.
"ปรับปรุงสมาธิให้พอกับฐานเสียก่อน"
" .. เราต้องปรับปรุงสมาธิให้พอกับฐานเสียก่อน "ปรับปัญญาให้มันพอเหมาะ สมาธิก็ให้พอเหมาะกับปัญญา ปัญญาก็ให้มันพอเหมาะกับสมาธิ" การปรับปรุงข้อนี้เป็นส่วนสำคัญมาก คือองค์วิจารแก่ตัววิตกมันก็มั่น
ตัวอย่าง "เรามีควายตัวหนึ่ง เอาเชือกผูกมัดหลัก แล้วก็ตีหลักจมไปในดิน ถ้าควายมีกำลังมากมันวิ่งหรือมันเดิน หลักเราก็ถอน" เมื่อหลักถอนก็เปิดเปิงไปอีก "ต้องคอยดูกำลังควายของเราด้วย ถ้ากำลังมันแรงมากเกินไป ตีหลักให้มันแน่น" คอยเฝ้าต้นเสาอยู่อย่างนี้ เป็นต้น
"คือถ้าความฟุ้งซ่านของความคิดเรามันเลยเถิด มันเปิดเปิงไปนอกจากวงขอบของสมณะ กำหนดจิตลงไปให้สงบลงมาก" แต่อย่าให้สงบมากจนลืมหน้าลืมหลัง "ถ้าสงบมากเกินไปจนไม่รู้ตัวอะไรเลยไม่รู้เรื่อง"
"สงบมากเข้าก็มักลืม" ทีนี้นั่งไม่รู้ตัวเผลอไปเป็นคราวๆ อย่างนี้ก็มี "บางทีก็ไม่รู้ตัวนั่งเงียบ บางทีก็รู้แต่มันผลุบๆ โผล่ๆ พวกนี้แหละเรียกว่าสมาธิขาดการวิตก วิจาร การใคร่ครวญ มันก็กลายเป็นมิจฉาสมาธิ" .. "
ท่านพ่อลี ธัมมธโร
