ฉลาดมี​ 2​ อย่าง​

ฉลาดแบบรู้ทันจะคิดดับๆ​ เรียกว่าฉลาดแบบใส่ดี

ฉลาดแบบรู้ไม่ทัน​ เรียกว่า​ ฉลาดแบบใส่ร้าย​ เลยต้องอยู่ในวงกลมแห่งการใส่ร้ายออกไม่ได้​ ถึงจะฉลาดธรรมะของพระพุทธเจ้ามากสักปานใดก็กลายเป็นอสรพิษมาฉกกัดตัวเอง​ เพราะว่ารู้ไม่ทันจับอสรพิษแบบโง่ๆ

พระพุทธเจ้าบอกว่าเรียนธรรมะรู้ไม่ทันก็เหมือนกับมีดสองคมย่อมเฉือดเฉือนตัวเองให้เดือดร้อนตกนรกในอารมณ์แห่งความพลุ่นพล่าน​ เดือดร้อนไปทุกเรื่อง​

แค่รู้ทันจะคิดดับๆ​ ก็ไม่ต้องเดือดร้อนะไรเลยสักอย่าง​

เที่ยวยกตนข่มผู้อื่นดูหมิ่น​ผู้อื่น​ เพราะการดูหมิ่นผู้อื่นก็ได้ชื่อว่าไม่เคารพในธรรม​ ผู้ใดไม่เคารพในธรรมก็ได้ชื่อว่าไม่เคารพทั้งหมด​ ทั้งพระพุทธ​ พระสงฆ์​ และตัวเอง

แค่รู้ทันเจะคิดดับๆ​ ก็ได้ชื่อว่าบูชาพระธรรม​ พระพุทธ​ พระสงฆ์​ และกายใจของเราหน้ากราบ​ ก็จะไม่ลบหลู่ดูหมิ่นใครในปฐพี

จากสายสืบนิสัยศาสตร์

รู้ไม่ทันจะคิดดับๆ​ ไม่มีสิทธิ์หรอกที่จะรู้นิสัยของใครว่าเขาโกรธหรือไม่โกรธ​

เหมือนกับผู้ใส่ร้าย​ไปด่าพระพุทธเจ้าอย่างหยาบคายเสียๆ​ หายๆ​ พระพุทธเจ้าก็ทรงนิ่งเฉย​ ก็เลยเยาะเย้ยว่า แพ้สิท่า​ หมดท่าเถียง​

พระพุทธเจ้าก็เลยทรงตรัสว่า ผู้ใดด่า​ ใส่ร้ายก็ได้ชื่อว่าชั่วแล้ว​ แล้วเราจะไปด่าใส่ร้ายตอบไปทำไม

พวกใส่ร้ายก็เลยว่าพระพุทธเจ้าต่อว่า​ แค่นี้พระพุทธเจ้าก็โกรธแล้ว

พระพุทธเจ้าก็ทรงตรัสตอบว่า คนโกรธก็ได้ชื่อว่าชั่วร้ายแล้ว แล้วเราจะไปโกรธตอบทำไม​ เพราะเปรียบเสมือนเอาขนมไปเลี้ยงแขก​ แขกเขาไม่กินก็ต้องกลับไปเป็นของเจ้าของฉะนั้น​

เหมือนเธอมาด่าใส่ร้ายเรา​ เราไม่ได้รับก็กลับไปเป็นของเธอฉะนั้น

รู้ทันจะคิดดับๆ​ เท่านั้น​ ที่จะประเมินนิสัยของคนอื่นได้

จากสายสืบนิสัยศาสตร์

เพียงแต่รู้ทันจะคิดดับๆ​ ก็สอนใส่ดีได้​ตลอด​ 24​ ชั่วโมง​ ทั้งหลับ​ ทั้งตื่น​ ไม่เชื่อก็ลองไปหัดใส่ดี​ รู้ทันจะคิดดับๆ​ ซิ​ แล้วจะรู้เองเห็นเองว่าหลุดพ้นจากการใส่ร้ายเป็นยังไง

เหมือนวัวเขาขาดข้าทาสในเรือนเบี้ยไม่ใส่ร้ายใครหรอก​

จากสายสืบนิสัยศาสตร์