ท่านสวนไผ่อิงธรรม เมื่อพิจารณา แม้"พระโสดาบัน" ก็ปิดอบายทุกคติได้
พระพุทธองค์ ยังทรงบัญญัติ ต่อไปอีกว่า ผู้มีคุณธรรมต่างๆ ดังต่อไปนี้ ก็จะถึงพร้อมด้วยความเป็น พระโสดบัน ไม่มีประการอื่นเลย

คุณธรรม ของพระโสดาบัน 4 ประการที่จำต้องศึกษา และน้อมเข้ามาในตน คือ

1. อริยสาวกในธรรมวินัยนี้ ประกอบด้วยความเลื่อมใสอันไม่หวั่นไหวในพระพุทธเจ้าว่า แม้เพราะเหตุนี้ พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น เป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้เองโดยชอบถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ เสด็จไปดีแล้ว ทรงรู้แจ้งโลก เป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึก ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า เป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย เป็นผู้เบิกบานแล้ว เป็นผู้จำแนกธรรม

2. ประกอบด้วยความเลื่อมใสอันไม่หวั่นไหวในพระธรรมว่า พระธรรมอันพระผู้มีพระภาคตรัสดีแล้ว อันผู้ได้บรรลุจะพึงเห็นเอง ไม่ประกอบด้วยกาล ควรเรียกให้มาดู ควรน้อมเข้ามา อันวิญญูชนพึงรู้เฉพาะตน

3.ประกอบด้วยความเลื่อมใสอันไม่หวั่นไหวในพระสงฆ์ว่า พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาค ปฏิบัติดีแล้ว ปฏิบัติตรง ปฏิบัติเป็นธรรม ปฏิบัติสมควร คือ คู่แห่งบุรุษ ๔ บุรุษบุคคล ๘ นี่พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาค ผู้ควรของคำนับ ควรของต้อนรับ ควรของทำบุญ ควรทำอัญชลี เป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า

4. ประกอบด้วยศีลที่พระอริยเจ้าใคร่แล้ว ไม่ขาด ไม่ทะลุ ไม่ด่าง ไม่พร้อย เป็นไท วิญญูชนสรรเสริญ อันตัณหาและทิฏฐิไม่ลูบคลำแล้ว เป็นไปเพื่อสมาธิ

เมื่อ พระโสดาบัน เป็นผู้ไม่ตกต่ำ เป็นธรรมดา เป็นผู้เที่ยงที่จะตรัสรู้ในเบื้องหน้า
ความเป็นพระโสดาบันจึงไม่ใช่เป็นผู้ที่เพียงนั่งนึก นั่งฝันกลางอากาศ โดยไม่ทำสิ่งไรเลย
ผู้ปฏิบัติธรรม จำต้องประชุม คุณธรรมทั้ง 4 ประการเหล่านั้นให้เกิดขึ้นในจิตของตน

คุณธรรมข้อแรก คือการระลึกรู้ถึง พุทธคุณ 9 โดยตั้งจิตขอเอาพระพุทธองค์เป็นครูเป็นอาจารย์ และดำเนินรอยตามพระบาทแห่งพระศาสดา. ศึกษา พุทธคุณ 9 อย่างรอบรู้ว่า

1. พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น เป็นพระอรหันต์
2.ตรัสรู้เองโดยชอบ
3.ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ
4.เสด็จไปดีแล้ว
5.ทรงรู้แจ้งโลก
6.เป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึก ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า
7.เป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย
8.เป็นผู้เบิกบานแล้ว
9.เป็นผู้จำแนกธรรม.

ซึ่งในพุทธคุณ 9 แต่ละหัวข้อนั้นก็มีรายละเอียดต่างๆกันออกไป. ซึ่งถ้าศึกษาจนซึ้งจิตซึ้งใจได้ ก็ยิ่งศรัทธาใน พระพุทธองค์อย่างแน่นแฟ้นมากขึ้นๆ

ความเป็นผู้ระลึกถึงพระธรรมคุณ 6 ประการ ย่อมทำให้เป็นผู้มีความไม่ตกต่ำ เป็นผู้เที่ยงที่จะตรัสรู้ในเบื้องหน้า

พระธรรมคุณ 6 ประการ จึงจำต้องศึกษาให้รู้รอบเช่นกัน ว่า อะไรหนอคือ ปริยัติศาสนา หรือตัวศาสนาในพระธรรมวินัยนี้. การเข้าหาครูอาจารย์ การศึกษาพระไตรปิฏก ย่อมเป็นการเจริญสุตตมยปัญญา ซึ่งเป็นการศึกษาตัวศาสนา นี้เอง. เมื่อศึกษาอยู่อย่างนี้การภาวนาต่อไปย่อมเป็นไปได้. ย่อมได้รับความรู้แรกเริ่มสำหรับปฏิบัติศาสนา. ย่อมได้รับความรู้ในคุณค่าของพระธรรมของพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น.

พระธรรมคุณ 6 ประการ คือ
1.พระธรรมอันพระผู้มีพระภาคตรัสดีแล้ว
2.อันผู้ได้บรรลุจะพึงเห็นเอง
3.ไม่ประกอบด้วยกาล
4.ควรเรียกให้มาดู
5.ควรน้อมเข้ามา
6.อันวิญญูชนพึงรู้เฉพาะตน

ถ้าไม่ได้ยินไม่ได้ฟัง ไม่ได้เข้าหาพระอริยสงฆ์ สัตบุรุษ กัลยาณมิตร ไม่ได้ศึกษา มีหรือจะระลึกถึงพระธรรมคุณได้.

ผู้ที่เป็นพยาน เป็นผู้มีคุณใหญ่ เป็นพระสาวก เมื่อระลึกถึง บุคคลเหล่านั้นย่อมทำให้รู้ว่า ศาสนานี้ไม่ใช่ความเลื่อนลอย ยิ่งน้อมใจให้เป็นไปเพื่อให้ได้ฉันทะในการปฏิบัติธรรมยิ่งขึ้นไป

พระสังฆคุณ 9

1.พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาค ปฏิบัติดีแล้ว
2.ปฏิบัติตรง
3.ปฏิบัติเป็นธรรม
4.ปฏิบัติสมควร คือ คู่แห่งบุรุษ ๔ บุรุษบุคคล ๘ นี่พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาค

5.ผู้ควรของคำนับ
6.ควรของต้อนรับ
7.ควรของทำบุญ
8.ควรทำอัญชลี
9.เป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า

นั่นคือสามัญผลต่างๆ ย่อมมีเพราะเหตุอันทำได้จริงๆ

ในชั้นของการปฏิบัติเพื่อ เป็นผู้ไม่ตกต่ำ ย่อมเป็นผู้ที่เกรงกลัวและละอายต่อการทำบาปกรรมมา เพราะเป็นผู้ที่เกรงกลัวต่อ คติหลังความตาย ว่าจะตกต่ำไปสู่ทุคติ. อีกทั้งมีความรู้ความเข้าใจธรรมพอประมาณ ย่อมประกอบศีลอันสมบูรณ์ ไม่อาจติเตียนตนเองด้วยศีลได้.

นั่นคือ

ประกอบด้วยศีลที่พระอริยเจ้าใคร่แล้ว ไม่ขาด ไม่ทะลุ ไม่ด่าง ไม่พร้อย เป็นไท วิญญูชนสรรเสริญ อันตัณหาและทิฏฐิไม่ลูบคลำแล้ว เป็นไปเพื่อสมาธิ

เครื่องชี้ว่า บรรลุคุณธรรมเหล่านั้น คือ

ความเป็นผู้มีความเห็นตรง ในเรื่องทุกข์

ผู้มีความเห็นตรงในเรื่องทุกข์ ย่อมได้ความเห็นว่า อัตตาในขันธ์ 5 อุปาทานขันธ์ 5 ขันธ์ 5 นั่นแหละทุกข์

แต่ก็เป็นเพียง ระดับพ้นทิฏฐิ แต่ก็ยังละความอาลัยอาวรณ์ ความยึดมั่นถือมั่นในขันธ์ 5 ในอัตตาที่เป็นไปยังไม่ได้

แต่เพราะ ด้วยความรักศรัทธาในพระพุทธ ในพระธรรม ในพระสงฆ์ ย่อมเป็นผู้ไม่ลังเลที่จะปฏิบัติตามต่อไปเพื่อให้บรรลุคุณวิเศษเพิ่มขึ้น เจริญขึ้น โดยไม่มีข้อกังขา และโดยไม่ไพล่ไปหลงยึดเอาข้อปฏิบัติอื่นนอกจาก อริยสัจจ์ 4 หรือพระธรรมคำสอนของพระพุทธองค์.

หากท่านผู้ใดสอบสวน จิตของตนด้วยปัญญาอันชอบ แล้วพิจารณา เห็นชัดว่าเป็นผู้มีคุณธรรมดังกล่าวข้างต้นจริงๆ โดยไม่ลำเอียง ย่อมเป็นผู้ที่ตั้งอยู่ในโสดาปัตติผลแล้ว

เจริญธรรม

[quote="Joylyเรียนถามเพราะติดใจว่า หากมรรคผลนิพพาน เป็นปัจจัตตัง
แล้วพระพุทธเจ้าและพระสาวก ท่านสอนเราให้รู้ให้เข้าใจได้อย่างไรคะ
ขอถามทุกท่านนะคะ ไม่เฉพาะคุณนิดหนึ่ง ขอบคุณคะ
ขออนุญาติ จขกท ก่อนนะคะ [/quote]

ขออนุญาตตอบตามความเข้าใจนะคะ
เพราะพระพุทธองค์ตรัสรู้ธรรมด้วยพระองค์เองแล้ว
จึงมาบอกทางให้เราต่อค่ะ

แต่ท่านก็ทำได้เพียงบอกทาง
หากเราไม่ลงเท้าก้าวเดินเอง
ยังไงก็ไม่สามารถไปถึงจุดหมายได้ค่ะ
จึงมีคำกล่าวว่าวิญญูชนพึงรู้ได้เฉพาะตน

ลำพังแค่อ่าน นึกคิด เปรียบเทียบ พระไตรปิฎกจนจบ
ก็ไม่สามารถรู้ธรรมได้อย่างแท้จริง
เพราะมรรคผลเป็นสภาวะปรมัตถ์ที่รู้ได้ด้วยจิต ไม่ใช่เป็นบัญญัติที่จะรู้ด้วยสมองค่ะ

ตามความเข้าใจส่วนตัวนะคะ
ผิดพลาดต้องขออภัยค่ะ

มรรค ผล นิพพาน เป็นปัจจัตตัง
คือต้องทำให้เกิดขึ้นด้วยตนเอง ใครทำแทนกันก็ไม่ได้ จึงเป็นเรื่องเฉพาะตน

พระพุทธเจ้า และพระสาวก ท่านก็สอนให้เราทำไง ล่ะจ๊ะ ^ ^

เพราะท่านทั้งหลาย นั้นทำเสร็จแล้ว รู้แล้ว เห็นแล้ว ทราบเหตุปัจจัย จึงค่อยๆ สอนให้รู้ตามเห็นตาม
ผู้ที่จะสอนได้ขนาดนี้ ต้องเปี่ยมไปด้วย ปฏิสัมภิทา 4 น๊ะ ไม่อย่างงั้น รู้แต่ก็สอนไม่เป็นหรอก.

อ้อ เด๋วได้ถามต่ออีก

ปฏิสัมภิทาญาณ 4 ที่ผู้รู้ผู้เห็น ต้องมีเพื่อสอนผู้อื่นให้รู้ตามเห็นตาม คือ
ธรรมปฏิสัมภิทา ความรู้ในเหตุ
อรรถปฏิสัมภิทา ความรู้ในผล
นิรุตติปฏิสัมภิทา ความรู้ในนิรุตติ คือถ้อยคำ
ปฏิภาณปฏิสัมภิทา ความฉลาดเฉลียว เห็นเชื่อมโยง ถึงธรรมต่างๆ เข้าด้วยกันได้

ขาดตัวใด ตัวหนึ่ง ก็แค่สำเร็จกิจ แต่สอนต่อไม่ได้หรอก

ขอบคุณ คุณจันทร์ ณ ฟ้า คุณเช่นนั้นนะค่ะที่เข้ามาช่วยตอบ แต่คุณเช่นนั้นเข้าใจผิดไปนิด อิอิ
Joyly เป็นคนถามนะค่ะ ไม่ใช่ คุณนิดหนึ่ง
ขอบคุณหลาย ๆ คะ

อารมณ์ของพระโสดาบัน ก็คล้ายกับชาวบ้านชั้นดี ยังอยากรวย อยากสวย มีโกรธ มีโลภ มีหลง แต่ท่านมีศีล 5 ครบ ท่านมีอธิศีลสิกขา รักษาศีล 5 ยิ่งกว่าชีวิต ยอมตายไม่ยอมผิดศีล มีจิตมั่นคงในศีล 5 ไม่ยอมฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ละเมิดความรักผู้อื่น ไม่พูดปด ไม่ดื่มสุรา เล่นการพนัน หรือติดยาฝิ่นยาบ้า มีอารมณ์รักพระนิพพาน เบื่อการเกิดเป็นคน เทวดา หรือพรหม มีความเคารพรักศรัธทาในพระพุทธเจ้า ในพระธรรม ในพระอริยสงฆ์อย่างแท้จริง และอารมณ์วิปัสสนาญาณของพระโสดาบันในอริยสัจ 4 เห็นว่าร่างกายคน สัตว์เต็มไปด้วยความทุกข์ยากลำบากแถมเดินเข้าหาความตายตลอดเวลา ท่านตัดกิเลสเครื่องร้อยรัดใน 3 ข้อแรกของสังโยชน์ 10 ได้ คือ 1 ตัดสักกายทิฏฐิได้เบา ๆ คือรู้ตัวว่าจะตายไม่ตกใจ 2. ตัดวิกิจฉา เคารพเชื่อฟัง พระพุทธ พระธรรม พระอริยสงฆ์ ไม่สงสัย และ 3. ตัดสีลัพพตปรามาส คือไม่ลูบคลำศีล มีศีล 5 ครบในใจ ไม่ตื่น ไม่ถือโชคลาง หรือติดในพิธี ข่าวมงคลหนักแน่นในศีล 5 ครบ

"ความเป็นผู้พ้นจากนรก จากกำเนิดสัตว์ดิรัจฉาน จากปิตติวิสัย และจากอบาย ทุคติ วินิบาต มีความไม่ตกต่ำเป็นธรรมดา เป็นผู้เที่ยงที่จะตรัสรู้ในเบื้องหน้า" คือพระโสดาบัน"


เป็นคำอธิบายความเป็นพระโสดาบันได้น่าเลื่อมใสมากครับ ท่านเช่นนั้น

ขอบคุณมาครับสำหรับคำแนะนำเพิ่มเติม

ขอความเจริญในธรรม จงบังเกิดมีแด่ทุกท่านที่ได้เข้ามาอ่านกระทู้นี้นะครับ

ขอเจริญพร

สาธุกับทุกคนที่ได้โสดาบันกันแล้ว...
เรายังไม่ได้...จึงตอบไม่ได้

พูดดูดีเนอะ..คุณชาติ..แต่

พูดจาเสียดสี..

หรือ.ไม่..

ดูที่ใจตัวเองก็แล้วกัน..

ถ้าใช่..ก็ให้รู้ตัวซะว่า..ตัวเองนั้นยังเลวมาก

...พระโสดาบันรู้สภาวะธรรมคือการเกิดดับแต่ละขณะได้ตรงตามพระธรรมที่ทรงแสดงว่า...
...นี้ทุกข์...ไม่เที่ยง...เป็นอนิจจัง...ทุกขัง...อนัตตา...ถ้ายังเห็นว่าเป็นสิ่งใดสิ่งหนึ่งอยู่...
...โดยไม่รู้แจ้งแทงตลอดในสภาวะของการเกิดและดับ...ก็ไม่ใช่ปัญญาขั้นพระโสดาบัน...