มาทำความเข้าใจใน"สติปัฎฐาน4"กันเถอะ

ตอบเมื่อ: 06 เม.ย.2008, 9:47 am

สติปัฎฐาน 4 มีความหมายตามพจนานุกรมพุทธศาสน์ฉบับ เจ้าคุณธรรมปิฏก ดังนี้.
"ธรรมเป็นที่ตั้งแห่งสติ, ข้อปฏิบัติมีสติเป็นประธาน, การตั้งสติกำหนดพิจารณาสิ่งทั้งหลายให้รู้เห็นเท่าทันตามความเป็นจริง, การมีสติกำกับดูสิ่งต่าง ๆ และความเป็นไปทั้งหลาย โดยรู้เท่าทันตามสภาวะของมัน ไม่ถูกครอบงำด้วยความยินดียินร้าย ที่ทำให้มองเห็นเพี้ยนไปตามอำนาจกิเลส มี ๔ อย่างคือ ๑.กายานุปัสสนา สติปัฏฐาน การตั้งสติกำหนดพิจารณากาย, การมีสติกำกับดูรู้เท่าทันกายและเรื่องทางกาย ๒.เวทนานุปัสสนา สติปัฏฐาน การตั้งสติกำหนดพิจารณาเวทนา, การมีสติกำกับดูรู้เท่าทันเวทนา, ๓.จิตตานุปัสสนา สติปัฏฐาน การตั้งสติกำหนดพิจารณาจิต, การมีสติกำกับดูรู้เท่าทันจิตหรือสภาพและอาการของจิต ๔.ธัมมานุปัสสนา สติปัฏฐาน การตั้งสติกำหนดพิจารณาธรรม, การมีสติกำกับดูรู้เท่าทันธรรม; เรียกสั้น ๆ ว่า กาย เวทนา จิต ธรรม"

ความจริงแล้วหลักการสติปัฎฐาน 4 นี้ ในโลกนี้ มีข้าพเจ้าเพียงผู้เดียวที่สามารถอธิบายให้เกิดความเข้าใจ และถูกต้องได้อย่างชนิดที่ไม่มีใครคาดถึง นี้ไม่ใช่เป็นการยกตัวข่มท่าน และไม่ใช่การคุยโวโอ้อวดนะขอรับ แต่เป็นเรื่องจริง ดังข้าพเจ้าจะอธิบายให้ได้อ่านกันสักเล็กน้อยซึ่งก็คงสามารถทำให้ผู้ที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนา ที่เคยหลงผิดคิดผิด เกิดความเข้าใจในเรื่องของสติปัฎฐาน4 ได้บ้างไม่มากก็น้อย ดังต่อไปนี้.-
อันหลักการสติปัฎฐาน 4 นั้น หากจะกล่าวกันในแง่คำสอนแล้ว เขาสอนไว้แบบ เอาเฉพาะหัวข้อใหญ่ๆ มากล่าว เพื่อให้อยู่ในรูปของพรหม คือมี 4 ในแต่ละหัวข้อ ต้องมีการแยกแยะรายละเอียดออกไป เช่น การตั้งสติพิจารณากายของตนอยู่เสมอ หรือให้มีความนึกได้ในกายของตนอยู่เสมอ ก็ต้องศึกษาค้นคว้า ในทางสรีระร่างกายของมนุษย์ (ในที่นี้หมายเอาเฉพาะมนุษย์) อีกทั้งยังต้องศึกษาในรายละเอียดอันเกี่ยวกับสรีระร่างกาย อย่างละเอียด ทั้งภายในภายนอก และไม่ใช่พิจารณาเฉพาะตัวเอง ต้องพิจารณาเกี่ยวโยงไปถึงผู้อื่นด้วย และ เมื่อพิจารณาแล้ว ก็ต้องพิจารณาในข้ออื่นทำนองเดียวกัน และให้สัมพันธ์กัน ซึ่งล้วนเป็นเรื่องยากเย็นแสนเข็ญยิ่งหนัก เพราะ คนในสมัยโบราณนั้น เขาชอบสอนแบบซ่อนความลับเอาไว้ ไม่เก่งจริง ไม่มีประสบการณ์ ไม่ฉลาด ก็ย่อมไม่มีทางเข้าถึงหลักธรรมได้
ถึงอย่างไรก็ตาม หลักการทางศาสนาย่อมมีง่ายมียาก มีลำบาก มีสบาย ตามแต่ความคิดของเรา ฉะนี้