"ไม่ถือสา ก็ไม่เป็นไร ไม่อีนังขังขอบ ก็ไม่ทุกข์ใจ"

สัจจะวาจาจากหลวงพ่อเสือดาวฝากไว้ให้ชาวโลกทุกคน

เรื่องราวทั้งหลาย ที่กั้นขวางเราไม่ให้ไปถึงที่หมายเปรียบไปก็คล้ายนิวรณ์ธรรมทั้ง5

ดังเช่นกระทู้นี้ ที่จริงจบลงได้ง่ายๆภายในไม่กี่ตอนเพราะหมดปัญหา แต่ที่ยืดเยื้อยืนยาวมาก็เพราะมีการแตกประเด็นย่อยออกไปให้ถามและสงสัยหลายๆอย่าง ความแตกย่อยของประเด็นต่างๆ ช่างคล้ายอุทธัจจะนิวรณ์ คือความฟุ้ง คิด นึกไปเรื่อย
อุทธัจจะนิวรณ์ เป็นเครื่องกางกั้นที่ร่สำคัญของคนที่เรียนรู้มาก ใช้สมองมากกว่าใช้กำลังกาย จึงเป็นสิ่งที่น่าสนใจในการที่เราจะเจาะลึกลงไปเฉพาะวิธีแก้และขุดถอนอุทธัจจะนิวรณ์ อันน่าจะเป็นตอนสุดท้ายของกระทู้นี้

ความฟุ้งซ่าน หรือุทธัจจะนิวรณ์ ที่รู้และเข้าใจง่ายก็คือความคิดนึกนั่นเอง ตราบใดที่ยังมีความคิดนึกอยู่ ซึ่งแม้แต่การใคร่ครวญธรรม วิเคราะห์ วิจัยหรือวิตกวิจารณ์ธรรม ก็ยังต้องถือว่าฟุ้งซ่าน

เมื่อไหร่ความคิดนึกวิตกวิจารณ์หยุดลงเหลือแต่ความรู้สึกที่เกิดกับใจตรงๆ เมื่อนั้นแหละถึงจะถือว่าความฟุ้งซ่านหรืออุทธัจจะเริ่มสงบรำงับไป

อโสกะพูดอย่างนี้.....ใกล้เดียรถีเข้าไปมากแล้วนะ...เพราะแยกระหว่างความฟุ้งซ่าน..กับ..การพินิจพิจารณาตามที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าสอนสั่ง....ไม่ออก.



ไปเกิดเป็นพรหม...ไป๊...พรหมที่เข้าตั้งแต่ฌาน2 ขึ้นไป...วิตกวิจารณ์..ก็ไม่มีแล้ว...รู้สึกอย่างเดียว..อิอิ

นี้ก็หลวว่า..วิตกวิจารณเป็นความฟุ้งซ่านไปเสียอีกแล้ว....แยกไม่ออกอีกแล้ว

ปฐมฌาน...มีองค์ธรรม..คือ..วิตก...วิจารณ์..ปีติ..สุข..และเอกคัตตารมณ์...

อโสกะ...เห็นคำว่า..วิตก...วิจารณ์....ในภาษาธรรมะ...กับ...ภาษาพูดคุย....มาปนกัน..เลยมั่วไปเลย
นี้แหละ....ชอบทำอะไร..มักง่ายไปหน่อย...คิดเอง..เอ่อเอง...บัญญัติเองมากไป...

วิตก...ง่ายๆเลยคือ..รับรู้...อย่างตาเห็น..ก็รู้ว่าเห็น.......หูฟังก็รู้ว่ามีเสียง
ส่วน..วิจารณ์...ก็คือ..รู้สึก....รู้ว่าที่ตาเห็นนั้น..เห็นอะไร....รู้ว่าที่หูได้ยินเสียงนั้นเป็นเสียงอะไรมีความหมายว่าอะไร

ไม่ใช่...วิตกวิจารณ์..คือคิดมากฟุ้งซ่าน..อย่างที่ภาษาชาวบ้านที่ใช้พูดคุยกัน..
อโสกะนี้....เข้าข่าย...กล่าวว่าธรรม..ไม่ใช่ธรรม...กล่าวคำที่ไม่ใช่ธรรมว่าเป็นธรรม...แล้วนะเนีย

กบเคยสัมผัสสภาวะที่ความคิดนึกหยุดทำงานไปชั่วคราวแล้วหรือยัง ถึงได้กล้าด่วนตัดสินความไปตามใจฉันเช่นนี้ ตรองดูให้ดีๆนะครับ

อย่าว่าแต่ชั่วคราวเลย..อโสกะ...วันละ 8 ชั่วโมง...เป็นอย่างน้อย.ทุกคนก็ทำมันทุกวันอยู่แล้ว...
แล้วจะคุยโม้ไปทำไม...

ฌานที่เป็นมิจฉาสมาธิ....ตั้งแต่..2. 3. 4 ...ก็ไม่คิดแล้ว

คนที่นอนเป็นเจ้าชาย..เจ้าหญิงนิทรา..ตาม.รพ. ต่างๆ....ก็ไม่มีใครบอกว่าแกยังคิดอยู่

คนนอนหลับสนิท...รวดเดียวตืน..ฝันก็ไม่ฝัน...นี้ก็ไม่คิด

บางคนหน้าตาดี..ร่างกายสมบูรณ์...แต่ไม่ทำงานทำการ....เห็นชาวบ้านด่าว่าเป็นคนสิ้นคิด...ก็มีเยอะ

แล้วอโสกะจะภูมิใจอะไรกันนักกันหน่า...กับสิ้นคิดชั่วคราว

หยุดคิดนึกได้วันละ 8 ชั่วโมงเป็นอย่างน้อย........เหลือเชื่อจริงๆ
ถ้าทำได้จริงก็ยอมยกนิ้วนับถือให้จริงๆ

กบทรงฌาณได้เกินวันละ 8 ชั่วโมงจริงๆหรือ ไม่ได้คุยโม้โอ้อวดนะครับ

ผ่าง ๆ ๆ ๆ ๆ เจ้าข้าเอ้ย

แล้วเอาเวลาตอนไหนมาสนทนาธรรมในลานธรรมจักร เอาเวลาไหนไปกินข้าวกินน้ำนะครับ

เพราะที่อโศกะสนทนาอยู่นี้ไม่ใช่การหยุดคิดนึกไปตอนนอนหลับแต่เป็นการหยุดยั้งความคิดนึกได้ด้วยความตั้งใจในเวลาที่จิตตื่นอยู่นะครับ

อโสกะ...ลองบอกมาซิว่า...หยุดคิดแบบนอนหลับ..กับ..หยุดคิดชั่วคราว..แบบอโสกะ..เหมือนกันและต่างกันอย่างไร?

หยุดคิดเมื่อนอนหลับสนิทเป็นการหยุดพักตามธรรมชาติ ไม่สามารถสั่งให้เกิดได้ตามใจ เป็นอนัตตา เป็นโมหะ

หยุดคิดด้วยโยนิโสมนสิการ คือ ตั้งใจให้หยุด ฝึกฝนให้หยุด สร้างนิสัยใหม่ให้หยุด เป็นอัตตาในตอนแรกแต่เสริมให้ถึงอนัตตาในตอนหลัง

ต่างจากการหยุดคิดเพราะนอนหลับสนิทมาก เพราะอันหนึ่งเป็นสัมมาวายามะ แต่อีกอันหนึ่งเป็นโมหะ

สัมมาวายามะ...หรอ..อโสกะ

สัมมาวายามะ..เพียรชอบ..4.คือ
1.สังวรระวัง...มิให้อกุศลที่ยังไม่เกิด...ได้เกิด
2.กำจัดอกุศลที่เกิดแล้ว..ให้หมดไป
3.เจรืญกุศลที่ยังไม่เกิด...ให้เกิด
4. รักษากุศลที่เกิดมีแล้ว...ให้คงอยู่

แต่..หยุดคิดของอโสกะ..นี้นะ..ต่อให้เอาใจช่วยแบบเอาสีข้างเข้าถู..ว่ามันน่าจะเข้าได้กับข้อ1คือ..สังวรระวัง..นะ

แต่ว่า...ก็ในเมื่อ...ไม่มีสัมปชัญยะ...แล้วจะรู้ได้งัยว่า..อกุศลกำลังจะเกิดในใจตน
ยิ่งไม่ต้องไปพูดถึง...การกำจัด....การเจริญ....และการรักษา..ซึ่งก็ต่างต้องใช้การโยนิโสอย่างหนักหน่วง

ดังนั้น...การหยุดคิด...ของอโสกะ...เป็นได้คือหินทับหญ้า...เพราะถามอะไรๆแล้ว..อโสกะชี้แจงเหตุและผลไม่แจ่มแสดงให้เห็นผลขององค์ภาวนา.เรยนิ...มีแต่ต้องปัจจัตตังท่าเดียว..

กระบวนการที่จะทำให้เกิดการหยุดคิดหรือระงับความฟุ้งซ่านนั้นคือตัวสติปัฏฐาน 4 นั่นเลยทีเดียวเพราะประเด็นสำคัญของสติปัฏฐาน 4 คือ "วิเนยยะ โลเก อภิชฌา โทมนัสสัง" = เอาออกเสียให้ได้ซึ่งความยินดียินร้ายในโลก เมื่อยินดียินร้ายไม่เกิด มโนกรรมหรือใจคิดก็ไม่เกิด เอายินดีนิยินร้ายในทุกผัสสะอารมณ์ออกเสียได้ อกุศลเก่าก็ไม่ลุก อกุศลใหม่ก็ไม่เกิด
การเจริญสติปัฏฐาน 4 เป็นกุศลใหม่เป็นเหตุให้กุศลใหม่นั้นเจริญงอกงามไปสู่ มรรค 4 ผล 4 นิพพาน 1
จึงได้กล่าวว่าเป็นสัมมาวายามะ

ทำไมเมื่อเอาความยินดียินร้ายออกเสียได้ จึงหยุดคิดได้หรือมโนกรรมไม่เกิด .....

ทั้งนี้ก็เป็นเพราะ เมื่อไม่มียินดียินร้าย อุเบกขา ความวางเฉยก็จะเป็นสิ่งที่คงเหลืออยู่ให้จิตได้เสวย
ที่อุเบกขาหรือความวางเฉยนั้น มโนกรรมจะหยุดพักไปชั่วคราว

ดังนั้นนักวิปัสสนาภาวนาทั้งหลาย เมื่อทำได้และชำนาญแล้ว จึงมีอุเบกขา ฌาณ 4 หรือ สังขารุเปกขาญาณ เป็นที่พักจิตพักใจ ให้มีกำลัง เพื่อจะได้เดินทางต่อไปสู่ มรรค ผล นิพพาน ที่ยิ่งๆขึ้นไป

ตรงอุเบกขา ญาณ 4 หรือสังขารุเปกขาญาณนั้น เป็นตัวสัมมาทิฏฐิ ดังมีสอนไว้ในเรื่องของอริยมรรคมีองค์ 8 นั่นเอง

เห็นแต่พูดว่า..เอาความยินดียินร้ายออก...

แต่...ไม่เคยเห็นบอกเลนว่า..ทำไมถึงเอามันออกได้

นิ่ง..เฉยๆ...ข่มใจไม่ไปยินดี..หรือ..ไปยินร้าย...นี้นะ...เขาไม่เรียกว่า..เอาซึ่งความยินดียินร้าย...ออกจริงหรอกนะครับอโสกะ

พูดนะง่าย แต่ทำนะยากส์ ทำถูกต้องปฏิบัติถูกวิธีก็ดีปาย ถึงกระนั่นก็ต้องใช้เวลา (พระพุทธเจ้าใช้เวลา 6 แล้วคุณเป็นใคร) แต่ถ้าทำก็ไม่ถูกแถมใจร้อน ทำไปๆก็คิดแต่จะเอานั่นไม่เอานี่ เอานี่ไม่เอานั่น เสี่ยงขอรับ คิกๆๆ เหมือนคนทำงาน มือก็ทำงานไปหยิบนั่นนี่ผิดๆถูกๆ ใจไม่อยู่กับงานที่ทำ คิดร่ำๆแต่จะเอาเงินเดือนฉันใดก็ฉันนั้น ประสบความสำเร็จยากขอรัับ


อย่างอโศกจ้องแต่จะเอายาน อยากได้ญาณ ถึงได้บอกว่า จะแบกจักรยานกลับสำนัก