จิต ใจ เจตสิก

ผู้เยี่ยมชม

อยากทราบว่า จิต ใจ เจตสิก คืออะไรเหมือนหรือต่างกันอย่างไร

ผู้เยี่ยมชม

จิต คือธรรมชาติที่ทำหน้าที่เห็น, ได้ยิน, รับกลิ่น, รับรส, รู้สัมผัส ถูกต้อง ตลอดจนธรรมชาติที่ทำให้เกิดการคิด นึก

จิตเป็นนามธรรม และมีชื่อเรียกหลายชื่อ เช่น วิญญาณ, มโน, มนัส, มนินทรีย์, มโนธาตุ, มโน( ใจ )วิญญาณธาตุ และ มนายตนะ เป็นต้น

เจตสิกเป็นนามธรรม ที่เกิดร่วมกับจิต คือเกิดพร้อมกับจิต ดับพร้อมกับจิต รู้อารมณ์เดียวกันกับจิต และอาศัยที่เกิดที่เดียวกันกับจิต สภาพของจิต เป็นเพียงประธานในการรู้อารมณ์ แต่การที่จิตโกรธ หรือจิตโลภ เป็นเพราะ มีเจตสิกเข้าประกอบปรุงแต่ง ให้เกิดความโกรธ หรือความโลภนั่นเอง จิต เปรียบเสมือนเม็ดยา เจตสิกเปรียบเสมือนตัวยา ที่อยู่ในเม็ดยา จิตเกิดโดย ไม่มีเจตสิกไม่ได้ และเจตสิกเกิด โดยไม่มีจิตก็ไม่ได้เช่นกัน

จิต และ เจตสิก เป็นธรรมชาติที่ต้องเกิดร่วมกัน ต้องอิง อาศัยซึ่งกันและกัน และไม่สามารถแยกออกจากกันได้

คัดลอกมาบางส่วนจาก ศูนย์การศึกษาพระพุทธศาสนาของอภิธรรมโชติกะวิทยาลัย สาธุ

http://www.buddhism-online.org/Section01_03.htm

ตอบเมื่อ: 13 ก.พ.2006, 9:49 am

ที่จิต ชื่อว่า [ มนายตนะ ] เพราะความหมายว่าเป็นที่อยู่อาศัย

เนื้อหา

พระผู้มีพระภาคจะได้ทรงแสดงความหมายของคำว่า “มนายตนะ” ที่ (จิต) ชื่อว่า

“มนายตนะ” อธิบายในคำว่ามนายตนะนั้น มนะ พึงทราบว่า อายตนะ เพราะความ

หมายว่าเป็นที่อยู่อาศัย เป็นบ่อเกิด เป็นที่ประชุม และเป็นเหตุ จริงดังนั้น แม้ผัสสะ

เป็นต้น ย่อมเกิดในมนะนี้ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะภายนอก ย่อมประชุมที่มนะ

โดยความเป็นอารมณ์ แม้เพราะความหมายว่าเป็นเหตุ เพราะเป็นเหตุแห่งผัสสะ

เป็นต้น โดยอรรถว่าเป็นสหชาตปัจจัย

จิตทุกขณะเป็นสภาพรู้ เป็นธาตุรู้ เป็นอาการรู้ แต่ที่จะเข้าใจลักษณะซึ่งเป็นอนัตตา

ของจิตได้ยิ่งขึ้น ก็โดยรู้ว่าจิตเป็นมนายตนะ เพราะเป็นที่อยู่อาศัย เป็นบ่อเกิด

เป็นที่ประชุมและเป็นเหตุ ขณะใดที่สีสันวัณณะปรากฏ ขณะนั้นจิตเป็นมนายตนะ

เป็นที่ประชุมของรูปที่กระทบกับจักขุปสาท เสียงต้องกระทบกับโสตปสาทและ

กระทบกับจิต จิตจึงเกิดขึ้นรู้เสียงที่ปรากฏได้ ฉะนั้น จิตจึงเป็นมนายตนะ

เป็นที่ประชุมของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ

หาคำตอบเพิ่มเติมได้ที่...
http://www.dhammahome.com