อละความตระหนี่ ความยึดถือ รู้จักให้รู้จักวาง
รักษาศีล เพื่อไม่ก่ออกุศลกรรมบถเพิ่ม จะได้มีเมตตา กรุณา มุฒิตา อุเบกขาที่ยังไม่เกิดให้เกิดได้ง่ายขึ้น
เจริญพรหมวิหารธรรม เพื่อให้อยู่กับสังคมได้อย่างมีความสุข ปรับปรุงคุณภาพชีวิตการอยู่ร่วมกัน การให้อภัย การเอื้ออาทร การช่วยเหลือเกื้อกูล สัญญาใหม่เกิดขึ้น สัญญาในอดีตก็จะตกไป
เจริญสติเจริญสมาธิ เพื่อให้สิ่งดีๆ ที่ตั้งใจทำนั้นมั่นคงอยู่ได้นานเท่านาน
เจริญปัญญา เพื่อทำให้ความละวางกิเลสในใจตนนั้นวางได้อย่างฉลาด ไม่กำเริบขึ้นมาอีก อุปาทานก็จะค่อยวางไปๆ จนสิ้นไป

ดูกิเลส ว่ามีหรือไม่มีก็พอ

ทำได้ เห็นชัดแจ้ง เห็นแจ่มแจ้ง ก็เป็นปัญญา
รู้แต่ยังทำอย่างนั้นไม่ได้ ก็แค่สัญญา

สัญญา ปัญญา สัญญา เป็นความสืบเนื่องเกื้อกูลกัน แยกออกจากกันไม่ได้ แต่รู้ได้เพราะลักษณะไม่เหมือนกัน


ลองนั่งแก้กลุ่มด้ายที่พันกันดูสิ
คุณแยกไม่ออกหลอก สัญญาและปัญญา แต่คุณจะรู้ได้ว่าหน้าที่ต่างกัน ขณะไหนใช้ความคิดเพื่อทำให้สำเร็จ
ขณะนั้นใช้ปัญญา ขณะไหนศึกษาหาทางขณะนั้นคุณใช้สัญญาเป็นวัตถุดิบของปัญญา

การเจริญสติ .... จิตที่ไม่รู้จักกำหนด หรือไปกำหนดเอาสิ่งที่ไม่เป็นสาระว่าคือสิ่งที่ควรกำหนด
ก็ฝึกจิตก่อน ให้รู้จักกำหนดสิ่งที่ควรกำหนด เพื่อการฝึกจิต ให้ได้สัมมาสมาธิ .... เรียกว่า เจริญสติ

การเจริญวิปัสสนา .... อาศัยจิตที่มีสติมีสมาธิ จิตถูกฝึกให้เชื่อง มาพิจารณาลักษณะความจริง ของสิ่งทั้งปวง เพื่อขุดเอารากเง่าของความยึดถือ ของตัวตนออกจากสิ่งทั้งปวง

ไม่เรียกว่า เหมือน หรือแตกต่าง กล่าวว่า อิงอาศัยกันเพื่อความบริสุทธิ์ของจิต

มีความรู้เห็นตามความเป็นจริงมากขึ้น หรือน้อยลงไหมล่ะ

กำจัดอุปาทาน ให้สิ้นไป ไม่ใช่ฆ่าตัวตาย
มีชีวิตอยู่ต่อไปแต่ไม่มีอุปาทาน ไม่ใช่ไม่มีขันธ์ 5

เรายึดขันธ์ 5 ด้วยความโง่
จึงต้องมีวิบากกรรม ตายเกิด ตายเกิด

การกระทำต่างๆ ของหมู่สัตว์ไหลออกจาก อวิชชาอาสวะอนุสัยทั้งนั้นซึ่งก่อเป็นมายาให้จิตหลงใหลไปกับมายาเหล่านั้น

พระพุทธองค์จึงทรงชี้ทางให้พ้นจากมัน สอนวิธีการให้พ้นจากมัน และเราๆผู้ต้องการพ้นจากมันต้องทำด้วยความสม่ำเสมอ แน่วแน่ไม่ท้อถอย

ขอบคุณเช่นนั้นครับ
ที่มาช่วยขยายความของธรรมะให้กระจ่างขึ้น อีกในแง่มุมหนึ่ง

โลกียะ
จิตของผู้มีกรรม ตกลงมาสู่รูปของกรรม ที่กำเนิดขึ้นมาด้วยในโลกียะ อารมณ์ฝ่ายโลกียะ ที่มีความโลภ ความโกรธ ความหลงเป็นตัวใหญ่ มี่อารมณ์นานาชนิดฝ่ายโลกียะ ไหลผ่านรูป ปรุงแต่งรูป ปรุงแต่งขันธ์ห้า เหมือนควบคุมจิตของเรามิให้เป็นอิสระ อีกทั้งสิ่งที่สื่อผ่านเข้ามาทางวิญญาณหูตาจมูกลิ้นกายใจ ก็ชักนำมาซึ่งอารมณ์ปรุงแต่งที่เกิดกับรูปและขันธ์ห้าที่เราอาศัย เมื่อมีอารมณ์เกิดการปรุงแต่งกับรูปและขันธ์ห้า จิตเราไม่เท่าทันอารมณ์ปราศจากปัญญา ไม่มีความขันติอดทนต่ออารมณ์ นื่งเฉยไม่ได้ ปล่อยวางอารมณ์ไม่ได้ จึงเหมือนตัวเราถูกบังคับให้ใช้กาย วาจา ใจ เป็นไปตามอารมณ์ขณะนั้น ๆ จึงเป็นเหตุให้เราเป็นผู้มีกรรม มีกายกรรม วจีกรรม มโนกรรม เกิดเป็นการคล้องกรรม เป็นหนี้เวรกรรม และต้องเป็นผู้ชดใข้กรรมเวียนว่ายตายเกิดเนื่องด้วยอารมณ์ของโลกียะ

เมื่อจะออกจากอำนาจของโลกียะ ก็นำกายที่อาศัยมาปฏิบัติธรรม สะสมบารมีด้วยการไม่เดินไปตามของอารมณ์โลกียะ ทำวันละห้านาที สิบนาที ครึ่งชั่วโมง หนึ่งชั่วโมง สะสมวันละเล็กวันน้อย เหมือนเราเดินลดละอารมณ์โลกียะ มีสติรู้จักจิตของตน เพื่อนำตนให้พ้นจากบ่วงกรรมที่ประกอบกันขึ้นมา มีความสัมพันธ์กัน เชื่อมโยงกันเป็นเครือข่ายด้วยอำนาจของโลกียะที่ดำเนินอยู่ในกายตน

สิ่งที่เราทำประพฤติปฏิบัติ ล้วนเป็นพยายานหลักฐานของกรรม กรรมดีกรรมชั่ว ซึ่งวันข้างหน้าเราต้องเป็นผู้รับ เราจึงควรพิจารณาชีวิตของตนว่ากำลังดำเนินอยู่ในหนทางใด หนทางพาตนให้พ้นทุกข์หรือหนทางพาตนให้รับทุกข์ ตนของตนเท่านั้นที่จะเป็นที่พึ่งของตนได้ พึ่งที่การใช้กายวาจาใจให้เป็นประโยชน์ มีสติสัมปชัญญะรู้สึกตัว รู้จักหลีกหนีอารมณ์ที่พาให้เรามีกรรม

อารมณ์ต่างๆที่ผ่านเข้ามาทางทวารทั้ง ๖ ทั้งที่ดีและไม่ดีล้วนแล้วเป็นวิบากกรรมเก่าทั้งสิ้น
ที่มาส่งผลในปัจจุบัน ที่เรียกว่ารับผลของกรรมเก่า

ส่วน ความโลภ โกรธ หลง หรือที่เป็นกุศลต่างๆ เป็นกรรมใหม่ ที่จะสืบต่อไปยังภพนี้และภพหน้า
(ยกเว้นเข้านิพพานเสียก่อน) ส่วนการกระทำทางกาย วาจา ใจ ที่เป็นเป็นปัจจุบันนั้นก็อาศัยอารมณ์
ที่เป็นวิบากเก่าที่เคยทำมาแล้ว มาใหม่อีก เช่นคนด่าว่าเรา นี่เป็นวิบากหรือกรรมเก่า

สังขารปรุงแต่งวิบากเก่าให้เราโกรธ แต่ถ้าหากว่าเรามีสติรู้ทันเราไม่โกรธและไม่แสดงออก
ทางกาย ทางวาจา ทางใจ เป็นอันว่าเราไม่สร้างกรรมใหม่ขึ้นมาอีก
ถ้าหากมีใครสรรเสริญเยินยอว่าเราเป็นคนดีมีเมตตาน่าเคารพนับถือ นี่ก็เช่นเดียวกัน
คือวิบากที่ดีเป็นวิบากเก่าทั้งสิ้นถ้าเราดีใจ กับคำสรรเสริญกับคำเหล่านี้ก็เป็นการสร้างกรรมใหม่
สืบต่อภพชาติต่อไปอีกเช่นกัน

ข้อสำคัญเราควรสร้างเหตุใหม่ที่ดีไว้ ส่วนผลนั้นไม่ต้องคำนึงถึงว่าจะเป็นอย่างไร
ดังที่มีคำสอนของพระอัชสชิ ที่กล่าวกับพระสารีบุตรว่า

เย ธมฺมา เหตุปฺปภวา เยสํ เหตํ ตถาคโต อาห เตสญจ
โย นิโรโธ จ เอวํ วาที มหาสมโณติฯ
คำแปล
ธรรมทั้งหลายเหล่าใด มีเหตุเป็นแดนเกิดก่อน
พระตถาคตเจ้าตรัสเหตุแห่งธรรมเหล่าใด และความดับใดของธรรมทั้งหลายเหล่านั้น
พระตถาคตเจ้าตรัสซึ่งเหตุแห่งธรรมทั้งหลายเหล่านั้น และความดับนั้น พระมหาสมณเจ้าตรัสอย่างนี้ฯ

อนุโมทนาครับ