จิตที่ฝึกดีแล้วหรือจิตที่อบรมดีแล้วนำสุขมาให้ เรียนถามว่า ท่านใช้อะไรฝึกจิตและอบรมจิต
คำถามเปิดบอร์ดใหม่นะค่ะ สาธุคะ

ดูก่อนท่านผู้ปฏิบัติธรรมทุกท่าน
การฝึกจิต หรือ อบรมจิต ขึ้นอยู่กับตัวของท่านว่าจะใช้ด้วยกลอุบายแก่จิตอย่างไร เมื่อท่านใช้แล้วจิตดำรงอยู่ด้วยความสงบนิ่ง ไม่มี ทุกข์ สุข โกรธ โลภ หลง โทสะ โมหะ มาปรุงแต่ง นั้นคือ การอบรมจิตที่ดี

ขอให้ท่านบรรลุในธรรมเทอญ...........

“สมาธิที่ศีลบ่มรอบแล้ว ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก ปัญญาที่สมาธิบ่มรอบแล้ว ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก จิตที่ปัญญาบ่มรอบแล้ว ย่อมหลุดพ้นโดยชอบเทียวจากอาสวะทั้งหลาย คือ กามาสวะ ภวาสวะ อวิชชาสวะ”

(ที.ม.10/77/99)

สติ ใช้ฝึกจิต ให้อยู่ในการควบคุม อยู่ในความนิ่งสงบ
ปัญญา ใช้อบรมจิต ให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ ในสรรพสิ่ง

"จิตที่อบรมดีแล้วด้วยปัญญานำสุขมาให้"

ขอบพระคุณทุกท่านนะค่ะ สาธุ

ขออนุญาติสงสัยนะค่ะ Joyly สงสัยว่า ความสุขเกิดจากสมาธิกับความสุขเกิดจากปัญญาเหมือนกันหรือเปล่าค่ะ ขอโมทนาล่วงหน้าคะ

ขอบคุณครับ..

วางขั้นตอนให้เห็นภาพก่อน

กามสุข
ฌานสุข (= สุขเกิดสมาธิ)
โลกุตรสุข (= สุขที่เกิดจากปัญญา)

ความสุขที่เกิดจากสมาธิ คือ หลังจากนิวรณ์สงบยังไม่ค่อยปลอดภัยคือยังอาจหลงยึดติดได้เพราะปัญญายังไม่สมบูรณ์ จึงต้องพัฒนาฌานสุขขึ้นอีกขั้นหนึ่งคือโลกุตรสุขจึงจะปลอดภัย แต่ความสุขขั้นนี้ก็ต้องอาศัยความสุขขั้นต้นๆนั่นเองเป็นบาทฐาน

ดูความสุขซึ่งเกิดจากสมาธิจากผู้ปฏิบัติกรรมฐานท่านหนึ่ง

เวลานี้รู้สึกว่า ความรู้สึกของเราเหมือนจุ่มอยู่ในปีติ มีแต่ความสุขไปหมด จากนั้นผมก็คิดขึ้นมาว่า

"มีความสุขขนาดนี้ในโลกด้วยหรือ ความสุขนี้ ดีกว่าความสุขในโลกที่เราเคยพบมาทั้งหมด โอ...ความสุขนี้แค่นั่งก็ได้แล้ว ทั้งโลก มัวแต่วุ่นวายทำอะไรกันอยู่ บางคนทำทุจริตต่างๆ เพื่อหาเงินมาสนองความสุขตนทำไปทำไมนะ มันเทียบกับความสุขที่เกิดจากความสงบนี้ไม่ได้เลย ความสุขนี้ไม่ต้องไขว่คว้ามาก อยู่กับตัวเองแท้ๆ คนในโลกกลับไม่รู้"

จากนั้นผมก็สังเกตลมหายใจ ก็รู้สึกว่าลมหายใจตอนนี้มันละเอียดมาก ถึงค่อยเข้าใจคำว่าลมหายใจหยาบลมหายใจละเอียดว่า เป็นยังไง ก่อนหน้านี้เข้าใจว่าคือลมหายใจแรงๆเบาๆซะอีก ความรู้สึกจากการเกิดสมาธิครั้งแรกนี้มันเหมือนจุ่มค้างอยู่ปีติ คือปีติเกิดค้างอยู่ แต่ไม่เห็นนิมิตอะไรทั้งสิ้น แต่รู้สึกจิตเวลานี้ไม่มีนิวรณ์เลยคือมีความรู้พร้อมอยู่

จากนั้นผมก็รู้สึกยินดีกับสิ่งที่เกิดขึ้นแล้วคิดไปเรื่อยว่า "นี่คือปฐมฌานหรือเปล่านี่ ปฐมฌานเกิดกับเราหรือ" จนจิตเริ่มไม่เป็นสมาธิ เริ่มปั่นป่วน หลังจากนั้นก็ได้ยินเสียงห้องข้างๆตะโกนเสียงดัง ผมก็เลยหลุดออกมาจากสภาวะนั้น

http://fws.cc/whatisnippana/index.php?topic=29.0

สาธุ อนุโมทนาเป็นอย่างยิ่งกับคำตอบนี้ของคุณนิดหนึ่ง ครับ

ความสุขมี สอง คือ

- ความสุขอย่างหยาบ
- ความสุขอย่างละเอียด

ความสงบเกิดจากสมาธิ เป็นความสุขอย่างหยาบ ยังยึดมั่นถือมั่น ยังติดสุขติดทุกข์ ติดภพติดชาติยังมีอุปทานอยู่

ความสงบเกิดจากปัญญา เป็นความสุขอย่างละเอียด เป็นความรู้เห็นตามความเป็นจริงของสุขทุกข์ ไม่ติดในสุขทุกข์ที่เกิดขึ้น ทำให้จิตเหนือสุขเหนือทุกข์ เรียกว่าจิตเหนือโลก

ความสงบที่เกิดจากปัญญานี่แหละ เป็นเป้าหมายสูงสุดของพระพุทธศาสนา

ขอโมทนากับทุกท่าน..ขอรับ

ขอบคุณท่านเจ้าของกระทู้ ขอโมทนากับ คุณกรัชกาย คุณวิริยะ ที่กรุณา สาธุคะ

ขออนุโมทนาเช่นกันนะค่ะ

ศึกษาเกี่ยวกับความสุขทางพุทธศาสนาเพิ่มอีกหน่อย

ในคัมภีร์อังคุตตรนิกาย ทุกนิบาต ท่านจำแนกความสุขออกไปทั้งโดยประเภท และโดยระดับ เป็นคู่ๆ

มากมายหลายคู่ เช่น สุขของคฤหัสถ์กับสุขของบรรพชิต กามสุขกับเนกขัมมสุข โลกียสุขกับ

โลกุตรสุข สุขของพระอริยกับสุขของปุถุชน เป็นต้น

แต่วิธีแบ่งที่เป็นลำดับขั้นชัดเจน ละเอียด และดูง่ายไม่ซับซ้อน น่าจะได้แก่วิธีแบ่งเป็น 10 ขั้น หรือ

ความสุข 10 ขั้น ซึ่งมีในที่มาหลายแห่ง แบ่งดังนี้

1. กามสุข สุขเนื่องด้วยกาม ได้แก่ ความสุขโสมนัสที่เกิดขึ้นด้วยอาศัยกามคุณ 5

2. ปฐมฌานสุข สุขเนื่องด้วยปฐมฌาน ซึ่งสงัดจากกามและอกุศลธรรมทั้งหลายประกอบด้วย วิตก

วิจาร ปีติ สุข และเอกัคคตา

3. ทุติยฌานสุข สุขเนื่องด้วยทุติยฌาน ซึ่งประกอบด้วย ปีติ สุข และเอกัคคตา

4. ตติยฌานสุข สุขเนื่องด้วยตติยฌาน ซึ่งประกอบด้วย สุข และเอกัคคตา

5. จตุตถฌานสุข สุขเนื่องด้วยจตุตถฌาน ซึ่งประกอบด้วย อุเบกขาและเอกัคคตา

6. อากาสานัญจายตนสมาปัตติสุข สุขเนื่องด้วยอากาสานัญจายตนสมาบัติ ซึ่งล่วงพ้นรูปสัญญาได้โดย

สิ้นเชิง ปฏิฆสัญญาล่วงลับไปหมด ไม่มนสิการนานัตตสัญญา นึกถึงแต่อวกาศอันอนันต์เป็นอารมณ์

7. วิญญาณัญจายตนสมาปัตติสุข สุขเนื่องด้วยวิญญาณัญจายตนสมาบัติ ซึ่งคำนึงวิญญาณอันอนันต์

เป็นอารมณ์

8. อากิญจัญญายตนสมาปัตติสุข สุขเนื่องด้วยอากิญจัญญายตนสมาบัติ ซึ่งคำนึงภาวะที่ไม่มีอะไรเลย

เป็นอารมณ์

9. เนวสัญญานาสัญญายตนสมาปัตติสุข สุขเนื่องด้วยเนวสัญญานาสัญญายตนสมาบัติ อันถึงภาวะที่มี

สัญญาก็ไม่ใช่ ไม่มีสัญญาก็ไม่ใช่

10. สัญญาเวทยิตนิโรธสมาปัตติสุข สุขเนื่องด้วยสัญญาเวทยิตนิโรธสมาบัติ อันถึงภาวะที่ดับสัญญา

และเวทนาทั้งหมด

http://fws.cc/whatisnippana/index.php?t ... en#msg5661

เกี่ยวกับสติกับปัญญาเป็นต้นศึกษาเพิ่มเติมอีกหน่อยหนึ่ง

http://fws.cc/whatisnippana/index.php?topic=750.0


สติมิไม่ใช่ตัววิปัสสนา ปัญญาหรือการใช้ปัญญาต่างหากเป็นวิปัสสนา แต่ปัญญาจะได้โอกาส และ จะทำ

งานได้อย่างปลอดโปรงเต็มที่ ก็ต่อเมื่อมีสติคอยช่วยกำกับหนุนอยู่ด้วย การฝึกสติจึงมีความสำคัญมาก

ในวิปัสสนา

พูดอีกอย่างหนึ่งว่า การฝึกสติเพื่อจะใช้ปัญญาได้เต็มที่ หรือเป็นการฝึกปัญญาไปด้วยนั่นเอง

ในภาษาการปฏิบัติธรรม เมื่อพูดถึงสติก็เล็งถึงปัญญาที่ควบอยู่ด้วย และสติจะมีกำลังกล้าแข็งหรือ

ชำนาญคล่องแคล้วขึ้นได้ ก็เพราะมีปัญญาร่วมทำงาน

ปัญญาที่ทำงานร่วมอยู่กับสติในกิจทั่วๆไป มักมีลักษณะอาการที่เรียกว่าสัมปชัญญะ

ในขั้นนี้ ปัญญายังดูคล้ายเป็นตัวประกอบ คอยร่วมมือและประสานงานอยู่กับสติ การพูดจากล่าวขานมัก

เพ่งเล็งไปที่สติ เอาสติเป็นตัวหลักหรือตัวเด่น

แต่ในขั้นที่ใช้ปัญญาพินิจพิจารณาอย่างจริงจัง ความเด่นจะไปอยู่ที่ปัญญา สติจะเป็นเหมือนตัวที่คอยรับ

ใช้ปัญญา

ปัญญาที่ทำงานให้เกิดความเห็นแจ้งรู้เข้าใจสิ่งทั้งหลายตรงตามสภาพที่มันเป็น เพื่อให้จิตหลุดพ้นเป็น

อิสระ นี่แหละ คือวิปัสสนา

สวัสดีค่ะ
หล้กไตรสิกขา ได้แก่ ศีล สมาธิ ปัญญา เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการพัฒนาจิต
จิตที่พัฒนาดีแล้ว ย่อมนำมาซึ่งความสุขโดยแท้......

ธรรมย่อมรักษาผู้ปฏิบัติธรรม