"โมหะ หลงยึดมั่นถือมั่น"
" .. "อันทุกข์โทษภัยของสิ่งใดก็ตาม หากผู้ใดเห็นถนัดชัดแจ้งว่ามีอยู่ ผู้นั้นย่อมไม่เข้าไปแตะต้องข้องเกี่ยวย่อมปลีกหนี" เช่น "ถ่านไฟอันลุกแดงเป็นสิ่งที่มีทุกข์โทษภัย" คือความร้อนไหม้แก่ทุกคนทุกสิ่งที่เข้าไปแตะต้อง "นี้ทุกคนรู้ชัด ทุกคนจึงไม่จับต้องด้วยความกลัว ทุกข์โทษภัยนั้นจะเกิดแก่ตน"
"อันความยึดมั่นถือมั่นในเรื่องทั้งปวงก็มีทุกข์โทษภัย เช่นเดียวกับการจับต้องถ่านไฟอันลุกแดง แต่เพราะทุกคนไม่รู้ชัดจึงไม่กลัว" จึงเข้าไปยึดมั่นถือมั่นไว้ "และเมื่อได้รับทุกข์โทษภัยเพราะการยึดมั่นถือมั่น ก็มีโมหะทำให้หลงผิดไปว่า ทุกข์โทษภัยทั้งหลายที่เกิดกับตนนั้น เป็นเพราะผู้นั้นผู้นี้หรือสิ่งนั้นสิ่งนี้เป็นต้นเหตุ" หาได้เห็นความจริงว่า "เหตุที่แท้จริงของทุกข์โทษภัยที่ตนได้รับนั้น คือความยึดมั่นถือมั่นของตนเอง" .. "
"ปัญญาที่แท้จริง"
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช พระองค์ที่ ๑๙
