Home
•
กระดานสนทนา
•
สมาธิ
•
สติปัฏฐาน
•
กฎแห่งกรรม
•
นิทาน
•
หนังสือ
•
บทความ
•
กวีธรรม
•
ข่าวกิจกรรม
•
แจ้งปัญหา
คู่มือการใช้
ค้นหา
สมัครสมาชิก
รายชื่อสมาชิก
กลุ่มผู้ใช้
ข้อมูลส่วนตัว
เช็คข้อความส่วนตัว
เข้าสู่ระบบ(Log in)
ได้ทำการย้ายไปเว็บบอร์ดแห่งใหม่แล้ว คลิกที่นี่
www.dhammajak.net/forums
15 ตุลาคม 2551
พุทธศาสนากับสังคมการเมืองในศรีลังกา..ทวีวัฒน์ ปุณฑริกวิวัฒน์
อ่านหัวข้อถัดไป
อ่านหัวข้อก่อนหน้า
:: ลานธรรมจักร ::
»
พระพุทธเจ้า
ผู้ตั้ง
ข้อความ
webmaster
บัวบานเต็มที่
เข้าร่วม: 04 มิ.ย. 2004
ตอบ: 769
ตอบเมื่อ: 13 มิ.ย.2008, 9:55 am
พุทธศาสนากับสังคมการเมืองในศรีลังกา
โดย ทวีวัฒน์ ปุณฑริกวิวัฒน์
ประวัติศาสตร์ศรีลังกาเกี่ยวเนื่องอย่างใกล้ชิดกับความรุ่งเรืองและความเสื่อมของพุทธศาสนา
บันทึกโบราณได้เชื่อมโยงเหตุการณ์ทางศาสนาเข้ากับประวัติศาสตร์ของประเทศ
พุทธศาสนาที่นำเข้ามาในลังกาโดยมหินทะเถระนั้นได้เจริญรุ่งเรือง และเปลี่ยนประเทศนี้ให้กลายเป็นศูนย์กลางทางศาสนาที่สำคัญ
เจ้าชายวิชัย (Prince Vijaya) กษัตริย์พระองค์แรกของศรีลังกา ก่อตั้งราชอาณาจักรทัมบาปันนี (Tambapanni) ในปีที่พระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพาน โดยมีกษัตริย์สืบต่อราชบัลลังก์อีกประมาณ 200 พระองค์ แต่นักประวัติศาสตร์บันทึกไว้ได้เพียง 165 พระองค์ เท่านั้น กษัตริย์ศรีลังกาเกือบทั้งหมดเป็นชาวสิงหล มีเพียง 2-3 พระองค์เท่านั้นที่เป็นชาวทมิฬ ปัจจุบันประชากร 2 ใน 3 ส่วน หรือร้อยละ 75 ในศรีลังกาเป็นชาวสิงหล นอกนั้นเป็นทมิฬและมัวส์ ซึ่งเป็นเลือดผสมระหว่างมุสลิม มาเลย์ และเบอร์เกอร์ (ผู้มีบรรพบุรุษเชื้อสายตะวันตก)
• การก่อตั้งพุทธศาสนา
เมื่อพระจักรพรรดิอโศกมหาราชแห่งอินเดีย ทรงแต่งตั้ง
โมคคลีบุตรติสสะเถระ (Moggaliputtatissa)
ทำการปฏิรูปพุทธศาสนา (307 ก่อนคริสต์ศักราช - ค.ศ.) และทรงส่ง
พระโสนะ (Sona) และพระอุตตระ (Uttara)
มาเผยแผ่พุทธศาสนายังดินแดนสุวรรณภูมิ พร้อมทั้งส่ง
มหินทะเถระ (Mahinda)
พระโอรส มายังลังกาเพื่อเผยแผ่พุทธศาสนานั้น ตรงกับรัชสมัย
พระเจ้าเทวานัมปิยะติสสะ (Devanampiyatissa)
(307-267 ก่อนคริสต์ศักราช - ค.ศ.) กษัตริย์องค์ที่ 7 แห่งอนุราธปุระ (Anuradhapura) ในศรีลังกา
คณะธรรมทูตของท่านมหินทะประกอบด้วยพระภิกษุ 4 รูป สามเณร 1 รูป และฆราวาส 1 คน ทั้งหมดได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่นจากพระเจ้าเทวานัมปิยะติสสะและชาวลังกาทั้งปวง มีประชาชนจำนวนมากขออุปสมบท และพระเจ้าแผ่นดินก็ทรงโปรดให้สร้างวิหารและศาสนสถานเป็นอันมาก รวมทั้งเจดีย์ธูปะราม (Thuparama) ซึ่งเป็นเจดีย์แห่งแรกในลังกา และโลหะปราสาท (Lohapasada) ซึ่งเป็นเจดีย์ที่สร้างจากโลหะ
พระราชินีอนุละเทวี (Anuladevi)
ทรงส่งราชทูตเพื่อทูลขอ
ภิกษุณีสังฆมิตตา (Sanghamitta) ราชธิดาของพระเจ้าอโศกแห่งอินเดีย มาอุปสมบทให้แก่ผู้หญิงลังกา อันเป็นจุดเริ่มต้นของภิกษุณีในศรีลังกา
เชื่อกันว่าภิกษุณีสังฆมิตตาทรงนำ
กิ่งพระศรีมหาโพธิ์ (จากต้นโพธิ์เดิมที่พุทธคยา)
มาปลูกไว้ที่อนุราธปุระ ซึ่งปัจจุบันกลายเป็นต้นไม้ประวัติศาสตร์ที่เก่าแก่ที่สุดในโลก (อายุกว่า 2,200 ปี)
พระบรมสารีริกธาตุ
ก็ถูกนำมายังลังกาหลายครั้งด้วยกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเวลาที่พุทธศาสนาในอินเดียถูกภัยคุกคามจากผู้รุกรานนอกศาสนา
“คณะสงฆ์ลังกา” ได้แบ่งออกเป็น 2 นิกาย คือ นิกายมหาวิหาร (Mahavihara) ฝ่ายเถรวาท และนิกายอภัยคีรี (Abhayagiri) ฝ่ายมหายาน การดำรงอยู่ของพุทธศาสนาทั้ง 2 นิกาย แสดงถึงพัฒนาการอันมั่งคั่งและหลากหลายของพุทธศาสนามากกว่าจะเป็นความแตกแยก
เมื่อ
ฟา-เสียน (Fa Hsien) พระภิกษุชาวจีนผู้มีชื่อเสียง
เดินทางมาถึงลังกา (เมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 5) ท่านได้บันทึกถึงความรุ่งเรืองของพุทธศาสนาโดยระบุว่า พระภิกษุฝ่ายอภัยคีรีมีจำนวนถึง 5,000 รูป และฝ่ายมหาวิหารอีก 3,000 รูป แต่สุดท้ายแล้วมหายานได้ค่อยๆ เลือนหายไปจากลังกา
• พุทธศาสนาในช่วงกลียุค
ในคริสต์ศตวรรษที่ 11 พุทธศาสนาในลังกาอยู่ในยุคเสื่อม ส่วนหนึ่งมาจากการรุกรานอย่างต่อเนื่องจากอินเดียใต้ และอีกส่วนหนึ่งจากการแย่งชิงอำนาจกันเองในหมู่ผู้นำชาวสิงหล เมื่อฝ่ายทมิฬได้รับชัยชนะ พุทธศาสนาก็ถึงจุดเสื่อมถอย ทำให้สถาบันภิกษุณีสูญหายไป และสถาบันภิกษุก็เกือบจะสูญสิ้น เมื่อพระเจ้าวิชัยพหุที่ 1 (Vijayabahu I) ปราบฝ่ายทมิฬได้สำเร็จ (ค.ศ.1071) และขึ้นสู่อำนาจที่เมืองโปโลนนะรุวะ (Polonnaruwa) ทรงประสงค์จะฟื้นฟูพุทธศาสนาและคณะสงฆ์ แต่ขณะนั้นไม่มีพระสงฆ์เพียงพอ พระองค์จึงทรงนิมนต์พระสงฆ์ 20 รูป จากภาคใต้ของพม่า มาร่วมประกอบพิธีอุปสมบทเพื่อจัดตั้งคณะสงฆ์ลังกาขึ้นมาใหม่
ต่อมาพระเจ้าปรกรมพาหุที่ 1 (Parakramabahu I) (ค.ศ.1153-1186) ทรงรวบรวมลังกาให้เป็นปึกแผ่น และทรงทำนุบำรุงพุทธศาสนาอย่างสำคัญ โดยทรงปฏิรูปวินัยของคณะสงฆ์และรวมนิกายที่หลากหลายให้เป็นหนึ่งเดียว การปฏิรูปครั้งนี้ส่งผลให้เกิดการปฏิรูปพุทธศาสนาทั่วทั้งเอเชียอาคเนย์ รวมทั้งอาณาจักรสุโขทัย ศิลาจารึกในสมัยสุโขทัยเปิดเผยให้ทราบว่า ช่วงเวลานั้นกัมพูชา พม่า รามัญ (มอญ) และสยามต่างก็ส่งพระภิกษุสงฆ์ไปยังลังกา เพื่อนำพระวินัยที่เคร่งครัดกลับมายังประเทศของตน
สิ้นรัชสมัยของพระองค์ ลังกาได้ถดถอยเข้าสู่ห้วงแห่งความสับสนและปั่นป่วนที่ยาวนาน ทำให้วินัยของสงฆ์ย่อหย่อนลง คณะสงฆ์เกิดเรื่องอื้อฉาวจนนำไปสู่การลาสิกขาเป็นอันมาก
นับจากปลายคริสต์ศตวรรษที่ 15 เป็นต้นไป การแย่งชิงอำนาจภายในทำให้โปรตุเกสและชาวต่างชาติอื่นๆ เข้ามามีบทบาทในลังกามากขึ้น
ในที่สุดลังกาก็ตกเป็นอาณานิคมของตะวันตกยาวนานถึง 300 ปี
• อิทธิพลของมหาอำนาจยุโรป
ปี ค.ศ.1517 โปรตุเกสเป็นชาวยุโรปชาติแรกที่เข้ามาปักหลักที่เมืองท่าโคลอมโบ (Colombo) ชาวโปรตุเกสได้ยื่นข้อเรียกร้องมากมายกับกษัตริย์ลังกาจนนำไปสู่การสู้รบหลายครั้ง เมื่อไม่สามารถต่อสู้กับโปรตุเกสได้ กษัตริย์ลังกาจำต้องยอมจำนนและจ่ายค่าชดเชยสงครามให้แก่โปรตุเกส สงครามและการสู้รบยังคงดำเนินอย่างต่อเนื่องเป็นเวลาอีก 100 ปี กระทั่งปี ค.ศ.1632 โปรตุเกสจึงสามารถยึดเมืองท่าสำคัญทั้งหมดบนเกาะลังกาได้
กองเรือของโปรตุเกสไม่เพียงแต่บรรทุกสินค้ามาเท่านั้น แต่ยังบรรทุกกองทหารและบาทหลวงที่ตั้งใจจะมาเปลี่ยนคนพื้นเมืองให้หันมานับถือคาทอลิกอีกด้วย จุดมุ่งหมายนี้บรรลุความสำเร็จเมื่อกษัตริย์สิงหลซึ่งมีพระนามว่า
ธรรมะปาละ ดอน จวน (Dhamapala Don Juan)
ได้เข้ารีตนับถือศาสนาคริตส์ในปี ค.ศ.1542 ภายใต้การปกครองของโปรตุเกส พุทธศาสนาถูกบ่อนทำลายเป็นอันมาก วัด พระพุทธรูป และแม้แต่พระพุทธบาทบนเขาสุมนา (Sumana) ก็ถูกทำลาย เพื่อปูทางไปสู่การสร้างสิ่งก่อสร้างทางศาสนาอย่างใหม่ ขณะเดียวกันกษัตริย์ที่เมืองแคนดี้ (Kandy) พระองค์หนึ่งซึ่งนับถือศาสนาพราหมณ์ก็ทรงจับพระภิกษุและสามเณรสึกเป็นจำนวนมาก พร้อมทั้งสั่งทำลายเจดีย์ วิหาร และพระไตรปิฎก
ลังกาได้สูญเสียคณะสงฆ์อีกเป็นครั้งที่สอง
ในปี ค.ศ.1657 ชาวดัตช์เข้ามาแทนที่โปรตุเกส แต่ไม่เข้ามาก้าวก่ายพุทธศาสนา จึงมีความสัมพันธ์ที่ดีกับพลเมืองท้องถิ่น ภายใต้การปกครองของดัตช์ พุทธศาสนาได้ฟื้นตัวขึ้นอีกครั้งหนึ่ง เมื่อพระภิกษุสงฆ์จำนวน 30 รูป จากยะไข่ (Yakai) หรืออารข่าน (Arakan) ได้นำการอุปสมบทกลับเข้ามาในอาณาจักรแคนดี้ในปี ค.ศ.1697
ต่อมาลังกาขาดแคลนพระสงฆ์อีกเป็นครั้งที่สาม เหลือเพียงสามเณรจำนวนหนึ่งเท่านั้น สามเณรสรณังกร (Saranangara) ได้แนะนำให้กษัตริย์ลังกาทูลขอพระสงฆ์จากพระเจ้าบรมโกษฐ์แห่งอยุธยา ภายใต้การนำของพระอุบาลี (Upali) คณะสงฆ์สยามได้ลงเรือสินค้าชาวดัตช์ และเดินทางมาถึงแคนดี้เพื่อประกอบพิธีอุปสมบทในปี ค.ศ.1753 นับเป็นการตั้งสยามนิกายขึ้นเป็นครั้งแรกในลังกา และรุ่งเรืองสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน
ในปี ค.ศ.1797 อังกฤษได้เข้ามาปกครองเมืองชายฝั่งทะเล และจับพระเจ้าศรีวิกรมราชสิงเห (Sri Wickramarajasinghe) ได้ในวันที่ 18 กุมภาพันธ์ ค.ศ.1815 ส่งผลให้ระบอบกษัตริย์ในลังกาสิ้นสุดลง การเปลี่ยนนโยบายของอังกฤษเพื่อเอาใจบาทหลวงชาวคริสต์ในการเผยแพร่ศาสนาคริสต์บนความสูญเสียของพุทธศาสนา ทำให้ชาวพุทธทั่วประเทศรวมตัวกันเพื่อต่อต้าน ทุกวันนี้ชาวพุทธศรีลังกายังคงรู้สึกถึงภัยคุกคามของต่างชาติในการทำลายศาสนาประจำชาติของตน ชาวศรีลังกาจึงรู้สึกหวงแหนและพยายามอย่างยิ่งในการรักษาเอกลักษณ์ทางศาสนาของตนไว้ ลังกาอยู่ภายใต้การปกครองของอังกฤษจนกระทั่งสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยได้รับเอกราชในปี ค.ศ.1948 รวมทั้งหมดแล้วอังกฤษปกครองศรีลังกาอยู่นานถึง 150 ปี
ความรุ่งเรืองและความเสื่อมของพุทธศาสนาขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเสถียรภาพทางการเมือง และการอุปถัมภ์ค้ำจุนจากพระเจ้าแผ่นดิน พุทธศาสนาและคณะสงฆ์ในลังกาถูกคุกคามจนสูญหายไปถึงสามครั้ง เนื่องจากการแย่งชิงอำนาจภายในและการรุกรานจากภายนอก
ในระยะเวลากว่า 300 ปีที่ลังกาถูกปกครองโดยชนชาติยุโรป 3 ชาติ มีความพยายามหลายครั้งที่จะทำลายพุทธศาสนา และเปลี่ยนคนพื้นเมืองให้ไปนับถือศาสนาคริสต์ เหตุการณ์เหล่านี้ รวมทั้งความรู้สึกภูมิใจและหวงแหนในมรดกวัฒนธรรมของตน เป็นแรงผลักดันให้ชาวศรีลังกาส่วนใหญ่รู้สึกถึงความจำเป็นที่จะต้องปกป้องศาสนาของตนอย่างกระตือรือร้น
หนังสือพิมพ์มติชน รายวัน หน้า 6
คอลัมน์ หน้าต่างความจริง โดย ทวีวัฒน์ ปุณฑริกวิวัฒน์
วันที่ 08 มิถุนายน พ.ศ. 2551 ปีที่ 31 ฉบับที่ 11047
_________________
ธรรมจักรดอทเน็ต
แสดงเฉพาะข้อความที่ตอบในระยะเวลา:
แสดงทั้งหมด
1 วัน
7 วัน
2 สัปดาห์
1 เดือน
3 เดือน
6 เดือน
1 ปี
เรียงจากเก่า-ใหม่
เรียงจากใหม่-เก่า
:: ลานธรรมจักร ::
»
พระพุทธเจ้า
ไปที่:
เลือกกลุ่ม บอร์ด
กลุ่มสนทนา
----------------
สนทนาธรรมทั่วไป
แนะนำตัว
กฎแห่งกรรม
สมาธิ
ฝึกสติ
การสวดมนต์
การรักษาศีล-การบวช
ความรัก-ผูกพัน-พลัดพลาก
กลุ่มข่าวสาร-ติดต่อ
----------------
ข่าวประชาสัมพันธ์
ธรรมทาน
รูปภาพ-ประมวลภาพกิจกรรมต่างๆ
สำหรับนักเรียน นักศึกษา ขอความรู้ทำรายงาน
แจ้งปัญหา
รูปภาพในบอร์ด
กลุ่มสาระธรรม
----------------
หนังสือธรรมะ
บทความธรรมะ
นิทาน-การ์ตูน
กวีธรรม
นานาสาระ
ต้นไม้ในพุทธประวัติ
วิทยุธรรมะ
ศาสนสถานและศาสนพิธี
----------------
สถานที่ปฏิบัติธรรม
วัดและศาสนสถาน
พิธีกรรมทางศาสนา
พุทธศาสนบุคคล
----------------
พระพุทธเจ้า
ประวัติพระอสีติมหาสาวก
ประวัติเอตทัคคะ (ภิกษุณี, อุบาสก, อุบาสิกา)
สมเด็จพระสังฆราชไทย
ประวัติและปฏิปทาของครูบาอาจารย์
ในหลวงกับพระสุปฏิปันโน
อ่านหัวข้อถัดไป
อ่านหัวข้อก่อนหน้า
คุณ
ไม่สามารถ
สร้างหัวข้อใหม่
คุณ
ไม่สามารถ
พิมพ์ตอบ
คุณ
ไม่สามารถ
แก้ไขข้อความของคุณ
คุณ
ไม่สามารถ
ลบข้อความของคุณ
คุณ
ไม่สามารถ
ลงคะแนน
คุณ
สามารถ
แนบไฟล์ในกระดานข่าวนี้
คุณ
สามารถ
ดาวน์โหลดไฟล์ในกระดานข่าวนี้
เลือกบอร์ด •
กระดานสนทนา
•
สมาธิ
•
สติปัฏฐาน
•
กฎแห่งกรรม
•
นิทานธรรมะ
•
หนังสือธรรมะ
•
บทความ
•
กวีธรรม
•
สถานที่ปฏิบัติธรรม
•
ข่าวกิจกรรม
นานาสาระ
•
วิทยุธรรมะ
•
เสียงธรรม
•
เสียงสวดมนต์
•
ประวัติพระพุทธเจ้า
•
ประวัติมหาสาวก
•
ประวัติเอตทัคคะ
•
ประวัติพระสงฆ์
•
ธรรมทาน
•
แจ้งปัญหา
จัดทำโดย กลุ่มเผยแผ่หลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา ธรรมจักรดอทเน็ต
เพื่อส่งเสริมคุณธรรม และจริยธรรมในสังคม
เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2546
ติดต่อ
webmaster@dhammajak.net
Powered by
phpBB
© 2001, 2002 phpBB Group :: ปรับเวลา GMT + 7 ชั่วโมง
www.Stats.in.th