ผู้ปฏิบัติธรรมต้องได้องค์ 3

ผู้เยี่ยมชม

พระพุทธเจ้าได้ทรงวางหลักในการดำเนินชีวิตไว้ว่า "ผู้ปฏิบัติธรรมต้องให้ได้องค์ 3 " คือ 1.อาตาปิ 2.สติมา 3. สัมปชาโน ช่วยอธิบายความหมายเหล่านี้ด้วยครับ

chaiworn84@hotmail.com

ผู้เยี่ยมชม

อาตาปี = มีความเพียรขยันบริกรรมภาวนา เพือเผากิเลส (เครื่องเศร้าหมองใจ)

>> เมื่อกิเลส โผล่ออกมา (กิเลสบางตัวมันเหมือนตะกอนนอนก้นตุ่มน้ำ ไม่เขย่าไม่ฟุ้ง)

>>โผล่ขึ้นมา รู้ตัว เป็นสติมา = สติ นึกได้. สัมปชาโน = สัมปชัญญะ รุ้ตัว สติสัมปชัญญะ เกิดด้วยกัน (นึกได้ก็รู้ตัว) บริกรรมภาวนาเผามัน

>> ยกอุทาหรณ์ ให้เห็น

เมือ... บริกรรมภาวนา ตามพุทธวิธี ที่ตนชำนาญ เช่นชำนาญ พูทโธ ก็ พุทโธ ชำนาญ พอง-ยุบ บริกรรม ด้วยพอง-ยุบ

>>ขณะที่กำลังกำหนดนาม-รูปอยู่นั่น ความสงสัยเกิดขึ้น ก็วางอารมณ์หลักเดิมก่อน แล้วมาเอาอารมณ์ คือ ความสงสัยภ าวนาไปตามอาการที่รู้สึกว่ามันสงสัย ว่า สงสัยหนอ ๆ ๆ ๆ จนหายไปหรือจางลง

>> เมื่อองค์ธรรม คือ สัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา มากพอ ก็ตัดได้เร็ว ธรรมะ 5 ตัวนี้มีเกิดทุกขณะที่เราบริกรรม เกิดขึ้นตามเหตุปัจจัย

ผู้เยี่ยมชม

ยะทิทัง จัตตาโร สติปัฏฐานา กะตะเม จัตตาโร

อิธะ ภิกขะเว ภิกขุ กาเย กายา นุปัสสี วิหะระติ "อาตาปี สัมปะชาโน สะติมา" วิเนยยะ โลเก อภิชฌา โทมะนัสสัง

ทางนี้คือที่ตั้งแห่งสติปัฆฐาน (ธรรมเป็นที่ตั้งแห่งสติปัฏฐาน) 4 อย่าง สติปัฏฐาน สี่อย่างคืออย่างไร?

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมพิจารณาเห็นกายในกายเนืองๆ (รวมทั้งพิจารณาเห็นเวทนาในเวทนาเนืองๆ พิจารณาเห็นจิตในจิตเนืองๆ พิจารณาเห็นธรรมในธรรมเนืองๆ ) อยู่มีความเพียรให้กิเลสเร่าร้อนมีสัมปชัญญะมีสติ พึงนำอภิชฌาและโทมนัส (ความยินดีความยินร้าย) ในโลกเสียให้พินาศ

(จาก อุทเทส มหาสติปัฏฐานสี่)

จะเห็นว่าในการปฏิบัติตามหลักสติปัฏฐานสี่ มีความเพียรเผากิเลส(การเจริญสติด้สมาธิได้ฌาน) ต้องมัสัมปชัญญะ คือความรู้ตัวทั่วพร้อมใน กาย เวทนา จิต และธรรม ตามหลักสติปัฏฐานสี่ และมีสติ คือความระลึกได้ในกาย เวทนา จิต และธรรม

ความเพียรเผากิเลส ความมีสัมปชัญญะ ความมีสติ ทั้งสามอย่างนี้จะต้องประกอบกันเสมอในการปฏิบัติตามหลักสติปัฏฐานสี่ ถ้าขาดอย่างใดอย่างหนึ่ง การปฏิบัติตามหลักสติปัฏฐานสี่ก็จะผิดวิธี ไม่อยู่ในหลักสัมมาทืฏฐิ แต่เป็นมิจฉาทิฏฐิไป

ผู้เยี่ยมชม

เหตุผลที่ว่า"ฌาน" เป็นเครื่องเผากิเลสนั้น เพราะฌานกำจัดนิวรณ์ที่เป็นกิเลสอย่างกลางด้วยการข่ม

ผู้เยี่ยมชม

>>มีคนหนึjง รุ้จักโจร... เห็นโจร ขึ้นบ้าน ฯลฯ รู้ว่า เป็นโจรมาปล้น แต่ไม่รุ้วิธีทำยังไร จึงจะจับโจรได้ หรือประหารโจรได้ นั่งดูอยู่งั้น บางทีตัวสั่นงันหงกตกใจกลัว...เพราะมากันมากเหล้อเกิน จนหน้านิ่วคิ้วขหมวด

ผู้เยี่ยมชม

>>สติปัฏฐาน 4 นั้นเกิดในขณะทีเจริญภาวนานั้นแหละทุกอย่าง ทุกข้อ ทุกลมหายใจเข้าออก เกิดไม่รู้กี่รอบกี่ตลบ นั่งอยู่ดูการเคลื่อนไหวกาย ดูอาการท้องขึ้น-ยุบลง ก็ดูกาย เป็นกายาปัสสนาสติปัฎฐานแล้ว 1 แล้ว รู้ว่า สุขเวทนาเกิดรู้แล้ว บริกรรมสุขหนอ ๆ ๆ เป็นเวทนานุปัสสนาสติปักฐาน 2 แล้ว นั่งบริกรรมอารมณ์หลักไป ความคิดแว้บออกไปนอกอารมณ์หลัก บริกรรมว่า คิดหนอๆ ๆ เป็นจิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน 3 แล้ว นั่งภาวนาอารมณ์หลัก ไปเรื่อย ๆ ง่วงนอนเกิด รู้สึกตัว ภาวนาว่า ง่วงหนอๆ ๆ เป็นธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐานแล้ว ครบ 4 แล้ว

>>ที่สำคัญคือ การภาวนา เป็นหัวใจเลยทีเดียว ไม่ใช่นั่งเฉยๆ นั่งดูเฉยๆ ตามมันไม่ทัน เมื่อตามไม่ทัน องค์ธรรม คือ สัทธพละ วิริยพละ สติพละ สมาธิพละ ปัญญาพละ ซึ่งเป็นพละธรรมไม่เกิด ถึงเกิด เหมือนคนพิการ

ไม่แข็งพอที่จะไปประหารกิเลสได้