วันเวลาปัจจุบัน 27 ก.ย. 2023, 12:43  



เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง


พบ 7975 ผลลัพธ์
ผลจากการค้นหา:

เจ้าของ ข้อความ

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: อกุศลราศี

 หัวข้อกระทู้: Re: อกุศลราศี
เมื่อ: 25 ก.ย. 2023, 09:19 

ตอบกลับ: 1
แสดง: 178


ความจริง อหิริกะเมื่อเผชิญหนัากับการกระทำบาป ย่อมไม่ให้โอกาสแก่หิริ แต่ ทำให้เกิดความพอใจในการกระทำบาป สมจริงดังสาธกว่า กายทุจจริตาทีหิ อชิคุจฉนฺลกฺขณํ อลชฺชาลกฺขณํ" "มีลักษณะไม่รังเกียจ มีลักษณะไม่ละอายต่อกายทุจริต เป็นต้น" อโนตตัปปะ (ความไม่เกรงกลัวต่อผลของบาป) คือ สภาวะไม่เกรงกลัว ...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: อกุศลราศี

 หัวข้อกระทู้: อกุศลราศี
เมื่อ: 25 ก.ย. 2023, 09:02 

ตอบกลับ: 1
แสดง: 178


อธิบายอกุศลราสี ๕. บัดนี้ พระอนุรุทธาจารย์จะแสดงอกุศลราสี จึงกล่าวว่า โมโห (ความหลง) เป็นต้น ในประโยคนั้น โมหะ (ความหลง) คือ สภาวะหลง อีกอย่างหนึ่ง โมหะ คือ สภาวะทำให้เหล่าสัตว์หลง อีกอย่างหนึ่ง โมหะ คือ ความหลง ความหมายก็คือ การกระทำจิตให้มืดบอด โดยปิดบังฝ่ายดีไว้โดยสิ้นเชิง ประดุจการที่ความมืดมือง...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: อธิบายวัตถุสังคหะ

 หัวข้อกระทู้: Re: อธิบายวัตถุสังคหะ
เมื่อ: 24 ก.ย. 2023, 18:34 

ตอบกลับ: 7
แสดง: 376


คำว่า กริยานิ (กิริยาจิต) คือ กิริยาจิต ๑๓ ดวงที่เหลือจากปัญจทวาราวัชชนจิต หสนจิต และ รูปาวจรกิริยาจิต ๕ ดวง คำว่า อนุตฺตรานิ (โลกุตตรจิต) คือ โลกุตตรจิต ๗ ควงที่เหลือจากปฐมมรรคจิต อธิบายคาถาสรุป ๗๓. พึงประกอบบทว่า วิญญาณธาตุในกามภูมิ ๗ ดวง อาศัยวัตถุ ๖, วิญญาณธาตุ ๔ ควงในรูปภูมิ อาศัยวัตถุ ๓ ส่วนวิ...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: อธิบายวัตถุสังคหะ

 หัวข้อกระทู้: Re: อธิบายวัตถุสังคหะ
เมื่อ: 24 ก.ย. 2023, 18:18 

ตอบกลับ: 7
แสดง: 376


เหตุผลที่ว่า เพราะไม่มีกาย ย่อมสมควร แม้โสตาปัตติมรรคจิตย่อมไม่เกิด เพราะปุถุชน ผู้เกิดในอรูปภูมิไม่อาจจะรู้ แจ้งสัจธรรมได้ เนื่องด้วยไม่มีคำ แนะนำของผู้อื่น ทั้งพระพุทธเจ้า และพระปัจเจกพุทธเจ้าก็ไม่เกิดในอรูปภูมิ ดังนั้น ปุถุชนรู้เกิดในอรูปภูมิจึงกล่าวว่าจัดอยู่ ในประเภทผู้ที่ตกอยู่ในขณะไม่เหมาะสม(...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: อธิบายวัตถุสังคหะ

 หัวข้อกระทู้: Re: อธิบายวัตถุสังคหะ
เมื่อ: 24 ก.ย. 2023, 17:35 

ตอบกลับ: 7
แสดง: 376


ส่วนคัมภีรีวิภาวนีกล่าวว่า จ ศัพท์ทำหน้าที่สัมปิณฑนะ คือ รวบรวม หมายถึง รวบรวม มโนธาตุที่กล่าวไว้แล้วในประโยคก่อน) (๑๑๙) แม้การประกอบบทในคัมภีร์ฎีกาทั้งหลาย"ว่า *จิต ๓๐ ดวงที่เหลืออันเป็นไป โดยประเภทแห่งสันตีรณจิต...รูปาวจรจิต และ เรียกว่า มโนวิญญาณธาตุ" ก็ไม่งาม เพราะมีความหมายไม่ชัดเจน ถ...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: อธิบายวัตถุสังคหะ

 หัวข้อกระทู้: Re: อธิบายวัตถุสังคหะ
เมื่อ: 24 ก.ย. 2023, 16:15 

ตอบกลับ: 7
แสดง: 376


อีกอย่างหนึ่ง มนะ คือ วิญญาณทั้งหมดยกเวันปัญจวิญญาณ เพราะมีหน้าที่รู้ ส่วนปัญจวิญญาณจิตเป็นเพียงจิตที่เป็นไปกับอารมณ์เฉพาะหน้าไม่มีหน้าทีรู้] จึงชื่อว่า ทัสสนะ (การเห็น) เป็นต้น ในขณะที่ปัญจหวาราวัชชนจิตแม้เกิดจากจิตก็ไม่เป็นปัจจัยแก่จิต แต่เป็นปัจจัยแก่การเห็นเป็นต้นเท่านั้น ทั้งส้มปฏิจณนจิต ๒ ดวงแ...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: อธิบายวัตถุสังคหะ

 หัวข้อกระทู้: Re: อธิบายวัตถุสังคหะ
เมื่อ: 24 ก.ย. 2023, 14:20 

ตอบกลับ: 7
แสดง: 376


ความจริงอรรถอันยิ่ง(กว่าปกติของบทที่เป็นคำไวพจน์กัน ย่อมเป็นที่รู้ใด้ใน วิเสสนสมาสเหมือนคำว่า ปทฎฺฐานํ (มูลเหตุ, เหตุใกล้) คำว่า มน และ วิญฺญาณ เป็นคำไวพจน์กันที่แปลว่า ใจ เมื่อนำมาเชื่อมสมาสกับบท กรรมธารยสมาส (วิเสสนสมาส) ว่า มโน จ ตํ วิญฺญาณฺจาติ มโนวิญฺญาณํ ก็ทำให้มีอรรถอัน ยิ่งกว่าปกติซึ่งในที่น...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: อธิบายวัตถุสังคหะ

 หัวข้อกระทู้: Re: อธิบายวัตถุสังคหะ
เมื่อ: 24 ก.ย. 2023, 13:38 

ตอบกลับ: 7
แสดง: 376


ของพรหมผู้เกิดจากการเจริญภาวนาที่คลายทำหนัดในกาม ฉะะนั้น ท่านจึงกล่าวว่า รูปโลเก ปน ฆานาทิตฺตยํ นตฺถิ (แต่วัตถุ ๓ มีนานประสาทเป็นตันไม่มีในรูปภูมิ) คำนี้หมายถึงปสาทรูป ๓ ส่วนสัณฐานจมูก ลิ้น และกายอันเป็นไปพร้อมด้วยที่ ตั้ง (มหาภูตรูป] ย่อมครบถ้วนสมส่วนโดยแท้ ๖๙. คำว่า อรูปโลเก ปน สพฺพานิบิ น สํวิชฺช...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: อธิบายวัตถุสังคหะ

 หัวข้อกระทู้: Re: อธิบายวัตถุสังคหะ
เมื่อ: 24 ก.ย. 2023, 12:44 

ตอบกลับ: 7
แสดง: 376


บางคนอ้างว่าควรนำคำว่า วตฺถุ และ จ ศัพท์จากบทหลังมาประกอบไว้ในบท หน้า(เป็นรูปว่า จกฺขุวตฺถุ จ โสตวตฺถุ จ ฯเปฯ) ตามมติของท่าน บทสมาสว่า หทยวตฺถุ ย่อมไม่สมควร (ตามปกติบทสมาสมักติดตามไปประกอบกับบทอื่นทั้งบท ไม่ติดตามไปเพียงบางบทใน สมาส คัมภีร์นี้จึงไม่เห็นด้วยกับมตินี้] อาจารย์ท่านอื่นกล่าวว่าเป็น ศัพท...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: อธิบายวัตถุสังคหะ

 หัวข้อกระทู้: อธิบายวัตถุสังคหะ
เมื่อ: 24 ก.ย. 2023, 11:53 

ตอบกลับ: 7
แสดง: 376


อธิบายวัตถุสังคหะ ๖๔ วัตถุสังคหะ คือ การประมวลจิตและเจตสิกที่มีวัตถุเหล่านั้น โดยจำแนกตาม วัตถุที่ตั้งมีจักขุวัตถุเป็นต้น (๑๑๔) ในคัมภีร์วิภาวนีกล่าวว่า วตฺถุวิภาคโต ตพฺพตฺถุกจิตฺตปริจเฉทวเสน จ สงฺคโห วตฺถุสงคโห. วัตถุสังคหะ คือ การประมวลด้วยการจำแนกวัตถุและกำหนดจิตที่มีวัตถุเหล่านั้น ข้อความนั้นไม่...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: การเกิดในกาลที่ไม่เหมาะสม

เมื่อ: 24 ก.ย. 2023, 06:23 

ตอบกลับ: 0
แสดง: 322


ขณะที่ไม่เหมาะสม (อักขณะ) มี ๘ อย่าง คือ
๑. ขณะเกิดในนรก
๒. เป็นสัตว์เดียรัจฉาน
๓. เป็นเปรต
๔. เกิดในอสัญญสัตวภูมิหรืออรูปภูมิ
๕. เกิดในปัจจันตชนบทที่ไม่มีศาสนา
๖. เชื่อถือมิจฉาทิฎฐิ
๗. เป็นคนเขลา
๘. เกิดในกาลเวลาที่ไม่มีพระพุทธเจ้าอุบัติ

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: โพชฌงค์ ๗

 หัวข้อกระทู้: Re: โพชฌงค์ ๗
เมื่อ: 23 ก.ย. 2023, 06:45 

ตอบกลับ: 5
แสดง: 505


บาทพระคาถาว่า ฉพฺพิสุทฺธิปฺปวตฺติยํ (ในเวลาที่วิสุทธิ ๖ ปรากฎขึ้น) มีความ หมายว่า ในเวลาที่วิสุทธิ ๖ มีศีลวิสุทธิเป็นตันปรากฎตามลำดับ ด้วยพระคาถานี้ พระอนุรุทธาจารย์แสดงว่า ครัทธาและสติเป็นต้นในปาริสุทธิ. ศีล ๔ อันบุคคลอบรมอยู่เพื่อความเป็นที่ตั้งของมรรคผลในปัจจุบันชาติ ย่อมนับเช้าใน โพธิปักขิยธรรม ...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: โพชฌงค์ ๗

 หัวข้อกระทู้: Re: โพชฌงค์ ๗
เมื่อ: 22 ก.ย. 2023, 18:30 

ตอบกลับ: 5
แสดง: 505


ฉันทะและจิตตะปรากฏที่เดียวในอิทธิบาท ริริยะอย่างหนึ่งปรากฏ ๙ ที่ด้วยประเภทของสัมมัปปธาน ๔ อิทธิบาท ยินทรีย์ พละ โพชฌงค์ และองค์ของมรรค สติอย่างหนึ่งปรากฏ ๘ ที่ด้วยประเภทของสติปัฏฐาน ๔ อินทรีย์ พละ โพชฌงค์ และองค์ของมรรค สมาธิอย่างหนึ่งปรากฏ ๔ ที่ด้วยประเภทของอินทรีย์ พละ โพชฌงค์ และองค์ ของมรรค ปัญญ...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: โพชฌงค์ ๗

 หัวข้อกระทู้: Re: โพชฌงค์ ๗
เมื่อ: 22 ก.ย. 2023, 14:25 

ตอบกลับ: 5
แสดง: 505


"ผู้มีอายุวิสาขะ ธรรมเหล่านี้คือ สัมมาทิฏฐิและสัมมาสังกัปปะ นับเข้าในปัญญาขันธ์" (สัมมาสังกัปปะ โดยองค์ธรรมคือวิตกเจตสิก วิตกเจตสิกนั้นทำหน้าที่ยกจิตซึ่งมีสัมมาทิฏฐิ ให้เข้าสู่สภาวะอารมณ์มีกองรูปเป็นต้นที่พึงหยั่งเห็น จึงนับเข้าในปัญญาขันธ์] องค์ธรรม คือ วิตกที่ใน มหากุศลจิต ๘ มหากิริยาจิต...

 บอร์ด: พระอภิธรรม   หัวข้อ: โพชฌงค์ ๗

 หัวข้อกระทู้: Re: โพชฌงค์ ๗
เมื่อ: 22 ก.ย. 2023, 08:10 

ตอบกลับ: 5
แสดง: 505


ฝ่ายความหดหู่ซัดส่ายของจิตทั้งหมดแก้ว เพิ่มพูนฝ่ายความสมดุลย่อมก่อให้เกิดการรู้แจ้ง ตามที่กล่าวแล้ว (อุเบกขาสัมโพชฌงค์นี้ โดยองค์ธรรม คือ ตัตรมัชฌัตตตาเจตสิก เจตสิกดวงนี้ทำหน้าที่ ปรับอินทรีย์ให้สมดุลกัน กล่าวคือ ทำให้วิริยะสมดุลกับสมาธิ จึงกำจัดความหดหู่เรื่องซึมและความ ซัดส่ายได้ ในเวลาที่ไม่เกิดอ...
เรียงตาม:  
หน้า 1 จากทั้งหมด 532 [ พบ 7975 ผลลัพธ์ ]


เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง


ไปที่:  
Google
ทั่วไป เว็บธรรมจักร