ความเย่อหยิ่งถือตัว มันเกิดจากสังโยชน์กิเลส ที่เรียกว่ามานะ
กิเลสตัวนี้มีแต่อรหันต์ที่ละได้ ที่น่าสังเกตุก็คือ มันเป็นเป็นกิเลสเบื้องสูง
ผู้ทื่จะเกิดกิเลสตัวนี้โดยตรงก็คือ พระอนาคามี เมื่อเกิดแล้วก็จะมีอาการของโมหะแต่อย่างเดียว
ไม่มีโทสะและโลภะ

ในปุถุชนและอริยเบื้องต่ำคือ โสดาบันกับสกิทาคามี เมื่อเกิดมานะขึ้นเมื่อใด
จะมีกิเลสเบื้องต่ำเป็นปัจจัยร่วมด้วยทุกครั้ง

อย่างเช่นสกิทาคาจะมีปฏิฆะเกิดร่วม แต่ไม่กิเลสเบื้องต่ำตัวอื่น
โสดาบันจะมี ปฏิฆะและกามฉันทะเกิดร่วม แต่ไม่มีกิเลสเบื้องต่ำสามตัวแรก

ส่วนปุถุชน จะมีกิเลสเบื้องต่ำเกิดร่วมด้วยทั้งหมด

ที่มีอาการแสดงออกมาทางกายวาจานั้น พระอนาคามีจะไม่มีอาการที่เรียกโกรธ
จึงไม่มีการแสดงวาจาหรืออาการที่หยาบคายที่มาจากความโกรธ
อาจมีบ้างก็คือ น้ำตาไหล หัวเราะ หรือหลง(โมหะ) ฯลฯ

พระสกิทาคาและโสดาบัน จะแสดงอาการทางกายและวาจาบ้าง
แต่ด้วยเพราะมีปัญญาแล้ว จึงสามารถใช้สติเมื่อเกิดอกุศลกิเลสได้ทันเสียเป็นส่วนใหญ่

ในส่วนของปุถุชน ด้วยยังมีสักกายะทิฐิ เมื่อเกิดมานะขึ้น ส้กกายะทิฐิที่เกิดร่วมจะมีความรุนแรง
อีกทั้งยังไม่มีปัญญา จึงมักจะแสดงออกมาทางกายและวาจาไปตามอกุศลกิเลส

พูดให้ชัดๆ มานะของปุถุชนมันจะแสดงอาการของสักกาทิฐิเป็นส่วนใหญ่
นั้นก็คือ จะไม่ดูตามเหตุผล ปุถุชนจะคิดอย่างเดียวว่า ตัวเองดีวิเศษวิโสกว่าคนอื่น
ไม่ได้ยึดในธรรม ไม่มีเหตุผลในธรรม

เพื่อความเข้าใจ อย่างพระอนาคายังคิดว่า ดีกว่าเขา เลวกว่าเขาหรือเสมอเขา
แต่ปุถุชนคิดแต่เพียงว่า ตัวเองดีกว่าเขาทั้งๆที่เลวกว่าเขาครับ ตัวอย่างเช่น
ปุถุชนแสดงความเห็นอะไร พอมีผู้แย้งก็จะโกรธ ด่ากราดหาว่าคนอื่นโง่
ตัวเองหาเหตุผลมาแก้ในสิ่งที่เขาแย้งไม่ได้ ยังมีหน้าไปหาว่าเขาโง่กว่าตัว
แบบนี้แหล่ะครับ.......มานะที่มีสักกายะทิฐิเป็นปัจจัยร่วม

ตัวเองไม่ฉลาดแล้วยังไปหาคนอื่นเขาโง่

จากประสบการณ์ตรงของผม มันไม่ใช่เป็นเพราะยึดถือความเห็นตนหรอกครับ
ผมเห็นแต่ละคนแสดงความเห็นมาแต่ละอย่าง มันก็เป็นสิ่งที่เอามาจากตำรา
เอามาจากคำพูดของครูบาอาจารย์
มันจึงหมายความว่า ไปแย้งยุคคลที่ตนเชื่อ ทั้งที่ตัวเองก็ไม่เข้าใจว่า
ที่ตัวเองเชื่อ มันถูกต้องหรือไม่

สรุปถ้าทุกคนเชื่อมั่นต่อตนเอง นั้นคือเชื่อผลการปฏิบัติของตนเอง
และที่สำคัญต้องเชื่อมั่นในพระธรรม

พระพุทธองค์ไม่ได้บอกให้ใครมาเชื่อพระองค์ใช่ครับ แต่พระพุทธองค์บอก
ให้เชื่อมั่นและศรัทธาในพระธรรม

ฉันใดก็ฉันนั้น คนที่เชื่อพระธรรมก็จะหมั่นปฏิบัติเพื่อให้เข้าถึงพระธรรม
เขาจึงหาเหตุผลมาแสดงได้ ส่วนคนที่เชื่อในตัวบุคคลย่อมหาเหตุผล
มาแสดงไม่ได้ เพราะความเห็นที่ตัวเองแสดง มันไม่ใช่ผลการปฏิบัติ
แต่มันเป็นคำพูดของคนอื่นครับ

หรืออาจเป็นเพราะมาทำให้ขายหน้าก็ได้ครับ

ในวันหนึ่งๆ ให้มีสติเยอะเข้าไว้นะคะ

อิอิ แบบว่า ตอบผิดกระทู้

มานะ เป็นกิเลสในใจตน, กิเลสอย่างละเอียด. กิเลสในชั้นนี้ ไม่เกี่ยวกับผู้อื่น

ถ้ามีตัวเรา มีตัวเขา, สิ่งนั้นไม่ใช่มานะ แต่มันคือ สักกายทิฎฐิ
มานะ คือการเห็นว่า เราเป็นนั่นเป็นนี่, เราเป็นพระ, เราเป็นอุบาสก อุบาสิกา, เราเป็นผู้ชาย ผู้หญิง ฯลฯ

ทันทีที่เรารู้สึกว่า เราเก่งกว่าเขา, เรามีฌาณวิเศษกว่าเขา หรืออะไรๆ ที่ มากกว่าเขา น้อยกว่าเขา, สิ่งนั้นไม่ใช่มานะ แต่เป็น สักกายทิฎฐิ

อนึ่ง การสำคัญว่า เราเป็นนั่นเป็นนี่, ไม่เกี่ยวกับการเห็นว่า เราทำอะไรได้หรือไม่ได้

สังโยชน์เบื้องสูง 5 ประการ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ และอวิชชา
ทั้ง 5 ประการ เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นในใจตน, ไม่เกี่ยวกับผู้อื่น

ฮับ

เดี๋ยวคงหายจากห้องนี้บ้างแล้วค่ะ เพราะอาทิตย์หน้าต้องเรียนแล้วค่ะลุง
ว่างก็คงทำกระทู้ที่ห้องอภิธรรมเหมือนเดิมค่ะ

ก็กะว่าเล่นแป๊บเดียวช่วงปิดเทอมค่ะ