"สุดยอดบารมี"
" .. การเจริญภาวนานั้น เป็นการสร้างบุญบารมีที่สูงที่สุดและยิ่งใหญ่ที่สุดในพระพุทธศาสนา จัดว่าเป็นแก่นแท้และสูงกว่าฝ่ายศีลมากนัก
การเจริญภาวนานั้น มี ๒ อย่าง คือ ..
๑. สมถภาวนา (การทำสมาธิ)
๒. วิปัสสนาภาวนา (การเจริญปัญญา)
พระพุทธองค์ได้ตรัสไว้ว่า "ผู้ใดแม้จะทำสมาธิจนจิตเป็นฌานได้นานถึง ๑๐๐ ปีและไม่เสื่อม ก็ยังได้บุญน้อยกว่าผู้ที่มองเห็นความเป็นจริงที่ว่า สรรพสิ่งทั้งหลายอันเนื่องมาจากการปรุงแต่ง ล้วนแล้วแต่เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา" แม้จะเห็นเพียงชั่วขณะจิตเดียวก็ตาม
ดังนี้ "จะเห็นได้ว่าวิปัสสนาภาวนา (การเจริญปัญญา) นั้น เป็นสุดยอดของการสร้างบุญบารมีโดยแท้จริง และการกระทำก็ไม่เหนื่อยยากลำบาก ไม่ต้องแบกหาม ไม่ต้องลงทุนหรือเสียทรัพย์แต่อย่างใด แต่ก็ได้กำไรมากที่สุด" .. "
"การภาวนา"
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ ๑๙
