"ความเศร้าหมองของใจ"
" .. "เมื่อจะทำบาป" ไม่ว่าบาปมากบาปน้อยก็ตาม ..
- "บาปมาก" คือ "การฆ่าเขา"
- "บาปน้อย" คือ "การทำให้เขาเดือดร้อนทรมานด้วยประการต่าง ๆ หรือทำให้เขาเสื่อมเสียชื่อเสียง ทำให้เขาเจ็บช้ำน้ำใจ" ดังนี้เป็นต้น ..
เมื่อจะทำบาปดังกล่าว แม้เป็นเพียงก่อนลงมือทำ "เพียงคิดจะทำดำริจะทำ ขอให้ดูใจของตน ดูให้เห็นว่ามีความผ่องใสหรือว่ามีความขุ่นมัว มีความเย็นหรือว่ามีความร้อน" ขอให้ดูแล้วก็จะเห็น "จะเห็นแน่นอนว่าใจเป็นเช่นไร เป็นความเศร้าหมองไม่ใช่หรือ" .. "
สมเด็จพระญาณสังวร
สมเด็จพระสังฆราช พระองค์ที่ ๑๙
