พุทธสุภาษิต เกี่ยวกับเรื่อง “ชีวิตทั่วไป”
อตฺตาหิ อตฺตโน นาโถ
ตนเป็นที่พึ่งแห่งตน
ธมฺเมน วิตฺตเมเสยฺย
บุคคลพึงหาเลี้ยงชีพโดยทางชอบธรรม
ยถา ภุตฺตญฺจ พฺยาหร
จงทำงานให้สมกับอาหารที่บริโภค
โภเค สํหรมานสฺส ภมรสฺส อิรียโต
จงเก็บรวบรวมทรัพย์สิน เหมือนผึ้งเที่ยวรวมน้ำหวานสร้างรัง
อลาโภ ธมฺมิโก เสยฺโย ลาโภ อธมฺมิโก
ถึงไม่ได้แต่ชอบธรรมยังดีกว่า ได้โดยไม่ชอบธรรม
สุภาสิตา จ ยา วาจา เอตมฺมงฺคลมุตฺตมํ
พูดดี เป็นมงคลอย่างสูงสุด
ยถาวาที ตถาการี
พูดอย่างใด พึงทำอย่างนั้น
จิตตํ ทนฺตํ สุขาวหํ
จิตที่ฝึกดีแล้วนำสุขมาให้
เตลปตฺตํ ยถา ปริหเรยฺย เอว สจิตฺตมนุรกฺเข
พึงรักษาจิตของตน เหมือนคนประคองบาตรเต็มไปด้วยน้ำมัน
นตฺถิ พาเล สหายตา
ความเป็นสหายไม่มีในคนพาล
อตฺถมฺหิ ชาตมฺหิ สุขา สหายา
เมื่อมีกิจธุระเกิดขึ้น สหายจะช่วยให้สุขใจได้
สตํ กตานิ ปญฺญานิ ตํ มิตฺตํ สมฺปรายิกํ
ความดีที่ทำไว้เองเป็นมิตรติดตามตัวไปเบื้องหน้า
โน จ ลเภถ นิปกํ สหายํ เอโก นเร น จ ปาปานิ กยิรา
ถ้าไม่ได้สหายผู้รอบคอบ พึงเที่ยวไปคนเดียวและไม่พึงทำความชั่ว
มนาโป โหติ ขนฺติโก
ผู้มีความอดทนย่อมเป็นที่ชอบใจของบุคคลอื่น
อุฏฐาตา วินฺทเต ธนํ
คนขยันย่อมหาทรัพย์ได้
เทวา น อิสฺสนฺติ ปุริสปรกฺมสฺส
คนที่พากเพียรไม่หยุด เทวดาก็กีดกันไม่ได้
ปญฺญาสหิโต นโร อิธ ทุกฺเข สุขานิ วินฺทติ
คนมีปัญญา ถึงแม้ตกทุกข์ก็ยังหาสุขพบ
ยสฺส รตยา วิวสาเน อายุ อปฺปตรํ สิยา
วันคืนเคลื่อนคล้อย อายุก็เหลือน้อยเข้าทุกที
น มิยฺยมานํ ธนมนฺเวติ กิญฺจิ
เมื่อตาย ทรัพย์สักนิดเดียวจะติดตัวไปก็ไม่มี
อตฺตาหิ อตฺตโน นาโถ
ตนเป็นที่พึ่งแห่งตน
ธมฺเมน วิตฺตเมเสยฺย
บุคคลพึงหาเลี้ยงชีพโดยทางชอบธรรม
ยถา ภุตฺตญฺจ พฺยาหร
จงทำงานให้สมกับอาหารที่บริโภค
โภเค สํหรมานสฺส ภมรสฺส อิรียโต
จงเก็บรวบรวมทรัพย์สิน เหมือนผึ้งเที่ยวรวมน้ำหวานสร้างรัง
อลาโภ ธมฺมิโก เสยฺโย ลาโภ อธมฺมิโก
ถึงไม่ได้แต่ชอบธรรมยังดีกว่า ได้โดยไม่ชอบธรรม
สุภาสิตา จ ยา วาจา เอตมฺมงฺคลมุตฺตมํ
พูดดี เป็นมงคลอย่างสูงสุด
ยถาวาที ตถาการี
พูดอย่างใด พึงทำอย่างนั้น
จิตตํ ทนฺตํ สุขาวหํ
จิตที่ฝึกดีแล้วนำสุขมาให้
เตลปตฺตํ ยถา ปริหเรยฺย เอว สจิตฺตมนุรกฺเข
พึงรักษาจิตของตน เหมือนคนประคองบาตรเต็มไปด้วยน้ำมัน
นตฺถิ พาเล สหายตา
ความเป็นสหายไม่มีในคนพาล
อตฺถมฺหิ ชาตมฺหิ สุขา สหายา
เมื่อมีกิจธุระเกิดขึ้น สหายจะช่วยให้สุขใจได้
สตํ กตานิ ปญฺญานิ ตํ มิตฺตํ สมฺปรายิกํ
ความดีที่ทำไว้เองเป็นมิตรติดตามตัวไปเบื้องหน้า
โน จ ลเภถ นิปกํ สหายํ เอโก นเร น จ ปาปานิ กยิรา
ถ้าไม่ได้สหายผู้รอบคอบ พึงเที่ยวไปคนเดียวและไม่พึงทำความชั่ว
มนาโป โหติ ขนฺติโก
ผู้มีความอดทนย่อมเป็นที่ชอบใจของบุคคลอื่น
อุฏฐาตา วินฺทเต ธนํ
คนขยันย่อมหาทรัพย์ได้
เทวา น อิสฺสนฺติ ปุริสปรกฺมสฺส
คนที่พากเพียรไม่หยุด เทวดาก็กีดกันไม่ได้
ปญฺญาสหิโต นโร อิธ ทุกฺเข สุขานิ วินฺทติ
คนมีปัญญา ถึงแม้ตกทุกข์ก็ยังหาสุขพบ
ยสฺส รตยา วิวสาเน อายุ อปฺปตรํ สิยา
วันคืนเคลื่อนคล้อย อายุก็เหลือน้อยเข้าทุกที
น มิยฺยมานํ ธนมนฺเวติ กิญฺจิ
เมื่อตาย ทรัพย์สักนิดเดียวจะติดตัวไปก็ไม่มี
