จริยาคือความประพฤติเป็นไปของจิตไม่ใช่ตัวตน
แบ่งแยกประเภทความประพฤติของจิตได้ดังนี้คือ
1.วิญญาณจริยา มีมาตั้งแต่เกิดคือติดข้องในภพชาติมีเห็นบ้างได้ยินบ้างมีโผฎฐัพพะธรรมารมณ์รับผลดี-ไม่ดี
2.อัญญาณจริยา มีความเห็นผิดตามภพภูมิที่เกิดที่ประพฤติตนตามความคิดตัวตนด้วยความไม่รู้อะไรเลย
3.ญาณจริยา ความรู้ถูกต้องตามพระพุทธพจน์เกิดจากฟังคำสอนสะสมสติปัญญาจนกว่าวิปัสสนาญาณเกิด
ตั้งแต่เริ่มปฏิสนธิจิตขึ้นมาแล้วนั้นไม่ว่าภพภูมิใดๆก็มีภาวะความเป็นสัตวโลก
คือมีความเป็นความเห็นความได้ตามภพภูมิที่เกิดนั้นๆแล้วคือมี กามภพ รูปภพ อรูปภพ
ขณะนี้ที่ได้เป็นคนแล้วนี้ตั้งแต่เกิดมากว่าจะรู้ความและได้มาฟังคำสอนของพระพุทธเจ้า
ผ่านการทำตามใจชอบมานานคนเท่านั้นจึงจะคิดไตร่ตรองถูกตามคำสอนได้ถ้าได้เงี่ยหูฟังดีดีคิดดีดีก่อนทำ
เมื่อเกิดมาแล้วจิตจึงมีความประพฤติเป็นไปของจิตตามข้อ1และข้อ2จนกว่าถึงวิปัสสนาจึงมีข้อ3เกิดขึ้น
ถ้าไม่ได้ศึกษาคำสอนของพระพุทธเจ้าจะไม่รู้สึกตัวเลยว่าตัวตนคิดพูดทำตามใจคือมิจฉาทิฏฐิมีอวิชชา
การเปลี่ยนมิจฉาทิฏฐิเป็นสัมมาทิฏฐิจำเป็นต้องมีการฟังดีดีคิดดีดีจนกว่าจะเข้าใจถูกจริงจริงจึงจะไม่คิดผิด
กว่าจะรู้ตัวว่าที่ทำๆอยู่คือมีวิญญาณจริยาและมีชอบบ้างไม่ชอบบ้างคือมีอัญญาณจริยาคือทำด้วยความไม่รู้
ก็ต้องฟังคำสอนเพื่อให้เกิดสติปัญญาเพิ่มญาณจริยาคือฟังพระพุทธพจน์เพื่อขัดเกลาจิตให้เกิดญาณจริยา
https://www.dhammahome.com/webboard/topic/27255

ปัญญาเกิดได้เมื่อพึ่งคำสอน
ปัญญาเลียนแบบกันไม่ได้เลย
เกิดไม่เท่ากันแน่นอนอยู่ที่เข้าใจ
ถ้าต้องการความจริงจึงเริ่มต้นฟัง
ทุกอย่างเป็นธรรมไม่มีเราเพราะ
ธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตาแปลว่า
ไม่ใช่สัตว์บุคคลตัวตนใครทั้งสิ้น
แต่เป็นสภาพธรรมกำลังเกิดดับ
ปรากฏเป็นนิมิตให้ศึกษาได้อยู่
และต้องศึกษาความปกติที่มีแล้ว
ด้วยการฟังจนกว่าจะเข้าใจถูกตัว
เพราะความจริงที่มีสั้นกว่าความคิด
ดังนั้นการศึกษาต้องคิดละเอียดตามลำดับ
เพื่อเข้าใจความจริงที่กำลังปรากฏว่ามีตามปกติ
ถ้าคิดเอาตัวตนไปทำเองนั่นแหละคืออวิชชาพาทำแล้ว
ไม่มีใครบังคับความจริงที่กำลังเกิดดับตรงตามเหตุปัจจัยได้
เพราะลักษณะที่กำลังปรากฏตรงตามคำสอนทุกคำแต่เราไม่รู้
จะเกิดวิชชาคือปัญญารู้ตรงตามคำสอนต้องคิดทีละคำเป็นปกติ
เพื่อรู้ลักษณะความประพฤติของจิตตนเองตรงตามคำสอนของพระพุทธเจ้า
https://youtu.be/04D8wXXIDXM