พระไตรปิฎกอักษรโรมัน สะพานเชื่อมศรัทธาแห่งพุทธศาสนา

ตอบเมื่อ: 02 มี.ค.2007, 5:14 pm

“พระพุทธศาสนา” เป็นอีกศาสนาหนึ่งซึ่งคนจำนวนมากในทั่วทุกมุมโลก เลือกที่ยึดถือเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ นับถือเป็นศาสนาประจำตน และมีอีกไม่น้อยที่มีความสนใจใคร่รู้ในแก่นแห่งพระพุทธศาสนา หากแต่ด้วยเพราะมีข้อจำกัดประการใหญ่ นั่นคือเรื่องของภาษา เนื่องจากภาษาที่ใช้เผยแผ่พระพุทธศาสนานี้ ส่วนใหญ่จะเป็นภาษาบาลี ภาษาสันสกฤต ซึ่งเป็นอุปสรรคในการอ่านของผู้หลากหลายเชื้อชาติ แต่นับแต่นี้ต่อไปช่องว่างดังกล่าวจะหมดไป เมื่อมีการจัดทำ “พระไตรปิฎกบาลี อักษรโรมัน” เพื่อเป็นสะพานเชื่อมแห่งศรัทธาของพระพุทธศาสนาในการเข้าใจพระไตรปิฎกได้อย่างถ่องแท้และลึกซึ้งยิ่งขึ้น

นริศโรจน์ เฟื่องระบิล ผู้อำนวยการกองวัฒนธรรมสัมพันธ์ กรมสารนิเทศ กระทรวงการต่างประเทศ เล่าถึงประวัติศาสตร์การจัดทำพระไตรปิฎกครั้งสำคัญๆ ให้ฟังว่า ย้อนกลับไปในยุค ร.ศ. 112 (พ.ศ. 2436) หลังจาก พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงนำสยามประเทศฝ่าวิกฤติการล่าอาณานิคมของประเทศมหาอำนาจได้อย่างสำเร็จงดงาม พระองค์ทรงนำเทคโนโลยีตะวันตกมาสร้างเป็นเทคโนโลยีธรรมเพื่อพิมพ์ พระไตรปิฎกชุดแรก ฉบับ “จุลจอมเกล้าบรมธัมมิกมหาราช ร.ศ. 112 (พ.ศ. 2436) อักษรสยาม” ซึ่งจัดพิมพ์เป็นภาษาบาลี อักษรสยาม เทียบเสียงเป็นอักษรโรมัน ชุดแรกของโลก พระไตรปิฎกชุดดังกล่าวถือเป็นเครื่องมือแห่งธรรมนาวาและเป็นกำลังหลักในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาจากกรุงสยามไปสู่นานาประเทศทั่วโลก โดยพระราชทานไปยังวัดทั่วประเทศ 500 วัด และสถาบันการศึกษาในต่างประเทศกว่า 260 แห่ง หรือราว 30 ประเทศทั่วโลก

ต่อมา สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ก็ได้ทรงเจริญรอยตามเบื้องพระยุคลบาทพระบรมอัยกาธิราช พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในการพระราชทานพระไตรปิฎกเป็นธรรมทานประดิษฐาน ณ สถาบันสำคัญทั่วโลก เพื่อเผยแผ่ธรรมและเป็นการเจริญสัมพันธไมตรีกับนานาอารยประเทศทั่วโลก

พ.ศ. 2542 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ได้พระราชดำริให้จัดทำพระไตรปิฎกฉบับสากล อักษรโรมันขึ้น โดยมีการจัดตั้งคณะทำงานทั้งภายในประเทศและคณะทำงานจากต่างประเทศเพื่อตรวจทานความถูกต้อง ซึ่งตลอดระยะเวลาเกือบ 8 ปีของการทำงานได้ค้นพบสิ่งต่างๆ มากมาย รวมทั้งค้นพบว่าพระไตรปิฎกที่ใช้อยู่ในปัจจุบันนี้ไม่ใช่ฉบับที่สังคายนา พ.ศ. 2500

ที่สำคัญคือ พบว่าพระไตรปิฎกที่ใช้กันอยู่ทั่วโลกนั้น มิใช่เป็นฉบับเดียวกัน หากแต่เป็นฉบับที่แตกต่างเวอร์ชั่นกันไป ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้ว เมื่อปี พ.ศ. 2500 ได้มีการสังคายนาพระไตรปิฎกครั้งสำคัญของโลกที่มีพระสงฆ์ 2,500 รูป จากทั่วโลกมาร่วมกันสังคายนาที่ประเทศพม่า โดยพระไตรปิฎกฉบับดังกล่าวถือว่าเป็นฉบับที่หาข้อยุติในความต่างของพระไตรปิฎกฉบับต่างๆ และถือว่าเป็นพระไตรปิฎกฉบับที่สมบูรณ์ที่สุด แต่การณ์ภายหลังปรากฏว่าในการพิมพ์ครั้งต่อๆ มาไม่ได้มีการนำเอาฉบับที่สังคายนามาพิมพ์ นอกจากนี้ยังพบความผิดพลาดในการพิมพ์เนื้อหาต่างๆ มากมาย

ดังนั้น บรรดาทีมผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาบาลี-สันสกฤต ของประเทศไทยและต่างชาติที่ร่วมกันจัดทำ “พระไตรปิฎกบาลี อักษรโรมัน” จึงได้ทำการตรวจทานแก้ไขใหม่ทั้งหมด เมื่อทำเสร็จก็ได้นิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เข้ามาช่วยแก้ไขโดยใช้คอมพิวเตอร์ พร้อมจัดรูปแบบใหม่เพื่อให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น

“ต้องบอกว่าขณะนี้ประเทศไทยได้มีการจัดพิมพ์พระไตรปิฎกบาลี อักษรโรมัน ขึ้นเป็นครั้งแรกเสร็จเรียบร้อยแล้ว พระไตรปิฎกฉบับนี้ถือว่าเป็นฉบับสากลใครที่อ่านภาษาอังกฤษได้ก็จะเปล่งเสียงและสวดมนต์ได้พร้อมกันทั้งโลก เพราะด้วยเชื่อว่าคนที่เปล่งเสียงได้ย่อมเข้าใจถึงเนื้อหาคำสั่งสอนด้วย พร้อมกันนี้ยังมีโครงการนำพระไตรปิฎก อักษรโรมัน ลงไว้ในเว็บไซต์ด้วย”

“นอกจากนี้ยังได้มีการจัดหมวดหมู่พระไตรปิฏกจำนวน 40 เล่ม ระบุถึงความแตกต่างระหว่างพระไตรปิฎกทุกฉบับในโลกว่ามีความแตกต่างอย่างไร ซึ่งสมัยก่อนความแตกต่างจะมีการถูกบันทึกไว้เป็นเชิงอรรถ (Footnote)”

ในปี พ.ศ. 2548 กองทุนสนทนาธัมม์นำสุขฯ ในพระสังฆราชูปถัมภ์ฯ ได้น้อมเกล้าฯ ถวายพระไตรปิฎกสากล อักษรโรมัน ชุดปฐมฤกษ์พิเศษปกไหมไทยสันปัดทอง ชุด 40 เล่ม จำนวน 3 ชุด แก่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ในฐานะที่ทรงเป็นองค์ประธานกิตติมศักดิ์การพระราชทานและประดิษฐานพระไตรปิฎกในนานาประเทศ

หลังจัดทำเสร็จในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2548 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ได้ทรงอัญเชิญพระไตรปิฎก ฉบับสากล อักษรโรมัน ชุดพิเศษ ชุด 40 เล่ม ซึ่งถือว่าเป็นฉบับที่มีความสมบูรณ์ที่สุด เสด็จจาริกสู่ประเทศศรีลังกาเพื่อพระราชทานเป็นปฐมฤกษ์ แก่ ฯพณฯ จันทริกา บันดาราไนยเก กุมาราตุงคะ ประธานาธิบดีแห่งสาธารณรัฐสังคมนิยมประชาธิปไตยศรีลังกา ณ กรุงโคลัมโบ วันที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2548 จากนั้นในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2549 ประธานรัฐสภาศรีลังกา ขอพระราชทานอีก 1 ชุด โดยมีประธานาธิบดีเป็นผู้รับมอบ ซึ่งครั้งนั้นประธานาธิบดีได้ประกาศให้วันที่ 6 มีนาคม เป็นวันพระไตรปิฎกโลก รวมทั้ง ได้พระราชทานแก่หอสมุดคาโรลินาเรดิวีว่า มหาวิทยาลัยอุปซาลาแห่งราชอาณาจักรสวีเดน, รัฐสภาแห่งศรีลังกา, มหาวิทยาลัยโคมาซาวาแห่งญี่ปุ่น, สมาคมมหาโพธิแห่งอินเดีย, สมาคมพุทธศาสนาเถรวาทแห่งญี่ปุ่น, มหาวิทยาลัยลุนด์แห่งสวีเดน และศาลรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

สำหรับในปี พ.ศ. 2550 นี้ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ โปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าหลานพระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา เสด็จแทนพระองค์ พระราชทานพระไตรปิฎก อักษรโรมัน แก่รัฐมนตรีต่างประเทศ ญี่ปุ่น สวีเดน และอินเดีย ที่กระทรวงการต่างประเทศ พร้อมกันนี้จะทรงทยอยประทานไปยังสถานที่ต่างๆ 260 แห่งทั่วโลก หรือราว 30 ประเทศทั่วโลก

ต่อมา สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ได้โปรดเกล้าฯ ให้จัดพิมพ์หนังสืออ้างอิงพระไตรปิฎก ภาษาบาลี อักษรโรมัน ซึ่งเป็นการจัดพิมพ์เป็นชุดหนังสืออ้างอิงพระไตรปิฎกเป็นครั้งแรก ชื่อ “หนังสือพระไตรปิฎกศึกษาอ้างอิง” ชุด 40 เล่ม เพื่อใช้เป็นคู่มือประกอบการศึกษาและอ้างอิงพระไตรปิฎกสากลชุดที่ได้จัดพิมพ์ขึ้นใหม่ดังกล่าว

ในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จะทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 80 พรรษา ในปี พ.ศ. 2550 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ องค์ประธานกิตติมศักดิ์ฯ ได้พระราชทานพระอนุญาตให้กองทุนสนทนาธัมม์นำสุขฯ ดำเนินการจัดพิมพ์พระไตรปิฎกชุดพิเศษ 2 ชุด สำหรับอัญเชิญไปพระราชทานแก่ ศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ ณ กรุงเฮก ราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในระดับนานาชาติ และพระราชทานแก่ ประธานศาลฎีกา สำหรับศาลฎีกาแห่งราชอาณาจักรไทย เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในประเทศไทย ซึ่งได้มีการสมโภชพระไตรปิฎกและพระราชทาน ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม

และในวโรกาสที่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงเจริญพระชนมมายุ 84 พรรษา ในปี พ.ศ. 2550 “มูลนิธิร่วมจิตต์น้อมเกล้าฯ เพื่อเยาวชน ในพระบรมราชินูปถัมภ์” ซึ่งสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงเป็นประธานก่อตั้งและประธานกิตติมศักดิ์ พร้อมด้วย “กองทุนสนทนาธัมม์นำสุขฯ” ได้ร่วมกันจัดโครงการสมทบกองทุนเผยแผ่พระไตรปิฎกฉบับสากล ชุดสมบูรณ์ 40 เล่ม ชุดแรกของโลก โดยสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ได้พระราชทานทุนทรัพย์ส่วนพระองค์ จำนวน 100,000 บาท อุปถัมภ์การจัดพิมพ์พระไตรปิฎกฉบับสากลในครั้งนี้ด้วย

การที่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ได้พระราชทานพระไตรปิฎกให้เผยแผ่ไปสู่สากล และได้จาริกไปประดิษฐานด้วยพระองค์เองในต่างแดนด้วยนั้น นอกจากจะเป็นการสืบทอดพระราชปณิธานในพระบรมอัยกาธิราชอย่างเป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้นแล้ว ยังทำให้เกิดการเรียนรู้และศึกษาพุทธธรรมอย่างกว้างขวางต่อเนื่อง อันเป็นการสืบพระพุทธศาสนาให้ดำรงมั่นคงต่อไป

จากหนังสือธรรมลีลา ฉบับที่ 87 ก.พ. 51 โดยมุทิตา
โดย ผู้จัดการออนไลน์ 5 กุมภาพันธ์ 2551 17:19 น.

ตอบเมื่อ: 06 ก.พ.2008, 8:14 am