จะพัฒนาเด็กไทย ต้องใส่ใจเรื่องความคิด

ผู้เยี่ยมชม

จะพัฒนาเด็กไทย ต้องใส่ใจเรื่องความคิด
โดย พระมหาสุรศักดิ์ สุรเมธี (ชะมารัมย์)
นิสิตชั้นปีที่ 4 คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครราชสีมา
3 rd Year Student of Dhammakaya Open University, California, USA

..............................................

สำรวจความคิดเด็กไทย อาทิ

“ เด็กไทย คิดที่จะลอกเลียนแบบรายงาน มากกว่าที่จะคิดสร้างสรรค์
ผลงานเป็นของตนเอง ”
“ เด็กไทยคิดที่จะเขียนรายงาน ทำวิทยานิพนธ์แบบตัดแปะ คัดลอกเอามา มากกว่าที่จะคิดวิจัย สร้างสรรค์ผลงานใหม่ออกมา ”
“ เด็กไทย คิดที่จะหนีปัญหา มากกว่าคิดที่จะแก้ปัญหา ”
“ เด็กไทยคิดที่จะเชื่อครู มากกว่าคิดที่จะโต้แย้งครู ”
“ เด็กไทยคิดที่จะเชื่อทฤษฎี มากกว่าคิดที่จะวิพากษ์ทฤษฎี ”
“ เด็กไทยคิดที่จะเชื่อตำรา มากกว่าคิดที่จะวิจารณ์หรือวิพากษ์ตำรา ” ฯลฯ

ตัวอย่างปัญหาดังกล่าวข้างต้น ล้วนแล้วแต่เป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นว่า เด็กไทยเราคิดไม่เป็นกัน ขาดทักษะและกระบวนการในการคิด คิดเชิงสร้างสรรค์ คิดเชิงวิพากษ์ คิดเชิงวิจารณ์ คิดเชิงบูรณาการ คิดเชิงเปรียบเทียบ ฯลฯ ไม่เป็นกัน แม้แต่ระบบการศึกษาตามโรงเรียนหรือสถานศึกษาต่างๆ ที่เด็กไทยกำลังศึกษาอยู่นั้น ต่างก็เน้นระบบการเรียนการสอนหรือมีวิธีการเรียนการสอนที่เน้นให้เด็กท่องจำแต่เพียงอย่างเดียว จนเด็กบางคนสามารถท่องจำจนขึ้นใจได้ว่า “ต้องจำ ๆๆๆ เรียนอะไรๆๆๆ ก็ต้องจำๆๆๆ หากไม่จำๆๆๆ ก็ไม่เข้าใจหรือรู้เรื่องๆๆๆ” อะไรทำนองนี้ จนเด็กไม่มีโอกาสในการคิดตามหรือคิดโต้แย้ง คิดวิพากษ์ วิจารณ์ตามสิ่งที่ตนเองได้อ่านหรือตามสิ่งที่ครูอาจารย์สอนนั้น จนทำให้เด็กเกิดความอ่อนหัดหรืออ่อนซ้อมทางด้านความคิด จึงเป็นผลนำมาซึ่งปัญหาดังกล่าวข้างต้นในที่สุด บางปัญหามีแนวโน้มว่าจะทวีคูณขึ้น ที่เป็นเช่นนี้ ก็เนื่องมาจากการที่เด็กไทยเราคิดแก้ปัญหาไม่ถูกวิธี ขาดการคิดอย่างรอบคอบ เป็นระบบ และเป็นระเบียบนั่นเอง

เด็กเหล่านี้ ล้วนแล้วแต่เป็นอนาคตของชาติไทยเรา กล่าวคือ เด็กบางคนอาจมียศ มีตำแหน่ง หรือมีฐานะในสังคม เช่น บางคนอาจเป็นนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี ข้าราชการ ผู้บริหาร ครูบาอาจารย์ เป็นต้น หากคนเหล่านี้ขาดทักษะด้านการคิดหรือไม่ได้ถูกสอนให้เป็นคนคิดเป็นเสียแล้ว คำถามที่จะตามมาคือ ประเทศชาติของเราจะมีอนาคตเป็นเช่นไร ? เป็นไปในทิศทางไหน ? จะเจริญขึ้นหรือว่าเสื่อมถอยลง ? หากเราเปรียบเทียบกับต่างชาติแล้ว ใช่ว่าเราจะมีด้อยไปกว่าต่างชาติ ถึงแม้ว่าบางครั้งเรามีความคิดว่าต่างชาติเจริญกว่าเราในหลายๆ ด้านก็ตาม ปัจจัยที่สำคัญส่วนหนึ่งที่ทำให้ต่างชาติเจริญกว่าบ้านเมืองเรานั้น ก็เนื่องมาจากการที่เด็กของเขา ได้รับการอบรมสั่งสอน บ่มเพาะนิสัยหรือปลูกฝังค่านิยมในเรื่องของความคิด หมายความว่า เขาสอนคนของเขาให้คิดเป็น คิดอย่างเป็นระบบ เป็นกระบวนการ คิดอย่างมีหลักการ และคิดอย่างมีเหตุผล รอบคอบ ไม่ใช่การด่วนคิดหรือด่วนตัดสินใจ จึงเป็นผลทำให้ประเทศชาติของเขาเจริญก้าวหน้าไปเป็นอย่างมากดังที่เห็นกันอยู่ในปัจจุบัน

ดังนั้น การคิดจึงเป็นกลไกหรือเครื่องมือที่สำคัญที่จะช่วยให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในหลายๆ ด้านในสังคมในปัจจุบัน หากเราพากันคิดเป็น หากจะว่าไปแล้ว เราคิดกันอยู่ทุกวันอยู่แล้ว คิดสารพัดอย่าง คิดร้อยแปดพันเก้า เพียงแต่ว่ากระบวนการและวิธีการคิดของเรานั้น ยังไม่เป็นระบบหรือ เป็นระเบียบพอหรือที่เรียกว่า ความคิดของเรายังไม่ได้ถูกนำมาจัดวางอย่างเป็นระบบและเป็นระเบียบนั่นเอง จึงทำให้เราคิดทำอะไรๆ มักไม่ค่อยประสบความสำเร็จกัน หรือคิดแก้ปัญหาไม่ออก เพราะฉะนั้น จึงเป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับพวกเราในฐานะที่เป็นนักศึกษา จำเป็นต้องเรียนรู้หลักการและวิธีการคิด เพื่อนำมาจัดระเบียบความรู้ที่เรามี ออกมาในรูปของความคิดที่เป็นระบบ อันจะทำให้เราคิดหาทางออกและแก้ไขปัญหาในเรื่องต่างๆ ได้ในที่สุด

(เตรียมพบ รายละเอียดที่ www.srru.ac.th )