ปริศนาธรรมจากงานศพ

ตอบเมื่อ: 24 ก.ย. 2007, 10:36 am

เรียน ผู้รู้ ทุกท่าน
เนื่องจากข้าพเจ้าอยากเก็บความรู้เกี่ยวกับ "ปริศนางานศพ" โดยอยากเก็บรวบรวมเพื่อเป็นหนังสือเรื่อง "เราได้อะไรจากงานศพ" เพื่อเผยแพร่แก่ประชาชนทั่วไป หากท่านใดมีความรู้/ข้อแนะนำ โปรดให้ข้อมูลด้วย จักขอบพระคุณยิ่ง

kanawat_ny@hotmail.com

ตอบเมื่อ: 28 ก.ย. 2007, 12:31 am

"เราได้อะไรจากงานศพ" เป็นคำถามที่น่าครุ่นคิด

ด้วยความรู้สึกของข้าพเจ้าเอง งานศพของพี่ชายและคุณแม่ ตามลำดับ ที่เกิดขึ้นในปีเดียวกัน คือ ปี พ.ศ.2541 ที่วัดเดียวกัน ในกรุงเทพฯ (แต่ต่างเดือนกัน)

และงานศพอื่น ๆ ของญาติเพื่อนร่วมงาน ญาติเพื่อนบ้าน ซึ่งจัดในวัด ใน กรุงเทพฯ มีสิ่งที่คล้ายคลึงกัน โดยย่อ คือ

ญาติ สวดมนต์ตาม ๆ กัน ตามผู้นำสวด
พระสงฆ์สวดฯ
ญาติรับฟังคำสวด ญาติบางคน สวดตามพระสงฆ์
แขกผู้ร่วมงาน ฟังสวด บ้าง สวดตามพระสงฆ์
แขกผู้ร่วมงานบางท่าน ไม่ได้สนใจอะไร พูดคุยกันเสียงดังบ้าง เบาบ้าง ไม่ได้สนใจพระสวดอย่างไร
พระสงฆ์สวดฯ จบขั้นหนึ่ง
ญาติเลี้ยงอาหารแก่แขกผู้ร่วมงาน
พระสงฆ์สวดจบ รับสังฆทาน
พระสงฆ์สวดแผ่เมตตา แผ่ส่วนกุศล
พระสงฆ์เดินทางกลับ

แขกผู้มีเกียรติ รวมกัน ยืนตรง เคารพศพ
.......................................................................
โดยรวม ทำตาม ๆ กัน เหมือนเป็นประเพณี

ข้าพเจ้าเกิดความสงสัย อยู่สิ่งหนึ่งว่า การจัดงานศพ เพื่อแสดงให้ผู้อื่น ทราบถึงการจากไปของผู้ใดผู้หนึ่ง เช่นนั้นหรือ

บทสวดที่พระสงฆ์สวด อย่างน้อย ข้าพเจ้าอยากได้ยินได้ฟัง บทสวด ภาคภาษาไทย บ้าง
เพื่อว่า ผู้คน ลูกหลานเด็ก เล็ก กลาง ผู้ใหญ่ แขกผู้ร่วมงาน จะได้ฟังธรรมของพระพุทธเจ้าบ้าง ว่า พระองค์ต้องการตรัสอะไรให้ผู้ร่วมงานทั้งหลายรับทราบ (โดยสวดภาคภาษาบาลีในคราวกันทั้งหมด แล้วสวดแปลเป็นภาษาไทยในคราวเดียวกันทั้งหมด)

ในการแผ่ส่วนกุศล ก็เตือนสติญาติ แจ้งให้ น้อมจิต ตั้งใจแผ่ส่วนกุศล อย่างไรบ้าง แล้วสวดแผ่เมตตาภาคภาษาบาลีในคราวกันทั้งหมด แล้วสวดแปลเป็นภาษาไทยในคราวเดียวกันทั้งหมด)

ถ้าสวดโดยไม่แปล การเผยแผ่พุทธธรรม ให้เข้าใจ ก็น้อยลง (จึงเห็นว่า วัด ไม่ได้ให้ความสำคัญในการเผยแผ่ธรรมะในวาระนี้) ซึ่งอาจเป็นได้ที่บางคน ไม่เคยได้ฟังพระสวดมาก่อนเลยก็ได้ เพิ่งจะได้ยินพระสวดเป็นครั้งแรกก็ได้ เผื่อฟังแล้วจะเลื่อมใส นับถือ ศาสนาพุทธ เดี๋ยวนั้นทันทีก็ได้ คือ ปิ๊งทางความคิด แต่ถ้าไม่สวดแปลเป็นภาคภาษาไทย ก็ไม่ใครสนใจ อดทนฟังให้มันจบ ๆ แล้วก็จบพิธี

ยิ่งผู้ร่วมงาน ญาติโยม ไม่สนใจในพระพุทธศาสนา อะไรมากนัก ก็ไม่ได้สนใจต่อคำสวด เพราะไม่ต่างจากฟังเพลงภาษาอินเดีย แปลไม่ได้ ไม่ทราบเรื่องอะไร ก็ไม่รู้จะอึดอัดใจไปทำไม ก็ได้ฟังไป (พระก็สวดของท่านไป) เมื่อเคารพศพ แล้วก็ร่ำลาญาติ แล้วเดินทางกลับ เป็นอันจบพิธี ผู้ไม่รู้เรื่องธรรมะก็ไม่ได้รับฟังธรรมะแต่อย่างไร

ข้าพเจ้าเชื่อว่า ผู้ร่วมงาน บางท่าน อาจได้ประโยชน์จากธรรมะบ้าง ไม่มากก็น้อย

ตอบเมื่อ: 08 ต.ค.2007, 1:20 pm

หนังสือธรรมลีลาของธรรมสภา
มัดตราสังข์สามเปราะ มัดที่คอ หมายถึง บ่วงรักลูก มัดที่มือ หมายถึง บ่วงรักสามี - ภรรยา มัดตรงข้อเท้า หมายถึง บ่วงรักทรัพย์สมบัติ ติดอยู่สามบ่วงนี้ ไปนิพพานไม่ได้ ต้องเวียนว่ายอยู่ในสังสารวัฏไม่มีจบสิ้น

เคาะโลงรับศีล ไม่ใช่ให้คนตายมารับศีล แต่เพื่อเป็นการบอกคนที่มาร่วมงานว่า อย่าเอาแต่มัวประมาทขาดสติ ไม่สนใจในหลักธรรมคำสอน เมื่อตายไปหมดโอกาสทำความดี จะเคาะจนโลงแตกก็ลุกขึ้นมาไม่ได้

สวดอภิธรรม มักสวดเป็นภาษาบาลี คนเป็นฟังไม่รู้เรื่อง จึงนึกว่าสวดให้คนตาย แต่จริงๆ แล้วเป็นการสวด เพื่อสอนคนที่ยังมีชีวิตอยู่เพื่อที่จะได้นำหลักธรรม ไปปฏิบัติให้เกิดผลดีในชีวิตประจำวัน ดังนั้นแม้จะฟังไม่เข้าใจแต่เพื่อให้การฟังสวดอภิธรรมเกิดผล ควรสำรวมส่งจิตไปอยู่กับเสียงพระ

สวด ให้จิตสงบนิ่งอยู่กับเสียงพระสวดก็จะเกิดสมาธิจิตได้
บวชหน้าไฟ มักเข้าใจกันว่า เป็นการบวชจูงผู้ตายขึ้นสวรรค์ ความจริงนั้น ไม่ใช่ เพราะการบวชหน้าไฟ เป็นการปลงธรรมสังเวชต่อการเกิด แก่ เจ็บ และตายในที่สุด มนุษย์ก็มีเท่านี้ ทำให้เกิดการเบื่อหน่ายต่อชีวิตในโลกียวิสัย ไม่ประสงค์จะอยู่ในเพศฆราวาส แล้วพอใจในสมณะเพศ มุ่งปฏิบัติธรรมเพื่อความหลุดพ้น เข้าสู่มรรคผลนิพพาน

การนิมนต์พระจูงออกหน้าศพ เพื่อจะสอนคนที่ยังอยู่ให้ได้สำนึกว่าตอนที่ยังอยู่ ต้องเดินตามหลังพระ หมายความว่าให้ดำเนินชีวิตตามพระธรรม คำสั่งสอนพระพุทธเจ้านั่นเอง จึงจะอยู่ดีมีสุข มีความเจริญก้าวหน้า

การเวียนซ้าย 3 รอบ หมายถึง การเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในภพทั้งสามอันมี กามภพ รูปภพ อรูปภพ ด้วยอำนาจกิเลส ตัณหาอุปทาน ก็จะเป็นทุกข์ไม่จบสิ้น ฉะนั้นต้องทวนกระแสกิเลส เป็นการสอนธรรมชั้นสูง จึงได้พาศพเวียนซ้าย

การใช้น้ำมะพร้าวล้างหน้าศพ เพื่อชี้ให้เห็นว่า น้ำมะพร้าวเป็นน้ำสะอาด บริสุทธิ์ ผู้เข้าสู่มรรคผลนิพพาน ต้องชำระจิตให้สะอาดด้วยน้ำทิพย์จากพระธรรม

การแปรรูป หลังจากเผาแล้ว มีการเก็บอัฐิและมีการเขี่ยขี้เถ้าผู้ตายให้เป็นรูปร่างกลับไปกลับมา เพื่อจะบอกว่าได้กลับชาติใหม่แล้วตามวิบากของกรรมต่อไป

*

ตอบเมื่อ: 22 ต.ค.2007, 3:38 pm

เรียน bad&good/คุณช้างชูธง
ขออภัยที่ตอบช้า เมื่อเขียนเสร็จ ขออนุญาต จะส่งไปให้อ่าน เผื่อจะได้มีความรู้ร่วมกัน

ขอขอบพระคุณ