ใครรู้ตอบด้วย

ผู้เยี่ยมชม

อภิปรัชญาแนวพุทธเป็นอย่างไรครับ

ผู้เยี่ยมชม

คำสอนในพุทธศาสนาจะไม่ถือว่าเป็นปรัชญา เพราะการเรียนรู้ที่พระพุทธองค์ทรงค้นพบ มิได้เกิดจากการใช้เหตุผลทางตรรกะ แต่พุทธธรรมที่พระองค์ทรงมาสั่งสอน ได้มาจากประสบการณ์ที่วิเคราะห์ด้วยสติ ปัญญา ความรอบรู้ด้วยการเฝ้าสังเกตโดยเฉพาะ

แต่อย่างไรก็ตามยังพอมีหลักฐาน ที่ปรากฏอยู่ในสังคารวสูตรได้กล่าวถึงนักปราชญ์รุ่นก่อนและผู้ร่วมสมัยกับพระพุทธเจ้าไว้เป็น ๓ ประเภทคือ

๑.แบบประเพณีนิยม หมายถึงนักปราชญ์ที่นำองค์ความรู้ทั้งหมดจากตำรา คัมภีร์อันเป็นประเพณีดั้งเดิมมาถ่ายทอด สอนแสดง

๒.แบบจิตนิยมหรืออภิปรัญญานิยมที่แสวงหาองค์ความรู้จากการคิดใคร่ครวญหาเหตุผลและการคาดคะเนว่าน่าจะเป็นเช่นนั้น

๓.แบบประสบการณ์นิยม ที่แสวงหาองค์ความรู้จากประสบการณ์ส่วนบุคคลที่เกิดจากปัญญาชั้นสูง

พุทธศาสนาจัดอยู่ในกลุ่มที่สาม กล่าวคือจัดเป็นประสบการณ์นิยม ที่ใช้ประสบการณ์ ในการตัดสิน ความจริงที่ตั้งทฤษฎีการเรียนรู้ พระธรรมคำสอนจึงจัดว่าเป็น เอหิปัสสิโก เชิญชวนให้พิสูจน์ได้ด้วยการปฏิบัติ เพราะพุทธธรรมตั้งอยู่บนฐานความจริงสูงสุดที่พระองค์ทรงค้นพบ เป็นประสบการณ์ที่ได้จากการหยั่งรู้มองเห็นสัจธรรมด้วยปัญญา ด้วยเหตุนี้ ปรัชญาพุทธ จึงเป็นองค์ความรู้ที่มิได้มาจาก การคิดใคร่ครวญด้วยเหตุผลทางตรรกะ หรือที่ได้จากคัมภีร์คำสอน ที่บอกต่อกันมาเป็นประเพณี เพราะปรัชญาพุทธถือว่าการณ์แสวงหาองค์ความรู้ด้วยวิธีการเหล่านี้ยังไม่เป็นการพอเพียง ในการแสวงหาความจริงแท้ ดังเช่นที่ชาวจิตนิยมและประเพณีนิยมนำมาใช้

ดังนั้นหากถือว่าพุทธธรรมคำสอนส่วนหนึ่งเป็นปรัชญา ย่อมถือว่าเป็นปรัชญาประสบการณ์นิยมที่มีโครงสร้างพิเศษ ที่มีอยู่ในเฉพาะพุทธศาสนา