ปางพระพุทธรูปสำคัญอันเกี่ยวเนื่องกับวันอาสฬหบูชา

ตอบเมื่อ: 06 ก.ค.2007, 1:27 pm

ปางปฐมเทศนาหรือปางแสดงธรรมจักรกัปปวัตนสูตร

พระพุทธรูปปางปฐมเทศนา
หรือปางแสดงธรรมจักรกัปปวัตนสูตรที่ปรากฏอยู่ในภาพนี้
ประดิษฐานอยู่ ณ วัดพระปฐมเจดีย์ ราชวรมหาวิหาร จังหวัดนครปฐม
เป็นพระพุทธรูปที่อยู่ในพระอิริยาบถประทับ (นั่ง) ขัดสมาธิ
บางแห่งสร้างเป็นพระอิริยาบถนั่งห้อยพระบาท
พระหัตถ์ขวายกขึ้นจีบนิ้วพระหัตถ์เป็นวงกลม
เป็นเครื่องหมายธรรมจักร พระหัตถ์ซ้ายวางบนพระเพลา (ตัก)
บางแบบพระหัตถ์ซ้ายประคองพระหัตถ์ขวา
หรือพระหัตถ์ซ้ายยกขึ้นถือชายจีวร

ความเป็นมาของปางปฐมเทศนาหรือปางแสดงธรรมจักรฯ

ในวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๘ หรือวันเพ็ญเดือนอาสาฬหปุณมี
สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมจักรกัปปวัตนสูตร
อันเป็นปฐมเทศนาโปรดปัญจวัคคีย์ มีใจความสำคัญดังนี้ คือ
ทรงให้งดเว้นทางสุดโต่ง ๒ สาย คือ กามสุขขัลลิกานุโยค
อันได้แก่ การประกอบตนให้หมกมุ่นในกาม และ อัตตกิลมถานุโยค
คือ ทำตนเองให้ลำบาก ทรงแสดง มัชฌิมาปฏิปทา หรือ ทางสายกลาง
ได้แก่ มรรคมีองค์ ๘ อันเป็นข้อปฏิบัติให้ถึงทางดับทุกข์ และ อริยสัจ ๔
หรือความจริงอันประเสริฐ ได้แก่ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค
โดยมี โกณฑัญญพราหมณ์ ได้ดวงตาเห็นธรรมในวันนั้น

(มีต่อ)

ตอบเมื่อ: 06 ก.ค.2007, 1:33 pm

ปางประทานเอหิภิกขุ

พระพุทธรูปปางประทานเอหิภิกขุ ที่ปรากฏอยู่ในภาพนี้
ประดิษฐานอยู่ ณ วัดสุทัศนเทพวาราม ราชวรมหาวิหาร กรุงเทพมหานคร
เป็นพระพุทธรูปอยู่ในพระอิริยาบถประทับ (นั่ง) ขัดสมาธิ
พระหัตถ์ซ้ายวางหงายบนพระเพลา (ตัก) พระหัตถ์ขวายกตั้งขึ้น
ฝ่าพระหัตถ์แบ นิ้วพระหัตถ์งองุ้มลงเล็กน้อย

ความเป็นมาของปางประทานเอหิภิกขุ

เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนาเสร็จแล้ว
โกณฑัญญพราหมณ์ได้ดวงตาเห็นธรรม เป็นพระโสดาบันบุคคลและทูลขออุปสมบท
พระพุทธองค์ทรงอนุญาตให้โกณฑัญญพราหมณ์เป็นภิกษุด้วยพระวาจา ความว่า

“เธอจงเป็นภิกษุมาเถิด ธรรมอันเรากล่าวดีแล้ว เธอจงประพฤติพรหมจรรย์
เพื่อทำที่สุดแห่งทุกข์โดยชอบเถิด”

ซึ่งถือเป็นการบวชด้วยวิธี “เอหิภิกขุอุปสัมปทา” เป็นครั้งแรกในพระพุทธศาสนา
และเป็นผลให้เกิดเหตุการณ์สำคัญ ๓ ประการ ในวันอาสาฬหบูชา
หรือวันเพ็ญขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๘ นี้ คือ

(๑) พระพุทธองค์ทรงแสดงธัมมจักกัปปวัตนสูตร
(๒) มีพระอริยสงฆ์องค์แรกในพระพุทธศาสนา
(๓) พระรัตนตรัย คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ บังเกิดขึ้นครบองค์สามเป็นครั้งแรก

สาธุ

ที่มา :: ข้อมูล/ภาพ : หนังสือปางพระพุทธรูป : หัวข้อธรรมในคำกลอน
โดย ระพีพรรณ ใจภักดี, หน้า ๗๐-๗๓.

รวมกระทู้ที่ให้ความรู้เกี่ยวกับ “วันอาสาฬหบูชา”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=23&t=45499